Irische Texte/1/Wörterbuch/F

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
Irische Texte, vol. 1  (1880) 
F

[ 534 ]F

f prosthetisch am Anfang vieler Wörter im Mittelirischen und in der spätem Sprache, vgl. Wi. Gramm § 108.

fa, fj'i s. fo.

fä, l)ä (bhä) oder, skr. vä; in . . fä utrum . . an Z'^. 748; O'Don. Suppl.; in duit fein fa do nach ailiu SG. 209iJ; imba bäs ba bethu Wb. 23I' [utrum sit mors an vita); deca namma in bä teclaim na fertas dogena fanan-imscotad LJJ. p. 64i, 6. — Vgl. fanacc.

faWira palpebra Ir. Gl. 79 s. abra.

faca, facca, facfed, faco s. ad- ciu,feccim ; ar na facistea(5. Sg.Fut. sec. Pass.) SMart. 14. Vgl. faicciiir.

fäcabaim, fäcbaim I ich lasse zurück, bei Seite, verlasse; für fo-ath-gabim, relinquo Z'^. 881. — Praes. Sg. 1 fäcbaim Concobur fri läim ich lasse C. bei Seite FB. 94 ; PI. 3 foäcbat deponunt Cr. 18; fäc- bait sie lassen ziirück FB. 56 ; 57. — Conj. PI. 2 CO fargbaid (fo-ro-ath- gabaid) FB. 26. — Praes. sec. PI. 3 conna facabtais CC. 1 LU., facbatis Fg.; p. 143, 5. — S-praet. Sg. 1 fot räcbus-sa reliqui te Ml). Sl^), 1; 2 foracbaisiu ocainni (für fo-ro-ath- gabais-siu) Sc3I. 7; foracbais 9; 14; 3 fäcab Tir. 2; 8; facib ibid.; foräcaib p. 41, 9; FB. 79; for- facuib TE. 8 Eg.: farcaib Gl. zu Hy. 5, 77; Sc3I. n H; fos fäcaib [ 535 ]er verliess sie FB. 13; fod räcaib i'o claen (für ro ath-gaib) der es schief Hess FB. 26 : conid farggail) Htj. 2, 10 ; conna fargaib ni de Sc3I. 17; fäcbaiside [für fäcbais side) FB. 67; fäcbais ibid.; PI. 3 foräcsat Tliree Hom. p. 94, 35; foracsat a tir opus a tal?«am ibid. p. 96, 15; forfacsat ibid. jj. 116, 2g. — Ftit. PI. 3 no coii faicebat ScM. 3, 12. — Pass. Praet. Sg. 3 foracbad (für fo-ro-ath-gabad) ScM. 7; forräcbad TK 8 LU. {Zioeimah; ro faccbuth TE. 8 Eg. — Inf. Nom. fäcbäil iii tigi FB. 13; Gen. ni scel fäcbala hi lusc »S'C.37,ii; Dat. do fäcbäil TE. ISLU.; d'facbail ac?<m-sa ScM. 7: forsua feraib aile FjB.82; iar facbail ibid. 38; Äcc. ait- chid fris a facbail co diriuch ibid. 26.

facca, facfed s. faea.

facheil .*. foichell.

ni ro-l)ar-fac*Lllsem Sc3I. 5, robofaclemur H.?

fadeiu, fodein selbst; bei der 1. Sing, missi fodeiu Oss. I 9; SC. 40 I buddein H.) ; 45, 25 ; bei der 2. Sing. : do brathair fadeiu Sc3I. 7; hei der 3. Sq. uasa imdaid-seom fadein FB. 3; Bricriu fodein FB. 12; 25 (^bodein Eg.r. 46. — Vgl. fein.

fadessiu, fodessiu selbst; fade- sin ipse Z^. 366; bei der 3. S_g. frisin mnäi fodesLn TE. 6 LU.; FB. 3; 15; a n-echrada fadesin CC. 4: LU. — Vgl fein.

fäebur Schneide, Schärfe, scharfe Waffe; faobhar „the edge of a sword or tool" O'R. — Sg. Xom. a airm agus a eideadh agus a iol-l'aobhar Torr. I)h. p. 202, 31 [„his rarious Sharp iüeapons") Äcc. do ghabh a airm agus a eideadh agus a iol-iaobhar uime ibid. p. 70, ig; hi fjebur in bei« FB. 77; PI. Gen. na foebor Gl. zu Hy. 5, 97; Dat. iarna foebraib feunad Fei. Prol. 48, Gl. i. iarna fendad co foebraib; la fsebru na n-gäi FB. 15 (zu lesen faebra?); la fsebra FB 46 : fri faebra fegi Hy. 5, 97 < ..against sharp icea- pons"). — Comp OS. gai fota fsebor-glas LU. p. 81», 35.

fäebur-eliles ein cless Cuchulinns FB. 30; f^borchless LU.p. 113b, 33; ibid. 73a, 2; edge-feat O'B. Croive Siab. Concul. p. 434. — Sg. Acc. dogni iarom fsenchles don sciath ocus fjeborchles don claidn<?<inima chend ocus tobert fobart m-bidbad forro ocus tofuitet se cet lais ina chet- chMmscliu LU. p. 97, 20 (Tag. Bruid. Da Derg.), vgl. anu sin dorighncas faobhairchleas lern chloi- dheamh am thimchioll Torr. Dh. p. 190, s.

faechög eoncha Ir. Gl. 188.

fäed F. Schrei, Ton (cymr. gwaedd cry, shout). — Sg. Nom. iseth fiada Hy. 7 Praef. iName für diesen Hymnus) ;'_ Da4. iath ainm do chlug cona fseid Corm. 2>- 'J bachall („iath is a name for a hell ivith its voice"), vgl. Finn Faidhech {„siveet-sounding^'), Name für Pa- trick s Glocke, On the Ms. 3Iat.p. 337.

fäelid/"ro/j,-failid ,,joyful Corm. Transl. p. 78. — Sg. Nom. fselid FB. 56; SP. II 11; 12; ba fälid i timnaib De Three Hom. p. 84, ii; PI. Nom. fäilti laeti TT^. 16a (Z^ 236); batir f^lti meisc CC. 3 LU; bätar failte FB. 16. — Adv. co failid Gild. Lor. Gl. 267 zu laetus. — Vgl. for-bäelid.

fäelte, fällte F. Freude, Will- kommen; gaudium Z^. 247; feraim fäilti {mit Gen.) ich heisse Jemanden willkommen. — Sg. Nom. tathut fffilte SC. 10; failte muint»-e nime FA. 19; ros bia failte ScM. 4; CC. 3; ro ferad failte friu Sc31. 1 ; fäilti TE. 5 Fg.; FB. 5; p. 145, 10; fällte ni thaet imm aire L g. 17, jt^ ba si a falte mo chuitbiud South, i^^ iGoid.' p. 59); falti Lg. 17,_äüj Acc. fersait . . fselti fri Löeg SC. 16; 17; 20; 35; 38; 46; failti Zg. 15 ; p. 144, 6; 18; 19; co ro fersat ffelte fri hUltu FB. 54; SC. 16; failte p. 40, 25; möir Sc3[. 15; SC. 32; dogni failte friu Sc3I. 5; na tibre falte dün Lg. 10.

faemit s. foeniaiui.

fäeu, vgl. „faon void, empty, feeble' OB.

fäeu-l>ela FB. 53V

fäeu-chless ein cless Cuchulinn's [ 536 ]^i< mit dem Schilde, s. unter fäebur- chless; fgencless LU. p. 73», 3; „slojye-feat" O'B. CroiveSiab. Concul. p. 434 {indem er ivolü fäen mit fän verivechselte); „prostrate feat"' 0' Curry On the Mann. II 372.

faesam, faesum s. foesam.

fsleth s. fsled.

ro faeth s. ro faith.

faga ein Speer; fogha short spear On the Mann. II 295; fagha no fogha i. ga O'Clery; Corm. Transl. p. 78. — Aec. la faga feig foliar- tach p. 310, 39; gai fota feeborglas re faga feig fobartach co semm- annaib öir orlasj-ach inna farrad issin charput LU. p. Hl^ 35.

fag'us TE. 16 Eg. s. focus.

CO faicciui" Conj. Dep. ut videam Fei. p. CXIX, Sg. 2 co fhaicera-so Three Hom. p. 72, 28, Inf. do faic- sin FB. 39 Fg., s. faca.

faid, faiditir s. föid.

faidclie, „faithche a green or laion, the four fields nearest the house" O'Don. Suppl.; on faithche „from the green a platea Corm. Transl. p. 139 plae. — Sg. Gen. for lär na faidchi Lg. 15; I)at. for faidchi na hEmna Tv^ 14j isind faichthi .jbtd. ll_(sinn' alcTchi Lc); iarsind faidcTie 15.

1. fail Nähe; nearness O'Don. Suj)pl. — Dat. böi Mugain iar sin hi fail Diarmata oci,s si amrit LU. p. 52iJ, 1; i fail Nöisen i.^. 124_11; ^; TE. 2 LU.; 8; ,i fäil Three Hom. p. 76, 6; ina fail FA. 15; 16 LBr. (inna farrad LU.) a bh-fail near, in the vicinity of O'Don. Gr. p. 287; a fail a m-bi p. 112.

2. fall, fuil s. fll.

ros failg'estar s. fo-laieim.

110 failg-ifltis s. fo-alg"iiii.

faill negligence, failure O'Don. Suppl.; vgl. fäillighim Ifail, neglect, delay O'R. — Sg. Nom. is faill cech n-aichnid SC. 43 {„every- thing known is neglected") ; ni epelai faill na esliss p. 141, 24.

ro failsad £^ 16. s. fu-laiig-im.

faindel straggling, straying O'Don. Suppl. — Dat. ior faiuiul alliic illuc LU. p. 4a, lu.

faiudelach i. oinmitt {„an oaf") Corm. Transl. p. 81.

fair s. for.

CO 11-dou fair Hy. 5, 89, föir Fr., etwa 3. Sg. Fut. zu fo-riuth ich helfe?

fair Sonnenaufgang, Osten; i. turgbail na grene i matin, ab eo quod est jubar unde Columcille dixit: Dia lim fri fuin, Dia lim fri fair (i. fri turgbail) Corm. p. 21.

faircle s. forg-Iu.

faii'csi Anblick, Ansehen, für for-aicsiu? — Nom. faircsi tri folt fair LU. p. 81a, 9; ha forcsi fair FB. 27; Dat. do faircsi in oenaig TE. 15 Eg.

faire Wache, Beivachen. — Nom. a fari düib dass ihr sie be- wachen sollt FB. 80; Gen. isin t-sudiu faire «m/' dem Wachposten FB. 81 ; 84 ; 86 ; co trath .na faire 83 ; na fari ibid.; Dat. do fairi na ca- thrach die Stadt zu betvachen FB. SO] luid . . dond faire ging auf dieWache FB. 81; do faire 89; d'airi Patratc Hy. 2, 61. — Vgl. aire, frith-airc.

fairend F. Abtheilung , Schaar; vgl. ind foirinn Gl. zu f actio Ml. 33a, 8 {Z- 212). — Sg. Nom. FA._ 23; 27; p. 170, u (ferend); in foirenn Three Hom. p. 2, 3; atberat fairenn aile dicunt alii Hij. 1 Praef; Gen. däsacht na ioirni se SÄlart. 21.

fairg:e, farrce F. Meer; foirggae Thetis SG. 124a (Z^ 61); fairge aequor Ir. Gl. 1 103; abyssus ibid. 575. — S(j. Nom. fufuasna fairggse find- folt 'SG. p. 112 {Z' 953); Gen. folös na farrci FB. 81; fötrond fairrci dimöre 85; Dat. co fota dond farrci ibid. 81 (farrgi Eg.) aniar dond arrci 87.

fairithe bereitet, bereit, s. fö- irim. — Sg. Nom. is fairithe in long Three Hom. p. 12, 19.

fairsing- tveit; amplus L-. Gl. 640; huand fairsing-menmnaigi slain Gl. zu magnanimitate Ml. 135<5 {Goid.^ p. 27).

fairsing-e F. Weite. — Dat. dia farsingi in tige FB. 55; hi farsinge Gl. zu illethu Hy. 1. 45.

[ 537 ]fairsiiigrim I enlaryc, extend O'B. — Praes. scc. S(f. 3 uo fair- singed FB. 70.

fais SC. 27 s. foaim.

1. faiscim, vgl. faisgim „Isqueeze, toring] compress, hind" O'B., ent- standen aus fo-sechaim. — Conj. Sg. 2 m faisce SC. 26.

faisn^is Erzählen Torr. Dh. p. 14G, s. aisneis.

faitbim III ich lache, verla- che, für fo-aith-tibim Z"-. 881. — Fraet. Sg. 3 foraitbi i,fo-rp-aith-til)i) suhrisit Ttir. Gl. 62 ; ro fäitbe . . in- l)op?t? cunnail iläsacht iia foiVni se SMart. 21 ; Dep. ro fäitbestar p. 40, 29; fäitbestar FB. 9.

ro faitli, ro faeth praeteriit; scel lern düili: dordaid dam, snigid gaim, ro iaitb sam LU. Amr. V i4, ro faetli LHy. 63. — Vgl. do-faeth.

faithclie s. faidche.

faitolies Forsic/if; fatcess Corm. Transl. p. 116 meta. — Dat. ar iaitchius ocns ar furachrus SBIart. 6; bid cäcb i faitces Corm. p. 21 föt.

111 faitchither SC. 26? vgl. „fai- deocbam to deceive" O'B.

MUch cautusSG.5U{Z^. SU); vgl. fato „cautioti" Corm. Transl. p. 116 meta.

fäith 31. Dichter, Prophet; pvopheta Z-. 233. — Acc. Jonas faith ILi. 1, 37; triasin rig-fäith i. Daiiid p. 169, 19; PI. Nom. fäthi fiadat Hy. 1, 13; faithi ibid. 47; fäde.FA 6 (fcätha LBr.); Gen. saib-fatbe Hrj. 7, u; i tairchetlaib fätha ibid. 12.

faitsi „the charioteer's seat in the chariot" O'Don. Siippl., s. unter focblu.

fÄitsine F. Prophezeihung; Cj loroi^hetia Z^. 111. — Sg. Nom. ind p^-^ ätsine Hy. 2, 22

1. fäl Zaun, Gehege; a heäge O'Don. Gramm, p. 407. — Sg. Nom. dorn farcai fidbaidse fäl SG. . p. 203; Acc. iar u-imtbecht darfeda Tf* f äl Jvff 17..S9; fri frega fäl SP. II 9?

2. tal M. König; fal i. ri Corm. Transl. p. 80; fal i. ri no muir O'Dav. p. 85.

falaig- s. folaicim.

falgaib etho borrbuidne FB. 24 zu lesen falaig betho borrbuidno, ,s'. fo-algim.

falliiafas ä folluaim.

ro fallsiged s. foillsig-im.

f;'iu schräg, abschüssig; Ab- hang; prone, prop)ense Ö'B. — Sg. Acc. etir reid ocus amreid, ocus etir fän ocus ardd ta^n procUve quam arduum Ml. 140a (^-ä. g56); fo ÜAnHy. 5, 55 (fon fän Fr.); PI Dat. i fanaib irredib „on slopes, on j)lains" Tliree Hom. p. 34, 2. — Comp OS. fän-fota 2^- 310, 43.

fanacc necne, in der Doppel- frage, Z^. 749; imba na col dom fanac ob eine Sünde an mir ist oder nicht Wb. 23a (Z^ 749). — Vgl. fä.

fand Thräne, ainm na dere SC. 17.

fand, ismwschivach; iveak, faint O'B.; Fei. p. XCI. — Compar. fainne Corm. Transl. p. 117 raalland.

dos fanic FB. 41 s. ticiin.

fannall hirundo SG. 52b (^2. 769). — Sg. Gen. atracht Cuchu- laind illuas na gaithi ocus i n-ath- laimi na fandli On the Mann. III p. 448, vgl. luaithitber fäudli Corm. p. 36, 32.

fanocrat SC. 35 s. föcraim, füacraiin.

don far Hy. 5, 91 s. t.air.

farcaib s. fäcabaim.

farclib s. forg'lu.

du farclu SP. V 4, nach Stokes Goid.^ p. 178 sup)erabat, mit Beziehung auf faircle und farclib.

fargam s. forgain.

farg-baid s. fjicabaim.

farrad Gesellschaft; Company ff Don. Gr. p. 287, „a bb-farradh together ivith, in cgmparison with" ibid. — Sg.Dat. im farrad-sa Lg. 6; 7j )-if ■^ Ina farrad TE. 2 LU.; 12; PÄ. l5; 16 (iua Ml LBr.); SC Sd; hi farrad na csithrach FB. 83 [bei der Stadt); Acc. hi farrad Conaill FB. 63.

farrce s. fairg-e.

farsaid alt, s. arsid. — Dat. Fenius farsaid Gl. zu Fene Hy. 2, 40.

farsinge s. fairsinge.

fäs leer; vanusWb. ll!^ (Z^. 16). — [ 538 ]S(j. Nom. lestar fäs SP. IV 2; bed fäs tir Temrach Hy. 2, 20.

fäsach „ivilderness". — Sg. Dat. isin fasach Fei. p. CLXXXVII.

fäsaim ich wachse, s. cäsaim. — Praes. der Gewohnheit Sg. 3 ni fhäsaud di torad 010 tarbai don anmain TJtree Hom. j). 94, 8.

fastaim II ich halte fest, zu- rück; s. astaim. — Praes. Sg. 3 fastöid FA. 17 (astaid LBr.l — Praes. der Geivohnheit Sg. 3 nos fastand FA. 18 i^astand LBr.). — Praes. sec. PI. 3 co fastaitis SC. 48. — Praet. co ro fhast iat isin lue sin SMart. 24. — Pass. Praes. PI. 3 fastaitir FB. 63. — Inf. Nom. fastud FB. 62.

hi fat s. fot.

fate „caittion^^ Corm. Trunsl. p. 116 meta; rgl. faitcch, tot.

fiith, fäd Ursache, causa. — Sg. Nom. is e fatli a denma Hy. 4 Praef., fäd a deuma Hy. 7 Praef., vgl. haec est causa denma hujus hymni Lat. Hy. XIII Pref .Goid.^ p. 105).

fathach ,,giant' s. athach. — Sg. Nom. fathach , cnaimhreamhar mörsrönach caimf'iaclach dearg- siiileach corpbhuidhe Torr. Dh. p. 118, 27 [ztir Sache vgl. FB. '61).

fatöd Anzünden; ,,fadogh kind- ling O'B. — Dat. ni lamad nech tenid d'fhatöd i n-Eirmn isind lou sin Three Hom. p. 20, 28.

fdtsine s. fäitsiue.

re fatuiud Oss. III e, mit Ed. zu lesen fathuind, s. fothond.

fe ab 80 quod est ve i. vae Corm. p. 21; fe amae ,.iooe is me!" Bev. Cell. III p. 185; SCI; FB. 35.

feb F. Auszeichnung, Vor- trefflichkeit; ,,feib distinction, dignity, honour, rank" O'Don. Suppl. — Sg. Gen. aire feibhe „a Chief of dignity" O'Don. Suppl. ; Dat. ar gach feib jt). 142, e; ar feb ocus innbas p. 142, 1; co ro niolaim rig as cach feib i m-bi p. 328, s; Acc. cen feib ica SC. 29; PI. Nom. at mathi em na feba sin LU. p. 124^, 19; Dat. conid am eolach hi febaib tiss j). 328, 17; Acc. la feba feue FB. 22; rom alt-sa em la feba fene LU. p. '2^^, 13.

febas M. Vortrefflichkeit; be- auty, comelincss, superiority O'B — Dat. ar febas do chrotha FB. 17; 93; La. 8 ; ar.ebas a erlabra ^ . „for thc goodness 6f his eloqiience" LHy. fo. 31»; fo febas a lamda s. drou; cia beith d'feabus na sine TE. 9, 4 Eg.

febtu M. qualitas. — Sg. Gen. inue ind febtad SG. 28a i^Z. 801). — V(il. feib.

1. fec F. Zahn; fec fiacail O'B. crom. — Sg. Dat. na feie Oss. III 6 (Gl. na fiaccail); Acc. cu feie a cuill Oss. III 4 (Gl. eorricci a fiacairi.

2. fec „a spude" Corm. Transl. p. 78.

feccaideeht Bückwärtsgehen, „backsliding" Fei. p. XXXVII 35.

cecha feeais p. 40, 32, ,,at cvery journey"?

feccim III ich sehe, blicke, für fo-ad-ciimV — Liiperat. Sg. 3 fecced p. 310, 12. — Perf. Sg. 3 do fecai CC. 1 LU. — Praet. Sg. 3 feeais ann sin ic ivnaidQ AileZZa TE. 12 Fg.; fo-ta-fecais er sah sie an TE. l'Z LU.? fecis ibid. 13; nir fec TE. 6 Eg.

fecliaim ich sehe, blicke. — Praes. Sg. 2 cid fech«/siu TE. 6 Eg. — Inf. Dat. d'feachain look 0'Do)t. Gr. p. 203; Torr. Dh. p. 56; 82; TE. 2 Fg.; 6.

fechem M. dcbitor Z 264, vgl. 1. fiaeh.

1. fecht Gang; journey O'B.; fecht i. turas Beitr. VII 27; jm-o- gressus Z'^. 809; in tan teit in duine fri feebt n-eca Corm. p. 3 audacht [wenn man zum Todesgange geht).

2. fecht N. Mal {in dieses Mal, einmal u. s. ^v.), nicht ver- schieden von 1. fecht; a feeht sa dieses Mal, jetzt ScM. 17; TE. 14 LU.; hi fecht sa SC. 35; FB. 53; fecht sa.SC. 16 (i fecht sa H.); a n-oenfecht das eine Mal TE. 10, 20 Fg.; nach . . in oenfecht dass . sie keinmal .. Lg ■ 19; in tres fecht-sa ^ das dritte Mal p. 39. 11; 42, e; indara fecht . . iu fecht n-aill das [ 539 ]eine Mal . . das andre Mal FA. 5; in fecht n-aile ein andres Mal Hy. 5, 69-, FB. 88; fecht ii-aud . . •)C-^ ■ ■ l»äi da loar einmal L ti. 1- 8: j). Bll, 32; fect n-and do Vltailt i n-Emaiu Macha 91 [über die Construction s. 1. do g); fecht and jf p. 40, 6; 42, 4; 46, 21; L^i. 12 : Sc3I. 10; fect ann p. 48, 12; fecht n-öen and FB. 88; CC. 1 Fg.-, fecht einst SC. 43; Oss. I 1.

3. fecht Kampf, Kämpfen. — Dat. oder Aec. ro ssertha clerig YiVenn ar fecht ocus sluagad „from fighting and hosting" Fei. p>- I is; ibid. iJ. CXLVII. — Vgl. diifichim.

1. fechta ivolü eigentlich Parti- cipium, gekämpft (fo hith na roe fechtae „lun des qefochtenen Kam- pfes willen" Sench.M., Beitr.YU 67 1, aber auch als Praeteritum Pass. gehraucht: in cath fechta im-Bethron Hy. 2, 57 (i. factum); in tau feachta cath Muighe Tuireadh „when thc hattle ofM. T. was fought" O'Don. Gr. p. 258 aus Corm. Gl. voce Nescöit, dafür aber in der Ausgabe p. 32: in tan tuccad cath Muige Tuired.

2. fechta for nia nem LHy. Amr. 115 „euer Kämpfer ging ein zum Bimmel" Beitr. VII 27?

fechtas M. Mal, wie 2. fecht gebraucht; fechtas and da tourde einst .. SC. 2; fechtus dia m-bui TE. 15 Eg.

fechtuach prosper Ml. 134^ [^Goid.^ p. 25, Z 809), Fei. Jan. 14; s. an-fechtnach.

fechtuig'e F. prosperitas Ml. 135a ^z- 247).

fed „a whistle with the mouth" On the Mann. Index. Vgl. feth.

f. Ma, s fld.

feda, fedat s. fetaim.

fedaim I ich führe, bringe. — Praes. Sg. 3 Dep. disin dufoid Patrice in carpat cu Sechnall cen arith n-and act aingil dut fidedar Tir. 14. — Praes. sec. PI. 3 dod fetis Hy. 2, 13, Gl. i. dobertis; no feidtis Gl. zu efferebantur JSIl. 54'^. — Fut. Sg. 3 dou fe Hy. 1, 1, Gl. i. ron fucca leis; Hy. 4, 2, Gl. i. don fuca. — Pass. Praes. Sg. 3 fedair „is carried" O'Bon. Suppl; PI. 2 is lern dofeidbair CC. 5 Eg.? 3 ba loiss fetir ibid. LU. für feditir?

fedan F. Gespann, Geschirr, Zug; feadain team O'Don. Suppl.; a foedere on accomal Corm. Transl. p. 79. — Sg. Gen. cid tra acht ro padh nemhni olc da ffiiair Eire i n-athfegadh iiilc na fedhna sin „compared to the evil i>iflicted by these parties" Cog. Gaed. re Galt, p. 40; Bat. arathar cona fedain techta O'Don. l. c; PI. Acc. däim na daimet firu na fedna foraib O'Don. l. c.

fedan Bohre, Pfeife; fistula Ir. Gl. 46; whistle On the Wlann. III 328. — Sg. Nom. und Acc. toUaid side crand suati na braisce CO ni-ba fedän, co n-doirted in loimm isin fhedau sin Fcl. p. C 24.

fedil enduring Corm. Transl. p. 73; feidhil i. iounraic O'Cl. — V(ß. feidle.

fe^ s. mg.

fegaim ich sehe, sehe an; feg i. tuir, ut est fegh bretha neimid O'Dav. p. 84. — Prae.s. sec. PI. 3 CO ro fegtäis FA. 2. — Imper. Sg. 2 feg-su SC. 39; 40; PI. 2 fe- gaid SC- 45, 1; 26. — Praet. Sg. 3 ra feg in fäith nem Three Hom. p. 102, 7. — Inf. Nom. ard-fegad ein hoher Anblick Hy. 2, 47: ba feig . . in feghad FB. 40 Eg. ; Dat. do fegad flatha nime FA. 3; occä sir-fegad ibid. 10; SC. 45; Acc. la fegad . . fair FB. 38.

fege F. Schärfe, zu feig. — Dat. CO fegi „ivith keenness" Fei. Jun. 18, Gl. i. CO feochru Three Ir. Gl. p. 132; Acc. la fegi frith- gnam Aufmerksamkeit mit Schärfe Fei. Prol. 331 ; fri fegi fis SP. II 10?

fegi s. feig-.

feib Conj. wie; Sc3I. 22, 3; FA. 31 ; FB. 40; 87: Gl. zu Hy. 5, 19; feib thallad FB. 82 ; feb no scribenn LHii. fo ä^> {Goid.^ p. 64). — Vgl. febtu.

feie s. fec.

feice „ridgepole "; feige i. mul- lach tighe no dunaidh O'Cl. {Corm. Transl. p. 81).

[ 540 ]cäiu feid a rose FB. 24 (MthEg.)?

nis feid mo rose rän iudiut FB. 47 (feith Er/.)?

airmitiu feid Ehre s. 2. fiad.

feidle F. Ausdauer, von fedil; permanence Fei p. CLXXXV. — Dat. CO feli co fethamla co fedli fo mamm LBr. p. 261, 25.

feidligim III ich halte aus, bleibe. — Praes. Sg. 3 Dep. fed- ligedar manet Wh. 2c (Z^. 439).

feidm N. Anstrengung; trein- feidhm „a miglity effort" O'Don. Gr. p. 339. — 8g. Nom. Fei. Jan. 21 ; feidm chuinge sesrige FB. 91 {vgl. ere); feidm atirg ibid. 33? Gen. ann sin a dubhairt re n-a lucht feadhma a loug do chur a bh-feisde Torr. Dh. j). 162 {„liis trusty people", vgl. „feidhm the customary Service ^ due from a vassal to his lord" O'B.) ; J^ ar feidm Lg. 5, j2.corrupt?

féig scharf, vgl. fege. — Sg. Nom. CO rop feig rose for n-anme Wb. 21a i^ut Sit clarus oculus animi vestri Z'^. 998) ; ba feig . . in feghad FB. 40 Eg.; in foglaid feig „the' keen robber" Fei. p. LXXXIX; Acc. la faga feig p. 310, 39; LU.p. 81a, 35 (s. faga); PI. Acc. fri faebra fegi Hg. 5, 97.

feil Fest, vgl. felire. — Sg. Nom. feil a eosacartha in templo Gl. zu die Sanctae Mariae Goid.^ p)- ^^ {Wien. Gl.) Fei. Febr. 27 u. ö.; Gen. fri fuilted feie SP. V 1; Bat. hi feil Joham Baptist FA. 3; i feil Antöin manaig Fei. Jan. 17; PI. Nom. feli Termini Gl. zu termina- libus Goid.'^ p. 53 (Wien. Gl.).

feile s. feie.

féimmed FB. 88 s. femdim.

féin indecl. selbst; ipse Z'^. 366; bei der 1. Sg.: lern fein l4)..d m'ainm-se fein mein eigner Name ■% SC. 13; Lg. 6 : TE. 9, 23; Oss. III 10 Gl.-^ bei der 2. Sg.: do mae fein CG. 1 LTJ. uair naehat fil-siu fein FB. 62; bei der 3. Sg.: tie- seom fein immach Sc3L 5; TE. 6 Eg.; 17; FA. 9; 34; dö fein FB. 69; dia fiadnaib fein FB. 40; 77; Gl. zu Hy. 5, 19; si fein Gl. zu Hy. 5, 38; di feu ihr selbst p. 39, 13; Oss. III 7 Gl] a snäthait fein FB. 65. — Vgl. fessln, feisne, fadein, fadesiu, cein.

feinue FB. 53?

1. feiss Schlafen, Inf. zu fo- aim; Corin. p. 26 laiches. — Sg. Nom. in hen tue leis a feis la Concobar innocbt LU. p. 127», 25; fess .ri fer dib TE. 5 Eg.; Bat. do feiss aidcbe die Nacht zu schlafen Hy. 2, 27; iar feis di la Eoebaid TE. 6 LU.; do fes lium p. 145, 8.

2. feiss s. fess.

feiss aidche „anighfs supp er" Corm. Transl. p. 73; feiss aidche do bind Gl. zu vesperum Corm. p. 20 fescor; feis aidche no meled a broin cech fer ar u-uair dona hapsto/aib Tliree Hom. p. 104, 21. Vgl. feis coena O'Bon. Suppl., nicht verschieden von fess, feiss Fest?

feisne, fesni indecl. selbst; ipse Z'^. 366; bei der 2. Sg. dit däig fesni um deiner selbst willen SC. 13 ; bei der 3. Sg. lathe na samna feisne SC. 1; bei der 3. PI. siat fesni FB. 29. — Vgl. fein.

feiste, feisde entertainment, accomodation OB., vgl. a long do ehur a bh-feisde agus lön bidh agus dighe do ehur innte Torr. Bhiarm. p. 162 {„to cquip his ship'^.

feith calm, a calm O'Bon. Supptl.

