Irische Texte/1/Wörterbuch/R

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
Irische Texte, vol. 1  (1880) 
R
[ 730 ]


R

ra- für ro: conad ragaib Zr/, 11; •^ CO ragliaiset Xi ;. coni(l ralai p. 141, 5; corrala Sei)/. 19; corrälsat /&tt/. 18.

ra, ra u- /«r ro mit Fron, in- fixiim Z^. yyO; ra cldi-som Crist subegit cum Christus Tnr. Gl. 18; ra cualicl cum audivistis Wh. 2'ja, ra tinol TE. 10, 14 Eg. ; ra n-anaclit jucit eiim Dens Wh. 17'^. Vgl. e ',S'. 515, Col. 1.

ra für fria: ra sliss in taige Sc3[. 18.

räch „halclness from tlie furehead to tlic croicn" Curm. Tr. x>- 143 ränge.

racholl s. recholl.

1. -rad hildet fcminiite CuUectiva Z'^. 856, vgl. ech-, ingcn-, shch-, mac-, rig-rad.

2. -rad, -red hildet neutrale Äb- strueta Z^. 856, vgl. cless-, guim-, fräech-, sam-rad, gem-red.

räd Sagen, Heden, Sprechen, Rede, Gesjjräch, Inf. zu rädim. — Sg. Nom. a rad rat dir e^- su sagen TE. 9, 13; ni räd mcr es ist kein thörichtes Gerede LU. p. 40 ^ 3:5 ; ban-räd Weibergerede Wb. 29*, 7 [Z'^. 854); Bat. is amlaid ro boi oc a rad so sagte sie es SC. 83; iarna rad do Loegaire nachdem L. gesagt hatte Hy. Praef.; cä räd SC. oO; ic rada gö ScM. 21, 2 (ac abff/'rt gö //.)? — Vgl. com-räd.

radarc s. 10-darc.

rädim III icJi, sage, rede, spre- che, mit l'ri ich nenne. — Fraes. Sg. 1 raidim Gl. zu aio Corm. Tr. p. 16 ai; no raidiu Fei. Epil. 358; ligc Mic Rustaing räide „M. B.'s grave I sag" Fei. p. CXLV; 2 fir iuna radi-siu a bcu es ist Wahres in dem, 'was du sagst FB. 31 (inna für in-no)V 3 raidti friss sie sagt es ihm TJBF. p. 142, 10, räite ibid. p. 138, 27, für räidid-i, s. e S. 513, Col. 1; ro radi er sagte SC. 33; 39. — Imperat. Sg. ;J raid Fei Sept. 17; Nor. 19. — Praet. Sg. 3 ro raid Lrt. 5; Sc3I. 8; TE. 9 Eg.; FB. ;i.^; ro räici . . friss sie sprach zu üim SC. 31; 47; ro räid-seom TE. 12 LU. raidis a aithiuscc j9. 145, 10; Fl. 1 amal ro radsein wie wir ge- sagt haben FA. 6; 7 (atchuadmar LBr.); ro raidsium p. 191, 30; 3 ro raidset a n-athesc Sc3I. 2. — Fass. Fraes. Sg. 3 fris rate)- Cell Dara iiidiu das Jieute Gell Dara genannt wird Sc3I. 20; inna räiter gö na cloen wo -weder Falsches noch Un- rechtes gesagt wird SC. 34, 1. — Fraes. sbc. Sg. 3 airi con rate fris Goll CCn. 5. — Fraet. Sg. 3 ised ro räided a i)eritis Gl. zu itubrad Ily. 2, 3. — Inf. räd.

rMsech, vgl. raidhseachadli cun- fusion of Sounds O'll. — Fl. Dat. dia u-iniratib ocns dia radsechaib FB. 72; dorala in tccdi ina räitli- sechaib briathar oc na mnäib duri- disi ibid. 29.

rae- über roc-, roi- aus ro ent- stiuiden, durch. Einjinss eines f,d- grndn, dünnen V,<v<,h.

ra-blanaUir .s. lini;ini.

räedj)'. röed.

rag-a, rag-at s. rega.

rai- s. rae; für ro vor mder- drückter Beduplicationssilbc : do- räiga *S'cilf. 19 s. togaim; corrainiid La. 15 s . maidim.

raicui s. 2. recne.

raide p. 144, 12 lies raibe i,b ist in späteren 3tss. bisweilen schräg gestellt, so dass es wie d atissieJä).

räidim s. rädim.

räim ich bc fahre (das Meer), rudere; Fraet. Fl. 3 ro räiset iarom in muir i'iadib EC. 7. — Vgl. imm-räim.

raiiid s. raau.

iiad rairget FB. 29?

rais a path, tvaij (/!{.; rais na sina LU. p. 13, 12.

rait road Conn. Tr. p. 146, [ 731 ]r(iJ. raiti i. rot O'Dav. p. 113; dazu imraiti?


1. raith fem Ir. Gl. 9:53.

2. raith s. rethiiii.

3. raith, räith s-. räth.

(lo raith, (kus Dcctiii a sim- ar a l)ela;7> du laitli CC 1 iv/. r^ vijl. doratli ..iiiiprimis, first of all" (J li.

do räith, acht laiibec do räith „safe fidl Utile oiily" FA. 14, acht bec uammä LBr.

raithuech f'erns Conn. Tr. p. 143.

raiti s. rait.

rala venu, vfjl. du-rala: rala- som Tur. Gl. iSU: ((luid ralai ^). 144, 5; Dej). for [a] athair rahistar LU. p. ll^ 30 (Amra), „he came" Rem.'^ p. <J0. — Conj. Fracs. S(j. 1 .,anaid sund" or Frsech fri a mu- intir .,conid rolur-sa frisiu fer n- uccut" LU. p. 63*', 12.

räiu remus Beitr. VIII 340. — PI. Koiii. räuise remi SG. 36» {Z'^. Kii; Dat. o na ramaib rucsat and, is uad ratir Ramand Fis Cath. ^j.

J6 XI.

ramiiiai, lorgg rammai s. 1. lorg, vgl. rama a spade ff Don. Suppd.

rämut, rärahad a great road (yDon. Suptpl.; rämut 1. mö oldas rot i. urscor bis for urdhünib rig, cach comaigdech asa tir do rö cbuige dlegar de a glaiiad Conn. p. 38 rot.

räu, für ro-än {Corm. p. 8 Brigit) ; i. uasal Gl. zu Fei. Jan. 6; i. uallach O'Dav. p. 111. — Sg. Nom. rigon ran p. 146, d; ScBL 22, ii; mo rose rän FB. 47; rem rebrad ran SC. 33, iV Gen. imrordus rig richid räiu LU. p. 40», n: Voc. a ri rän „0 glorious hing" Fei. p. CLXXXV.

rsVuac, räucatar, räuic .s, riccim.

rauc the sixth kiiid of biddness, thehigh temples Corm. Tr. p. 143; ränge din i. na hiisine arda Corm. p. 39.

raud s. raiiu.

rande Gl. zu tropicus {Capi-i- cornus) Goid.'^ p