1. feith -F. Sehne; rien, fibra Z 250. — Bat. do feith bie bis fon tengaid this Gild. Lor. Gl. 132 zu sublingue; PL Acc. na fethi Gild. Lor. Gl. 223 zu fibras; fethi do braget Sc3I. 14.

2. feith „honey-suckle" {Geiss- blatt) O'B., „ivoodbine Wahhvin- de, Geissblatt) On theMnini. Inder; ein Geivächs, dessen limüccii oder biegsame Zweige zu Flecldiverh ver- wendet wurden; etymologisch =.lat. vitis. — Sg. Nom. rat nascestar mar nasces feith fidu On the Mann. III p. 448. — Vgl. fethaide, fethan.

ron feladar Hy. 1, 1. GL i. do- rata a fial torund diarditiu, 3. Sg. Conj. Bep. zu felaim = /of. velo?

1. feie i. ecsi uo eceis {„poetry [ 541 ]or a poet"), inde dicitur filidecht i. öcsi Corm. p. 20; i. ecas O'Duv. p. 86.

2. feie F. honestas, verecundia Z 18. — Dat. ar firiune ocus feie FB. 93; Äcc. ar ua aictis feli a n-athar LU. p. 2^, 39 {Schaam).

feles, „feilios vanity, trifle" 0"R. is feles (yZ.^itisespaiC/^. 5Gb, 22.

felire Festkalender, Gl. zu codice, aperto Cr. 32a [^Z'^. 18); fei- lere annalis Goid.'^ p. 53 {Wien. Gl.).

1. feil i. each Corm. p. 19.

2. feil treachery Corm. Tränst, p. 78. — Nom. ni cöir damh-sa feall do dheuuamh ort Torr. Bh. p. 138; Bat. hi fiull treacheroushj O'Bon. Suppl.; Acc. ni dlieu feall air Torr. Bh. p. 92.

felmac Schüler Corm. p. 20, Transl. p. 36 caid, O'Bav. p. 86.

felmae saepes SG. 50i> (Z-'. 18); felma oder ail „stake fence" On the 3Iann. I p. CXCI. Vgl. cuaille fernai i felaim n-argait Corm. p. 34 orc treith ein Erlenpfahl in einem Staket von Silber?

felsub = p h i 1 s p li'u s Z 1 000. — PI. Gen. besad felsüb Wb. 27a; sechim na fellsam Fei. p. I 7, fell- som Rawl.

femdim ich bin nicht im Stan- de, bin unfähig, vgl. emdim wncZ for-emdim. — Praes. PI. 3 femdit . . a n-etergleod FB. 41. — Perf. Sg. 3 cor femid cor do chois no do laini de „he could not stir either foot or hand" Three Hom. p. 18, 15; coro fliemid in salm „so that he cotdd not (chant) the psalm" ibid. p. 102, 16. — Pass. Fut. Sg. 3 ni feimdebthar ann-som „there will not be denial there" Fei. _ Prot. 260 Land. — Inf. Bat. iar femiud in croind do dluigi „after being un- able to split the tree Fei. p. LXXIII 4 ; "^ dorn femid-sa L(i. ^^_Lcj Acc. la feimmed ind lemme FB. 88.

feiunach F. „sea-weed" Corm. jp. 37.

feú „some Tiind of wagen or cart" On the Mann. I p. CCCCLXXVI; plaustrum Z^. 19; ä i. fen no carr no carpat Corm.p. 5; Gl. zu Hy.ö,2ä. — Sg. Bat. atcojmaicset . . da dam allaid rempu co flien etarru „^üith a ivain" Three Hom. p. 46, 1.

feiiamain Geflecht; i. fighi min i. cur slaiti, ut est mesir ailt (i. tech) iarna ait sceo fenamnaib i. ar med a aiti ocus feabus a fighi O'Bav. p. 85. — Sg. Bat. di fe- namain in tige FB. 25 {rgl. On the Mann. I p. CCXCVIII, III p. 31). Hierher auch hi fenamain Hy. 5, 25? gemeint könnte sein der Wagenkorb {daher die Glossei. fen) oder einKorb. fene, Sg. Bat. fon mäm nuu i. isind feni nui Gl. zu hanc {arcam) inpossuit sub jugo novo Ml. 2^, 11. f6ue einer der Namen für die alte Bevölkerung Irlands, daher wohl Fene zu schreiben, in den folgenden Stellen Gen. PL: do thuataib Fene Hy. 2, 4o, Gl. i. Fenius farsaid; oaic fene SP. I e; la feba fene FB. 22; belra Feni Corm. p. 32 noes; in ferg fene ScM. 3,3. — O'B. hat: feineF. a f ar- mer, boor, a champion. — Vgl. fian.

feneclias M. das feni sehe Ge- setz; feineachus the laws of the ancient Irish, the code of the bre- hon latus O'Bon. Suppl.; seanchus agas fenechus Hiberniae Antiqui- tates et Sanctiones Legales ibid. — Nom. ro fess is fäs in fenechas i condelg ferb n-De Corm. Transl. p. 72; is fas fenechas ic ferbaib De LU. Amr. V 3.

fenuaim II ich hätite; carni- fico Z 434. — Inf Bat. oc feunad loig La. 7-, Fei. Prol. 48. ^

fenuid 31. Mitglied der fiann; Coirpre i. fennid do Lüignib Corm. p. 32 orc treith; böi dan Cumall mac Trenmöir rigfennid hVivend fri läim Cuind CCyi. 3 {„king-rvarrior").

feochair tvild; feuchuir severus Z^. 781. — Sg. Nom. ech . . feochair FB. 47; feochur Gl. zu acher Hy. 5, 9.

feochra F. Wildheit. — Bat. ho feuchrai Gl. zu feritate, morum Z^. 248; CO feochru Gl. zu co fegi lliree Ir. Gl. p. 132.

feochraigim III ich bin-, toerde tvild. — Praes. sec. Sg. 3 nos feochraiged fria däinib SMart. 37 (bd däsachtach).

[ 542 ]feocliuiiie, vgl. indar lat is feo- chuine (no fiaich) hErenn fil uasa Eev. Celt. III i). 183 {„the ravens of Eriu").

feöil F. Fleisch; ind feüil Ml. 22d, 7 {Z^. 249); Corm. Transl. j}. 49 carna; feoil na fiacal qmgira Ir. Gl. 150. — -S'^. Nom. 'TE. lo LU.; Gl. zu art Oss. III 4; FJS. 9; Doi. dia eöil SC. 23.

feoit, feotar s. foaim.

fer M. Mann; vir Z^. 222; fer cli levir Ir. Gl. 397 {vgl. cliam- huin son-in-lmo O'R.); mit fer sind zalüreicUe termini technici gebildet, z. B. fer legind lector, fer midboth, fer nadma, s. On the Mann. Index. — Sg. Nom. ben is fer TE. 10, s; SC. 10; 31, 8; 13; FB. 15; j5. 310, 30; in fer Hy. 5, 66; Sc3I. 1; TE. 13; (7(7.3 iC/.; 5; SC. 12; 15; 23; 44,5; fer aurbäga FB. 11; cacb fer Lg^ frX- i 9; J^'^- 80; fer dar fer ScM. 15; 21, 27; fer maitb di feruib Erinn TE. 2 Eg.; CO nach acced fer di Ultaib Lg^ cid fö fer SC. 37, 13? oen-fer em Mann, der eine Mann K- La. 7 : fi-cM. 8; aW. 23; 38, s; (rew. ö mnai ind fir jj. 311, 28; innas ind fir SC. 23; 33, 30; FB. 19; 44; 82; mäd ina släinti ind fir SC. 10; cech fir SC. 2; os adart fir i sirc 23; 38, 4; a fir muintire Gl. z%i a hathig Hy. 5, 87 ; Bat. do fiur Wh. lO {Z- 224); doud fir ScM. 15;.do cacb fir dib FB. 54; 56; Acc. ar fer n-aile T^. 13 Eg. in fer n-ingalair TE. 12 jBf/.; in fer 12 iZ7.; 13; ;S'C'. 15; 3(i; fer dia muinter TiJ. 5; ben ein fer TE. 2 Eg. ri fer dib 5; cosin fer CC. 6; dar "fer fland ScM. 21, 32; immon - n-öen-fer FB. 15; Voc. a fir TiJ. 9, 9; a fir maitb 10, 9; PI. Nom. fir Oss. I 1; FB. 21; ind fir sea SC. 22; FJ?. 25; 75; fir hErenn Hy. 2, 52; ScM. 11; T.E. 2 i^r/.; (J; 7; 20; FB. 11: fir Ulad C'(7. 3 LU.; fir in t-sithu TE. 5 J5;</.; fir domain FA. 13; fir legind 27; Gen. for cetbra fer n-Alban Lg. 4i 11; 1 8, 18; fernai fer FB. 29; Ter n'-hWend Sc3I. 5; TE. 15 Eg.: FA 32; slüaigb bfer n-Erinn 7'i!;. 19; 1 läith gaile fer n-hErend Sc3I. 6; jP£. 9; p. 310, a; 5; co mathib fer n-ülad FB. 4; mor fer Sc3L 3, 10; SC. 44, 7; coica fer ScM. 21, 5; <S'(7. 45, 12; inna fer FB. 16; fer firean Hy. 7, 16; Dat. dona feruib Ti;.3 Fg. ; do feraib hErend ScM. 8 ; TJ5. 2 LU. FB. 11; for feraib Vlad CC. 2 iZ7.; di thr^n-feraib FB. 2; inrice feraib side SC. 31, 8 ; amru feraib SC. 37, 13; -4cc. na firu FB. 15; 87; fri firu SC. 13; dar firu 37, 17; firu cocid hErenn p. 141, 11 (fmu Eg.): for firu hErend Sc3L 8; TE. 2 LU. firu in talmaw uli p. 191. 17; et(V righu ocus coem- firu TE. 5 Eg. — Compos. fer- chubat FB. 25; 64; -gnüsi ibid. 29; -oclaig 27; -traig ibid.

fer Gras. — J^om. luig-fer FB. 9; ro fhas a fer cu mor Three Hom. p. 34, 7; Gen. nomen feiiiir Gl. zu carex SG. 68b (Z- 19 1; do riud ind feöir FB. 88; glas-feoir FB. 9; a n-gurt feoir p. 112; PI. Nom. fera p. 190, 27; (?en. mecnu na fer CC. 1 LU. — Comp, för-gort.

feraim II „I pour" {Three Hom. Index):, ich giesse, gehe {vgl. fearthar i. ernithar O'Dar. p. 91); feraim fäilti ich hcisse toillkommen. — Praes. Sg. 1 feruim-si failti frit p. 144, 18; 3 tech inna fera flechod SP. III 5; cid ara fero . . failti p. 144, 17 ; feraid snechta . . foroib CC. 2 LU. feraid for n-aigidacht FB. 66; feraid . . failti Lg. J5 ; SG. 32; FB. 62; PI. 3 teraiFa n-aittreb isin glind FA. 22 {rel, ferat LBr.); nualla 31 (lecat LBr.); 33 ; mor gleö SC. 36 ; ferait . . failte fri Conall ScM 15; p. 144. 6; FB. 66; ro ferat .. tosccoi co Co«- cohar _p. 141, 25. — Praet. Sg. 3 no CO fer banne ina gort-si p. 41, 36; ro fer . . faslti fria SC. 46 ; ferais anmich Hy. 5, 30; ferais . . fselte friu SC. 16; 17; 20; 35; 38; FB. 66; 68; 79; p. 40, 25; feraistde FB. 69; fersi SC. 35 {mit Acc. des Pron. suff.); co ro fersat ftelte fri hUltu FB. 54; fersait SC. 16. — B-praet. Sg. 3 feraib . . falti friii SC. 35. — Pass. Sg. 3 ferthair [ 543 ]a giiba CC. i LU. ferthar failti fris FB. 5. — Conj. Sg. 3 ferthair a n-öenacli SC. 3. — Praes. aec. Sg. 3 fertha öcnach la hUltu SC. 2; 110 fertha ibid. ; ferta failto fris p. 145, 10. — Praet. Sg. 3 ro fcrad failte friii ScM. 1; ro ferath TE. 5 Eg. — Fut. Sg. 3 ni firfider SC. 3, aber firfaider 27 zu fi- raim? — Inf. Nom. ferthaiu ind öenaig SC. 2; Dat. oc ferthain öenaig SC. 1 ; ita in cath oc a fer- thain iudiu 33 ; frassa . . oc ferthain forro FA. 26.

ferand Land; ager Ir. Gl. 390; Gl. zu iathmaige Hy. 3, g. — Nom. in ferand sin FA. 30; iss ed ferand ro thog indrui i. Alma CCn. 1; Dat. as t'ferund ScM. 12; Acc. CO a ferand duthaig CCn. 7 ; ferann p. 41, 23.

1. ferb F. Kuh; Gl. bö Corm. p. 19. — Sg. Gen. ceu gert ferbba Corm. Transl. p. 37 cernine; ferba brachtcbi brothlochi FB. 68, 2 (i. bö LU., i. bui Eg.) die Braten von fetter Kuh und gemästetem Schwein? PI. Nom. ferba i. bai LU. p. 125^, 20.

2. ferl) i. bölc docuirither for aigid duine iarn-äir no iar n-giibreth Corm. p. 19 {„a blotch ivliich is put an the face of a man after a Satire or after a false judgment").

3. ferl) = verbum; i. briathar Corm. p. 19; ferb n-De = rerbum Dei, s. unter fenechas.

ferdaigsecht s. fertliigsecht.

fereud p. 188, i9 lies iairend.

fereini Jlf. Gürtel {um dieWade, um den Leib); i hid bis um cholpa fir, . . ferend oir im choiss rig Corm. p. 20; ferend din ainm do criss bis imon fer ibid. — PI. Acc. ferais snechta mör form co fernnu fer ocus CO drochu carpat LU. p. 58a, g {vgl. Corm. l. c, O'Don. Gr. p. 260).

1. ferg', ferc F. Zorn; ferc ira Z^. 61, 241. — Sg. Nom. t'ferg SC. 41; Gen. gusfland ferge ScM. 15; flandrüad ferci SC. 38; d'imbe?*t a ferci fornd SC. 36; Dat. co feirg FB. 52; ar feirg ri rig n-Ulad- Ij(I. 5, 22; dia m-bi fcrgi fiiasnadav FB. 48, zu lesen dia m-be i feirg i füasnadar? — Compos. co fer- gluinde möir Three Honi. p. 78, 34, für ferg-gluinde {„loith amp-ij bitter- ness"); FB. 29.

2. ferg- M. Held; i. laech Corm. Tr. p. 80; O'Dar. p. 84. — Sg. Nom. in ferg fene ScM. 3, s.

fergach zornig; fercach iratus Z^. 61 ; fergach Gl. zu acher Ry. 5, 9. — Adv. co fergach Oss. I 5.

fergalg-im III ich bin-, iverde zornig. — Praes. Sg. 3 Dep. ni fercaigedar Ml. 24^, is {non iras- citur Z 439); fergaigther . . friss Fei. p. LXXVI 9. — S-i)raet. Dep. Sg. 3 ro fergaigestar FB. 15.

fer-g-ort Grasgarten, Gras- platz. — Sq. Gen. ind fergoirt FB. 38; Dat. isind fergort 39; Acc. hl fergort 36; 40.

fern Schild; fearn shield O'B. — Sg. Gen. is cü ferna fodluigthe FB. 68, 7; Acc. tar fern flann ScM. 21, 32 ilf.; PI. Nom. bit fernai fer dlochtai FB. 29; Dat. fei-naib (i. sciathaib) ilib ildlochtaib LU. p. 125, 24.

feriiog Erle; alnus Ir. Gl. 558, vgl. cuaille fernai Corm. p. 34 {„an alder stake").

ferr besser, Compar. zu maith gut; melior Z'^. 277. — cid ferr cid messu dom nirt SC. 38, 3;. is ferr a chäch ito-sa 28; uir bo ferr ro böi 48; is ferr a techt FB. 6; is ferr dam-sa techt leth n-aill SC. 13 ; bes . . nocon err in ben 43 (nochan fearr if.); 44, lo; ro bad ferr lim tairissem 44, 2; 3; FB. 8; ba ferr a comaitecht . . oldaas . . ■Lg. 13 ; andäs ScM. 7; andä TE. ■H- i'i Eg. ; is ferr do laech andai-siu er ist besser Held, als du bist ScM._ 10; 16; conna bui adhaig bud ferr doib CC. 3 Fg.; ferr cech näth Hy. 5, 94; nech bad ferr lim a cheli do lenmain SC. 26 ; caraim-se fos ferr cach elvi SP. II 3; im Sinne des Supierlativs: da ech bas ferr la Connachta Sc3I. 2; ferr cinis Hy. 5, 4 (i. is ferr ro genair sie ist die beste, die geboren ivm-den ist).

ferrig: p. 141, 21 zu lesen ior rig. [ 544 ]fers = versus. — Sg. Dat. hi fers SG. 6b, 24. — O'B. hat fearsa F. a verse, vgl. ro chan in fersa sa „he sang this verse" Three Hoin. p. 22, 9.

fersad F. Keule; cluh On the Mann. II p. 256.. — Sg. Gen. tre clieaiin na luirg-fearsaide „through the end ofthe cluh" Torr.Dh.p. 140, 2 [vgl. lorg).

ferscal Mann; Gen. ni rod fecli din riam i n-gnuis ferscali Three Hom. p. 84, 13.

fert Grab; i. adnacul Corm. Transl. p. 79; i. ulaid cumdachta O'Dav. p. 90; i. cladh ibid. p. 91. — Sg. Noni. Oss. III 7 [Gl. lecht); Lg. 17, 29; cor clasta a fert TE. S LÜ.; Acc. cor la fert Lena ann p. 112.

fertas Schaft, Stange, tvie deren eine auf jeder Seite des Wagens war, vgl. O'B. Croice Siab. Concul. p. 420 {„the spinales of the axle-tree of a chariot" On the Mann. Index, tvohl nicht richtig, denn dann würde es nicht immer fertas carpait heissen) auch ein Theil des Spinnrockens On the Mann. III 116 (9o), „the spinning stick, the distaff" O'Don. Suppl. — Sg. Nom. is fertas carpait Con- culaind ro maid ociis is do b6im fertas dochöid LU. p. 63^, 42; Dat. do des-fertais in charpait p. 310, 21; ScM. 19; Acc. fertais in charpait ibid.; PI. Nom. fertse carpait do bäim LU. p. 65a, 4; fertsi crüadi colgdirgi FB. 45; ]}- 310, 30; Gen. deca namma in bä teclaim na fer- tas dogena fanan-imscotad LU. p. 64a, 6; Acc. imscothis . . na fertse culind ibid. s.

ferthig-is Steward Fel.p. XL 12; oeconomus O'D. Suppl. Vgl. frithaig.

ferthigsecht M. Auf Ovarien, Steward sein. — Sg. Dat. icond fcrdaigsecht ScM. 6, fertighsecht H.

fescor Abend; vesper Corm. p. 20. — Sg. Dat. ond fescur SG. 183b (Z'-ä. 781); adverbiell: fescor am Abend, eines Abends Hij. 5, 27; SC. 37, 2.

fess, feis F. Fest, besonders das Fest von Tara. — Sg. Nom. ar bä biat da cömthinol airegda nö bitis oc feraib hErenr? i. fes Temra cecha samna, ar bä bi side caisc na n-gente, ocus öenach Täilten cech lügnasaid LU. p. 52», is; ar- focarar . . feis Temra do denam TE. 2 ; Gen. do chathim fessi Temrach ar cech samain LU. 52a, 17; docum na feisi TE. 6 Eg. Dat. riasin feiss ScM. 2; do "feis Mic Üathö p. 112; d'feis na Temruch TE. 2 Eg.; 6; hicc fes TE. 6 Eg. - Vgl. tarb-fess, feiss aidche.

fess s. fetar.

fessiu, feisiii indecl. selbst; ipse Z 367; hei der 2. Sg.: let fessin FB. 62; bei der 3. Sg.: Mac Däthö fessin ScM. 6; FA. 2; 7; 10; 19; 29; 33; FB. 61; 63; 69; 70; 72; SP. II 15; heim Possessiv- pronomen: a dirgi fesin FB. 28.

fesöc Bart Corm. p. 11 cront- saile; fesög barha Ir. Gl. 47; fesö- gach baihosus Ir. Gl. 645. Vgl. taicmainged a fes ichtarach corricci ä glün ihr Schaamhaar LU.p. 86a, 13 ?

festa sofort, alsbald; feasta for the future O'Don. Gr. p. 267; feasda forthwith O'B. ; biad fein ag imtheacht feasda ich iverde mich alsbald auf die Wanderung begehen Torr. Dh. p. 76, 11; ibid. p. 128, 13; coimeirig festa TE. 10 Eg. j

fét Spiel, Musik? „feat a S^l whistle; music" O'B.; vgl. air-fitid. — Sg. Gen. mnä feta SC. 34, 13.

fetaim ich kann, vgl. fetar ich weiss. — Praes. Sg. 1 ni etaim a arim Gl. zu Hij. 5, 41; PI. 3 nach fetat do denam doib FA. 28 (nät cumgat LBr.) — Conj. Sg. 1 Dep. mani fetitr-sa sin FB. 6 [ziveimal) 3 na feda ne possit Gild. Lor. Gl. 253; PI. 3 cura fedat iit vale- ant ibid. Gl. 43. — Praet. Sg. 3 ni ro fet . . a n-acallaim SC. 9. — Pass. Praes. Sg. 3 ni etar sa 6n Fei. p. CIV, 10 {vgl. Goid. p. 179) „that cannot be"?

fetar ich weiss, wusste; scio Z- 458. — Sg. 1 ni fetor-sa Tir. 11; . ro fetar-sa TE. 8 Fg.; ScM. 10; nä fetar TE. 13 LU.: no chun [ 545 ]fet«r 7 Eij. no con fet».r SC. 38, 2 (ft'tar Ti.^ nät fotur-sa ni aile ind acht braissech nania „7 Unow of nothing ehe tJtercin save pottage only" Fei. p. C; 3 fitii- Hy. 6, 7; p. 17, 22; Lg. :3_ ifidir i^ry.^; F5. 20; 87; ro titir WKsste FB. 3; 7U; 89; PZ. i nad etumar S3Iart. 43; 5 ro fetatar La. 16. (rus fettat«r sie wiissteii es E_g .) ni fetatar ^5. 132,6; SC. 12; T^. 15. — Fut. Sg. 1 Bep. CO fiasur SC. 16; 5 co fesa- ra-sii TF. p. 182, 26; 5 ben nad fesser necli do feraib MErend TE. 2 LU. arin festar cach dune SC. 27; PI. 1 CO fessamar cia uaind bus calma Tliree Hom. p. 24, 3i. — Fut. sec. Sg. 3 co fessad Hy. 4 Praef.; PI. 1 dia fesmais TE. 10 iZ7.; 9 JS"^.; co fiasmais .Xq. l__^.; 5 co fiastais esti SC.^. ^- Pass. Praet. Sg. 3 ro fess sci- tum est Wb. 23b (Z- 478); ni con fes ScM. 3, 18; CG. 6; p. 143, 2; 144, 11; FÄ. 8; ro fes TE. 10, 3 XJ^i.; Xeir ni fess a lige Fei. Prol.p. 113; PI. 3 inna hi nac/i fessa 6rZ ^m quae latent LHy. fo. 7a (Goid.'^ p. 65); alligbi ni fessa Fei. Prol. 76 (nit fessa LBr.^. — Fut. Sg.^3 co festar Lg. Ij T£. 13 Eg ; .9C. 43. — Fut. sec. CO fessta a ciso . . lais TE. 2 Eg. — Pari, necess. ba fissi fl?/. 2, 3. — Lnf. fiss.

1. feth Luft. — Acc. hi feth Gl. zu in auram Goid.^ p. 66 {South.). — Vgl. fed, tin-feth.

2 ffiih Stille, Buhe. — % iS^OHi. CO tisad feth dö ,,that a calm might come unto Mm Hy. 4 Praef ; conda tanic a sult ocus a feth p. 130, 25; hierher auch deig-fheth in clerig „the cleri&s goodly shape" Fei. p. C 27? — Vgl. do miioiiad ocus anfeith FB. 29 Eg.

3. feth i. slemain (TDav. p 93. Vgl. Göibuiu goba faciebat hastas fri teora gresa ocus ba feth in gres dedinach Corm. p. 32 nescoit („the last action was the finisli") ; dognid tra Luctine na cianna fii teora snassa ocus ba feith in snass de- dinach ihid.

feth ScM. 22, 12?

f^thaide Adj. von 2. feith, „wi- ihe-y" O'B. Crowe Siab. Concul. p. 411. — Sg. Nom. carpat fidgrind fethaidi FB. 45 (.feithendai Eg.), 47, 2*- ^1<J> 27, „a chariot wythe- u'ickercd" On the Mann. I p. CCCCLXXXI „composed of small iimber ivithed together" O'B. Croive l. c. ,p. 418.

fethaig-im III ich beschivichti- ge; fetigim sedo Goid.'^ p.bl {Wien.); fcathaighim I calm, still O'R.

fethal Abzeichen, Emblem, auch der Gegenstand selbst, der ein Emblem an sich hat; feathal i. comartha no minn O'Dav. p. 87; feuthal i. eugasg {„form) Corm. Transl. p 81; a fethol i. a n-etach sacaird Gl. zu summus sacerdos scidit vestimenta sua, hoc est ephotli Tur. 87 {„Ms decoration" Goid.^ p. 9, „insigne, ornamentum" Nigra Gl. Taur. p. 49); fethal comxsia,{,gesticktes Emblem?) 0' Dar. p. 92, mit der Glosse eccusc com- duala i in merge no in brat sida no in rinde, vgl. ni conai fethal, i. no ni coimedas ecosc däla coin, i. in meirgi no in breid sida no in raindi On the 3Ia))n. III p. 114; fethal i. com cumdaig argoid „a goblet with a silver mounting" Corm. Transl. p. 80. — Sg. Dat. sceith CO fethul chonduala la cech n-ae TBE. p. 138, 5 {H. 2. 18); PI. Dat CO fethlaib condualacha for cach n-ae „ivith emblematic carvings" On the Mann. III p. 220 {gleichfalls TBE. l. c, aber aus H. 2 16); sceith CO fethluib conndualae ibid. p. 158.

fethaniail still; feathamhuil calm CR.; von 2. feth.

fethamla F. Stille, Ruhe. — Sg. Nom. foss is fethamla „rest and stillncss" Fei. ])■ LXXXV 27.

fethaii Geflecht? — Sg. Gen. carpat fcthgrind fethaine FB. 50 (icihiAQ Eg.'i Dat. sithfe co fethain findruine FB. 50; fethain p. 310, 28 [„tvith a witheing of f." O'B. Crowe, Siab. Concul. p 414): sieg . . co lethan öir impi p 131, 19 {„covered ivith rings of gold" 0'C.^ PI. Dat. CO fetanaib findruine FB. 50 Eg.? [ 546 ]fethav s. siur.

fcth-s-riiul FB. 50 mit Eg. zu lesen fid-grind.

fetlii s. 1. feith.

fethim, feithim Iivait, attend OB.; vgl. ar-fethim. — Imper. Sg. 2 feith in tret indiu hüte die Heer de heute Three Hom. p. 12, 21. — Praet. Sg. 3 fethis Fergus Ailbi n-oU ScM. 21, 29. — Inf. fethem, feitheamh F. ivaiiinq, attendance O'B ; aivait GDon. Gr. p. 202; Dat. diar fethim Hy. ti, 25.

feuchair s. feochair.

fi i. olc Corm. Transl. p. 79, von den Glossatoren mit lat. virus zusammengebracht; s. unter fogal.

flaeail F. Zahn; dens Z 18. — Dat. na fiaccail Gl. zu Oss. III e; Acc. corrici a fiacail Gl. zu Oss. III 4; PI. Gen. feoil na fiacal gin- qiva Ir. Gl. 150; Dat. dona fiaclaib 'Gild. Lor. Gl. 126; Du. Nom. da hacail Gl. zu Oss. III 6. — Davon fiaclach dentatus Z'^. 18.

1. fiaeh 31. Schuld, Schul- den; debitum Z'^. 18; vgl. fecheni. — (S*^. Dat. in so huile d'fech tinoil „all this from a debt she collected" Tir. (j; PI. Nom. diegtir feich Wb. 4a {dehentur debita Z'^. 226). — Davon fiachach schuldig, it fiachaich debent Wb. 1

2. fiach M. B ab e ; üa.ch niger corvus SG. 29, 3; corvus Goid.^ p. 66 {LHy). — Sg. Dat. oder 'jf Acc. mar in fiach Lg. 7: Acc. in fiach ibid.; PI. Nom. ind fiaich SG. 35; Du,. Nom. in da fiach ibid.

1. fi'ad Praep. mit Dat. vor; before O'Don. Gr. p. 306; cor am Z 643; fiad mathib ülad FB. 59; Hy. 7 Praef.; SC. 41; crothid con- chend catha ceirp fiad a chlaidib SC. 31, 5.

2. fiad F. Ehre? fiadh i. air- mitiu do cach fo gradh ocus dar lium-sa is si an comeirge hi; failti do cach hi coitchindi, is e sin an dethbir O'Dav. p. 80 (Ehre Jedem dem Ridujc iiciuiis^. und rs' scJieint mir, (hiss (lies der l'rsjinui// ist; WillLrjiH iKcii, Jeden). insgesammt, dies ist die eigenlUche Bedeutung). — Sg. Dat. in der stehenden Ver- bindung airmitiu feid, feith Z'-*. 918: dobeir airmitin feith don fiur IFö. 11^ [dat honorem viro); co armentar feid ut . . revereatur Wb. 31", 12. — Vgl. fiadüghadh to welcome, to honour" O'Don. Suppl.

3. fiad F. Wild; lus na fiadh ferina Ir. Gl. 183 {„herb of the deer"). — Sg. Gen. d'ernail cacha fiada LU. p. 127^, 37; fjeth fiada Hy. 7 Praef., Wildruf, der Name von Patrices Hymnus, mit Bezug auf die Legende, die a. a. 0. er- zählt wird [„guard's cry" Stolces); PZ. J.CC. nj;_fiada Lg. 8. — Compos. •^ fiad-niila ,,ivtlä antmals" s. tiad- muin; fiad-ech FB. 37 Eg.? fiudh- ^^ moigi Lß. 1 7, 39 Ep . (KJ

fiad FB. m ^^

fiada s. fi'adu.

fiadach Jagd; venatio 311. 137» {Goid:^ p. 28). — Sg. Nom. fiadach in t-slebe Lg. 11 -^

fiadaim s. ad-fiadaim; flad i. in- nisiu O'Dav. p. 86. — Fut. Sg. 1 fias no adfias i. inneosad Ö'Cl. ■ {Beitr. VII 45). ^

fiadmuiii „hares", i. fiadmila bid i muine Corm. Transl. p. 79, vgl. fiamuin.

fladnail) Sc3I. 22, 5?

fiadnaise N. Zeugniss, Zeu- genschaft; a fiadnisse sin testi- monium hoc Wb. 13b i^Z' 788); fiadhnaisi hie et haec praesto Ir. Gl. 959; nüiadnisse novum testa- mentum Z'^. 56. — Dat. i fiadnaisi ind rig vor dem Könige FA. 6; i fiadnaise 7; 16; 18; p. 41, 21; hit fiadnaisi SC. 25; FB. 72; inna fiadnaisse FA. 14; SC. 45; p. 43, 14.

fi'adu 31. Führer? — Sq. Nom. fiadu Budi leö FB. 76; PI. Nom. focertar fiadain leö 66? Dat. dia fiadnaib 40.

fiadu 31. Herr, Gott; ar feda Ihn Cam. [Z'K 1004); i. fo dia i. dia maith Gl. zu Hy. 1, 14; 35; 39. — Sg. Nom. fiadu Hy. 6, 7 (i. dia maith); fiado Hy. 6, le; Gen. sclictu ar fedot Cam.; fäthi fiadati/?/. 1, 14; 3, 5; 5, 94; Dat. diar fiada/t Hy. 1, 35 [ 547 ](i. dar dia maith"); Voc. a fiada Uy. 1, 39 [i. a de niaitli) 4i.

flair s. siur.

1. fial „modest, i. e. näireach", „(/enerous, liberal" O'R.; vgl. tele. — Sg. Nom. techl«c7t fial ^ _ y. 145. 5; Voc. F. a ingen fial 'K' Lp 5.'4.

2. fial Schleier; velum, vela- mcn Z 18. — Sg. Nom. FA. 5; 14; Gl. zu ron feladar Htj. 1, i; fial 110 temel FA. 5; Ace. triasin fial ii-glainide FA. 81; ceii fial ceii forscäth (3; 31; PL Gen. fogur . . na fial sin FA. 14.

3. fial vgl. fialus family rela- fiomhip O'JDon. Suppl.; is focus ar fial ar triur „near is tlie rela- tionslrq) of iis three" Goid.^ p. 93, 2S (LHtj.i

fiallach s. fiau-lach.

1. fiam „a chain of some fashion or viode of linJcing" On ilie Mann. 111 p. 178.

2. fiam i. granna no adhiiath- iiiar O'Dav. p. 8(j; i. grannai Fei. Prol. 50.

3. fiam 1. lorg („a track") Corm. Transl p. 79.

fiamuiu Hase? vgl. fiadmuin; tvolves or foxes O'Ii. — Dat. der Vergleiclmng lüathithir fiamuin FB. 87; luaithither fändli no fia- main he for lär Corm. p. 3B prüU, Oll the Mann. III p. 149 („sivifter than a loild cat"); atcondarc and triar for lär in tige ocou dorus, teöra lorga brebnecha (i tolla) inua lämaib; is lüathidir fiamain cach ae dib timchuU araile dochora in dorais LU. p. 9Gti, ü.

1. fian M. Held, vrß. feue. — PI. Gen. fobartach fian SC. 17, 7; Furbaidi na fian 29, 13. — Com- pos. ,,Fian in composition means, relating to the P'enians, hence, adapted for or helonging to hun- ting, ichich was their chicf rmploij- ment and pastime O'ijrdilij. Torr. Dhiarm. p. 110 (die Jlciirlmui/ auf die Jagd ist dem älteren Sagen- kreise fremd); „fian, the opposite of col foid" CDon. Suppl.; fian-bhoth „ahunting hooth" Torr.Dhiarm.l.c; fian-brat ScM. 21, 31; fian-chlar Lij. 17, 1: fian-choscur Helden- Tn'iiiiijili lJ!. 30 (,,« great hunting miildt.-- Ü'Grady I.e.); deca arretha fian-fidchcU sieh das Heldenschach- spiel ihres Laufs SC. 30, 4.

fiaiia ScM. 21, 43, fianaib Lg . j_85_i8ic, s. flanii.

fiaüTsicli Seh aar; fiallach apar- ty, pcopjle O'Don. Supipl. — Sg. Nom. in fiaulach alle die andern Leute FB. 90; in fiallach aile p. 39, 20.

fianu F. Name für die stehenden Kriegercorps, ivie sie vor und zu Finn's Zeit ursprünglich zum Schutze Irlands und der königlichen Gewalt bestanden, vgl. Verhandl. der 33. Philologenversamml. S. 25. - — Sg. Nom. finnta dünn, ol in i'iann, coich hi Corm. p. 34 orc treith; I)at. ar cach roilbo ocus cach ro- fid no gnäthaiged P'ind cona feinn no bid ben urdhalta for a chiud in cach tir Corm. p. 32 orc treith; PI. JVow. fianna zu lesen ScM. 21, 43; Gen.&o fulaug na fiann ibid.; Dat. Hier fiannaib fer n-Alban Lg. 18. is; Acc. ar ba si deochair lasna fianna hi tossuch eter orgain ocus maidra n-imairic LU. p. 86^. 41.

fiar schief; crooked, inclined 0"R.; fiar-süilech straboinis Ir. Gl. 621. — PI. Gen. do thulaib a lurgan b-fiar b-focamm FB. 37 Eg.

Aar s. siur.

ro iiar-faig-, -fuigli s. iar-faigim.

fib in cosna fib P'A. 2, dona fib 32 für altir. cosnaib hi, douaib hl Z- 352, s. i.

doDi flefe SC. 11, 10 s. tieim.

1. fich Kampf, Fehde; i. fu- achtain O'Dav. p. 89, 92; fleh bunaid ,Jiereditary feucl"' CCn. 5; fich carpait Corm. Transl. p. 45 cuirrich.

2. fich = vicus; municipium SG. 53<i [Z-^. 21); Gen. ainm in fhicha Fei. p. CXXXIII. flehe Zwanzig; viginti Z'^. 305. — Sg. Nom. cach fiche jedes Zivan- zig CC. 2; Gen. cöic meich flehet 25 Maass FB. 9; Acc. ri ficUt m-bl. TE. 5; PI. Nom. tri fichit [ 548 ]gamnacli Sc3I. 5; SC. 33, 19; tri ücliit cet ScM. '2; cöic ficlüt FB. 9; iiöi tichit CC. -2; Dat. fichtib gloud Oss. I u; fichtib droiig SC. 33, 2; J.CC. tri fichtea bliadne Tir. 2; frisiia cöic fichtiu sin FB. M; tri ficbte hli&dan Hy. 2, 40.

1. fichim ich kämpfe, vgl. ar- fichim, do-fichim, fo-fichim. — Praet. Sy. 5 ro fich cath fri Findmöir LU. X>. liß>, 2ü; fich Ms ibid. p. 20^, ao.

2. fichim ic/t koche (intr.); fiu- chaim / boil, spring up O'R. — Fraes. Sg. 3 fichid tairse SC. 36. — Praet. Sg. 3 dothset in goba and-saide assainchcrdchai ocus bruth romor isin teuchoir inna laim ocus focheird in m-bruth sain i n-degaid in curaig hisin muir co ro fich in muir uile LU. p. 25, 44.

fid M. B a u m, Ho l s, Wa l d ; arhor Z'^. 238; vgl. ro-fid, roid, raed. — Sg. Noin. und Acc. fid fri fid FB. 53 ; ite?' fid ocus mag ocus lenu soiool Wald als auch Feld und Wiesen Tir. 6; Gen. dochum feda Hy. 5, 02; for feda fianchlar La. 17. 14: dar feda fäl 3^ (vgl. £iÜJad) ; Acc. fid ch 5'P. 1 1 'f-~ü^o mp 1 nallabracli 5'P. 1 1? — Gompos. fid- bocc arcus Ugneus SG. 107^ {Z'^. 854); fidb-chat muscipula Ir. Gl 260 „literally wood-cat, a humorous ivord for a mouse-trap" ; fid-druimm Waldrücken, Wuldherg, Gen. ind fid-dromma SC. 34, 14; fid-nemed ft sacred grove O'Don. Suppl.

fidba, fidhba falcastrum Jr. Gl. 797.

fidbae i. fithnaisi Corm. Transl. p. 79 fi.

fidbaid Wald. — Sg. Gen. doip P( yfarcai fidbaida' fäl SG. p. J^'i [tne ^-^ cinyit diuHcti .sT^>r.s- Jl,ilr. VIII 320); hi Clithar Fidbaidi FIJ. 37; Dat. dulli for fidbaid „leaves on forest" Per. CeU. III p. 177.

fidchell F. Schachspiel; ce- tharcöir cetamus in fidchell ocus dirge a tithe, dub ocus find forri ocus sainmuintir cach la fecht beos bereas a cluiche Corm. p. 21 ; clär findruine and co cetheoraib auaib ocus uilneib öir, caindel de lic log- mair oc fursunnud doib, 6r ocus arggat ind fuirend bei forpin chlär TBF. p. 140, 13. — Sg. Gen oc imhirt fidchille FB Gl: fidchilli SC. 39; dar fichille Schachbrett FB. 37 Fg.; dina feraib fidchilli FB. 61 ; 82; Dat. ar fidchill ÄC.45,8; Acc. oder Nom. deca arretha fian- fidchell SC. 30, 4? PI. Nom. im- berthar fidcella diin SC. 3?

fidchellacht 31 Schachspiel- kunst. — Gen. büaid fidcliellachta s. büaid.

fldedar s. fedaim.

fldg-riud, carpat fidgrind fethaidi FB. 45, 47, p 310, 27 „a tvood- band ivithe-y chariot" O'B. Crotve Siab. Goncul. p. 414 {vgl. grinne)?

fidot Espe; fiese fhidaite „a loand of aspen" Gl. zu fe Corm. p. 21; bentatar trifidot dfa n-ardaib LU. p. 64a, 32 [sie schnitten drei Espen für ihre Wugenlenker, vgl. ro bensat tri fid.slatta findchuill illamaib a n-arad LL. an derselben Stelle des TBC). Vige F. Weben; weaving Corm. Transl. p. 76. — Sg. Nom. fighe chethurdhiialuch TE. 3 Fg.; Gen. im aiced fige uile i. comobar na

fige do garmnib ocus do claiijmib i. na slata fige On the Mann. III p. 116 {„for all the toeariny im- plements, i. e. for all the instru- ments used in iveaving"); don mnäi igi ibid. p. 115. — Vgl. figidöir textor Ir. Gl. 1095.

figell a vigilia i. frithaire Corm. Transl. p 11, ein Name für ge- wisse Gebete, vgl. Stokes l. c. — Sg. Acc. do brist cachain figil Fei. Dec. 8; dosgni slechtain ocus cros- figill SMart. 36 („prayers or vigil tohich one makes on his knees with his arms stretched out in a cross" O'Cl).

figim III ich webe. — Pass. Praes. Sg. 3 im cloidcm corthaire i. assa figther in corrthair On the Mann. III p. 116.

figlim ich mache figcll, bete. — Imperat. PL 1 figlem legem ir- iiaigtiu LBr. p. 261. 44. — Praet. Sg. 3 figlis fut bcäi i. dorigni fi- gill in tot ro bäi in vita i. da [ 549 ]cet dec sloclittiu leis euch lai LU. Amr. III 3.

fli es ist, f/ieht, franz. il y a, mit nachfolgendem Accusativ; est Z 490. — Praes. Sg. 3 ni fil inilpt n-einig dait-so aiul TE. HLU.: ^ iii fil i n-hErinn rig na tihre Xj7. lU; ui til diib mnäi SC. 6; ni fil rigaiu catamail acot-su SC. 46; i n-Ard- maclia fil rige Hy. 2, 43; Ingen fil ^ and L o. ÖL til and ri rüamna liuden SC. b4, 27fail di cbaillig Hy. 5, 105; fil uaib nech SC. 46; ni fil . . fial no terael FA. 5; 12; FB. 90; SC ;57, 18; ni fil brig sin p. 140, as; ■3f ni fil ro sia FJB. 89; L(]. lOj ni fail dorurme Hy. 5, 67; 81; na fil and allethete SC. 34, 10; Seil. 16; cia fil wer es auch ist FB. 84; oft relativ gebraucht: for cach fil indi Hl/. 1, 50; FA. 4; 5; 7; 9; 14; SC. 10; 14; 24; 37, 9; u; 13; FB. 47; 49; 73; 75; üair is tussu Igech as dech fil la Ultu FB. 9; iss ed fil is tig bita SC. 31, le; it e fil iunut-so TE. 8 LU.; p. 140, 24; 144, 25; tri mile cheöl n-ecsamail cecha öenclaisse fil oc classcbetol imme FA. 10; feil Gl. zu Hy., 1 [s. Nemtbur); tiri läin bi fail perer cecb mathiusa FA. 35; in catbir . . ina fail in rigsudi sin FA. 11; ni fuil TE. 8 Fg.; fuil limm TE. 9,bEg.; eine besondere relative Form: na buidue . . fili i tir na nseb FA. 6 (filet LBr. ; fila Three Hom. p. HO, 19; filem Gl. zu Hy. 3, 6 zu lesen fil em? PI. 3 is iat iarom filet amlaid sin FA. 24; 25; 27; 28; 29; 2; 6 LBr. (.fili LU.) oc coistecbt frit filet mnä SC. 40; inna klinge hi fallet nöi n-gräd nime FA. 4 (filet LBr.); ni Mlet, tri thrätb and ScM. 12.

flleta dichterisch, poetisch; cuibdius fileta Hy. 5 Praef. [s. cu- ibdiusl

fili M. der Dichter und Ge- lehrte der alten Iren, vgl. 0' Curry, On the Ms. Mat. p. 2 not. 2; po- eta Z'^. 255; filidh poeta Ir. Gl. 1. — Sg. Kom. fili p. 142, s; Gen. glün Amargin filed p. 328, 7; Acc. cecb neutiir lasin laitneoir is deme lasin filid n-gicdclacb Corm. p. 17 demi; PI. Nom. no chantais filid p. 310, 7; Acc. filedii SC. 48.

filidecht die Kunst -des fili, Gedicht, vgl. 0' Curry On the 3Is. Mat. p. 2, not 2; i. ecsi Corm. p. 2O feie; jJocjMa L-. Gl. 833; Carmen ibid. 1002. — Kom. und Bat Gl. zu Hy. 5, 94; Acc. cipe dognetb tria filidecht trilig moltai Fü. p. III lu.

1. fillim III tardo SG. 145^, lento Pr. Cr. 561) (iTl 435). — Praes. PI. 1 nis fillem glun i mania i n-dömnaigib De hii LBr. p.2Ql'^,i.z. — Vgl. foill.

2. fillim III flecto; I turn, re- turn, imply, fold, lorap O'R. — Praet. Sg. 3 ro fili . . a glüni fo thri Three Hom p. 68, 25 (genu flexit). — Pass. Praes. Sg. 3 amal filter SG. 203b {ut flectitur Z 472). — Inf. Dat. sidbalbrat uaine bi filliud immi p. 131, I6.

filliud erred näir LU. p. 125, 1, ibid. 73a, 2, derg-filliud erred nair FB. --lO, LU. p. 113i>, 32, ein cless CuchuUnn's, „tvhirl of a valiant Champion" On the Mann. II p. 372.

fiu = vinum Z 20. — Gen. mör fina do öl SC. 11, 6; bolad fiua 31, 10; Dat. lestar . . cu flu SP. IV 3; i^5. 9; 59; 60; p. 133, 3.

1. find, flnn weiss, in über- tragnem Sinne ivahr, gut; fiu al- bus SG. 35b (Z- 53). — Sg. Nom. tarb find SC. 23; slog find forderg 38, 5; be find p. 132, 3; banntraclit finnp. 145, 5; Fergus find Lg. 18, 29 ; ^ laecb find mör Sc3I. lOVH; fer find firen FB. 33; füamain find fuinecbda FB. 47; sithbe find p. 310, 28; Gen. tri foglaira fessa find Fei. p. CXLIII 3 {„white knoioledge"); Voc. F. a inghiun finu TE. 9, 21 Eg.; a be find p. 132, 22; 133, 8; PI. Nom. mnä fiuna FB. 53; iiatne finna forörda SC. 33, 11; beim Dual: dia n-drocb finna umaidi FB. 47; p)- ^It», 28; find« FB. 50 Fg.; Gen. mor fer find ScM. 3, 10; oc sid bau find p. 131, 25; SC. 45. 14; Acc. arbaga finna Hy. 6, 17 (i. matbe). — Com- yos. mit Substantiven: find-airgit [ 550 ]p. 310, 28; FB. 50 Eg. find-focla ir liS^ fairggfe find-folt SG. p. 112; find-nime Hy. 3, 5.

2. flud- (^as einzelne Haar; Corm. p. 32 croicenn. — Sei. Gen. im biin cacha finna tlö FB. 27; PJ. Dat. de finnaib gabur Gl. zu Uli. 4, 11 IS. cilicc); Acc. finna F^. 91. — Compos. fer find-chass folt-lebor FB. 45; 47; folt fiud-budi 2J. 131, 20 ; be find-fota La 4., ii : Fedelm find-cböem FjB."52!

flmla ifaar i*'«! ^j. CXLIV2G/f.; 5'</. iV^om. ar rob e a mian uile finda malach Silan do faiesin l. c. u {„a liair of Silän's eijf/broiv").

flnd-choeläu, cusua findchoela- naib cammaib cum tortuosis inte- stinis Gild. Lor. Gl. 229.

fiiidfad Haar. — Sg. Nom. findfad geal mor trena chossaib Gl. zu cosfind Fei. p. CXLI 29; Acc. cen findfad forri Corm. p. 20 foloman.

finden Schild; finneall imd fin- neann a shield Ö'B. — Sg. Nom. ^ finden co m-bil öir Lg. 18. aj .

flndruine ein Metall, sieht weiss aus FB. 45, steht zivischen creduma und Gold FB. 58. wird neben dein Silber genannt FB. 50 Fg. (vgl. je- doch FB. 59 mit 73; CG. 2); white bronze (mit Zinn oder Silber) On the 3Iann. hidex; fionnbruine [so auch Lg. 18, 24 Fg.) i. präs go n-airgead buailte O'Don. Suppl. — Sg. Gen. ^ cöica unga findruine Lg. 18, 24; ronn findruine CO. 2 Eq.; gipne f. p. 311, 1; CO fethain f. FB. 50; p. 310, 28; CO m-bil f. SC. 37, ig; findruini FB. 45; en findruini 59; cuacb f. 60; 73; Acc. eter creduma ocus findruini FB. 58; eter findru- ini ocus dergör ibid.

ar flne Hy. 6, 7 i. ar pectha.

flne Verwandtschaft, Fami- lie, Stamm; Corm. 20. 16 dairfine; „a tribe" fSDon, Suppl. — Gen. in gas fine cen didail SP. V 12; Dat. genfid maccän dia fine Three Hom. X). 98, 23; Acc. necb orcas a fini Gl. zu homieidis Wb. 28», 4 {cognati Z'^. 53V

finechas ül. Erbschaft, Nach- folge, Recht der Familie oder des Stammes. — Sg. Nom. nad con fil finechas for Druimm Leas act cenel Fetho Fio, ma beith nech bes maith diib Tir. 3 {„succession by relationshi]}").

fin-gal Mord eines Stammes- genossen oder Vertvandten. — Acc. . daröne . . Aed Släne finghal . . for Suibne mac ColmfuVi Three Hom. p. 112, 9.

fln-galach a fratricide, one who has killed a tribesman GDon. Su2')pl. — Sg. Nom._ ro -päd sirsse- glach acht min bad fingalach Three Hom. p>. 112. 6; PI. Nom. fingalaig FA. 25; Neutr. athar-oircnidi i. fingalcha Gl. zu parricidalia arma Wb. I80, 15.

Ann s. find.

finna ScM. 21, 43 zu lesen fianna.

1. fiuuaiin ich finde, mache ausfindig. — Lnper. Sg. 2 „finnta dünn" ol in fiann „coich hi" Corm. p. 34 orc treith; „Ni fetar," ol si, ,,cid dernad de." „Finta-su em" ol Ailill TBE. p. 15(», 15; PI. 1 Dep. finnamär..do cheist FB. 94; 3 finnatar SC. 25? — Praes. sec. Sg. 3 CO finnad SG. 32. — Fut. Sg. 3 rod finnfa TE. 7 Eg.; Goid.^ p. 102, 9 [LHy.).

2. finnaim II ich 10 er de weiss. — Praet. Sg. 3 fochartatär iarom bunsaigcorrüscdub isa lethim-bätär na finna 'SC. Schafe) ocus finnais fö chetöir LU. p. 23, 27.

fir i. find {lüeiss) Corm. p. 20. — PI. Acc. ar teora fera (so fira) ferba ibid.

fir 1) wahr, wahrhaftig, wirklich, richtig; verus Z^. 858; 2) N das Wahre, die Wahr- heit, fir fer „the truth of men" Rev. Celt. III p. 184 (das, loorauf ein Mann nach dem Comment An- spi'uch hat?). — Sq. Nom. 1) bid fir p. 132, 11; FB.'Q; mäd fir ric- fed SG. 11, 5; 38, 10 (ivenn es wirk- lich tvahr ist?): is fir . . do cliungid chomraime chucum-sa ScM. 16; ni ba fir 9; 10; 11; FB. 14; 41; in fir ist es wahr? ScM. 15; cinnas fir Hb 7; rop fir Hy. 1, 4i; ,,fir" [ 551 ]ar sc „wahrhaft i()" saijtc er La. 5- fir iuna radi-siu FB. 31; ro-fir wahrlich! Hy. 1, 39; 41; 2) cor (lamthar tir fer dam FB. 94; is cöir fir fer do chomollod ibid.; ar na briste fir fer ior Coinculai'«yZ LU. p. 77^, 7; „fe amae" or Lugaid, m fir fer aui sin Rev. Celt. 111^9. 185; Gen. F. inna triuöite fire if?/. 2, 12; 2) dae i. fer imerta fir ar a laire connach tarted a chomlonn On thc Mann. III p. 518; Dat. 2) iar fir TE. 9, 26; for fir do flatha TBF. p. 152, 5; for fir th'ainich ocus t'anma ibid. s; Äcc. 1) dar mo brethir fir TE. 7 Eg.; 2) nos gegoin- seom uli iar n-üair ro brisiset fir fer fair LU. p. 64», 33: nech uo chomollad fir fer frim FB. 93. — Comp OS. mit Substantiven: fir- brithem 311. 27^, 1; ffr-deacht die ivakre Gottheit Hy. 2, 42; co a fir- duchus fen Three Hom. p. 96, 31; na fir-flath« TE. 11 LH.; ind fir-ög die tvahrhaftige Jungfrau Hy. 4, 7; for fir-duine Gl. zu Hy. 5, ue; tri tir-ecrat SC. 38; fir-croith, ^lem- nacht FB. 9; ina fir-etan ihnen grade ins Gesicht FA. 26; mit Adjectiven: fir-chäin fäilti truely beautiful ivelcome TE. 5 Eg.

firaim II ich mache tvahr. — Pass. Praet. Sg. 3 ro firad Hy. 2, 22. — Fut. Sg. '3 firfaider SC. 27; firfidir a n-asrubart in fäith verum fiet quod dixit propheta Wb. 13"i (^Z- 476).

fireu gerecht, M. der Ge- rechte; tirian justus Z'^. 778. — Sg. Nom. fer find firen FB. 33; in brithem fireu FA. 6; anim . . . firen 19 (firiän LBr.) firien EC. 5 (gemeint ist S. Patrick); PI. Nom. ind fireoin FA. 18; 34; 16; Gen. inna firen FA. 17 (firian LBr.) 34 LBr.; firen 33 (firian LBr.); firen 16; 17 (, firian LBr.); na firen FA. 2; fer firean Hy. 7, ig; Dat. d'firenaib FA. 2; 34.

ürensKih justus Ir. Gl. 681.

firend männlich; fireann male O'R. — Sg. Nom. dartaid fbirend ocus colpach boiueaud Corm. p. 8 clitliar set.

liriuiie F. Gerechtigkeit; ju- stitia ZK 118. — Gen.' ör firindi SC. 23; Dat. co firinne fin SC. 25; j iar firinne FB. 89; ar firinne 93; [ Acc. ni choraainse th'irinne ar thoil daine SC. 26.

firmamiut = firmamentum Ir. Gl. 749. — Sg. Nom. firmämint jj. 191,24; Dat. oder Acc. fön firmi- mint FA. 28; Acc. co firmimint ibid.

flrsi i. nert (strength) Corm. Transl. p. 80; O'Dav. p. 87.

Art, flurt = virtus, Wunder; a mivacle Corm. Transl. p). 79. — Sg. Nom. SC. 34, 6 ; Gl. zu Hy. 5, 75; ro bo mör in fiurt do Brigii Gl. zu ro bo amru di ibid. 77; Gen. denom ferto facere miraculum Wb. 12» iZ'^. 486); Acc. triasiu firtp. 40, 37; PI. Nom. ferta p)- 41, 15; Gen. de- num ferte Gl. zu virtutes ^Vb. 12^; fri denaim ferta s. erlam; Dat. do fertaib Hy. 5, 23; 67; 81; p>. 41, 35; 43, 21; 45, 1; 48, 22; fo na fertaib Gl. zu Hy. 5, 23 (s. cennadarf); Gl. zu Hy. 6, 6; Acc. ni denat firtu üiü Wb. 121^ iZ*. 910); dognith mör-ferta Hy. 2, 33 ; ferta ocus mirbaile FA. 28.

flss M. Wi ssen, Kunde-., wissen, erfahren, Inf. zu fetar; scientia Z'^. 181. — Nom. fis ocus eolus in clioimded p. 169, 29; is dolig a fiss FA. 12 ; ba cöir a fiss Gl. zu Hy. 2, 3 ; . . ro siacht fis dö SC. 32; Gen. fri foglaim fessa find Fei. p. CXLIII 3 ; fudumne ind fiss TF&. 5^ (Z'^. 237); fri.fegi fis SP. II 10? fursunnud fiss Lg 3t Dat. do fius Goid. p. 53 ( Vien~ Gi:^ dochuaid . . do fis scel I)omnaill Goid.'^ p. 94, 13 {LHy. do fiss scel amaf/iar jj.40,7; Mairetanic do. fis Elistabeth Goid.'^ p. 100, 22; d't'iss a brathar um [Etivas) über seinen Bruder zu erfahren TE. 1 Fg.; in tiri SC. 13; mäd ar fis Labrada SC. 31, 2; d'is cecli reta 32; da fis düs . . zu erfahren ob . .p. 40, 2ß ; Acc. fri cech fiss Hy. 7, 49.

fis = visio; i. taidhbsi O'Cl. (Corm. Transl. p. 73). — Gen. adbul fisi Oss. III 3 (i. aislinge); PI. Nom doaidbdetar fisi doib Wb. 27a: Dat. hi fisib Hy. 2, u; Acc. na fisi sea FA. 21.

[ 552 ]flssid ivissend, ein Wissen- der; fissith sophista, catus, gnarus Z'^. 792. — Sg. Nom. ar ba fissid "h- side Lg. 3 ; mit Gen. p. 328, i8. — JJavönsih-üssid nihilsciens Wl). 29^, 4.

is fissid für is fissi seiendiim est Fei. p. XXXII 6.

flthicen FB. 68, u fidaitcen Eg.?

fltliis F. Kreishahn, Bogen; fithisi i. slighe . . ut est is e tiach- tain itir na da fithisi i. itir na da conair O'Don. Suppl. — Sg. Nom. ind fithis tete in peccad is hite {sie) in pian inna diglae Ml. 28«, 19; PI. Acc. fithissi Gl. zu absidas Goid.'^ p. 52 [Wien. Gl); tre fithisi 23er tractus Goid.^ p. 70 {LHy); dod fetis . . hi fithisi Hy. 2, 13 {sie fiihrten ihn in Bogen zurück?).

fithisi oir s. unter mocol.

fitliuaise, vgl. „fiothnaise sorcery, poison; bad news, detestable neios" O'B. {die Bedeutung poison scheint von der etymologischen Ableitung von fl herzurühren) ; fithnais i. galar gairet, ut est: na traetha teidm fithnaisi na galair i. uocha trao- thann no nocho millenn teidm galair fada no gairit hi, i.fi re indisi O'Dav. p. 90 ; vgl. fidbae. — Nom. bid fid- uaisi la Fer Manath ScM. 15 {im Ge- gensatz zu airscela); fithuaise Fnam- naige ocus brechtai Bresail TE. 13.

flu würdig, gleich; dignus, ni flu non decet Z'^. 56; i. inann O'Dav. p. 84; i. cutriima ibid. p. 85. — 8g. Nom. ni bü fiu döib techt don tig CG. 3 LU.; nir bo fiu leis er hielt es nicht für passend, er- laubt EG. 4; am fiu do rath rig p. 142, 8; bä dam fiu-sa SC. 42; Bat. CO firinne fiu SC. 25.

flugrad p>raedicere. Dat. ut di.xit Moling oc fiugrad na feile Eoin Fä. p. CXXXIV 27. — Praet. Pass. Sg. 3 ro fiugrad irrecht Wb. 18«  {praedictus in lege Z'^. 625).

flur s. siiir.

dos liuscad s. diuscim.

1. Ihiith Bier, nach Corm. p. 19 auch Milch (flaith din dede for- dingair i. coirm ocus flaith). — Sg. Nom. flaith derg Gl.^zu derg- laid Hy. 5, 3« {für derg-flaid).

flaith F. 1) Herrschaft, 2) Herrscher, Fürst; potestas, dominus Z'^. 250. — Sij. Nom. 1) SC. 18, 4; FA. 35; SP. V 11; sith-laith Friedensreich Hy. 2, 19; 2) flaith in domain p. 40, 36; flaith adamra FA. 5; Gen. 1) flatha Hy. 2, 22; 4, 9; na fir-flatha TE. 11 LU.; flatha De Hy. 1, 40; 5, 12; 102; flatha nimi FA. 2; 3; 20; 21; 31; 33; 34; umgestellt nime flathaiZ2/.5,4; Dat. 1) dollaid Hij. 5, 10; Acc. 1) ro gab üaith TE. 2 LU.; hi flaith nime Hy. 1, 44; 5, 92; Voc. 2) a rig-flaith TE. 10, 10. — Davon an-flaith der Unfürstliche , nocon crred anflatha nicht toar es Klei- dung eines Unfürstlichen SC. 34, 12, anflaith usurper, tyrant O'E.

flaithem M. Herrscher. — Sg. Nom. flaithem nime Hy. 1, 31 [i. flaith eim).

flaithemuas 31. Herrscher- ivürde; gloria Z^. 787. • — Sg. Gen. flathemnasa hErenn Gl. zu flaiha Hy. 4, 9.

fland 1) roth, 2) Blut; blood, red O'R. — Sg. Nom. 1) bröenän fola fota fland SC. 37, 21; gus fland ferge Sc3I. 15; 2) fland rüad ferci SC. 38; is fland tedma tromchatlia FB. 68, 14; Acc. 1) sifis do fuil fland tedmand LU. p. I2b^, 23; dar fern fland ScM. 21, 32.

flechud Nässe, Begemvetter, von fliuch; fliuchud „wet loeather" Corm. Transl. p 75. — Nom. tech inna fera flechud SP. III 5; snigis fleochad p>- 41, 36; Gen. flcchuid moir Gl. zu anbige Hy. 5, 33; Acc. cen flechud FA. 35.

fled F. Gastmahl, Fest; fled din lantsasad eter dig ocus mir „fled, then, füll satiety botli of drink and meat" Corm. Transl. p. 11; epulae Z'^. 53. — Nom. ind fled p. 311, 29; fled mör FB. 1; fled chaurad FB. 59; 62; Gen. na flede FB. 4; oc tinöl na flede FB. 1; denam na fledi p. 311, 33; oc tochatim na fledi FB. 28; na fleidiu Temruch TE. 1 Eg. do 61 mo flede FB 6; taisbenad inna flede FB.'d; 13; £es na fledi FB. 27; [ 553 ]adai na fleidi p. 311, 33; Bat. ic rieid SC. 34, 13; Acc. fleid FB. 2G; Scilf. 5; CO taisfena a tlcd döib FB. 7; 13; PL Nom. Heda niora FB. 55; Dai. i fledaib in ex>ulis Wh. 271) (^-2. 245).

fledaeli, ?7//. Finnachta Fledach, „F. the Festive" FA. 32.

fledaichthith M. epulo SG. 52a (Z^. 53).

fledugud jM". epulatio, epu- lari. — Nom. gaibthir fledugud leu d'adaig TBF. p. 150, 4 {„fca- sting"): Dat. hie tomailt ocus ic fledugMrf TE. 16.

flesc F. RutJie, Gerte. — Sg. Nom. flesc airgdide FB. 55 ; Gen. na fles^ci FA. 18; Dat. co fleisc duir F^. 18; rigda p. 310, 1; dind ech-fleisc SC. 8; PZ. Dat. co fles- caib iarnaidib FA. 15; di flescaib f/e lineis SG. 3b (Z«. 245); Acc. flescca ihir TE. 18; amaZ flesca öir ÄC. 31, 10; Du. Nom. di flisc duae lineae SG. 3^ (Z^. 246).

fliucli nass; madidus Ir. Gl. 675; fliuch-dercc lippus Z'^. 12 {vgl. fliuchaigim lippio Z'^. 53). — Sg. Nom. cuilche fliuch Hg. 2, 31; _p. 21,2. — Davon flechud, fliuchaide humi- dus, fliuchaidatu humiditas Z^. 53, fliuchaidecht liquor Corm. Transl. p. 9G idu.

fo Praep. mit Dat. und Acc. unter; sub Z 627; fu SP. V 3; fa, fä s. 5); oft mit Län^/ezeichen : fö Erind TK2 LU; Vö bithin ibid. 5 Eg.; fö chind p. 21, 2; fö ^ charput /SC 37, 5; fö mebail Lp 10-,. fö drochcruth SC. 29, 22; fö mta- mail p. 309, 31; FB. 1; 30; »w'«  nachfolqender Aspiration: fo thu- X^ aith Hjj. 5, 57; fo clilith Lg. 12, — illii f/ew Artiicel: Dat. ion, fond ifön charput i^5. 43; 45; 49; fön alt SC. 8); J.cc. fon n- (fön slög FB. 16), Neutr. fo a n-, fo n- (fö a n-innas FB. 18; f a lind SC. 7). — 3Iit Pron. suffixum: 1. Sg. foum Gl. zu issum Hy 6, 4; 3. Sg. Dat. Masc. foa FB. i'A; foa suidiu p. 131, ig; fua FB. 38; auf rigsudi bezüglich foi FA. 7 (föi LBr.), vgl. ^ IX A; föi p. 48, 24 (löeg); fse Corm. p. 36 prüll; fuithi s. fo-chöel; Acc. föi ij/^J^ (.foa .%J; >f P/. 5 fothib Threc^Wm: p. 26, 30. — il/rt angefügtem. Pron. posses- siv um: 1. Sg. fom l£. j3j föm ;)^ ScM. 16;.fot IüL_2. tfod ^^.);i; ><>^ SC. 11, iV föt 41; 44, 3; 5. Sg. fo a broind p. 131, 8; fö a reirF-ß.46. — In der Composition mit Pron. infixum: 2. Sg. föt gni SC. 30, s; 3. Sg. fan-öcrat SC. 35; fod gain SC. 37, 3; föd ruair 41; FB. 56; Fem. fosn-opair p. 132, 15; PI. fus rumat CC. 2 LU. —

Gehrauch, l) unter, räumlich: fo nim ^lnter dem Himmel Lff- 18, 5; 4<t »S'(7. 42; föm chind Sc3I. 16; p.21,2; CO cethri colomnaib . . foi FA. 7; a da coiss nammucci fo brägid ScM. 18; eich fil fö charput SC. 37, 5; FB. 45; 47; 49; 43; ech . . foa sui- diu j:). 181, 16; da lurgain lomchaela lanbreca fffi Corm. p. 36; comtar fodfrci renna . . fon fraigid FB. 25; fot galar . . in t-anad SC. 11, 1 ; noco bia-so fö mebail La. 10 : -^ SC. 29,- 22; brön fo chäi Kummer unter Klagen Lg. 18, 2^ co ro loisc ^ a garmain föi 2^- 48, 21; tolluid cach ben fo chöim a celi unter dem Schutze FB 21; SC. AI; 44, 3; mani fochlither a bruth . . f ö a reir ~ FB. 46; luid . . fon loch er ging unter den See FB. 77; SC. 7; co tue föi Lg. 15;, co m-bertai fo a >f' broind p. 131, 8 {unten in ihren Leih); do fodail fön slög uile unter die ganze Schaar zu vertheilen FB. 16; CO classchetol aircaingel oc tiachtain föi indem sich der Chorgesang der Erzengel darunter mischt FA. 7; 2) hinter dem Ein- flüsse, auf die Veranlassung von Etivas: tanacaisiu fon egim du kamst auf das Geschrei ScM. 11 ; p. 144, 12; iachtais in gilla, tic Conall fo sodaiu FB. 39; 40; egis in gilla, doroich Loegaire fuaFjB. 38; fo sodain darauf ] 9 ; cotlud dö fön saith sin SC. 23. — 3) über-, durch Etwas hin: fon m-bith über, durch die Welt hin FA. 10; 14 [„throughout the world"); Hy. 1, 6; fon bith Hy. 5, au; fön less uile [ 554 ]Lg. 1 ; atchlos fo Erind über Irland Imidin Irland SC. 37, 13; TE. 2 Eg. u. ö.; conna teilged a folt fo agid damit nicht sein Haar über das Gesicht fiele' p. 131. 21; usci . . do thabairt fo a süili TE. 12 LU.; tue a anail fothib TJiree Hom. p. 26, 30; dorat fo meitmain KWella do seirc-siii TE. 13 (for Eg.). 4) idiomatisch in gewissen adverbiellen Wendungen: fö a n-innas cetna auf dieselbe Weise {sub eodem modo) FB. 18; fon innas cetna FB. 60; 83; ScM. 9; p. 40, 33; fon n-innasin FB. 31; Sc3I. 14; fon CMmma cetna FB. 67; fond ecosc sin 92; fon cruth sin 57; SC. 29; fön alt cetna SC. 8; fö intamail Tige Midchüarda p. 309, 31 {nach dem Bliister); fö chosmailius na Cräebriiadi FB. 1; SC. 5; fö Choinculainn comchosmail FB. 30; fön samail sin auf diese Weise FB. 57; 65; SC. 10; 24; fo cho- mardus imdai Conchobair FB. 3; fo a comartus unter gleicher Höhe mit ihnen 25; fo dagin iveil {sub causa) FB. 31; fo daigind wegen p. 144, 18; fö däig iveil FB. 58; 70; TE. 6 LU. weqen p. 144, 7; fo bith loeil FB. 79; 90; fö bithin TE. 5 Eg. fö chetöir alsbald, auqenblicklich {sub prima hora) FB. 16; 74; 87; fo deoid zuletzt {.sub fine) s. deod; fo chlith heimlich Lg, 11 ; fo leith bei Seite, s. leth. — 5) Zur Bildung der Mul- tiplicativa: fo di Oss. I 10; fö di nö fö thri zweimal oder dreimal FB. 81; 87; fä di 88; fo thri 66; 78; fa thri Hy. 5, 32.

fö gut; i. bonum Corm. Transl. p. 79 fochen. — Sg. Nom. is fö lium est bonum secundum me Wb. I41J {Z- 645); fö leo Hij. 5, 53 (i. maithV, ni fö SC. 44, 12; fo dia i. dia maith Gl. zu fiadat Hy. 1, u; fo li gut die Farbe Lg. 18. 1^ ; cid fö fer SC. 37, 13 V Siibst. is e a fö in fö thall, nis e a fo in fö sa Lat. Hy. II Pref. {„his good is the good there, his good is not this qood" Goid.'^ p. 96). — Comp OS. fö-lith TE. 14.

fu-acanim I succino SG. 167^ (Z' 880). — Praes. PI 3 focanat SC. 37, 4,

foacruil) FB. 49, p. 310, 19, lies fö a cruib, s. 3. crii.

foaini ich schlafe. — Praes. Sg. 3 föid . . lasin n-ingin SC. 39 ; foaid Hy. 2, si (i. no chotlad); rel. dind feiss foass in loech lea Corm. p. 26 laiches. — Imperat. Sg. 3 foad in ben let^so L n. 12, — Praes. sec. Sq. 3 no foad 'Lq.~ß_^ uo foied CC. Q'LU. (no i&Aed Eg. — Fut. ' Sg. 3 rel. inti fsefes lia mnai LU. p. 127», 32 {s. unter geis). — Perf. Sg. 3 flu sopivit Goid.'^ p. 87 not.; PI. 3 feötar and ind aidchi sin FB. 63 (feoatar Eg.); 69; feoit FB. 57. — S-praet. Sg. 3 fais hi Temraig ind aidchi sin SC. 27. — Inf. fess.

fo-alg-aim I ich schlage nie- der, bin gliedergeschlagen, be- stürzt; ^onsternor SG. 146i> {Z^. 429). — Praes. Sg. 3 zu lesen fa- laig betho borrbuidne {sternit mundi superba agmina) FB.2i'i — Praet. Sg. 3 is nini foralaig Gl. zu nos quos timor straverat Ml. 43; fos rolaich prostravit eos Hy. 2, 62, Gl. i. ros failgestar (Dep.) inna ligu; fos rolaic ibid. 38? — Fut. sec. PL 3 no failgifitis Gl. zu conster- narentur LHy. fo. 12a. _ Pass. Praes. Sq. 3 fomm älagar consternor SG. 146^ {Z- 482). — Praet. PI. 3 ro failgide fo chetoir inna huli ech fo a marclaigib fria lar Three Hom. p. 76, 29 {„ivere Struck down").

fobach i. tochailt O'Dav. p. 88; i. buain ibid. p. 91.

föbairim (fo-od-berim?) I 1) ich gehe an Etwas oder zu Je- mandem, 2) ich greife an, 3) mit oc ich beginne? vgl. „fobair advancement, rencontre, underta- king" O'B. — Praes. Sg. 3 1) füa- bair nith SC. 31, ii; 2) fos n-opair 2y. 132,15; da fiiabair galar CC.iLU.; 3) föbair . . hicc sirfecham TE. 6 Fg.] fobair ic torsi moir 12; PI. 3 fuabbrait in less TFB. p. 156, 15. — Imperat. PI. 1 fuaiprem inna degaid ibid. p. 144, 30. — T-praet. Sg. 3 1) is cuice forobart in ben [ 555 ]p. 132, 12 ; 2) tofnbairt SC. 36 (s. oben da füabairV — Praet. Sg. 3 foröpair oc dogru SC. 4i; PI. 3 fobairsiot the]i attackeä O'Don. Gr. j). 258.

föbairt F. Angriff; i. tarraing no tadhall no aenfecht, z. B. luatli- fobairt gaclia srotba . . i. in fobairt luath dognitbar tarrsna in t-srotba O'Dav. p. 91. — Sg. Acc. tobert fobart m-bidbad forro er machte einen feindlichen Angriff auf sie, s. unter fäebur-chles.

fobartach a n g r e ife n d, An- greifer? — Sg. Nom. fobartach i'ian SC. 17; Acc. la faga feig fo- bartach }}. 310, 39.

fobith s. bith.

focanat s. fo-acaiiim.

focairt s. fo-dierdim.

föcarim, fiiacraim (fo-od-garim)I 1) ich sage an, zeige an, ver- kündige, 2) ich verbanne. — Praes. Sg. 3 focair nionet Wb. 16^ (Z^. 43Ü); fod üacair id indicat Wb. 11t (Z- 885); PI. 3 fan-öcrat sie zeigen ihn an SC. 35. — T-praet. Sg. 3 dia focart SC. 28; fus ocart Tir. 8 [jiroscripsit eos Z'^. 455). — S-praet. füacrais . . comlond dö fein F£. 69. — U-praet. Sg. 3? fuacrii don cath Coemgen Hij. 5, 19 {vgl. no thercanad in der Gl.). — Pass. Praet. Sg. 3 foröcrad do BricrinfZ tvurde angesagt FB. 13; foröcrad indicatus est Wb. 19b {Z^. 885V — Inf. föcre monitio Z'^. 885; föcradh, fogradh to challenge O'Don. Suppl.; Dat. na pa chondarcell oc föcru a pecctha do chäch ne sit coniven- tia in indicando peccata cuivis Wb. 31e, '24; Acc. lestar togaide fri foccr« firinde Three Hom. 20.4:2,21.

fochaid F. Leiden; fochith pas- sio Z 249. — PI. Dat. cosna fo- chaidib Hg. 1, 13.

focliair .,presence, Company" O'B.; a bh-fochair icith, together icith, along icith O'Don. Gr. p. 288; ro däileadh iar sin fleadh agus feusda dhöibh an oidhche sin san n-grianän a bh-fochair Ghräinne agus na banntrachta Torr. Dil. p. 46; ibid. p. 88.

fo-ehamm ein Wenig krumm, leicht gekrümmt, vgl. O'Don. Gr. p. 276. — PI. Gen. do thulaib a lurgan b-fiar b-focamm FB. 37 Eg.

fochanu s. loelioiin.

fo-chas „slightly curling", folt fochas forordha O'Don. Gr. p. 217.

fo-chanim I succino? vgl. fo- acanim. — Praes. Sg.' 3 fom chain löid luin SG. p. 203; fomm chain cöi menn medair mass ibid. p. 204.

fo-cheliiu occludo? — Pass. Praet. Sg. 3 forochlad Hy. 2, 15, „Patrick's Coming ivas a help to Ireland, tvhich had been shut up" Stokes, Beitr. VIII 2^- 311; fon ro- chled do airitiu hirisse Gl. zu conclusi nos in eam fidem quae revelanda erat Wb. 19c (Z- 483, Galat. 3, 23).

focheu loillkommen; fochen du tiachtain „welcome thy coming!" Corm. Transl. p. 79; ni ba fochen leu a forcital iccas corpu et anmana Wb. 30<i, 7; fochen Conall ScM. 15; SC. 17, 1; 18; 38; fochen in cath FB. 53; fochen a Loegam FB. 59; 60; is fochen döib ScM. 4; fochen duit SC. 16; 20; p. 144, s; is fochen lend Lg. 13- fochen om >- p. 144, 15; mochen doib p. 40, 23, nach Stokes für m'focheu; ScM. 5; 6.

fo-cherdaim I ich werfe, ent- sende, lege, vgl. Z'^. 1000. — Praes. Sg. 3 focheird . . in roth FB. 54 ; amaZ foceirt nech a setach de Wb. 32c (^it ponit aliquis vestem suam de se Z'^. 1000); foceird Condla . . bedg uädib FG. 7 ; focheird bedg cuce Jjg. 9- ohne bedg ihid. 15; •jti ^ focherd a suilchor issin tig j). 144, le; focheird . . cor n-iacb n-ein-ed de FB. 87; foceird ich n-erred ind äib FB. 24; 51; p. 310, 42; focerd Fergus cor F. macht einen Bund- gang x>. 144, 4; focheird a mewmain airi TE. 10 XC/.; focherd Ailill i serg de A. verfiel in eine Krank- heit TE. 6 LU. foceird armgrith mör arrigthech FB. 15? PI. 3 fo- che?'dat in macrad gair foa FB. 64. — Perf. Sg. 3 fochairt a chroisig iurvo SC. 7; focairt imroU ibid. I PI. 3 fochartatär LU. p. 23^, 27 [ 556 ](s. 2. fiuiiaim). — Fui. Sy. 1 fo- chichur-sa aurchor dait LU. p. 70a, 4 (fvr fochichurr, mit Assimilation des rd^; ni föichur-sa mo menmain for öclach n-aile i n-hErinn itiad-siu TBF. p. 152, 24 (lies: it diaid-siu). — Fut. sec. Sg. 3 bägais Cuchu- aind hi Methiu port iarsiii, i n- acciged AWül no Medb, focliichred cloich asa ,tliäbaill forru C. drohte, tvo er A. oder 31. sehen würde, tcürde er einen Stein aus seiner Schleuder auf sie iverfen LU. p. 64a, 39 (für fochichrred, mit Assimilation von rd); doföichred traig n-ecmailt and SG. 13(>b („po- situs est" Nigra). — Pass. Praes. PI. 3 focertar fiadain leü FB. 66. — Praet. Sg. 3 focres iniia bucht Hy. 5, 48 (i. ro laad); focrcss im- muir 72 (i. ro laadi; immeid 79 (i. ro laad).

föclietöir alsbald', sogleich, s. dt- und ör, üar.

fo-chiallaim ich versammele. — Praet. Sg. 3 Dep. fochiallastar EchrtüZ formna Isech n-lilrend LU. p. 13"2a, 16, Gl. i. ro tinöil, citirt hei O'Bav. p. 92 und p. 63 (ciall i. tionol'i.

fochich ScM. 15?

1. fochla „a throne, a distin- guished seat, any seat" O'Don. Suppl., im Besondern 1) Sitz des Helden auf der linken Seite des Wagens (s. 2. fochla), im Gegensatz zu faitsi, dem Sitze des Wagen- lenTcers auf der rechten Seite: do suidhiu ind errad isin charput as iiomen a foclilse, faitsi imorro ainm do suidhiu ind arad Corm.p. XXXIX, vgl. Corm. Transl. p. 80 und 0'Dai p. 84 fochlu; 2) Sitz, Aufenthalts- ort, Höhle von Thieren: fochla le- ömhain, i. tochailt, uaimh no ionad snidhe leomhain O'Clery {O'Don. Suppl.). — Dat. tic in döel asa fochlai „the beetle comes from his den" Fei. p. XXXV {Jan. 15 not.); PI. Hat. töcaibtis ind anmannai thentidi a cenna asa fochluib LU. p. 2.')a, 11 ; Ace. in tan adcuirtis inna fochloi ihid. 12.

2. fochla an tuaiscert(„</ie north") Corm. Transl. p. 80, im Gegensatz zu faitsi an desscert {„the south") ibid.

3. fochla Gl. zu flaith Corm. p. U), vgl. fochlu i. feinnidh O'Dav. p. 84.

fo-chlaid Höhle; foclilaidh ca,- vicula Ir. Gl. 229.

fo-chlaidim ich grabe aus. — Perf. Sg. 3 fo roichlaid Gl. zu effodit Ml. 24c, is.

ar fochlim p. 141, 6, zu, lesen arfochlim tvie p. 327, 33, vgl. in chiall . . arafocladar sensus quem profert SG. 209b (Z^ 981).

fochlither s. foichliin.

fo-chinare inquiry, research 0'-B.;fochmairc i. fiafraighe O'Clery [O'DoH. Suppl). — Sg. Gen. fissid fochmairc hi cerdaib de druidechta p. 328, 16.

fo-choel unten dünn; aghaigh focaol forleathan i. caol fuithi ocus ard uaisti O'Dav. p. 55.

fo-chomair, „opposite" Fei. p. XXXII 2, s. comair.

fochonn Ursache; causa, occasio Z^. 874. — Sg. Nom. fochond a gakm- TE. 10 LU.: is e fochunn a denma Lat. Hy. IV Pref. {Goid.'^ p. 97); ibid. IX Pref.; Acc. triana fochann um ihretivillen TE. 11 Eg. na catha alle ro briste trena fochun Lat. Hy. X Pref

fochrach mercennarius SG. 35a (Z^ 812).

fochraib near O'Don. Suppl., s. com-fochraib; uair ro fit?r co m-ba fochraib dia etsecht Three Hom. p 120, 2 {„near unto his death"); aritchonuairc Patric i fo- chraib do-som Fei. p. LXXXIII 29 („near him").

fo-chraic F. Belohnung; fo- chricc praemium, meritum Z^. 249, 812. — PI. Nom. fochraice FA. 2; 32; Gen. ilar fochraice Hy. 7,52; 2). 170, 24; ar cenn fochraice Hy. 7, 10; Acc. fochraice FA. 34; focraice FA. 1; 31.

fo-chrothim ich erschüttere. — Praes. sec. Sg. 3 co fucrothad i. CO chonscarad {sie) Gl. zu ut id qitod S7iadebat Achitofel suus sermo i cassaret 3B. 23b, u. — Praet. [ 557 ]Sg. 3 CO forcroth a rigthcch n-uilc [ FB. 2») (intr., für fo-ro-chroth?); zö.

foclirueh Oss. I ii?

fo-chrüaid ziemlieh hart? vgl. fo-chas. ^- Sg. Nom. föt . . focrüaid FB. 4it; p. 310, 19.

fochuirse FB. 49, i). 310, is?

focul = V c u 1 a . Wwt ; vocabu- lum, dictio Z 981. — 5"^. Nom. ijse^ conna hetai focul fort chend i cörai Sc3I. 14; buäd-focol au ro radis EC. 1 [ein gutes Wort); PI. Äcc. find-focla Lg. 3.

focus naiie, s. ocus. — Sg. Nom. däig rob fagus a cairdess TE. 16; Dat. i focus don lucht siu FA 25 LBr. (hi comfocus LU.).

füda s. fotha.

fo-dailim III ich theile, ver- t heile. — Praes. Sg. 3 fodäile doib a m-biad TBF. p. 142, 8. — Imper. PI. 2 fodlid dün TBF. p. 142, e; focUaid in usce fo Ard Macha Three Hom. p. 74, 24. — Praet. Sg. 3 forodail ScM. ^21, 4; res fodail ji. 40, 11 ; ro fodail . . na bü do bochtaib p. 40, 43; PI. 3 fodailset SC. 6. — Pass. Praes. Sg. 3 fo- dailter SC. 6; FB IG; fodailter döib TBF. p. 142, 24 („distributicn is made"^. ~ Praes. sec. Sg. 3 fodailte p. 311, 35. — Praet. Sg. 3 ro födlrtrf p. 41, 16 {nach Stokes, Three Hom. p. 60, 9). — Inf. fo- dail. fodil divisio Z^. 874; do fo- dail FB. 16.

fo-daiuim I ich ertrage; fo- daimim patior Z^. 429. — Praes. Sg. 3 nis fodaim nech Niemand erträgt es SC. 36 ; ni fodmat Wh. 20c [Z-^. 432). — Fut. Sg. 2 fon didmac- siu Gl. zu qualem patiaris Ml 35^,33; .j ni fuidema nihil patietur ibid. 56«; PI. 1 fodemam toir werden uns unterirerfcn FB. 76. — Fut. sec. Sg. 1 cid din ar nach födemaind- sse Bricio dorn athisiugud SMart. 41 . — Perf. I)ep. Sg. 1 fos ro damar-sa quae passus sum Ml. 39^; 3 ni fordämair FB. 85; ar ro fodamar I'su inti I'udas dia brath SMart. 41 ; Inf. foditiu toleratio Z'^. 264; Dat. hi foditin fochide Wh. 14^ [in tole- ratione trihulationum).

fodl) 31. „arms, accoutre- ments", i. arm agas ötach O'Don. Suppl. — PL Acc. eter cendail ocus fodbu FB. 84.

fodbrond s. adbroiid.

fodbuigh TE. 8 Eg., vgl. „föd- bach to cut sods" O'Don. Suppl., fötbaige a cruib greg „the clods" On the Mann. III jp. 195.

fo-deeht-sa für die Zukunft, fortan TE. 14 Eg.: SC. 46; bu- decht-sa Sc3I. 17 H.

fod^iii selbst, s. fad(}iii.

fodeng-at Wi. Gramm, p. 76 lies for-dengat.

fodeui selbst, dam-sa fodeni TE. 10, 19.

fodera efficit wohl fod era (i'era), 5. Sg. Praes. zu fod rüair, mit Pron. inf. d (s. unter 6 vgl. 1. fo- irim; „cid fodera why is this? what w the catise or reason of tJiis?" O'Don. Suppl.; coni hed fodera fäilti düib-si et dün-ni Wh. 14 (nonne hoc fert gaudium vobis et nobis? Z'^. 748i; cid fodera siu „ivhat caused that?" Three Hom. p. 14, 17; cid fodei-a in muir do imtechtt duit Fei. p. XXXII 11; cid fodera conid soUamain tiAecht Crist a hEgipt ibid. p. XXXIV ig; iss ed iodera in gorta sin do-sum ibid. p. C 9.

fo-dirc sichtbar. — Sg. Nom. FB. 3; fodeirc 81; foderc 16; 88; PI. Nom. foderci FB. 25.

foditiu toleratio, Inf. zu fo- damim. Vgl. foitnech.

fodluig-the FB. 68, 7 vgl. dlochta, dlugim.

fo-dord N. Brummen, Mur- ■ ren, Bass [vgl. On the Mann. III p. 378 — Nom. fodurd La. 11. ■^^^ IS^Eg.: fodord „murmuring" Fei. -"^^ p. C 29; Gen. dar esi a foduirt post miirmurationem suam Wh. Ha {Z- 60., — Vgl an-dord.

fodordach, PI. Acc. fodordchu Gl. zu susurratores Wb. Ic yZ' 60).

fodrüair s. föirim.

ceu fodrübu Gl. zu sine deflexio- num nioris Ml. 22^, 6 iZ'^. 25). Dazu cen adba fir fodruba disorchi Corm. Transl. j). 37 cernine?

[ 558 ]foebor s. faebur.

fo-eg-imlll ich schreie. — Pass. Praes. Sg. 3 foeighther i. fogartai' O'Don. Suppl. — Praet. Sg. 3 fo- heged immum ScM. 13. — Im-f. foeigem i. focra „to scream, notice, warn O'Doti. Suppl.

fo-emaim I ich nehme an. — Praes. Sg. 1 foemaim-sea FB. 34 (faemaini Eg.^ PI. 3 fgetnit-sium . . ani hi sin FB. 78. — Praes. sec. Sg. 2 ciar femtha-so si accepisti Wb. Sd {Z- Üb); PI. 3 no fgemtäis a anmchardine lÄ. 32.

fo-essam Schutz, s. S. 78; fa- osamh, faesanih food, support, pro- tection O'Don. Suppl. — Sg. Dat. ior a oessam dün unter seinem Schutze uns = mögen wir unter seinem Schutze stehen Hy. 1, 2 (i. for a oessitin); 5, loe; for föesam rig na n-düla 1, 55; üani faesum Oss. III 10? Äcc. iss ed doruach- tamar fort faesam sund TE. 5 Fg. ; PI. Dat. for foesamaib LciAXliQ^Eg,

fo-essitiu, Bat. for a oessitin Gl. zu for a oessam Hy. 1, 2.

fo-fera s. föirim.

foloosal ' nicht fo föisam) Lg. 5, 12 /r * I Fe. si-hlci'Jilc Lesart für dofoethsat.

do löctlisat Lg. 5, 12 s. tuitim.

io-füaiatar, lo-frith vgl. füar. — Perf. PI. 3 fofüaratär sie fanden CC. 3 LU. — Pass. Praet. Sg. 3 fofrith dö sie wurde für ihn ge- funden TE. 3 LU.-., focress . . fofrith Hy. 5, 79; PI. 3 foritha p. 42, 3g

fo-gabim, fagbaim I ich finde. — Praes. Sg. 2 in tan näd fagbai FB. 'J2; 3 ni fogaib FB. 47; ni fagaib p. 31U, 26; ni fogeib FA. 19; 20; PI. 3 ni fogbat SC. 5; ni fagbat FA. 30. — Praes. sec. Sg. 1 fogabuinn p. 145, 1; PI. 3 dus in faigbitis nech SC. 21. — Praet. Sg. 3 Bep. ni faigbistar FB. 30. — Fut. Sg. 2 ni fuigeba-su SC. 42; fogheba TE. 19 Eg.; fogebu TE. 10, 3 Eg. ni fuirceba-su s. twrfer fomsige, fiir fo-ro-gebaV 3 fogeba FA. 10. — Fut. sec. Sg. 2 mäd cos trath sa fogebthä FB. 94; foghebta liiin TE. 9 Fg.; PI. 3 düs in fugebtäis FA.c>Q fagebtis caperent eaWh.8^ {Z' 874V — Pass. Praes. Sg. 3 fogabar CC. 3 Eg.] dus hi fogbar CC. 2 Eg. — Imperat. Sg. 3 fa- gabar uaib öenfer FB. 93; ScM. 8. — Praes. sec. Sg. 3 conna fogbaithe FB. 80. — Praet. Sq. 3 co fagbad SC. 29, 6; 8; u.

fogaist," dreim fri fogaist FB. 30, LU. p. 113i>, 34, eins von Cuchu- limi's cless, „climhing against a roch, so as to stand straight at its top" 0' Curry, On the Mann. II j). 372; „ascent hy rope" O'B. Crowe, SiaJ). Concul. p. 439 [mit Rücksicht auf goiste); dröira fri fogaist co n-dirgiud crette for a rind LU. p. 73a, 3; ibid. p. 125i>, 4. O'B. Cro- loe l. c. theilt folgende Stelle mit: Tug si {CuchuUnns Lehrerin Ducreaun) sleagh rinngeur coigreannach chüice agus sathas ceann na sleighe san talamh agus a rinn ailtnime suas gach a n-direach, agas dorithlingad an bangaisgideach go headtrom, aorda, gur leig anuas i fein ar rinn na sleighe sin, go ttarla [sie) a bucht agas a bürbruinno uirthe, agas ni thug tolg na eirghe na eidiughadh uirthe, agas dobi a bfad ionna comnuid a n-airde, a n-äirde ar rinn na sleighe sin. Damit ist zu vergleichen Torr. Bh. p. 88: Ko eirigh Diarmuid arna mhäracb, agus do rüg dhä ghabhail asan bh-fiodhbha fä neasa dbo ris gusan tulaigh reumhrcäidhte, agus chuir ina seasamh iad; agus an Mör- alltacb, i. cloidheamh Aonghusa an Bbrogha, idir an dhä ghabhail ar a faobhar. Ann sin ro eirigh fein go hüireudtrom ös a chionn, agus ro thomhais ina throightbibh ön dornchlann go a dheis tri huaire an cloidheamh, gur thüirling anuas.

to-^iLF.Baub, Bauben, Plün- dern; „trespass" Corm. Transl. p. 73; i. gal co fi O'Bav. p. 89; foghail „plunder, prey, injury" O'Bon. Suppl. — Gen. cor bo tualaing fogla do denom CCn. 7; Bat. du for fogail SC. 13; PI. Bat. oen dia foglaib sarugud crossi hUi Shuauaig Fei. p. LXXXVII 29. — Vgl. di-gal.

[ 559 ]fog-amur „a name for tlie last month in the autumn" Corm. Tr. p. 74. — Sg. Dat. hi fogomur FB. 9.

fog-ar s. fogur.

fo-gart FB. '22? Zu der ganzen Stelle vgl.: „Rom alt-sa cm" ol si adi „la feba fene, hi costucl for- chaini, hi fogart genussa, hi cou- graim rigna, i n-ecosc sochraid, conid chucom bagthir cach n-delb söer sochraid eter iallaib ban büa- gnhhi LU. 2}. 124'>,i3. Vgl ar-gairim?

fo-g-arim I ich töne, rufe, drohe, bedrohe? — Praes. Sg. 3 fogair Hy. 1, 6 (i. fograiges, i. done tomathium); fogeir anggalar in uile corp Cam. (Z'^. 1005).

fo-gelim I ich grase. — Praet. PI. 3 CO n-geltatar a n-eich geilt immon corrthe ic Ard Chuillend, CO n-geltat eich Sualtaig fri coirthi a tüaid fer co hüir, ocus fogeltat eich Couculaind fri corthi aness fer CO hüir ocus connici na lecga lomma LL. 43. ü. 1. (TBC). — Inf. Gen. fer fogelta a bu ein Mann der seine Kühe grasen lässt, s. buageltach.

fog-laid M. Rauher, s. fo-gal. — Sg.Nom. p.4:l,i9; Fei p.LXXXlXn.

fogrlaimm N. Lernen, Inf. zu fo-gliunn. — Nom. is reid foglaim in besgnai 311. 14«=, ii; Dat. do föglaim uird Petair ocus Pöil p. 39, 12; 19; exit do loglaim co Mu- gint Lat. Hy. III Pref {Goid.'^p. 96).

fo-gleiiim I, vgl. „foglen to ding, adhere" O'Don. Suppl. — Praes. sec. PL 5 is e öencharpat in sin nad foglentais dirmand na hecrada (lies echrada) di chairptib Ulad ar a deni ocus ar a ani in charpa«Y ocus ind erred arid suided and LU. p. l'22a, 9.

fo-§:liuiiii I ich lerne Gl. zu doceor Pr. Cr. 5G'i (Z- 428). — Praes. Sg. 3 foglenn foglennar doem doemar Duv. p. 92. — Perf Sg. 3 nad roeglaind ac nech aile LL. p. 59. b. a (On the Mann. 111 446). — Pass. Praes. Sg. 3 foglennar O'Dav. l. c.

fo-gnam 31. servitus, Service, Inf. zu fo-guiu.

fognamthid 31. Diener; PL Nom. fognamthidi miiiistri Wb. 8" {ZK 793). Vgl. fognomaid.

fo-gnfu III ich diene. — Praes. Sq. 3 &mal fon gni ut servit Wb. 12a (,Z- 431); föt gni SC. 30, s. — Imperat. Sg. 2 fogain p 40, 39. — Praes. sec. Sg. 3 fogiiiad Hy. 2, ao; co ro fhognad Tlirce Hom. p. 10, 20; fognad Hy. 2, 0; p. 17, 23. — Fut. Sg. 3 fognife do sil-sa do sil na cnmailQ Three Hom. p. 54, ig. — Praet. Sg. 3 ro fhogain do Three Hom. p. 10, 26; 72, 7; fodgain SC 37, 3; foruigenai p. 17, 33; foruigeni servivit Wb. 13b ^^a. 463); PL 3 foruigensat serviverunt Wb. 1^- ro fögnatar Three Hom. p. 92, 15. — Inf. Nom. is doilig do neoch immalle fögnam do dib tigernaib SMart. 1 ; Gen. rect fognamo lex servitutis Wh. 3<i (Z'^. 238); i tol- tanche fognoma do Dia FA. 23; Dat. i fognam Hy. 2, 5; oc fognum p. 17, 26; 35.

rognomaid M. Diener; in t- Oengus vero ro raidsemar ro pa fognomaid maith do Dia Fei. p. X 30.

fogomur s. fogamur.

fograigira III ich töne; GL zu tono Corm. Transl. p. 162 tön. — Praes. Sg. 3 rel. fograiges Gl. zu fogair Hy. 1, e; Dep. humae fo- grigedar Gl. zu cymbalum tinniens Wh. 12b (ZI 439).

fogur 31. Ton, Laut; sonus, pronuntiatio Z'^. 978. — Sg. Nom. p. 144, 11; FA. 14; fogur tuinni Xq. 17, 25; Gen. foguir, fogair ^ Zi 978; Dat. fon fogwr p. 144, 12; CO fogwr bläith FA. 13; Acc. in fogitr sin FA. 14; PI. Acc. fogr«  s. ecen.

foicheall, faicheall /tirc, ivages O'Don. Suppl.

foichlim mit Acc. ich 7iehme mich in Acht vor Jemand oder Etivas, ich sorge, sorge mich. — Praes. der Gewohnheit Sg. 3 mairg nad foichlend in muintir sin FA. 30 („that heedeth not"). — Praet. PI. 3 ni chluinfider a n-gudi- sium and sin, üair na ro foichlitar ar thüs cein ro bätär hi fus LU. [ 560 ]f. 33a, 13. — Imper. PI. 2 foichlid ocus cosrid hi far cridib Gl. zu diligenter ciirate ISTl. 68^. — Pass. Prues. Conj. Sg. 3 maui fochlither a bruth FB. 46; 52. — Vgl eroichell.

foiclilöir M. curator. — PI. Dat. foichlorib Gl. zu sub curato- ribus Wb. Id'^ {Z 782).

föidem Sendling, Bote LHy. Ämr. 15.

föidimlll ic// scliickc. — Praet. Sg. S du foid Tir. 14 ; ro . toid 2)'.'6'. 12; 14; ro fäid SC. 48; ro taid.. a s rit p. 22, i; do faid Hy. 2, 9; föidis TE. 2 LU.; FB. 66; foidsi Tir. 14 {misif cum Z 463); foitsi ibid.; rel. amal foedes in _n-aingel Hy. 1, 33; Dep. Sg. 3 ro faidestar Gl. zu do faid Hy. 2, 9. — Pass. Praes. Sg. 3 föitir Wb. 25^ {mitti- tur, für föidithir Z'K 472); PI. 3 föiditir FA. 27 (fuiditir LBr)- Miliar SC. 24. - Conj. Sg. 3 do- roiter Hy. 1, 34. — Praet. Sg. 3 foided Hy. 5, 25. — Inf. Nom. do föidiud-siu im dail-se TE. 12 LU.

foiffde mendicatio Wb. 25 (Z'^. i) — Sg. Dttt. iiir bommar utmuill oc foigdi Wb. 261) (^Z'K 500

l'oigdeeh FB 9?

foiglig-tir FB. 46 Eg. corrupt?

foil i tech O'Dav p. 93; mucc- foil hara SG. 26 a {ßtabulum por- corum Z^. 854).

foileun alcedo Lcyd. Gl. [Goid.^ p. 57).

foilet s. fil.

CO foill Adv. langsam SC. 33, 31.

foillse F. Glanz, Klarheit, = soillse. — Dat. i foilse FA. 5; Acc. a ro-foillsi FA.d (rosöllsiiBr.

foillsigim III ich zeige. — Praet. Sg. 3 ro foillsig FA. 21; ro foillsig 31 (faillsig LBr.). — Pass. Praes. Sg. 3 foillsigbthir TE. 18 Eg. — Praet. Sg. 3 ro foillsiged FA. 2; ro faillsiged 3; ro fallsiged SC. 45; PI. 3 ro faillsigtheä FA. 2; 32. — Inf. foilsigud manife- statio Wb. 3c {Z'K 13).

foiltiie Haar, s. folt: — PI. Dat. cusna foiltuib cum cupillis Gild. Lor. Gl. 97.

foiltiiiii capillus Ir. Gl. 464.

foimtiu F. Merken, Bemer- ken, vgl. töimtiu, air-mitiu. — Sg. Acc. nathir ar tbuailchi ocus tre- huiri fri fomtin cec/ta amuis Tltree Hom. p. 42, 24.

CO 11-don föir Hj. 5, 89 Fr., fair LU., „iiiay she aid us"? zu fo-riuth? vgl. ro foirestar, foirithin.

foirbthe s. for-beiiim.

foirbthigrim TII ich vollende. — Pass. Praes. Sg. 3 aui foirb- thigther qiwd eonsummatur Tur.' Gl. 45.

foirctlie Part, zu forcauim.

foirenn.s.fairenn; foirinn Schiffs- mannschaft s. unter forma; ind fuirend die Schaclifujuren TBE. p. 140, 15.

ro foirestar Gl. zu reraig Hy. 5,56 (^fororaid Fr.).

MOS foirfed do biud FA. 13 LBr., förfed LU., „tvould suffice themwithfood"? notiöided TE. 9 Eg.

föirim ich beioirlce, bereite, für fo-feraim? — Praes. Sg. 3 huith cen seccne fofera anfirinne Wb. 2a [esse sine cognitione profert injustitiam Z'^. 501); fodera {mit Pron. inf. d, efficit hoc) s. beson ders; PI. 3 ni föiret Wb. 27'1 [non efficiunt Z 432). — Fut. Sg. 3 fofirfe mör n-imnid duit TBE. p. 152, 32. — Perf. Sg. 3 foruar fäilti dunni Wb. 14^ [effecit gau- dium nobis Z^ 22); foruair, fod- ruair he caiised O'Don. Suppl; cid föd ruair lat-su . . mo dimiad-sa SC. 41; üair isse fod ri'iair a u-im- chüssait FB. 56. — Pass. Fut. Sg. 3 fom firfider-sa Gl. zu prae- parabor Ml. o3i>, 10. — Praet. Sg. 3 „Cichib foruirethy"olsi. „Fonroireth imned-' ol Conall TBE. p. 156, i. — Part Sg. Dat. foiridi Gl. zu deprae- stita . . Salute Ml. 27, 11; s. fairithe.

do foirithin FB. 38 Eg. ; 40 Eg. ; CO fortacht cach etail i. co forithin cach glain Ir. Gl.p. 151 ; s. fo-riuth.

foirmteeli neidisch, von formal; invidus Ir. Gl. 602. — Sq. Nom. .^n foirmtech frim SP. II 4; PI. 'fäSfom. fris m-biat formdig Lg, 4 Dat. ar foirmdechaib acnid Hy, 7, 38 B.?

[ 561 ]foisitiu F. Bekenntniss; con- fessio Z'^. 264. — Dat. co toisitin tredatad Goid.^ p. 101, « {Lat. Hij X Pref.); Hy. 7, 2 (foisin LHy.).

foituccli imtient Tliree Hom. p. 84, 14, nach Stokes für foditnech.

1. fola i. brat O'Clcry; folae „cloak" Corm. Transl. p. 7 aithle. — Sg.'NomÄoldii chain co u-dualuiph airccit TE. 3 Eg.

2. fola Gegenstand, vgl. folad. — Sg. Nom. „Cid doratais iua tindscraV-' [or cach]. „Mo dealg bec" or Diarmait. „Is bec iiid fola" or cach. ,,Is ead a h-ainm diu" or in drai, „[i.] Bec Fola" Tochm. BF.p. 174. Nach O'Looney ist fola an dieser Stelle soviel als coibche „a price, reicard, gift, or doivry". Vgl. „Tochmarc Begfolad, or Courtship of the Woman of little doivry" 0' Curry, On the Ms. Mat. p. 283.

fola s. fuil.

1. fo-lach Unterhalt, Unter - Italien, r^Z. fu-laug; folacli othrusa „the care and maintenance of a wounded person hy him toho ivoim- ded him or by his tribe" On the Mann. III Index.

2. fo-lach Verhüllen, Verde- cken; Cover or concealiny Corm. Transl. p. 77; vgl. fullugaimm abdo SG. 22a (_Z- 874). — Sg. Dat. cid atä i foluch fond erlar sa LU. jSfenn. 1 ; ar is amlaid böi Mairend ceu folt, conid mind rlgna 110 bid oc foloch a lochta LU. p. 52-i, 34; Äcc. cen folach Gl. zu cen täide Fei. ProJ. 71.

dub-folach p. 310, 37?

folad K. Gegenstand, Sache; substantia, res significata Z-. 981; fuluth wealth Corm. Transl. p. 81. — Nom. folad sechta lais, secht m-bae cona tarbh zi. s. tv. On the Mann. 111 p. 47t); Äcc. sluindith folad iud epert significatrem dictio SG. 25^.

fo-laig'im III ich verberge; fä- laighim I hide, cover O'B.; fullu- gaimm abdo SG. 22^ (Z^ 874). — Pratt. Sg. 3 follaig immorro Medb a haineeh ocus ni lämair taidbsin a gnusi LU. p. 81-', n; do ialaig a hingen iua taig Threc Hom. p. 56, 24 [„and eovered up her daughter in her house"). Dagegen habe ich fos rolaic Hy. 2, 38 und fos rolaich ibid. 62 {„abdidit eos" Z'^. 463) zu fo-algim gestellt.

fo-lämaim ich ivage, unter- nehme. — Fut. Sg. o Dep. cussin fer folimathar ior n-etrain FB. 33; ata lim . . nech folimathar for m- brethugud 75. — S-praet. Sg. 3 Dep. CO folmastar cach . . aidid a chele FB 20; PI. 3 co folmaiset . . comergi debtlia FB. 29.

folasai Schuh, i. iarsinni foloing coiss in duine Corm. p. 22.

folcalm III ich wasche, bade; hiimecto, lavo Z^. 434. — Inf. Nom. folcud lim-sa dö Lfl- l^ cl Dat. do folcud a chind TEll LU. co folcud FB. 79; hie folcuth TE. 3 Eg. dia folccath 4; 11.

foles FB. 81 Breite?

follaig- s. fo-laig-im.

follaigim ich vernachlässige. , — Pass. Praet. Sg. 3 ni ro fol- laiged leo-som ScM. 5. — Part. anas foUaigthe Gl. sa neglecta Ml. 64 r.

foUän heil, gesund, für fo- slän? fallän healthy O'Ä. — PI. Gen. ban find follän SC. 45, u.

folliucht Spur; a folliucht Gl. zu a es Hy. 2, s. — PI. Acc. ros leic na follechta salcha SMart. 30.

folliiaim ich regiere. — Praet. Sg. 3 Dep. irru folluastar in quibus regnavit JVb. 13^ {Z'-'. 465). — Fut. Sg. 3 rel. fo fear falluafas Caiiil Leabh. na gCeart p. 30 v. l. — Pass. Praes. PI. 3 foUatar {sie) Gl. zu regi Ml. 77^.

follus offenbar, ersichtlich; apertus, clarus Z'^. 788; Gl. zu menu Hy. 5, G3. — Sg. Nom. FA. 33; FB. 41. — Vgl. foillsigim.

folluur volo SG. 146b [Z- 438).

iolm-HüB estimm ung , Absicht? is cian ar folmas diin insin Gl. zu praedestinuti TTT>. 21a ^Z'^. 787); folmais i. fobra i^rgl. fobairim) no lamachtain O'Duv. p. 92. — Vgl. ocus in ri ic falmaisi a lecun LU. p. 52, 9 i^und der König beabsicli[ 562 ]tigend sie zu verlassen, i-orher geht ar ro midair in ri a trecud).

folmastar s. i'o-lämaiin.

fo-loiscim III ich brenne, ver- brenne. — Pass. Praet. Sg. 3 foloiscead in duine amail tenid Corm. p. 32 nescoit. — Part. follscide FÄ. 21 (foloistlii LBr.).

foloman no folman i. ainm don aitli bruit („for a bare tvorn cloak" O'Don., „the leavings ofa garnient" Stokes) quasi folom-find i. cen findfad forri Corm. p. 20.

fo-lomm bloss, leer; „folamh [sie) empty, void" O'-R. — Sg. Nom. (tir) folomni FA. 21 LBr., folom LU.

folt M. Haar {als Ganzes, iväh- rend find das einzelne Haar ist). — Sg. Noiii. conna teilged a folt fo agid p. 131, 21 {vgl. p. 311, 2); folt düalach FB. 45; in folt mar in ^ fiach^itjj dond FB. 45; findbudi p. 131, 20; folt cas ciardhubh ,,cur- ling dusky black hair" Torr. t>h. p. 98; croderg FB. 45; falt forchas forruad p. 311, 1; folt fair am«? flesca öir SC. 31, 10; FB. 45; is barr sobarche folt and p. 132, 23; Gen. oc tatmech a fuilt TE. 4 Fg.; ■^ be fuilt [buidi] Lg. 4,^ .2 ; Bat. co fult budi SC. 337 26; liriu feoir no folt fidbuide „more numerous than the blades of grass, or the leaves of trees" O'Don. Gr. p. 370; Acc. folt FB. 27; p. 311, 2; PI. Nom. tri fuilt SC. 37, u H. — Compos. fer findchass folt-lebor FB. 45; 47; ^ Lg. 4, 11; folt-buide SC. 44, 11; folt-cliain Gl. zu üan-febli FB. 68,25.

lollacli ,,« toealthy person" O'Don. Suppl., von folad; -vgl. Becfoltach p. 140, 27, Becaltach ihid. 10, feis tigi Becfoltaig p. 143.

folt-chiap Lauch (ciap = lat. cepe N. Zwiebel); foltchep i. barr uindiuin, vcß. uinneamain cepe Jr. Gl. 862. — PI. Nom. foltchipF.B.46; amal bentair foltchib fri lär tal- man ibid.

fo-lüamaiu Fliegen. — Dat. CO rsemid in cholcid böi föi, co m-batar a cluma for folüamain immon tecli LIL p. 127-1. 2s: Torr. Dh. p. 104, ig: Acc. nos trialltis folüamain isin ser SMart. 22.

fo-mhäm subject O'Don. Gr. p. 277.

fomÄraaiffiiu III ich unter- werfe. — Pass. PI. 3 fomamaigter Ml 26a, 8.

fomorach Me er da m on; a pirate O'B. — PI. Nom. conid hiiad {von Cham) ro genatar luchrupain ocus fomöraig ocus goborchind ocus cech ecosc dodelbda ar chena fil ior doinib LU. p. 2a, 45. Vgl. Tethra.

1. fomös obedienee, respect, ho- mage CB.

2. fouios august, great, noble O'B.

fömösach dutiful, obcdient; au- gust, noble O'B.

fo-mraith Betrug Ml. 28", 12: dolus Z- 874.

fömsig-e FB. 30, vgl. fömösach. — Zu der ganzen Stelle ist zu ver- gleichen: ni fuirceba-su and fer ro sasad a £es, ocus a äs, ocus a er- riud, ocus a erüath, a erlabra, a äinius, a irdarcus, a guth, a cruth, a chitmachta, a crüas, a chless, a gaisced, a beim, a bruth, a barand, a büaid, a brath, a buadrisi, a fo- raim, a fomsigi, a fianchoscur, a deni, a tarptigi, a decrad, co cliuss nowbair ior cach rind amaZ Choin- culaind LU. p. 58^, 37.

b^iin CO fomus LU. p. llSf», 36, ibid. p. 1251», 3, beim co commus no CO fomus ibid. p. 73^, 1, ein cless Cuchulinn's, vgl. ,,beim co famus cutting of his opponenfs hair off ivithhis stvord" (?) 0' Curry, On the Mann. II p. 372. Zu 1. fomös?

fo-uaidm N. 1) Binden, 2) Ver- trag, „a covenant, contract of marriage" CDon. Suppl.; fonaidm niath näir LU. p. 113^, 35, fonaidm niad for rindib sieg ibid. p. 125^, 5, „coiling of a champion around thebladesofupright spears" 0' Curry, On the Mann. II p. 372, ein cless Cuchulinn's, vgl. O'B. Crowe, Siäb. Concul. p. 444. — LU. p. 73», 7 steht CO fornadmaim niad näir.

fo-iiaiseim mit for ich ver- pflichte. — Praes. Sg. 3 fonaiscid iorvo FB. 16; 77; PZ.5fonaisccit-sium [ 563 ]fair-siiim FB. 11. — Pass. Praes. Sg. 3 fonascar fair er wird ver- pflichtet LU. p. 721', la.

fonaither s. 1. fuiuiin.

foiianiat Spott, Spotten; fo- iiamhad jeering, mockery O'B. — Sg. Gen. gair chuitbiiula ocus fo- namait FB. 64. — Vgl. fonamai- (leach ridiculosus Ir. Gl. 630.

fo-nig-im I ich reinige; vgl. do- fo-nug, -mich abluo, laro Z-. 428. — Perf. Sg. 3 foneuaig hEreun iathmaige Hy. 3, 6. — S-praet. Sg. 3 Dep. ro fuuigestar Gl. zu tbnenaig l. c. — Inf. Acc. dorigni a funech i. a glanad Gl. zu fone- uaig l. c.

1. fond Grundlage, Boden. — Sg. Nom. lebend . . ocus fond inich- tarach na cathrach FA. 11 („the platform and loivest hase") Acc. Eriu uli o ind co fond „all Irelund from top to botiom Three Hom. p. 44, 20.

2. foiui i. druim no bonn, ut est sal fri sal fonn fri fonn O'Dav.p. 83.

3. foirn i. fada (lanq) O'Dav. p. 90; dazu fond FB. 47, 49, p. 310, 18?

4. fouu i. fann O'Dav. p. 91.

5. fouu„«. tune, a sang" Beitr. VIII 330.

6. fonn SP. V i {„anxious, de- sirous" Goid.^ p. 177)'?

fonnad „the frame of a cha- riot, lipon ichich was placed the cret or capsus" On the Mann. III Index. — Sg. Nom. FB. 53; Gen. slicht fonnaid FB. 70 (an fonna Eg.) ; Acc. fonnad fri fonnad FB. 53; PL Nom. ogderg a fonnaid FB. 24?

fonnadh i. foghluasacht no siu- bhal O'Clery, „movinq or travelling" Beitr. VIII 347.

founamli i. fogluasacht O'Dav. p. 85.

fouoad i. ro immanad LU. p). 1221j, 38 (fonoad col carpait dün).

foph „a hall or boss" On the Mann. III Index. — Acc. iuar co foph a thona FB. 37, „the hall of his rump" On the Mann. l. c.

l. foi" Pruep. mit Dat. und Acc. auf, über; super Z'-. 628; in den 3Iss. fieuu'iltnh'cJi. f gexcliricl/ru ; hc- irirl:/ nrsprii mil/cJi iiii'lil .Uiiiration. — Mil (Inii Arllkrl: Sq. Dal. forsind ätb SüM. 2, 31; for.^ind lucli SC. 7; forsint-sligidjf<'i?.40: luisiii t-sncchtu Xr/. J ; forsin maig Lg. i S, 3:; ; Acc. >f ^ forsin lic FB. 11; forsin purt p. 131, 21; forsin loch SC. 3; PI. forsna feraib FB. 82; forsna' clanna Hy. 1, 51; forsna dorsi ScM. 18; for na dorsi ibid. — 3Iit Personal- pjronomen: 1. Sg. form, form-sa FB. 35; 74; ScM. 11; Gl. zu Hy. 6, 12; 13; PI. forni FB. 41; 48; fornd Gl. zu Hy. 5, 89 (s. itge); forond FB. 46; 2. Sg. fort TE. S Eg.] 3. Sg. M. und N. Dat. fora s. unter sciath; Acc. foir, fair Z 629, vgl. e S. 510, Col. 2; fair Hy. 5, 103; La. 1^- FB. 90; fair- ^ seom FA. 33; F. Dat. fuiri, Acc. forrae Z'^. 630, im Mittelirischen furri, furre ohne scharf durchführ- baren Unterschied zwischen Dat. und Acc, vgl. 6 *S'. 511, Col. 2; Dat. furri SC. 43; forri 21; Acc. furre FA. 31, forri LBr.; fuirri Gl. zu Hy. 5, 2(j; PI. Dat. foraib FA. 28; foroib, foruib s. S. 512 Col. 1; Acc. forro s. S. 512, Col. 2; forro FA. 26; 28; fortho LU. p. 35a, 2 s. unter comslanaigim. — 3Iit Pron. 2'^oss., verwachsen nur mit 1. Sg. und 2. Sg.: 1. Sg. form dreich-sea SC. 40 ; 2. Sg. fort chend Sc3I. 14; TE. ö. — Mit Relativ- pronomen: forsa m-betis Lg. 7i. ^ forsa rabi p. 131, 3. — In der Composition mit Pron. infixum, z. B. 1. PL for don te Hy. I, 1; for don ra bat Hy. 5, 104; 3. PL ior da corsatar ibid. 66. —

Gebrauch. Dativ und Accu- sativ der Form nach streng zu scheiden, ist nicht mehr möglich {besonders im Plural finden oft Vertauschungen. statt): feraid snech- ta.. foroib CC 2 LU.] oc ferthain forro FA. 26 ; techit . . for sparrib na tigi FB. 57; dos leci foraib SC. 7. In der spätem Sprache sind for und ar zusammengefallen, vgL O'Don. Gr. p. 292. —

1) auf, auf die Frage wo? a [ 564 ]claidib for a sliastaib SC. 2; moiig buide faii- 33; FB. 45; 37; for a crund, for a claediub FB. 24; etaigc na merlech for a n-adarcaib p. 45, 3; FB. 91; barr oir bias fort chiud p. 133, 13; a da n-ö for ^ a chind Lg.^.i for a Lär FB. 59; Ü2; 73; 51; corra batar isind otrucb for lar iiid lis FB. 25; 82; 15; 44; Jflf^ 86; 88; ^iZ:_5Ll5; ^r dou .Ltf. 15 ; forsmd ^^hScM. 21, 3i; FB. 10; for brü in broga p. 132, 17; for talmain . . for nem auf Erden . . im Himmel Hij. 6, 22; dessid forsind airiniuch SC. 10; forruib a chois forsind Icicc Hy. 2, 8; oc fennad "^ löig..for snectu L(i. 7 ; FB. 48; 82; con facca in n-ingin for ur in tophuir TE. 3 Eg. ; for set auf dem Wege Hy. 2, 46 ; 62 ; doUuid . . forsin t-sligid chetna er ging auf demselben Wege FB. 40; p. 21, 30; luid . . for lorc na tri carpat sie ging auf der Spur der drei Wagen FB. 70; ScM. 21, 11; p. 132, u; itä nach cumachta for a cul na n-en sa SC. 7; CO n-gue gre'ne fair FA. 11; 13; 33; nöi crotha no tadban- tais fo7Ti FB. 28; sudigud tige Midchuarta fair FB. 2; batar mi- thurussa imda fair es waren viele Widerwärtigkeiten auf ihm FB. 84 ; TE. 8 Fg.; SC. 5; galar . . do ueth fuirri p. 145, 11; ro bo cheist for }tu FB. 2Ü; biaid togal for sidib . . ocus cath for ilmilib ^j. 131, 3s; bid he t'aium bias for in maigh TE. IG; ro sassad leth meite fair FB. 19. — 2) auf, auf die Frage ivoliin? tiagait . . for cricha ech- trand FB. 10; dolUiid . . for fordo- rus FB. 54; hiid . . for cuaird n- Erend TE. 8; no cinged for a chulu FB. 88; p. 132, 13; techit . . for sparrib na tigi FB. 57; tolleci ..fair FB. 81; ScM. 11; SC. 7; la turcbail a mätain fair FB. 38; 40; ro la cain forsna clanna Hy. 1, 54; fortamlaigid . . for LoegatVe FB. G9; 84; tairnid enlaith forsin loch SC. 3 ; FB. 78 ; do elsat for cothra ^ fer u-Alban Lii. 11 ; gabaii forro ferta sie nehmen Wunder auf sich FA. 28; gabtait a sciathu foraib FB. 15; ro gab . . ceill for anad FA. 31 ; dobeir . . a chend forsin lic FB. 77; 78; dobered formiude for a erlabrai SC. 5; FB. 4ü; 48; 62; ainm a mathar tuccarf iuirre TE. 20; p. 17, 2-1; doberar Setanta fair CC. 6 LU.; oc ferthain forro regnend auf sie FA. 26 ; dorochair cötlud form TE. 12 LU.; SC. 7; 8; conda tarla for a lethbeolu FB. 25; 86; la fegad . . fair auf ihn blickend FB. 38 ; 47 ; doratsat . . impidi fair FB. 27 ; dorat for men- maiü Aililla do ieivc TE. 13 (fö meumain LU.) teidm mör doratad ior firu hErinn Hy. 1 Praef. ; tanic for menmaiu p. 40, e; cuire samla fair FB. 44; 47; ro sudigthe seni- stre . . ass for cach leth FB. 3 ; FA. 15 ; bewdacht for erlam Patraic Hy. 1, 49—54 (Dat.?). — 3) über: böi ri . . for L&ignih es ivar ein König über Leinster ScM. 1; i n- airdrige for hErinn TE. 1 Fg.; des for analaib FB. 30? is and ba hadaig for feraib Vlad CC. 3 LU.; artraigid . . in dubnel . . for Conall FB. 39 ; a,mal fond rancaibair for bar cind ivie ihr es über euch gefunden habt FB. 26; corroimid a loim fola for a beolu Sc3I. 16; con batar na srotha don chrii forsna dorsi 18 ; maidit . . for na dorsi ibid.; ro marb triar for trichait drei über dreissig SC. 36 (vgl. ar); loim for saith 30, 10; conggairet gairm . . fair FB. 84 [darüber] ; ba si comairli . . . . fo)TO dies war der Beschluss über sie FB. 78; ni fittV nech dib for araile keine von ihnen ivusste von der andern FB. 20 (:vgl. p. 17, 22"). — 4) Idiomatischer Gehrauch. Unter Anderem steht for oft bei Verben, die mit for oder fo com- ponirt sind: ro forcongart . . for sin nach n-allaid sie befahl einem Fuchs p. 46, 23; FA. 2; 31; oc a n-furäil foraib FA. 28; foram for enlaith auf Vögel jagen CC. 1 Eg. (forim en LU.); fonaiscid fojTO er bindet es auf sie = er verpflichtet sie dazu FB. 76 ; arföcarar . . for firu iErend es ivird den Männern von L-land befohlen TE. 2 Eg.; [ 565 ]di'a fäcbail forsna fcraib aile vm sie den andern Männern, zu üher- lasften FB. 82; oc toibcim for Läe- gairi auf L. scheltend FB. 70; acht mani brister anfi'r form wenn mir nicht Unrecht angethnn werden .<ioU FB. 74 : 94 ; niebais riam forspa slögn SC. 36; co tarat in t-oinfer for firn hErencl Sc3I. 8; cairighid . . fair fein inni sin er tadelt dies an sich TE. G Fg.; obbsat . . fair . . in cennach sin sie venveigerten ihm die.'ien Handel FB. 77; acht CO n-daimtis . . for a breith voraus- gesetzt dass sie sich seinem Urtheil unterwerfen ivürden FB. 76; 75; comarcbi forro SC. 2; ni tharat frecra for in mnäi er gab der Frau keine Äntivort ScM. 3 : saig aithgne form p. 144, a4; atnaia;h . . aichne fair TE. 12 Eg. oc a ^däil for in teglach in VertJieiliDig unter die Leute SC. 33, 23; ni tbesta form es fehlte ihnen nicht p. 22, 19; di- cheilt Etäiniu fair dass E. vor ihm verborgen war TE. 18; imdambart fair SC. 4 {die auf dem See herum- spielten); imbeir . . in claideö fuirre FB. 86 (er Hess sein Schivert auf dem Tliier spielen); SC. 5; do im- mirt mela forni FB. 41; när bu santach fair dass er nicht darnach begehrte FB. 90. — 5) for 7mt einem Verbalnomen zur Bezeich- nung einer Zuständlichkeit [vgl. O'Bon. Gr. p. 294;: cäch for crith ..xeTRi jeder zitternd vor ihm FA. 10 ; cachnaitir for alluamain sie sangen im Fliegen CC. 2 Eg. recam . . for rith Hy. 5. 93; lotär for erim FB. 43; luid . . for Siithed p 143, 1; CO n-dechos for iarairEtäinep. 130,30 (vgl. „auf die Suche gehen"); in tan ro thinscanastar ascnam co araile inse mara hErenn amaig for tecbed in tedma sin ««/" der Flucht vor dieser Seuche Ey. 1 Praef. gebid for tecosc a daltai SC. 24; batar for longais die in der Verbannung waren p. 17, 17; ragas for astwr SC. 44, 1. Hieran schliesst sich auch: for a föessam dün auf ihrem Schutze uns = möchten wir unter ihrem Schutze sein Hy. 5, 106; 6, 24: form dreicb-sea fodein unter meinen Augen SC. AO. — 61 Adverbielle Ausdrücke: for leith, for leth auf der Seite, abseits, besonders, franz. ä part, ar leith separately O'Don. Gr. p. 265, for cach letb auf jeder Seite, s. leth; for läim mnä Etair neben Eiar's Frau p. 131, 5; for lethläim Nöisen Lg. 15 : co m-bäi for a läim so dass sie in seiner Geujalt war ibid^ 19 j^ bis for deis Labrada zur Bechten Labrid's SC. 11, 3 (ar a läimh chli on his left hand O'Don. Gr. p. 293); ni chumaic tra nech for bith Niemand in der Welt FA. 6 LBr. (isin bith frecnairc-sea LU.); for tus zuerst FA. 3 LBr. (ar thüs LIO; p. 42, 35: for cind in chinedu döenna ante genus humanum FA. 15 LBr. (ar cind LTJ.) for a cbind für ihn TE. 5; for gniiis doib ihnen gegen- über FA. 15 LBr. (fri gnüis do gniiis döib LU.).

2. for sagte er, inquit; for jjro- fatur South. 29a (Goid.'^ p. 58); ivechselt mit or und ol, vgl. S. 84, 110,306; for seFB.27; 38; 73; 76; for Bricrm FB. 25; 31; 33; 34; 35; 36; 38; for in gilla FB. 38; 39; 40; for hoegatre fria araid FB. 36; for siat FB. 41; 76.

for 11-, far n-, bor 11-, bar 11- i Pron. poss. euer; bar n-, far n- j vester Z^. 339; for n-atho p. 142. 21; j FB. 33; 66 (bar n- Fg.); for m- i briathra FB. 29; for m-brethugud j 66 ; 75 ; as for n-gnimaib FB. 41 ; far trommacht ScM. 21, 1; 3; for I raratraid SC. LS; FB. 75; du for fu-;iil SC. V.'r. etniib far n-dis Lg. 9 Hinter I ndi zwricn): iiar n-inecE^ gceso p. 142, 21 ; bor rüsc p. 40, 30 ; for bar cind FB. 26; do bor m- brethugud FB. öl. — Sehr merk- ivürdig ist uair ro ucsaid-se for n-UloicZ weil ihr Ulten euch aus- gezeichnet habt FB. 93? — Dieses nämliche Pronomen kommt auch in der Form bar, bor als Verbalobject vor, an Stelle des einfachen -h_ (s. si, sib): ni ro bar fachlisem Sc3I. 5; no bor mairfither Xy. i:ji ro bur fucc CC. 5 Eg. Dazu «HcTTatäTbair ecen FB. 7? [ 566 ]forsiil excess, stiperfluity Oll. s. for-öil. D«5H. ui forail lind Fjß. 62 jEJry.?

1. for-aii'e Bewachen. — Sg. Dat. ro gab ga foi'uiri ocus ga forcoimet FB. 36 Erf.

2. foi'-aire „watch, sentry, guard" O'Don. Snppl. — Pl. Gen. dar Bernaid na Forairi FB. 36.

for-aitli-met N. Erinnerung, Gedächtniss; memoria Z^. 881; Gl. zu taith-met Hj/. 1, is. — Sg. Nom. lith ocus foraitlimet s. unter ecmong; Äcc. cen nech dimm ses dimchlaind frim foi-aithinetilf?.23'^9 [ohne Jemand aus meiner Zeit, von meinem Geschlecht zu meinem Ge- dächtniss).

for-aitb-miniur III Dep. mit Acc. ich hin eingedenk, er- 10 ahne. — Praes. Sg. 3 foraith- minedar Gl. zu, memor est Ml. 11^, 23. — Perf. Sg. 3 ni ru foraithmenair- som a firinni fadessin Gl. zu nus- quam hoc ita justiiiae suae meminit Ml. 24a, 17. — Pass. Sg. 3 furaith- m enter Gl. zu dignus memoria ducitur Ml. 17b, 23; foraithmontar Muire „Mary is commemorated" Fei. Sept. 8 (foraithmenedar i. do- cuimnigbedhar Threelr. Gl. p. 136); is e scel foraitlime»tar bic LHy. fo. 12^ {Goid.^p. 70); Felp. LXXXV4; PI. 3 foraithme«atar-som . . a foram- cliss FB. 86, forraitmenedor-som Eg., „he then executed his form-chleas" (?) On the Mann. III p. 78; forath- mewadar 87, foraithmeHatar Eg.

foram, „forum motion" CfDon. Suppl. — Dat. in luing ina foram s. unter forma.

fo-ram Jagen? vgl. fus rumat CC. 2 LU. — Sg. Nom. foram for enlaitb CC. 1 Eg.; p. 143, s; forim en CC. 1 LU.; Äcc. foraim FB. 30, vgl. tinter fömsige ; ni fogbat . . anaill acht foraim en . . do tliabairt fornd SC. 5 („bird-catching" O'C).

forain-cless, PI. Nom. foraith- me)iatar a foramcliss FB. 86, 87? vgl. foram.

foramies SC. 31, 7?

foraii p. 131, 15 V „prancing" 0' Curry On the 3Iann.lll p. 162, vgl. fosenga forlethna fornlncha FB. 45.

foniu anger, foränta angry O'R.

for-ärd sehr hoch. — PI. Nom. forardu . . a dha gdaluinn TE. 4 Eg.

for-arg-at aufgelegtes Silber? — Gen. sithfe find forargit FB. 47 („richly mounted insilver" Sidlivan). — Vgl. forörda.

foras s. forus.

ioX'k^'Availl pr oficio. — Praes. Sg. 3 foräsa Gl. zu in tantum pro- ficit iniquitas Ml. 29a, lo. — Conj. PI. 3 foräsat Gl. zu proficiant ibid. 40b.

forll)a s. forl)e.

I'orbachaim ich vollende. — Praet. PI. 3 c?«ra forbachsat ord na batsi Tliree Hom. p. 58a, 3.

for-biielid sehr erfreut, s. fäe- lid. — PI. Nom. forbselti FA. 33. — Adv. CO forbäilid FA. 31.

for-baelte F. hohe Freude. — Sg. Dat. CO . . forbajlti FA. 16 (failti LBr.).

for-baeth sehr thöricht Corm. p. 36, 42.

forbailtech sehr erfreut. — PI. Nom. forbailtig FA. 33 LBr.

forbairt s. forl)ai't.

foi'l)aiida rechte secta legis Wh. 1^ (Z' 874), scela et senchaissi' et forbandi Gl. zu non intenden- tes iudaicis fabulis et mandatis Wb. 31^, 27; vgl. forbann, „bad or false lato" O'Don. Suppl. Hierher ! forbönd EC. 3?

forbauuach dem heidnischen Gesetz entsprechend? — Adv. itconnairc corp araile gentlide no bertba co forbannach dia ädnocul SMart. 24 {„he beheld a certain t heathen corpse borne with evil rites i to its grave").

for-bart Zunahme; aholitio Z'^. 875. — Dat. ainm Patraic an j erdraicc atä-som ior forbairt Fei. 1 Prol. 171 Laud; Acc. forbartt na I teoru m-hiadan p. 144, 22.

forbartach ertvachsen; Sg. Acc. F. forbartaig Gl. zu exoletam, virginem SG. 173a {Z 875).

forbe perfectio Z'^. 874. — Dat. iar forbu in gnimo Ml. 15a, 5; iar foj'ba mo botliad Gdd. Lor. [ 567 ]Gl. 8; Acc. cur bam seaa tri forba mo bethad ibid. Gl. 2(j().

for-beiiim , -feiiim I ich voll- ende, mich iiitr. tvie (jr. öiaxelw. — Perf. (?) Sg. 3 o ra forba . . a gnimrad p. 42, 26. — Fnt. Sc/. 3 iss ed aium forbia co bräth EC. 7; Three Hom. p. 18, 8 („shall abide for ever"). — Pass. Praes. Sg. 3 forhsumr 2}erficititr Ml). 14«! {Z' 874); ani forfenar quod consummatur Tur. 45. — Praet. Sg. 3 o ra for- bad soUamain na cäsc Three Hom. p. 66,27; ro forbanad Fei. p. CLIV 13; PI. 3 ro forbaide Gl. zu forcennta Fei. Prol. 87. — Part, foirbthe perfectus Z^. 874; sechmadachte foirbthe praeteritum perfectum Z'^. 989; huar bis aram foirbthe ind aram sede Goid.'^ p. 52; ires forp- thi Three Hom. p. 36, 3 ; vgl. foirb- thigim. — Inf. forbe.

for-biur I ich nehme zu. -*- Praes. Conj. PI. 3 ar na foirbret Gl. zu ne insolescant 311. 27^, c. Praes. sec. Sg. 3 forbered p. 130, 27; cec/j ni frisä comraiced a läm no forbred Three Hom. p. 58, 13. — T-praet. Sg. 3 forbairt p. 112; for-ru-bart Gl. zu inolevit Ml. 33«, 10 {Z'^. 875). — Praet. Sg. 3 ar ro forbair Gl. zti adultus LHy. fo. 7<i {Goid.^ p. 65).

for-brat„a cloak, upper gar- ment" O'B. — Acc. a for brat Hy. 5, 34 (i. a cocholl).

for-brec sehr bunt, scheckig. — Sg. Nom. ara . . forbrec p. 311, 1 ; PI. Nom. da ech . . forbreca FB. 45; p. 310, 15.

for-l)risim III ich breche, un- terdrücke. — Praes. sec. PI. 3 sech ni coimnactar ar namit son fortan bristis-ni Ml. 135^ {nur dass unsere Feinde es nicht vermochten, [sonst) würden sie uns unterdrückt haben). — Inf. forbrisiud dligid SG. 181a (infractio legis Z' 224).

for-biiitle Gl. zu intentivum SG. 221^ (Z- 5).

forci'iine, hi costud forchaini LU. p. 1241), 15 (s. unter fogart), FB. 22, schtverlich zu „forchaoin F. u catch or qiiirk of ivords" O'B.?

forctlu i. uball O'Buv. p. 94.

for-canim I ich lehre; forchun doceo Wb. 10a (Z- 428). — Praes. Sg. 3 forcain Wb. 27«. 9; forchain Wb. 8«. — Partie, foircthe doctus O'Don. Siqipl.; Acc. drüthlach la feinn forcthi Corm. p. 34, 36. — Part, necess. is forcanti intimandum est Cr. 33(1 {Z'^. 480) neben bed foircthi Gl. zu imbuendam, studiis Ml. 59 r. — Vgl. Wi. Gr. § 361«.

for-cas, for-chas sehr lockig p. 311, 1.

forcel FB. 52 s. orcöl.

forcell s. for-g-ell.

for-cend M. Ende; forcenn finis Z'^. 875. — Hat. hi foirciunn in fine SG. 18b; asbert iarom Scathach friss iar sin ani arid-böi dfa forciund LU. p. 125^, 8 {was ihm zu seiner Vollendung fehlte, arid-böi zu es- bat?); don forbai ocus don fovciund tsaineraail dorat fa deoid ior a rith m-buadai Three Hom. p. 96, 29; Acc. cen forcend FA. 8; 34.

forcennim ich ende. — Pass. Praes. Sg. 3 ni foircnithser nach rann ög indi Gl. zu cum nulla syllaba . . in perfecta dictione in eam (nämlich h) desinat SG. 6^, 29. — Praet. Sg. 3 ro foirbthiged ho Christ ocus forcuad in gnim tind- arscan lohain Tur. Gl. 49; PI. 3 forcennta Fei. Prol. 87.

for-cetul N. Lehre, Lehren, Inf. zu for-canim; forcital doctrina ZK 223. — Sg. Nom. forcetul FB. 30; FA. 32 (precept LBr.) forcetol ibid.; Dat. do forcetol na n-anmand die Seelen zu belehren FA. 33; Acc. triana forcetul FA. 32; , tri forcetol brethre De FA. 23 (precept LBr.).

forcha, „farcha thunder-bolt, a flash of lightning" O'Don. Suppl. — Sg. Nom. tarlaiced forcha tened . . ina chend-sit/w Three Hom. p. 28, 21.

forchain, forchun s. for-caniui.

forchas s. for-cas.

forcnii servat SG. 188^, forcmat servant ibid. 50» (Z^. 882), von for- com-öim, s. comet und for-com^t.

forcuad s. for-ceuuim.

for-coem-uacair Perf. Dep. es [ 568 ]geschah; for-com-nacair, -nucuir factum est, accidit Z'^. 451; caom- nacair i. rainec, atfet Menn doib a scela amail forcaomnacair O'Vav. p. 64; amal forcöeninacair do Loe- gairiu FB. 83 ; ciniias forcsemnacair FA. 12 (forcoemnacar LBr.) PI. 3 huare forcomnactar qnia facta sunt Ml. 51d. — Fut. sec. Sg. 3 resiu forchuimsed Wb. 4tl {antequam fieret Z S82).

forcoll s. forgell, foreell.

for-comc't Bewahren, Be- wachen, Behüten; observatin Z^. 250. — Dat. do forcomet cach dorais FA. 15; ro gab . . ga for- coimet FB. 36 Fg.

for-con-g-arim I ich befehle; forcongur praecipio Wb. 19<ä, for- chongrimm ibid. 9<i (Z^. 428, 429). — Praes. sec. Sg. 3 no forcongrad flirre der ihr befahl FA. 31. — Praet. Sg. 3 dia ro forcoingair . . for ainglib FA. 2 (forcongair LBr.). — T-praet. Sg. 3 ro forcongart . . ior sinnach n-allaid p. 46, 23. — Fut. Sg. 1 „forconger-sa foruib" or Cu- chulainn „mani thisiur-sa fein co tistai-si ar mo chend" Bev. Celt. 111 p. 181.

for-con-gur Befehl, Befehlen. — Sg. Acc. la forcongw m-Brigte p. 46, 25.

for-cor Vergeivaltigung? for- car violence O'R.; forcor macdachta s. unter bi ; di forcuir a mna, a ingini „for the violation of his wife or of his daughter" On the Mann. 111 p. 482.

forcracli faux SG. 24^.

forcraid Uebermass, Ueber- fluss; excess O'Don. Suppl. — Gl. zu eräin; vgl. imm-forcraid. — Sg. Nom. Hij. 5, 88; ni forcraid cairde FB. 56; „Cia do chomainm- siu" or se „a banscäl"? „Cailb" or sisi. „Ni forcraid anma son" ol Conchobar. „Eche it ili mo anmand chena" LU. p. 86», 23: Bat co forcraid for deg lan a duirn do FB. 37 Eg.

for-crith s. fortacrith.

l'orcroth s. fo-chrothim.

forcsi s. faircsi.

foretlie s. for-cauim.

for-cuirim 111 ich v er gev) al- tige, thue Geioalt an? vgl. for- cor. — Praet. PI. 3 ior da cor- satar Hy. 5, 66, Gl. i. for ro chuir- setar (fordagoirsetar Fr. für for da g-coirsetar). ^,_^

fordail) La 12 Fa.? ®

for-datli'iar(^e. — Sg. Nom. fordath fola SC. 37, 3 {,^the deep colour of blood" O'C).

for-derg: sehr roth. — Sg. Nom. slog find forderg SC. 38, 5; PI Nom. fordeirg a fortgse FB. 24,

for-ding-air significat; flaith din dede fordingair i. coirm ocus loimm Corm. p. 19; ferb i. trede fordingair ibid. u. ö.

for-diugim 1 opprimo, s.Beitr. VIII 331. — Praes. PI. 3 fordengat Gl. zu opprimentes Ml. 29=^, 13. — Perf. PI. 3 läse for ru dedgatar Gl. zu obprimendo Ml. 63". — Pass. Praes. Sg. 5 fordengar Gl. zu deprimitur Ml. bl^. — Fut. Sg. 3 fordiastar i. digail O'Dav. p. 85; PI. 3 for-n-diassatar Gl. zu opprimi Ml. 39^ (^^ 1095). — Inf I)at. dia fordinge LU. p. 18, 19.

for-diucallsi {Nom. PI Part) absorpti Ml. 50 r; dazu das Fu- turum: Sg. 3 ar nacht fordiucail in fer somrate ne te opprimat vir dives 311. 36», PI. 3 fortara diu- . ciiilset-sa Gl. zu vorare me faucibus | non morantur Ml. 44e; Pass. PI. 3 1

fordiuguilsiter vorabuntur Ml. 84'i {Goid.'^p. 25). — Inf. fordiuglaimm.

for-diug:lalmm N. Ver schiin - qen. — Sq. Nom. fordiuglaim lochta in piiirt FB. 83.

fordiuglaiitaid M. derorator Beitr. VIII 347.

f or-dorus the door of the outer circumvallation of a Dun, On the Mann. III Index; a porch O'B. — Sg. Acc. for fordorns ind liss FB. 54.

for-dring-im ich besteige. — Praes. sec. PI. 3 is and sin frisöcbat mnä Connacbt forsna buidne ocus fordringtis mnä firu do descin cro- tba Conculaind Lü. p. 81», 39.

for-dull error;fordall, fordul O'R. [ 569 ]— Sg. Äee. cen f^irdull Fei. p. CLXXXVI 39 {reimt nuf sw).

for-emdim ich hin tinfilhig, l;ann nicht, vgl. emdim, femdim. — Praes. Sg. 1 foreradim tairniud fo>- beolu „I cannot hencl forioard" Goiä.^ p. l.'^O {LL., foreratirü Fei p. CV 7); 3 tue Martain iarsin a mäthair a gcntlidecht, foremdid immurro a athair „hut he could not {converf) his father" S3'Iart. 17; foremdid immäin a bö a oenur „he wa.s nnahle to drive his coio alone" TJiree Hom. p. 78, 19; forem- did breth ocus eric „he icas unable (to an-ard'^ judgment and mnlct" Fei IX LXXXVII 34. — Perf. Sg. 1 foremed imtecbt LU. p. b^. 34; 3 foreramid FB. 27; foremid 88; forfemid cor de „^lms uncible to stir Three Hom p. 18, 13; PI. 3 foreim- thetar Gl. zu Hij. 5, 77. — Praet. Sg. 1 forfemmediis cach ret no gniind remi do denam LU.p. Ißt', 9.

for-fetar ich weiss, Icenne; S(j. 3 foritir FB. 34 {ior&tir Fg.); PI. 1 fo?-etammar-ni FB. 41 (fe- tamor Fg.').

for-feccaid vgl. feccaidecht; for- feccaid iarum in fer siu „that man now has hachslided" Fei. p. XXXVIII 1.

förfed, forithin s. foirfed, foi- ritliiu.

for-fleso, Dat. hi forflesc na klinge sin TE. 3 Fg.. vgl. hi forfles- euib na hiingi „upon the outer edges of the hasin" On the Mann. III p. 190.

for-foemaim I ich nehme an, vgl. ar-foemaim. — T-praet. Sg. 3 ni forroet Nediu „N. consented not" Corm. p. XXXVII. — S-praet. Sg. 1 nir forfgemusa mnäi atgnead fer LU. p. l-24b, 31.

for-fuieh Lc). 18. 29 Fg_. , forru - ich L.. vgl. 'mich 1. tuachtain no tüaidri O'Dav. p 89, nad fuich LHy.Ämr. 129 i.ni dernai fiiachtain.

forg'air im p erat SG. Ißlb (ZI 4.3O'), forgaire Befehl Gild. Lor. Gl. 1, s. for-con-garim, forngaire.

for^all s. for-gell, forcell.

forg:am Stoss; a hloic, a thruft O'Ii. ; vgl. foirgim I ussuult, attuck. injure (/Don. Stippl. — Sg. Gen. la böim forgama do gai T,q 1 n ■ jf- Dat. dond oen-fargam T^fj 1 ß -^ (oentbrgab'i; co tuit di acn forggub „hy one thrust" On the Mann. III /-. .')07.

forgfarmain J luathitlier lochait iar forgarmain Corm p. 3ß, 45

for-gell, forcell iV. Zeit gniss; foirglieall „decision, proof" O'Don. Suppl. — Sg. Nom. is gu-forcell doberam Wh. 13t> [est falsum testi- monium quod damtis Z^. 33V, a forcell for ro gelsam-ni diiib Gl. zu testimonium nnstrmn super ros WIk 25'1 {Z^. 875); cain forgall Hg. 1, 52 ,,a fair declaration" ; Gen. issi rün ind forcill sin no predchim-se Wh. 28^, 7; amal bid 00 cäined in gufbörcill do both Three Hom. p. 4, 28; aire forggaill On the Man.). III p. 500. Hierher forcoll FB. 38, forgall Fg.?

for-gellim Gl. zu perhibeo SG. 21b. _ Praes. PI. 3 foirglit, fuirglit „they maJce mcmifest" O'Don. Suppl. — Praet. PI. 1 a forcell for ro gelsam-ni Wh. 2ö'i tZ^ 875V

forg-emen s. unter fortcha.

for-glu Austoahl; forgla elec- tion, choice O'B.; i. togu Gl. zu Hy. 5, 5(1 — Acc. forglu inno loeg. forgglu inna m-bö Hy. 5, 50.

for-granna sehr hässlich. — Nom. forgrancZffl . . tuaruscbai7 in fir sin FB 37 Fg.; 40 Fg.; laech . . mör forgränna Sc3I. 13; Acc. bach- lach mör forgrainne FB. 91.

for-iadaim II ich sehliesse. — Part. PI. Dat. co n-dechaiVZ iar sin doirrsib forlattaib isin Temraig „and therefore he tvent into Tara, the doors heing shut" Three Hom. p. 24, 6.

fo-ricim I ich finde. — Praes. Sg. 3 foric he finds O'Don. Suppl. — Perf. Sg. 3 ni fornic p. 132, s; CO farnic p. 132, 13; co fornec TE. 13 LU: PI 2 am«/ fond rancaibair wie ihr es vorgefunden haht FB. 26; 3 foräncktär CC. 2. LU. — Fut. Sg. 2 fuiris FB CA. — Fut. sec. PI. 3 airm i fuirsitis in tor cc 100 sie einen Eher finden würden [ 570 ]Tir. 13. — Pa.^s. Praet. Sg. S ui furecht Hij. 5, so; 88 (i. ni frith).

for-iinmthecht Umhergehen, Wandern, cid fossidecltt cid ior- imtecht Gl. zu itir foss no utmaille Hy. 1, 3.

forir Interj. ach! forior, foraoir alas! O'Don. Suppl.; faraer or fa- raoir alasl O'Don. Gr. p. 327; förir SC. 29, i.

fo-riuthl succurro, vgl. ar-riuth adorior Z'^. 428, rethira curro. — Praes. Sg. 3 forrinth a n-enech p. 141, 27, doch wohl fo-riutli mit proleptischem Pron. infixum; farrid p. 327, 40. — Perf. Sg. 3 mani bad fo ro raid Hy. 5, 32, Gl. i. mani fortachtaiged ; furräith succurrit ei Tir. 11. — Fut. Sg. 3 air fum re-se in fer „for the man will aid me" ibid. — Inf. do foirithin.

for-laim s. imm-forlanu.

1. foi'-lassair eine grosse Flamme. — Sg. Dat. sruth tentide CO forlassair fair FA. 16 {„with a great flame").

2. foi'-lassair fl a m m end, glän- zend. — Sg. Nom. techlacA . . for- lassuir j3. 145, e; Gen. oir forlasrach p. 310, 34; Voc. a be forlassair LfJ- 5. 6.

lorles, foirles a loophole, Sky- light? GDon. Suppl. — Sg. Aec. batar se senistri dec issin tig, et comlae bumae ar cecb u-äi; cuing umai darsa forles „a tie of brass across the rooflight" TB F. p. 140, i.

for-lethan sehr breit. — Sg. Nom. ech . . forlethan p. 131, 15; Du. Nom. da ech . . forlethna {PI. Fem.) FB. 45; p. 310, 15.

for-lög, luid in chumal sin du forlög Ocbtir achid „that cumal went {to Gummen in addition) to the value of Ochtar achid" Tir. 6.

forma i. irarum no foirinn, ut est seol forma, i. inni dobeir donti atchi in luing fo seol cona foirinn no'^inyuingTina foram i. sed uinge don fir teit isin luing for imram O'Dav. p. 90.

for-mach „an increase, sw el- lin g" O'B., vgl. tormach. — Dat. nai n-ordlaigi da formaid sailli for a srnib p. 112 wenn Zoll Fett- ansatz).

for-mag-ar i. tormaigther O'Don. Suppl.

formaid für formaig, s. formach.

format Neid. — Nom. ba ior- mat la demun inni sin „the devil loas envious of that thing" Three Hom. p. 118, 17; Dat. hi formut South. 25b {Goid.'^ p. 58); Acc. ar cecb neim ocus format „against every poison and envy" Hy. 7 Praef.

for-miiide Stottern? — Acc. dobered forminde for a erlabrai SC. 5 {„an impedimentinherspeech").

1. formua Menge, Schaar; much, quantity 0"B.; i. imad no forgla O'Dav. p. 88, i. umad ibid. p. 83. — Sg. oder PI. Nom. formnä mathe Ulad ScM. 4; formna läth n-ga^iU mad FB. 12; 55; 91; formua Isech n-Ermn FB. 61; formna bö fer ocus ech On the Mann. III p. 462 {„their choicest coivs, men, and horses"]; PI. Dat. formnib ech SC. 38, 5.

2. formna Schulter. — PI. Acc. na formnai humeros Gild. Lor. Gl. 161.

for-moiniur III Dep. aemulor; PI. 3 fordob moinetar Gl. zu aemu- lantur vos Wb. 19d (Z^. 439).

formtha s. fromad.

brat formtha Gl. zn saqana SG. 511' (^z- 854).

for-müchaim II ich ersticke, lasse verschivinden. — Part. formüigthe, formüchthai Gl. zu abscondita, voce SG. d^ {Z-. 25, 479); PI. Dat. formuichthib suffocatis LArd. 181, a. 1 {Ir. Gl. p. 166). — Inf. Dat. dia formüchad i fudamain iffnnd FA. 19; 28.

for-naidm iV. Binden, Band, vgl. fo-naidm. — Sg. Acc. cen for- naidm metarde söu Gl. zu non enim soluta oratione psalmi conscripti sunt Ml. 27d, 24 (fornaidin Ascoli).

forngaire, /"wr for-con-gaire, Be- fehl — Sg. Dat. CO forngairiu apstil Gl. zu cum omni imperio Wb. 31c, 23.

forug'arthid imperativ us SG. 147'^ {Z- 882, 988).

[ 571 ]for-iioclit (junz nackt. — Fl. Nom. miiä . . fornochta FB. 53.

forochlad Ihj. 2, 15 s. fo-chelim.

foröil ahundantia Z'^. 874.

foroudar, Pass. Praes. Sff. 3 ni forondar non fuscatur Ml. 35(1, «; cäin forondar a cborp hi cru FB. 24. — Fut. arna furastar Gl. zu ne . . candor suus . . fuscetur Ml. 15^, 11. — Dazu das Perf. Act. fororaid Gl. zu fiiscaverit 311. 51» (Goid.'^ p. 43).

fororaid s. fo-riuth, forondar.

for-örda sehr golden, über und über golden. — PI. Nom. fochraice fororda FA. 2; üatue finna fororda SC. 33, 11.

forosnaim II ich erleuchte; forosna i. forsuniia no faillsiugudh O'Dav. p. 91. — Pracs. Sg. 3 a gel grirtn foruosna riched Fei. Prol. 5 LBr., forosnai Laud („0 white Sun that illuminest heaven") ; imbas forosnai Corm. p. 25, Name eines Zaubers. — Pass. Praes. PI. 3 forosnaiter FA. 18.

forracli F. pertica; ,,a pole or rod to measnre land" (JB.; „a ine- asure of land" O'Don. Suppl.: i. slat tomhais tire no fearainn O'Clery; forrach tomais tire indsin Gl. zu pertica Corm. p. 36. — Sg. Dat. hi forrig Gl. zu in funiculo, distributionis South. 57^ [Goid.^ p. 59); Acc. forruim a forrig n-and Tir. 13.

forrain „a portion of personal estate or propertij beqiieathed by a flaith" On the Mann. III Index.

forraiu TE. 9 Fg.?

forrau strength, anger, fterceness O'B.

forräu oppression, destruction, defeat OB.

forrjluaeh „destructive" Sto- kes; „an oppressor, destroijer" O'B. — Sg. Nom. Findchua fe- I ramf«7 fortreu fo/ranach Fei. p. CLXXII 38; da ech . . forräncha FB. 45, pj. 310, 16, „aggressive" O'B. Croive, Siab. Concul. p. 413, „resolute, bold" On the Mann. III Index ?

for-r^il klar; manifest, appa- rent O'B. — Sg. Nom. co m-ba forreil . . täidlecli'ind öir TE. 3 Eg. PI. Nom. comdar forreil a di siiil Hg. 5, li; a labra u.

forreiis-acli FB. 47 Eg.?

forrfrcthach FB. 47 V

forrg-i in, Praes. scc. Sg. 3 ro fitir iss ass ra forrged Cuchulaind cach caur „loas used to destroy" On the Mann. III j). 44G.

forriuth p. 141, 27 wohl für fo- riutb mit Pron. infixum.

for-rüad sehr roth. — *S'^. Nom. falt . . forri'iad p. 311, 1.

forruib, forruim s. fuiruiim.

for-scilth ;S' chatte n ; forsgatb no ingar enigma Ir. Gl. 839? — Acc. cen fial ceu forscäth FA. 6.

for-seng- sehr schlank, vgl. fo-seng. — Sg. Nom. p. 310, 43.

fortaeht F. Hülfe, Helfen; auxilium Z'^. 264; suffraqium Ir. Gl. 727. — Dat. diar ' fortacbt Hy. 1, 34; Acc. dombera fortachtain doib 311. 27a, e [feret auxilium Z^. 267); la fortaeht ar fiadat Hy.^,b S3Iart. 38; PI. Acc. na togarmanna vel na fortachta Gl. zu advocaminu Goid.^ p. 64 {LHy.).

fortaclitaigim III ich helfe. — Praes. sec. Sg. 3 mani fortachtaiged Gl. zu Hy. 5, 32.

fortaerith FB. 53, for-crith mit Pron. infixum, unjyersönlich mit in n-irind zu verbinden: es erzittert die Erde?

fortamlaigiiu III mit for ich besiege? vgl. fortamhuil brave, strong O'B.; fortamhhighadh sway- ing O'Don. S^ippl. — Praes. Sg. 3 fortamlaigid . . for Loegatre FB. 69. fortamluis Eg.

forruicli Lg. 18, 29 für for ro fuich? "-^

forruma s. fuirmim.

for-tsl, forta is due O'Don. Sfippl.; barr buide fordotä oas gnüis corcorda EC. 2 („o golden head of hair which crotvns it"(?) O'B. Crowe).

fortail, foirtil „able, strong, hardy" O'B.; Torr. Dh. p. 178. — Sg. Nom. ba fortail me for cach ret LU. p. m^, lü.

fortbi .S'fil'/.21,43 H.? vgl. foirtbhe [ 572 ]„(/ cuf, cutting off" O'T?. , nii^tdtio (/Don. Suppl?

fortclia Decke, Kissen oder Behäng des Wagens; clnthing O'B. — Sg. Bat corrabi for fortchi in charpait „on tlie cushion of tlie chariot" Rev. Gelt. III p. 178; PI. Nom. fordeirg a fortgfie FB. 24, foirtchi Eg. ; Äcc. scar dam fortclia ocas forgemenmo charpait föm andso „spread for me tlie cushions and sTcins of my chariot under me here" On the Mann. III p. 424 (TBC).

for-teit adit, adjuvat Z 875.

forthi Sc3'I. 21, 43? rql. ,.fairthe sivift" O'B?

for-tiagaim I ich helfe; fortiag conniveo SG. 170b (Z'^. 428). — Praes. Sg. 3 läse forteig Gl. zu cum adnueris votis 311. 44^. — Fut. Sg. 3 ior don te Hy. 1, i („eome on us"), Gl. i. ti forn; PI. 3 for dum thesid-se Gl. zu ad- juvetis me TT^. 7a (Z'K 875); PI. 3 fortiassat Gl. zu subvenire, non possimt Ml. ßS«!.

for-toiigaira I ich beschwöre; fortoing he proved by oath O'Don. Suppl.; is ed laa insiu fortoigg ben a aonur a macc for rig On the Mann. III p. 506; fortoing for graid asid n-isliu ibid. p. 5U0.

for-trcn sehr starJc. — Sg. Nom. Findcbua foramaiZ fortren iorraimchFel.p.CLXXU; FB.il Eg.

fortreiid F'B. 47, lies fortend, s. tend.

fortruiiiniae F. opportunitas Ml. 27«i, 18.

for-tuig-im ich bedecke, be- dache. — Praes. Sg. 3 Dep. in folt for da tuigithar FB. 45.

for-üaisligiin III ich über- loältige. — Praes. PI. 1 ni foru- äisligem-ni Gl. zu non superexten- dimus nos Wb. 17^ {Z'^. 437). — Praet. co ro foruaislig . . a bruth FB. 40 Eg. — Pass. Praes. Sg. 3 for- uaisligther FB. 3i) Eg. — Praet. Sg._ 3 ro fuaisliged ibid. — Inf. forfuaslughadh vanquisJdng, defeat O'Ji.

foi'ualatai* i. ro lingestar O'Dav. p 83.

fov-i'iallaeh stolz, hochmüthig Corm. p. 36, 42.

foruar .s. föirim.

foruasua s. fuasnaini.

foriul Bank, Sitzreihe, vgl. On the Mann III Index. — -S*^. Nom. bäi dan forud ar leith oc na mnaib im da setig iud rig LU. p. 52», 28; Acc. doratad . . forsin forud fora m-bid do gres ind in- chind On the Ms. Mat. p. 637 („upon the shelf"); PI. Dat. ro hordaigit tra fir laErend for fora- daib ind oenaig i. cach ar miadaib ocus dänaib ocus dlestunus and am«? bä gnath cossin LU. p. 52», 25.

foruillecta s. fo-sligim.

forus M. true knowledge O'Don. Suppl.; foras Corm. p. 33, n ; Forus Focail „the True knowledge of Words", Titel eines Glossars, On the Ms. Mat. p. 177. — Sg. Gen. is si ro ben böim forais ior in lämthorad LU. p 124^, 29.

fos s. foss.

fo-scad Schatten, s. scäth. — Sg. Nom. a n-uile ro böi i fetar- licci is foscad nüiadnissi Gl. zu quae sunt umbra futurorum Wb. 27a, 26; Dat. i fhoscad bais in umbra mortis Three Hom. p. 2, 4; Acc. atconnairc . . foscud salach dor- cha S3Iart. 23; FA 5 LBr.

foscaiu FB. 49, p. 310, 20?

fo-seoichiin III ich entferne mich, iveiche ab, vgl. scuchim, tö-scaigim. — Praes. PI. 3 foscochet Gl. zu concedunt SG. 215»; indi foscoichet Gl. zu discidentes Ml. 36»: foscoichet Gl. zu intercessisse, spatia ibid. lila. — Inf. Acc. in foscugud Gl. zu secessionem Ml. 42a; füath ocus foscugud „Separation" FA. 5 (foscud LBr.).

fo-secliim I ich plage; faisgim I squeeze, wring, compress, oppress O'B. — Praes. PI. 3 indi fo dam segat-sa Gl. zu qui me tribulant Ml. 33a, 19; fo dan segat Gl. zu qui nos tribulant ibid. 27c, 7. — Conj. Sg. 2 ni faisce SC. 26. — Pass. Praes. Sg. 3 fon segar tri- bu.lamur Wb. 14b ^Z'^ 471).

fo-seug" ziemlicJk schlank, vgl. [ 573 ]for-seng. — Sg. Nom. och . . foseng FB. 17; Du Nom. da ech fosenga FB. 45; p. 310, 15.

l'o-seruaiin I ich breite aus? Praes. PI. 3 foserunat a noillig On the Mann. III p. 500. — Pass. Praes. 8g. 3 foseruair i. is ardairc, ut est tbsernair seufocal O'Dav. p. 84 {„vulgatur proverbium" Bcitr. VIII 326).

fo-sisiur Dep. ich bekenne. — Praes. PI. 3 fosissetar confitentur Ml 132a (Z- 1090). — Fut. Sg. 1 fosisefar mo pecthu Ml. 58*= [con- fäcbor peccata mea Z'^. 1093).

fo-sligim I delino SG. 173^ {Z- 429). — Perf. PI. 3 foselgatar a brathir a timig-som do fuil Tur. Gl. 128. — Pass. Praes. Sg. 3 fuslegar delinitur Inc. SG. [Z'^. 471). — Praet. PI. 3 läse foruillecta beoil in chalich di mil cosse auall Wb. 7d {Z- 611). — Part. Nom. dohert iarum iud inailt in meis issa rigthech ocus in t-eicne fuirre, is . e fuillechta fo mil dognith lassiu n-ingin co maith TBF. p. 150, 34; Dat. fuillechti Gl. zu cum . . to- nica talari sanguine Uta Tur. Gl. 128.

1. i'oss Bleiben, Buhe. — Sg. Gen. doud öis foiss 1 Hierusalem SG. 19a (Z. 447 vgl. fer fuis a resident man, fer aufuis an absentee O'Don. Suppl.; Dat. hi fus zu Hause FB. 79; bith hi fus da zu bleiben SC. 44, 3, a bus H.; bi i foss ic frithalaim na n-öeged „stay (here) attending to the guests" Goid.'^ p. 101; i fos SC. 29, G, a bus H.; dona mirbulib diairmide doroine in coimdiu aire i fus isin t-ssegul „here in the World" Tliree Hom. p. 96, 28, vgl. abhus at this side, in this tvorld O'Don. Gr. p. 263; Acc. caraim-se fos SP. II 3; gabais foss Hy. 5, 58; itir foss no utmaille Hy. 1, 3.

2. toss M. Diener, altcymr. gaa,s servus Z^. 127, davon Vasall. — Sg. Nom. ro triall in fos i. Diar- mait indarpud in gerrain uad Three Hom. p. 122, s; Acc. atbert fria foss i. Diarmait ihid. 3.

fös noch, weiter, ferner, s. beös; feg lat lös „look thou still" Fei. p. LXXII.

fossad fest; Gl. zu jacentem SG. 13a ; deluying, Staging, resting 0"B.; vgl. cobsud ■■ilahilis, anbsud miitabilis, mendax Z-. 794. — Nom. N. tochim fossad n-älaiiid FB. 20; is fossad do cheim TE. 9, 3.

fossideoht Gl. zu foss Hy. 1, 3.

foss-loug-port camp, harbour, fortress O'B ; faslongport Gl. zu dunadh O'Dav. p. Ib.

fostad securing, pacifying OB. Vgl mi-fostad.

fossudiur, fosuidiur a n-dauo ocus an-dibergai^. 141,26,_p 327, 40V

fot Länge. — Sg. Nom. fot lai Gl zu solstitio Cr. 18« Qongitudo diei Z^. 230); in fat ro siacht ind radairc a roisc EC. 7; SC. 30, 8; TE. 10 LU.; Gen. do immfolung fuit ad efficiendam longitudinem SG. 61' [Z- 980); Dat. dia fot na lamfe FB. 82; Acc. dar fot chöicid Concohuir FB. 43. — Adverbielle Wendungen: cio fut Gl. zu usque quo Ml. 20a, 17; fot u-aurchora FB. 88; fut roit Hy. 5, 72, Gl i. fut erchora; hi fat SC. 37, 20, vgl. a bh-fad as so far hence, a bb-fad roimhe long before O'Don. Gr. p. 263; suan hi fat ScJdaf in die Länge SC. 30, 10.

1. fot i. faitech {cautus Z'^. 811) Corm. p 21; vgl an-fot heedlessness Fei Jul 30.

2. föt Basen, Erdscholle; föd clod of earth, sod O'B.; cespes SG. 6öb; FB. id=p. 310, is? PI Nom. na föii s. unter 3. crii. — Comp OS. ro thochail feart fod- f airsing ,,a broad-sodded grave" Torr. Dh. p. 162, 2; ibid. p. 106, 5.

fota, lang; Corm. p. 26 langfiter; fada iongiis L: Gl. 677. — Sg. Nom. is fota Sc3L 3; TE. 9, 2; Oss. II 2; sithlaithe fotai Hy. 2,56; bröenän . . fota SC. 37, 21 ; fäu-fota p. 310, 43; be jiiulxfota Lfh 4, 11; -^ maccan Eithue toeb-fotai"„o/ long- sidtd E." Three Hom. p. 98, 30; Acc. tri re fotä SC. 47; PI Nom. bith-fotai semperlongae SG. ö [ 574 ]^•2 980 — Adv. CO fota TE. 13 LU.: FB. 81.

fota f^cais er sah sie an TE. 12 LU., fecais, d. i. fo-ecais, mit Fron, infixum da.

1. fotha M. Grund, Grund- lage; fundamentum , crepido Z'^. 229. — Sfj. Notn. ni cöir in fotha utmall SG. 4i> (non justum funda- mentum mobile Z'^. 1001); asind iris cathalcda tucad fotha in chaipii7 se Goid.^ p. 101, 12.

2. fotha Zubehör, Portion; „the feed or handful given from time to time to a quem" O'Don. Sitppl. — Dat. dia fothu ScM. 22, 4; cona fotha d'iasc p. 311, 31: cona fodai di lind FB. i»0; Acc. in tan . . dorat in cet-lbta isin mulenn Goid.^ p. 101, 15. — Vgl. ada.

fothaig-im III ich gründe. — Praet. Sg. 3 ro ihothaig tri cella Three Hom. p. 14, 31. — Pass. Praet. Sg. 3 for canoin fatha ro fo- thaiged Goid.^p. 94, 29; rob fothiged Gl. zu fundati Wb. 21(1 [Z'^. 1001).

fothathi. fothugud („founding") Corm. Transl. p. 80.

fothlai i(Li?

fothondi.mucTaithe Corm. Transl. p. 81, dazu re fatuind Oss. III 6?

fothraicira III ich bade, für fo-tharcim. — Praes. PI. 3 is intib- sin nos fotraicet FA. 30. — Pass. Praes. Sg. 3 föthrüicther South. 47^ (Goid.-^ p. .58). — Inf Nom. in fothrugud das Bad Hy. 5, 38; fo- thrugud Corm. p. 20; fothragadh balneum Ir. Gl. 822; Dat. oca fo- throcud p. 131, 14; co fothrocud ocus CO folcud mit Baden und Waschen FB. 79; PI. Gen. a ce- nelse fothaircthe sin SG. 217» {hoc genus balnearum Z^. 921); Dat. oc na fothaircthib paluacdib ad bal- neas pallacinus SG. 217» (Z^ 216).

fothroud Getöse, Gedonner, für fo-thorand? — 6'^. Nom. fo- throud cnecat carpai FB. 20; fötrond fairrci 85; Gen. meit a fothraind FB. 20; Acc. in fothrond FB. 84.

fothud FB. 53 V

1. fotbug-ud Inf. zu fothaigim, vgl. 1. fotha, fothath.

2. fotling-ud zu 2. fotha ; „Iceeping up, supporting, muintenance" 0'Don< Suppl. — Dat. cona iotwgud de lin?^ FB. 90 Eg. (fodai LU.) is torc tren hi fothugud FB. 68?

foxul ifo-cosal) Fortschaffen, s. unter füataigim); ..focoisle i. fox- las carries off" O'Don. Suppl. — Vgl. tarm-chosal.

fr acc F. Frau; mulier Z^. 53; i. ben no snathat O'Dav. p. 92. — Acc. fri fraicc ind niad Hy. 5, 71 (i. fri cumail).

fraecnatan „girl" Rem.'^ p. 59. — Sg. Acc. CO n-accatar fraccnatain oc iugariu chäerech TBF. j5. 154, 14.

fräecli Uaidehraut, Haide; brucus Ir. Gl. 565. — S(j. Nom. FB. 9; Acc. isin fraech Sc3I. 20; dar friBch SC. 45, 11; PI. Nom. inna dsercse fröich Gl. zu vaccinia SG. 49» {Z- 918).

fräech-red Haide. — Dat. iar fraechrud Mide siar ScM. 20.

fraig- Wand; „the side-ivall of a house", später „the lohole of the interior of a roof- AE. p. 101; Corm. Transl. p. 76 [vgl. ibid. Add. p. XI). — Sg. Nom. tond mo thugi, tracht ruo fraig LU. p. 40», 2; Dat. oder Acc. fon fraigid FB. 25; Acc. thenid co fraigid FB. 2 ; p. 309, 32 ; thein co fraig FB. 55; fria raigid FB. 58; et?V ocus fraigid SC. 10; etir tenid ocus fraig SP. I 1; fri fraig Sc3I. 3, 3; PI. Dat. asna fraigthil) FB. 44.

frass F. Hegen. — Sg. Nom. fräs do nemannaib p. 310, 37; Acc. banna ria frais FB. 52; PI. Nom. frassa . . oc ferthain forro FA. 26; 29; p. 190, 28.

fre- vor breitem Vocal aus frith- entstanden, ivechselt mit frith-, fris-.

frecndairc [für frith-cou-dairc) amvesend, gegenwärtig; prae- sens Z'^. 875. — Sg. Gen. in betho

frecndirc mundi praesentis Z'^.2'64c; Dat. isin bith frecnairc sea FA. 6.

frecndarciis M. Amuesenheit, Gegenioart. — Dat. i frecuarcus FA. 5; 24; Acc. ri frecnarcus flatha nime FA. 20: la frecnarcus diabail ibid.

[ 575 ]frecomus i. comed no fiarfaiglic (fDav. p- «8.

freccor, frecur {für frith-cor) i. fir-athchur ocus fretech O'Dav. p. 93. S. frecuirim.

frecra {für frith-gare^i N. Ant- wort, Antiv orten; fi'ecre respon- sum Z'^. 875. — Sg. Dat. oc a fre- cra FB. 30; Acc. ni tharat frecra for in mnäi ScM. 3; PI. Nom. inna frecra rcsponsa SG. 26=i {Z'^. 229).

fret-raim {für frith-garim) I ich antivorte. — Praes. Sg. 3 frecraid Gl. zu friscera Hy. 6, i8; PI. 3 nos frecrat FA. 7. -- Praet. Sg. 3 ro frecair . . ocus ro radi SC. 33; p. 40, 40 ; TE. 9 Fg. — T-praet. Sg. 3 nis frecart SC 18; ni ro regart ibid.- frisgart Tir. 11; frisgart . . co n-epert SC. 15; FB. 5. — Fut. Sg. 3 friscera Hy. 6, i8 (i. frecraid) ; PI. 3 friscerut p. 20, 3i ; frisgerat 22. — Inf. frecra.

frecuirim, t^gl. „frioth-chuirim I oppose, obstruct" CfR. — Imper. Sg. 3 fregrad fuile cech anam s. unter adlaic. — Inf. freccor. — Vgl. fris-cuirim,

frecuirim ceill III colo Z^. 917 {für frith-curimi. — Praes. Sg. 1 frecurim-sea ceill LU. p. 15», 1. — Imper. Sg. 2 frecuirthe ceill rccole Cr. 331». — Pass. PI. 3 fris- coirter ceill Gl. zu loca tibi dicata ab his incoli Ml. 21^, 3; lith fris- cuirter gretha dies festus quo gaudia exercentur Fei. Jan. 25 Bawl., Gl. i. fricuirther ceill [oenaige ocus cluichi Baivl.] no gaire LBr. — Inf. freccor ceill cultus, colere Z'^. 917; fiadach lassancia[lal lin ocus tir frecur ceill lassiu lin n-aile Ml. 37 r {„hunting game with the one party and cultivation of the earth ivith the other party" Goid.^ p. 28); freccor ceil idol cultus ido- lorum Wb. 1V>.

frega SP. II 9 zu fraig?

fregart s. frecraim.

tvemWurzel; fream h j-ooi, stock, origin 0R. — PI. Nom. is niaith dün är frema do dul fö thalmam sünd Three Hom. p. 118, 1; Dat. assa ireniaili ScM. 18.

frcpad Heilung, Heilen; frea- padh to eure O'Don. Suppl. — Gen. log a freptha. i. lögh a legais, (JDar. p. 93.

frescsiu F. Hoffnung, Hoffen {für fris-acsiu); sjws, exspectatio Z"^. 264; freiscisiu ODon. Suppl.; vgl. fris-aiccim. — Dat. hi frescisin eseirge Hy. 7, 10.

fresii) FB. 68, 17 V

freslig-e „lying down" Corm. Transl. p. 6 adart; freislighi i. firindeall O'Dav. p. 93; Gen. cuit fresligi Wb. '6^ {pars, momentum adjacendi Z'^. 875).

l'reslig-thidi Gl. zu masculorum concupitorcs Wb. 9o {Z'^. 875).

fresndid M. satanas Z'^. 875 [für fris-sendid); vgl. imbresnaim.

fresnesea s. frisnissim.

fresn§:al)im I ich steige auf {für fris-in-gabim Z'^. 884 l — Praet. Sg. 3 frisin arrad n-gloine fris ro resgab Biiite döcumm nime Three Hom. p. 112, 15. — Inf. freasga- bhail ascension into Heaven O'R.; Dat. CO fresgabail Hy. 7, 5; dind fresngabail de ascensione Ml. 118 {Z 884).

frestal Dienen., Aufwarten; freasdal serving, waiting, atten- dance O'B. — Nom. frestal Luciaui Fei. Dec. 24, Gl. i. frithailem; Dat. i frestul archaingel Hy. 7, 9; CO tisat dorn fres[t]al Fei. p. CXIX 9 („to attend me") toet slög mör do aingliu nime dia restul co soUsi mair Three Hom. p. 44, 27.

fretech, freitech i. fregra O'Don. Supiü.; CO freitecb i. co freacora i CDav. p. 88 ; repudiation, rejection, I restitution, atonement O'Don. Suppl.

fri [iir.-^pyiiiHilich frith, s. die Compoxiiii I'f'irji. mit Acc. gegen; adversus,(<intr<(, <rga, in, adZ'^.ijiS; i. contra Gl. zu Hy. 1, 4; fria p. 17, 20: 40, 22; 145, 11; ri La. 5. 22: j^ TE. 5 Eg. Oss. III 7; 9; SC. 30, 11; 33, 27; FB. 35; diese Form ri, sowie gewisse Berührungen im Gebratich haben zu der späteren Vermischung der Präpositionen fri und le geführt, s. O'Don. Gr. p. 285 xmd 310. — Mit dem Artilcel: [ 576 ]S(f. frissiii n-greiii TE. 3 E(j. frissiud imoxxhor n-isiu p. l-iö, 9; frisin comlaid FB. 21; SC. 8; TE. 6 LU.; PI. frisua mna FB. 25. — Mit dem Belativpronomen: fris rater ScM. 20 {für hissa.); fris m- biat Lq. 4. i.aj rissin-apur Ti?. 18; ris tatin äÖTS'ä, la. — ilfii Pron. demonstrativum : frisin 2m diesem SC. 24. — Mii Pron. personale: 1. Sg. frimm SP. II 4; frim IZy. 5, 100; SC. 7; frim-sa ScM. 8; 10; frimp j9. 142, 4; friunib p. 144, is; rimm T^. 9, 22; rim ibid. 9; SC. 3o, e; PZ. frindX^ r 13: 18. 29: 2. Sg. frit ScM. 14; TE. 13; frit-so ibid.; ritt r.E. 7 Eg. ; rit 9 ; rut 9, 13 ; PI. frib p. 130, 30; FB. 74; 5. S(y. M. und N. friss j!>ff. 10 : fris SC. 8: fris-siuni SC. 39; fris-seom TE. 10 LU.; riss ScM. 3; Fem. fria SC. 15; TE. 8 i:^/. ; friä-si TE. 5 iJr/- ; frie 12 iJ^.; PZ. friu Sc3L 1; Ifj/. 5, 54; friü SC. 35; P'P. 2; riu SC. 44, 8. — Mit Pronomen possessiv um: 1. Sg. rim cheli SC. 45, 25; rem chorp TE. 9, 27; 2. Sg. frit alges Ti;. 11 LU.; rit chell n-glicc TE. 10, 5 ^(/. ; rit re LßjJi^Jü ret leass TE. 9, 11; 3. Sf/. fria etan j3. 131, 30; ScM. 3, 10; TE. üLU.; ria mathair p. 48, 25; i^. ria hanail CC. 5 £V/. (,Iea it^.). — Tm^Plural die Forin des Dativs: fri couaib Lg. 8; fri grädaib F.A. 9 (grädu OrJ; fri arailib ibid.:, fri slüagaib 29 (^slogu LBr.); fria corpaib 33 iPr. (curpu LU.); frisna techtaib SC. 27; frisna rannairibi^P. 14;rioencairptib35. —

Gebrauch,!) gegen, räumlich: CO tard a druim frisin comlaid sie setzte ihren Bücken gegen die TJtür FB. 21; Lg^Sj FB. 58; SC. 8; benaid . . frTsiu'n-üaitni schlügt gegen die Säule FB. 21; 46; 51; 88; Hy. 5, 7s; ScM. 3, 3; Oss. III 9; FA. 33; gniiis fri gnüis Gesicht gegen Gesicht FA. 12; fri gnüis do gniiis döib „face to face with them" FA. 5; a n-aiged . . fri Dia ihre Gesichter auf Gott zu gerichtet 12; muä . . friü Frauen ihnen entgegen FB. 53; no thescbad finna fri gaith FB. 91; täidlcch ind öir frissin u-grein TE. 3 Eg.; ris tatin grian SC. 33, ib; cor trascaii- . . fri lär so dass er zu Boden stürzte FB. 25 ; fri les anechtair gegen die Burg draussen = ausserhalb der Burg FP. 64; 91; TE. 11 Eg.; fris anes südlich von ihm FA 5; frim a soer Gl. zu dessam Hy. 6, 2; frim a tuaith Gl. zu tuathum ibid.; fris anall FA. 21. —

2) gegen, feindlich: mani iatar a tech friü wenn das Haus nicht gegen sie verschlossen wird FB. 21; friu conuccaib in doub gegen sie erhob sich der Fluss Hy. 5, 54; p. 45, 2; imsöitis . . friu SC. 2; nir theig . . frissin m-biasta FB. 57 ; do chath fri firu SC. 13; Hy. 3, 3; FA. 29 ; FB. 57 ; comlunn fri scath TE. 9 ; ar debaid . . fri Seuach SC. 13 ; comrac fri öenfer FB. 32; 89; ScM. 8; 10; a chosnam frit ihn dir streitig zu viachen FB. 11; 59; 73; 87; ic sirthacra friu FA. 26; füasnadar . . frind FB. 48; ScM. 5; SC. 5; fuachaid-sem fri frega fäl SP. II 9; 10; immanaruic do-som frisin Liath Macha FB. 31; a n- doronad friss I^j. 10;. samaiges ^ crich fri aidchi JUy. 2, 55; cret ticc ritt ivas ist dir widerfahren TE. 8; 9 Fg.; si fri gäbud co n-don fair Hy. 5, 89; 9i; 97; 7, 43 — 49; fri bälg is bünad primda SP. V 13; ar feirg ri rig n-Ulad Lg. 5,_22; Hy. 5, 7i; t^ j3. 132, 10; ruire~iiimeTri cech tress Hy. 1, 4, Gl. i. contra; 5, 17; ba hamnas fri ecrata Lc). 17, 42; Hy. 5, 9; ^ SC. 31; ni foirmtech frim SP. II 4; cid fri mnai atbertha-su ScM. 3, 7. —

3) gegen, freundlich, erga, ad, nach denVerben des Sagens u. s. iv., an das Dativ verhültniss streifend: a rochendsa fri arailib FA. 9; dolleci cach dib fria cell p. 145, 13; tiagat commairge friu es sollen Bür- gen zu ihnen gehen Lg. 13; tibid i(r fris sie lächelt ihn an SC. 8; ren- sat . . fria Miliucc sie verkauften an M. p. 17, 20; asbert friu sagte zu ihnen FB. 26; ibid. 14; 20; 27; 43; 59; 66; 80; 90; TE. 6 LU.; 13; p. 145, 12; FA. 9; abair rim sage mir TE. 9, 9: a rad rut dir [ 577 ]es SU fsacjen 13; SC. 31; 33, 27; 110 labraitis . . friu SC. 2; 9; for . . fria araid sagte er zu seinem Wagrn- lenker FB. 36; or . . frisin m-bach- lach 92; ol . . fri Coinculaind FB. 41; p. 144, 15; fris rater der genannt ivird ScM. 20; rissiii-apur TE. 18; SC. 49; aitchid fris littet ihn FB. 2G; fri Loegaire . . ni Cheilitis sie ver- heimlichten dem L. nicht Hg. 2, 21; dia coistithe frim ivenn du auf mich hörtest SC. 7; contöiset . . fris FB. 29; p. 310, 2; ix 142, 4; fer- thar failti fris es wird ihm Will- liommen geboten FB. 5; 54; 62; 66; 79; FA. 19; Sc31. 1; p. 145, 10; budigthe fri hEtäin TE. 14 LU.; arceissi . . fria Fergus p. 145, 11; aithesc . . fri Eochaid die Antwort an E. TE. 2 LU. co n-dewsat cennacli fris dass sie den Handel mit ihm machten FB. 77; comallas frim-sa he (cennach) der ihn mir gegenüber erfüllt FB. 76; 93. —

4) gegen, mehr oder weniger räumlich, aber in Fällen, wo loir andere Präpositionen gebrauchen : mätan . . fria ais eine Keule auf seiner Schulter FB. 37; p. 131, 20; srian rauinci dergöir fria graii^- SC. 31, 15; FB. 2; folt dond fri toind cind FB. 45; co comlathaib . . friu FB. 55; Ethne . . fria chossa zu seinen Füssen SC. 10; fris m-be^ crechta SC. 29, 7; amal bis curcas fri sruth wie Schilf am Flusse FB. 44; ni hetig cocetul friss SC. 33, 17 nicht hässlich die Har- monie an ihm? cechtar ntlthar fria saindän ein jeder von uns beiden bei seiner besondern Kunst SP. II 1; 2; ba huisse soillse fri eitsecht na nöeb beim Tod der Heiligen Hj. 2, eo; böi a ben fri idna CC 3; laigi fri süau serglige SC. 28; 30; böi .. fri Icüm Cuind stand dem C. zur Seite CCn. 3; facbaim Concobwr fri läim ich lasse C. bei Seite FB. 94. —

5) fri auf die Frage wozu, wofür, auf wie lange: ardot chuibdig fri sechem na m-briathar sin verpflichtest du dich zur Befol- gung dieser Worte SC. 26; dorö- uad..tegdas..fri frithailem tomalta na fledc FB. 1; TE. 2 LIT ; riccfu frit algcs 11 ÜV/. ; no thisiuth fris- sind imorclior n-isin p. 145, 9; ga- bais fri grisad Cuind CCyi. 4; co senistrib . . fri techt ass mit Fenstern zum Herausgehen p. 130, 22; TE. SEg.; ro bronnad frisna cöicfichtiu bargen sin wurde gemahlen für diese fünfmal zwanzig Brote FB. 9; lör lim-sa . . tri lä . . fri sodain drei Tage sind mir genug dazu FB. 56; tathut airlc lim-sa ris ScM. 3, 15 {dazu oder dagegen); adbul allam fri denam ferte s. unter erlam; Aed oll fri andud n-ane SP. V 1; 9; SC. 38; ScM. 3, 15; fri r6 na bli- adna sin für die Zeit dieses Jahres TE 8 Fg.; 18; FB. 34; SC. 21; ri fichit m-hliadan zivanzig Jahre lang TE. 5 Eg.; fri re fotä lange Zeit SC. AI; risin re sin loährend dieser Zeit .Lg. 17; fri ciana möir SC. 8; fri de bei Tage Hg. 2, 28 (i. illö —

6) mit, zunächst nach den Be- griffen der Gleichheit und Aehn- lichkeit [gleich gegen = gleich mit) : cosmail fri hör SC. 33, is; 37, .is; frisin Coinculaind comchosmail FB 52; fiisa samailte SC. 17; Lg. 4j Sc3I. 6 ; cutr itmmus . . frisna mna aili FB. 25; 62; comard ra sliss in taige ScM. 18; comardad fris Vergleich mit ihm FB. 41; comluatha . . fri conaib Lg. 8; com- raind curadmiri fris FB. 71 {den Heldenantheil mit ihm zu theilen?); meit is ri habraid a derc, meit is ri niess a fert fo Oss. III 7 {Gl. chommeit ri cori, comeit ri tolaig so gross tvie ein Kessel . .). Nach (/Don. Gr. p. 120 atich nach dem Comparativ auf ther: ,,glaisitir fri buga green as the hyacinth". So auch bäidiu fri hlia.dain TE. 9?

7) mit; sociativ und instrumental {ivie le): immalle friu mit Urnen p. 17, 18; 48, 25; malle fria zugleich mit ihr FB. 63; SC. 33; noco dernad riu mo dal Zusammenkunft mit ihnen SC. 44, s; TE. 13; fess ri fer dib Schlafen mit einem von ihnen TE. 5 Eg.; SC. 11, 4; ragat rim clieli ich tverde mit meinem [ 578 ]Mann (jelicn SC. 45, 25; ibid. 27; tanic . . do chorai fri Conchobar, ar ro böi i n-essid Ms er kam zu Frieden mit C, denn er war in "if Unfrieden mit ihm getoesen Lg. 14; p. 130, 30; ni deiitäis . . ind tir sea fomairli rig fri ültii Beratlmng wegen des Königs mit den U. SC. 25 ; re n-erredaib ri oencairptib FB. 85 {je Fg.) ; senais . . fria bachaill sie segnete mit ihrem Stabe Hy. 5, 6»; telci ri robruth SC. 30, n; bibeo- aigter fri oethu ibid. 25; dal as chomtig fri dama Hy. 5, i4 {„fre- quent with multitudes").

8) fri bei Ausdrücken der Tren- nung: scaraid . . friu er trennt sich von ihnen FB. 11 ; FA. 20 ; Hy. 2, 63 ; CCn. 3. —

In der Comi^osition fris-, frith-, fre- in der Bedeutung gegen und wieder.

frichuaiiu {für frith -gnim) III ich befleissige mich einer Sache, besorge, treibe Etwas, s. fris-gnim. — Praes. PI. 3 oes legind trichnait heris FA. 21 LBr. (pridchait LU.). — Inf. frichnam (für frithgnam) „attending, caring, overseeing,^ Ser- vice" O'Don. Stippl.; i. frithfogh- nam O'Dav. p. 85.

fricur i. sarugHf?/} O'Dav. p. 87, f^ vgl. freccor.

Mlasair L f/. 5. 6 Eci. Lc. zuriick- strahlend?

frimbeu p. 310, 33? frismben FB. 51? das n ist beide Male er- gänzt (,be LU.).

frimtair p. 142, 3 V

fris- icechselt mit frith- in der Composition.

fris-aieeim III ich er 10 arte, hoffe; opperior Pr. Cr. 57 'i [Z'^. 429). ■ — Praes. PI. 3 frissaicat operiuntur Ml. 39d. — Perf. Sg. 1 is airi fris racacha-sa ideo speravi Ml. 47a; PI. 3 ni ru frescechtar a soirad Gl. zu omnem spem a malis eximit Jf Z. 34<i, 17; ni ru frescachtar a n-ic Gl. zu praeter spem Ml. 26^,25. — Inf. frescsiu.

fris-äilini, Praes. sec. PI. 3 fris- näiltis no frisnaiccitis GL zu ope- ricbnntur Ml. GS".

fris-I)iiir s. frith-berim.

fris-eiug-im, Fut. PI. 3 friscichset i'or cenna dib LU. p. 8Üa, 44^ „your heads loiU go from you" Beitr. VII51.

Ms-comarcim I rogo. — Fut. Sg. 2 Dep. cot rirther friscomairser andsa iiile a mic O'Dav. p. 93 {„let all that thou shalt ask be giren to thee, child" Beitr. VII 51). — Inf. frecmarc, Gen. rop fer frcc- maircc fiss On the Mann. III p. 5U(;. rgl. O'lJav. p. 88 frecomus.

fris-comart s. fritli-coniurc.

fris-cuirim III, fris-ta-cuirther Gl. zu obicitur autem huic SG. 2V^ {Z'^. 875), vgl. frecuirim.

fris-dudchaid i. ro diult OBar. p. 94.

fris-düuaim II obsero Z^. 434.

fris-eii-gini , T-praet. PI. 3 fris u-erachtatar iarom isin les sie er- hoben sich nach der Burg hin LU. p. 19a, 11.

frisg-art s. frecraim.

Ins-griiiui III ich befleissige mich eitler Sache. — Praes. PI. 3 inna n-däne frisguiat artium quas excercent SG. 33a (Z'l 433). — Inf. frithgnam.

frisia1l)ra SC. 37, 22 „against whom he becomes angered" O'C, zu lesen is mairg frisi {für frisa") sia- bra se, vgl. is mairg frisi tibi gen LU. p. 40a, 4 {AE.). /

frissiiul)ert Z^._3_jg2-? "" " k

tris-hnUini rottend, minister, prepare. — frisnindle „ivho prc- pures" O'Don. Suppl. — Coyvj. Sg. 2 frisinnle Hy. 6, 9 {„muy Christ minister"), i. ro frithaile.

frismberad Lg. 3 L.? — ^

frismbert C Mil "(Tt)av. p. 94, „frismbcartaim {sie) I betrag, de- ceire" O'B.

frisnissim ich rede gegen, — an? Conj. Sg. 2 ni fresnesea SC. 26. j

fris-öfbainr I ich erhebe mich nach Etwas hin. — Praes. PI. 3 frisücbat FA. 16.

fiis-orcat s. frith-oicaiin.

f ris-tarddaim op^^ ono? — Praes. PI. 1 ni fristarddam SP. II c;.

I'ris-tait s. fritaitim.

frjs-tic'im I ich komme qeqen [ 579 ]Etwas. — Fuf. Sfj. 3 fristi dorn churp Hij. 7, 43.

fris-toiug- irfreitech O'Dav. 2^.86. — Fiit. PI. 1 mani cometsam dear yfiir diar) tolaili ociiis ma fristossam dear pecthib Cam. (st non conive- riinus cupidiiatibus nostris et si r e n u n t i aver i m u s peccatis nostris Z 1005).

fritataibret s. fritaibrim.

fritamuüurat s. fritli-iüraim.

fritammorcat-sa .s iritli-orciin.

na fritecoirse objices LHij. l'Jb {„the barriers" Goid.^ p. 70).

frith {ß. S(j. Praet. Pass.) wurde gefunden p. 41, 22; co frith Hy. 5, 72; 86; ni frith Hy. 5, 29; eo; Gl. zu ni furecht Hy. 5, so; 8s; frith Sc3L 17; FB. 2i; SP. V 10. — Vgl. fo-frith, fiiar.

frith-adart „pillow". — Sg. Xom. a ridadart Hy. 2, 32; PL Dat. leptha ürluachra . . go fritha- dartail) fer n-gona friu On the Mann. III j:». 440.

frithaig'im ich bediene {als Steward). — Praet. Sg. 3 ro frithaig Ultu FB. 72. — Inf. orcain fri- daighid cech n-aidchi Tödten war das Bedienen jede Nacht Sc3I. 16 H. ? — Vgl. ferthigis, ferdaigsecht.

fritliailim lattend, minister, prepare. — Praes. Conj. Sg. 3 ro frithaile Gl. zu frisinnle Hy. 6, 9. — Imperat. PI. 2 frithalid . . in com- ram beiis ScM. 12. — Inf. Bat. ic frithalaim na n-öeged „attending to the guests" Goid.'^ p. 101; Acc. fri frithailem tomalta na flede FB.l.

frith-aire Wa die, Wa die n ; vigilia Corm. Tr. p. 11 figell. — Bat. oc frithairi na aidclii TE. 12 LU.; oc frithaire FB. 84; Acc. gaibthi frithairi na haidchi sin TE. 12 LU. — V(fl. aire, faire.

frithbera FB. 68, 17?

frith-berim I obsisto. — Praes. Sg. 1 frisbiur obnitor SG. 22a (Z^ 875); 3 met nad frithbeir quantutn non . . obsistit Goid.^ p. b'6 {Wien. Gl.); frismberat Gl. zu abesse 311. 14'=, 21. — Vgl. frithbheart contra- vention, Opposition CfB.

fritb-bruth i. diciir no diultad OBav. p. 83, frisbriiidhe i. frith- bruth ibid.

fritb-brutbiin III ich weise zu- rück, verwerfe. — Praes. Sg. 3 iiidi frisln-udi Gl. zu renuentis 311. 44I'. — Praes. sec. Sg. H no frithbruitiud (i. no obad) tecosc in druad „she rejected the guidance uf the Wizard" Three Hom. p. 58, 7. — Praet. Sg. 3 ro frithbruid (i. ro obustair) . . na grada sin S3Iart. 14 {„refused").

frith-chcist oppositio, objec- tin Z 875.

frith-ebomure I off endo, lae- do. — Praet. Sg. 3 is messe nad frithchomart uech Gl. zu qui lesse- rim neminem Ml. 47"; PI. 3 fris- comartatar offenderuni Wb. 5i' [Z'l 882). -

fiith-eiieoh SC. 26?

frith-gabim I ich halte zti- rück, Zügel e. — Praes. Sg. 3 nachid frithgaib Gl. zu qui nee timore dei frenatur 311. 117 (Z^ 875).

Mth-g-uain Fürsorge, Sorg- falt, vgl. frichnaim, fris-gnim. — Sg. Nom. ar ba romor ocus ba roän a frithgnam Corm. p. 8 Brigit {„her protecting eure"); Gen. ro rathaig in t-eces mörmenmain in ecsine ocus laigeat a frithghnama ibid. p. 27 leithech {„the sniallness of liis diligence"); is maith iaram inn indsi i. praind ceit itir biad ocus linn, is 6 a himthairec cecha nona, cen frithgnam duniu oca TB. p. 180, 1 {ohne dass Jemand dabei aufwartet).

frith-ing' „a relapse" O'R., zu eng, vgl. frith-Iorg. — Bat. täinig a bh-trithing na conaire ceudna „he came back by the same path" Torr. Bh. p. 184, 2; OBon. Gr. p. 136.

frith-iüraim afficio. — Praes. Sg. 3 cia erat fritamm ior-sa Gl. zu quandiu me.. adficiet 311. 3211, 27 V PI. 3 fritamm iurat 311. 33», 1.

frith-lorg die Spur-, der Weg rückivürts. — Bat. ro impö desscl ina frithlorg doridisi Three Hom. p. 20, 3; ni ro söi nech dib aiged ind eich in frithlorg LU. p. 39^, 20.

fritb-orcim I off endo. — Praes. [ 580 ]PI. 3 f'risorcat MJ. lö, h; fritamm orcat {für frith-damm) Ml 62c (ßoid.'^ p. 23). — Praes. sec. Sg. 3 na frid- oirced Wb. 14a (Z^ 875). — Inf. Gen. cen fochunn i, frithoircne huad-som do neucli 311. 19^', 5; Acc. in frithorcuin offensam Ml. 22(1, 21. — Part. PI. Nom. nei^h-tVithortai inneuch Gl. zu iiinullo laesiJ/Z. 19c, u; ind frithorthai {sie) Ml. 58 r.

frithorissair „he withstood" Three Hom. Index.

frith-set Rückiveg. — Sg. Dat. docuaid ina frithset S3Iart. 35 („wenf hack"); fecht do Märtain ic imdecht dodechaid iiiiad doimair na n-genti ina frithset ibid. 36 {„there came in the contrary ivay").

fritaibrim I oppono. — Praes. PI 3 fritataibret SG. 1831) {0102)0- nunt eam Z'^. 432).

fritaitim I contraeo. — Praes. Sg. 3 ni frittäit mo hires-sa non contraria est fides viea BT*. 31 », c; PI. 3 fristait frisom Gl. zu adver- sarii 311. 23«, 11 {Z- 875).

fritiag-aiin I obeo. — Pass. Praes. Sg. 1 fritumthiagar Gl. zu oheor SG. 183a.

fritohairt F. oppositio Z'^. 875.

fritudchad ohstiti, PI. 3 fritui- chetar {sie') 3fl. 21c, 2.

frituidecht F. objectio SG. 21^ (ZI 875). — Gen. inna frithtui- dechtae contradictionis 311. 25'^ 13.

fromad M.probutio, probare. — Sg.Dat. CO ro himraided a eliugud trit-sin, cotanicBrenaind dia fromad „to test him" Fei. p. XXXII 21; ibid. p. XXXVI 9; PI. Nom. formtha aili do thabairt forro FB. 62.

füabair, fuabbraet, fuaiprom s. föhairim.

fuacli i. rann {Vers) . . ar in fris (leg. fers?) laisin laithneoir is fuach[a]ainm lasin file 0'Dav.p.dib fuach „ward" Corm. Transl. p>. 56.

fuachiniin SP. II 10, vgl. „fua- char {3. Sg. Praes. Pass.?) to dis- turh, litigate, i. fodibhadh" O'Don. Suppl. ; Sg. 3 fuachaid-sem SP. II 9.

i'uachda FB. 37 Fg. ,fu- achdha rebellious, pterverse" O'B.

fuaelit s. nacht.

fuachtain hurt, injiiry, da- niage O'Don. Suppl.; rebeMon O'B.; Gl zu fuich O'Dav. p. 89; Gl. zu fich ibid.

fuachtiiaigim III I quarrcl, attacli, injure O'Don. Suppl. — Praet. Sg. 3 ro fuachtnaig Sc3I. 5.

fiiacru s. föeraim; Inf. Dat. in fili oc a fiiacru ior a u-glinne ocus a nadmand LU. p. 133^>, 24.

füagfaiiu ich nähe. — Pass. Praet. Sg. 3 ro fuaged co suäth öir Aid. Ch. 63.

fuaidreadh „to forbid, cross, litigate" O'Don. Suppl.

fuaimin N. sound, reboun- ding noise O'B. — Sg. Nom. füaim colli SC. 34, 8 ; fogur . . ocus fuaimm na fial sin FA. 14 LBr.; PI. Nom. luamand FA. 14 LU.

fiiaitgid s. füataigim.

füal Urin; urina Ir. Gl. 222; Corm. Transl. p. TS, 79; i. salchur {„fäth") O'Dav. p. 92. — Gen, ar galar fuail Z^. 949; co n-galur fiiail ScM. 13.

fualascach Gl. zu arbusta South. 58a (Goid.'^ p. 60).

fiialaiug- FB. 24 zu fu-langim?

füainaiu p. 131, 2; FB. 47, 53?

fuamaiui i. Inath no diau O'Dav. p. 84.

füan N. Leib rock;, tunica Z^. 22; cloth, Teil, covering O'B. — Sq. Nom. füan cäiu corcra n-imbi FB. 45; 51; p. 310, 31; Ld- 18, ]9; Acc. {nach dem Compar.) bruit lin gilidir fuan u-gessa TB F. p. 140, 25 („a swan's tunic").

l.tuar Vorbereitung, vgl. rem- fuar und föirim. — Acc. trisin fuar in budcaid Tur. Gl. 48 {„through the ptreparation of the bridaJ").

2. fi'iar Perf. inveni. — Sg. 1 ni fuar Hg. 5, 98 (i. ni fuarus); no con fuar FB. 93; hi füar SC. 33, 2; CO fuarusa ibid. 3; 3 füair . . in } t-ainm sin Sc3I. 12; nis füair TE. 17; SC. 36; ni fuair a samail di graig SC. 37, g; 8; FB. 31; P/.. 1 ni fuaramar Lg 12 Le. ni^Juarain I ibid. X^; 3 füaratar TE. 19; fuaratar OssTi 7; TE. 3 Eg. — Vgl. frith,

3. füar *;. liar.

[ 581 ]fuarrech Clemens Ml. 20^, lo; fu- ain-ech Wh. 5<i (Z^ 994) ; i. foirith/ri O'Dar. p. 93; Voc. a chainuarraig Gl. zu Clemens Güd. Lor. Gl. 138.

fuaserech „frightener" Fei. p. CLXXIX.

fuascur Jerror" Fei. 2J.CLXXIX.

fuaslaiciin III ich he freie, er- löse, vgl. tüaslaicim. — Conj. Sg. 3 ron fuaslaice Gl. zu don forslaice Hy. 1, 18. — Inf. fuaslucudh dis- solution O'Don. Siipi^l.

fuasmad „a hloiv" O'R. — Nom. fiiasmad SC. 5 H. (füasnad LU.); Acc. cach fer dothiged chuige do- beread fuasmad ind don crand sin Corm. p. 32 nescoit.

füasuad anger OB., vgl. fiias- naim. — Dat. atbcrtsat co ferglu- inde müir ocus co fuasnaid {sie) Three Hom. p. 78, 34 {,,wrath").

fiiasnadach „disturher" Fei. p. CLXXIX.

fiiasnaim II turho, mit fri ich wüthe, tohe gegen Jemand. — Praes. Sg. 3 Dep. dia m-bi ferg i füasnadar. .frind FB. 48; unpersön- lich: nos fuasnaither im CoiuculamfZ LU. p. 127a, 2G. — Conj. Sg. 3 dia fuasnaither frind FB. 48. — ^Inf. Nom. is fuasnad dut menmain- siu Gl. zu aiebas . . te . . turbari 311. 2^, 5; füasnad friu SC. 5 (.fuas- mad H.]; vgl. fuasna i. fuaidri no foegbemh O'Dav. p. 90, fuasw« i. sgailerZ ihid. p. 87 foruasna.

füat Bahre; i. dar no crann O'Dav. p. 88. — Sg. Dat. tucsat ianuw fer dia -muniiv ior füat amal marb Three Hom. p. 42, 4.

fuatach, „fuadach running aioaij ivith, elopement, a rape, rapine" O'B.

l'üataig'im ich nehme loeg, rauhe. — Praes. Sq. 3 füaitgid leiss hi TE. 15. — Fut. Sg. 2 ni fuadis la foxul „du sollst es nicht fortschaffen durch Wegführung"' Beitr. VII 45 {Sench. M.).

1. füath forma Z'^. 22, figu- ra 993; fuath in gresa „the pattern of the worlc" On the Mann. III p. 116. — Sq. Nom. füath ocus foscugud FA.'i) ulelba LBr.^.

2. fuath Hasii. — Dat. ro lion da bh-fuath auiis d;i ii-ürghr;iiu „he brramr /il/nl irllh Inihrd and qreat abhorroirc »fihrin" Torr.Dh. p.lOi); ibid. p. 2U6.

füathbröc ein Name für schützen- de Eüstungsstücke, Büstung; „apron" On the Mann. III Index. — Ferdiad ninmt zuerst a fuath- bi'öic srebnaide sroil . . fri gelchness, darüber a fuathbroic n-doudlethair, zu äusserst a fuathbroic n-imdan- gin n-imdomain n-iarraide do iurn atlcgtha, zwischen die heiden letz- teren legt er einen grossen Stein, zum Schutze gegen Cuchulimis Gae bulga, LL. fo.' 59. b. 1.

fiiathcraibdig- FA. 28, „hat er s of helief"?

füathröc Gürtel? is stiall fua- tlirög O'B. s£uird. — Gen. cliabinar sröil siricda re chness congebethar du CO barr üachtar a dond-füathroci donddergi mileta do srol rig LU. p. 81a^ 29; Acc. na sliasta i. in fu- athroic („the loins, i. e. the tvaist") Gl. zu patma Gild. Lor. Gl. 94.

1. fuba, leth na fuba don mnäi igi „half the loages of the loea- ving ivoman" On the Mann. III p. 115 (84).

2. fuba „heiving, cutting", fuba agas ruba „heiving and MlJing" O'Don. Suppl.; fubadh i. fubtad no fodinbadh {„putting doivn O'B.) O'Dav. p. 89.

fubaud SC. 31, i4?

do fuc s. tue.

ro fuc s. ruc.

fu-domain tief, N. (,?) die Tiefe; profundus Z'^. 874. — Dat. {oder Acc) fudamain iffnnd FA. 19; 28; pene suthaine 34 (fudomain LBr.) p. 191, 20 ; PI. Nom. fudiimne pro- funda Z'^. 874; fudomna mara Hy. 7, 23. — Compar. fudumnu quam mare Gl. zu Hy. 5, is.

fu-duidchestsir s. hinter du- dichira.

fu-fiiasuaini ich Johe; Sg. 3 fufuasua fairggse findfolt SG.p. 112.

fuidell remainder, leavings of a feust O'B.; s. unter imm- lommad. — Sg. Nom. in ra bai [ 582 ]fuigell occii do lind na cäsc „lohether tlmi liad the learAngs of the Easter ale Threc Hom. p. 66, 2S; Acc. nach l)h-fagt'adli fuiglieall biiille inäbeime don cheudiarrachd Torr. Dh. p. 90; PI. Gen. ciH-a linta XII cliab dia füiglib LBr. p. 257^, 46.

1. fuidir ,,« stranger tenant, a fugitice or migratory hushandmmi Rem.^ p. 85, On the Mann. III p. 494, Ms. Mat. p. 655. Vgl. fui- thir Corm. Transl. p. 76.

2. fuidir i. briathar (worcl) Beitr. VIII 330.

fuiditir s. föidim.

1. fug:ell, fug-all Ei cht er - Spruch, Entscheidung ; Judi- cium, negotium (adversus alterum) Z'^. 768; fuigheall i. briathar verhum Beitr. VIII 346. — Sg. Gen. illatlie ind fugill FA. 6; in fuigill 29 LBr. (brätha LU.) Dat. 6 fugull Gl. zu jiidicio, contendit Wh. 9« ,Z- 768); iar fugiull brätha FA. 14 (fuigell LBr.); isind fugiull FA. 30 (fui- gell LBr.).

2. fugell, fuig-ell s. fuidell.

fuigillim ich befrage? fuighlim „I award, adjudge^ O'Don. Suppl. — Praet. PI. 3 fuigillsit Morunn 2i. 142, 14; CO fuighillsit ollamhna breitliemhua Erend „so that the chief Brehons of Ireland decided"' O'Don. Gr. p. 309. — Pass. Fut. Sg. 3 fuigillfithiV Morunn uimi j5. 142, 12.

1. fuil F. Blut; sanguis Z^. 251. — Sg. Nom. ScM. 18; TE. 13 LU.- Gen' fordath fola SC. 37, 3; a loim fola Sc3L 16; srotha fola FA. 33: banua fola FB. 27; crithir fola FB. 24; p. 310, 11; bröenän fola SC. 37, 21 ; p. 309, 12 ; Fä. Epil. 351 ; dera fola FA. 34 (fala LBr.); oc öl na fola Lei. 7 : Bat. mar in fuil ibid.

2. TuTL i. pecad O'Bav. p. 93.

l'iiillem „increase, addition, profit^^ O'B., „i)iterest, hire, wages, reward" O'Don. Suppl. — Dat. is eadh eirnither ina fuillem-side On the Mann. III p. 112 {„as the fine").

I'u-illim ril I deserve, earn O'Don. Sitp2)h, rgl. tuillim, ai'-illim.

l'uilliud, fuilleadh addition O'Don. Suppl. — Dat. i fuiller? airme CCC „in addition to" Fei. p. LXIII; ibid. p. CLX.

fuilted, fonn fri fuilted feie SP.Yi („to dispense"yi

fuiltin Pilus Ir. Gl. 463.

fuin „sunset". — Acc. Dia lim fri fuin, dia lim fri fair Corm. p. 21 fair. — Vgl. fuined und 1. fuinim.

fuiudeog- fenestra L: Gl. 134.

fiiiue Kochen, Backen. — Dat. oc fuiniu na fiadmil TBF.p. 140, 20; dia funi Lg. 7; iarna fuine tria mil FB. 9; ic fune ind loig Hj. 5, 74.

fulneclida zu fo-nigimV — Sg. Nom. banntracht find fuinechto p. 145, 5; füamain find fuinechda FB. 47.

fuined Untergang der Sonne, Westen. — Sg. Gen. for ainglib ind fuinid FA. 2 (funid LBr.); fo chomair funid Fer n-arda siar isin fairrge Fei. p. XXXII 3 ; Dat. oder Acc. iar fujiiud n-grene FB. 80 (iar b-fuined n-grene Eg.); anaslui grien fo a fuined Cr. 33^' [cum ex- cedit sol sub occasum suum Z"^. 435); 00 a tercbäil ocus lia fuined Cr. !%'>■ {in ortu et in occasu eorum Z'^. 644).

fuineta westlich? — Acc. con- nici in n-acian {Ocean) muridi fui- neta insi Bretan LU. p. 1^, 36.

1. fuinim „I end or cease", i. criochnaighim no sguirim (O'Cl.) Corm. Transl. p. 75 fuin; unter- gehen {von der Sonne). ■ — Praes. der Gewohnheit Sg. 3 lii funend grian SC. 33, 13.

2. fuinim ich Tcoche, backe. — Pass. Conj. Sg. 3 fonaither in t-ecne lee commaith TBE. p. 150, 7. — Part. S(/. Nom. in t'eicne fo- naithe TB F. p. 152, 1. — Inf. fuine.

fuinnema FB. 86 {„ivith the ve- locity of a twisting wheel" On the Mann. III p. 78)'?

fuinuseög', fuindseog fraxinus Ir. Gl. 557, .s'. uiimius.

1. fuii'ech i. cuirm O'Dav. p. 85.

2. fuirech Vertv eilen, Ver- ziehen, Verzug. — Sg. Nom. a fuirech ina ra-bethaid Fei. p. CXVII s; [ 583 ]Acc. con nach furecb FA. 18; ccn fuirech ,,icithoHt delay" SMart. 41. — V(il. il-furig.

fuirig-iiii I ich vertveile, ver- ziehe. — Praes. sec. Sr/. H o ro fiiirged . . i n-doras in cluiue Tliree Hom. p. 110, 11 {„was delaying"). — Pass. Praes. Sg. 3 fuiregar i. fuirech O'Dav. p. 85. — Inf. fui- rech.

fuirmim III (für fo-rimim) ich setze, lege; Stokes Bern.'- x). 85; fuirim i. tabair C/Dav. p. 85. — Praes. Conj. Sg. 3 resiu forruma bine foriin „hefore he mag inflict destruction wpon us" TBF. p. 144, 31 [für fo-ro-rma). — Praes. sec. PI. 3 arimbad and furruimtis a praintech Tir. 13 {für fo-ro-rimtis — Pruet. Sg. 1 forurmius läim fair LU. j). 114i>, 8; 3 forruim a forrig n-and Tir. 13 (fiir fo-ro-rim); forruim FB. 28, forruirim Eg. mit Pron. in fix. er setzte es (^farrusira H?)- fojTuib a chois forsiud leicc Hg. 2, s ; in tan ro furim a di läim ior Conall Three Hom. p. 98. 19; ro iiirim . . hrethiv n-escaine fair iUd.p. 104, i4. — Pass. Praes. sec. Sg. 3 mina fuir- mithea doch furri Corm. p. 36, 40. — Praet. Sg. 3 dia ro fuirmed recht Adomnain for Göedclaib FA. 82. — Inf. fuirmedh i. indeall no cur O'Dav. p. 89; Dat. co fuir- med na sraigell . . foraib p. 191, 22: Acc. la furmed in matäj» fair FB. 40; CO fuirmed in rechta sa Adamnäin FA. 32 LBr.

fuirse „harroicing" O'It.

ui fuirse [2. Sg. Conj.) SC. 26?

fuirseoir 31. „a juggler, a moutitehank" O'B. — Nom. und Dat. ond fuirseor i. uad feiu as fuirseor Gl. zu parasito Goid.- p. 68 {LHg. fo. UM; Dat. reim i. nomen do fuirseoir, fobith cach riastarda dos her for a aigid cu chäch Corm. p). 38.

fuirsire parasittis, fuirserän parqsitaster Z^. 273; Sg. Gen. ind fuirsiri Gl. zu histrionis SG. 103" (Z- 230).

fuirsitis s. for-icim.

fuissi, nissi Lerche. — Sg. Xom. congair in fuissi eolach „thc skilftd lark sings" Fei. p. LXVI.

fuiseög: alatida Ir. Gl. 140.

fiiisiucdach Bekenner. — PI. Nom. faismedaig Gl. zu professores Gdd. Lor. Gl. 55 ; Gen. i n-hiresaib fuismedach Hy. 7, u. — Vgl. föisitiu.

fuit Sc 31. 22, 12?

fuithairbe F. Main, Furche; foithirbi i. imaire no gort no acadb O'Don. Suppl. — Sg. Nom. ind fuithairbe tan«/.se FB. 20; Dat. issin chetna fuitherbe ibid.; PI. Acc. teöra fuithairbi on tig ihid. tar teöra fuithairbe ön tig FB. 17; 82 [„over the three ridges" On the 3Iann. III p. 77).

fuither FB. 24?

fuithir .?. fuidir.

fii-laiig- Ertragen, Erhalten; sustinere Z'^. 874. — Sg. Nom. a fulang dom-sa TT^. 17'^ (mihi erat tolerare ea Z^. 483); FA. 26; is fulang süain sochaide _ /S'C 31, 11; Dat. do fulang na fiann Corm. ji. 34, 26; ic fulang met {.sie) ocus trumma na talman p. 169, 2G.

fu-lang-im I ich ertrage, halte aus. — Praes. Sg. 3 foloing susti- net Wh. 29^, 17. — Praet. Sg. 3 uair nar fulaing tortromad S3Iart. 22. — Fat. Sg. 1 fulös Gl. zu me . . su- stinere 3/?. 33a, 2; follös 311. 621'; PI. 3 follosat 311. 69a; mit Bedupl. PI. 3 läse folilsat Gl. zu talia su- stenendo 311. 80a. _ Fut. sec. Sg. 3 ro failsad .Xr/. 16. — Pass. Fut. sec. -^ Sg. 3 folilastse LU. p. 20», 24. — Part. s. do-fulachta. — Inf. fu- lang [s. besonders) und fulachtain TB. p. 182, 6.

fulocht „cooking hearth"; fulacht fiansa „cooking pit" On the 3Iann.l p. 381. — Sg. Nom. dia m-bad fulocht mör no beth and Bev. Celt. III p. 176 („tvere this a great cooking-hearth") ; Acc. ro sernad . . fulocht La. 17. 14J s. unter csnad. :f(

fullugaimm III s. fo-laigrim.

fulred N. Blut, s. fuil. — Dat. dia fulriud FB. 67.

fuueeli s. fo-uig'iin.

für- s. for- oder ur.

fiirachair rigil Ir. Gl. 984.

[ 584 ]funichrus M. . Wachs (unkeit. -7- Sg. Dat. ar faitchius ocus ar furachnis SMart. 6.

furäil s. ur-äil.

fui'fogra $. iirfogra,

furis FB. 70?

furiiicd s. fuirmim.

fursuunud M. Sehe i nen , Leuchten, Erleuchten; vgl. forosnaim; fursuunud tiss L a. 3; .^ caindel de lic logmair oc fursuunud doib TBF. p. 140, u {„at ilhimi- natinci for them").

do füsci s. diuscilu.

fus i'umat CG. 2 LU.? v(jl. foram.

This work was published before January 1, 1929, and is in the public domain worldwide because the author died at least 100 years ago.

Public domainPublic domainfalsefalse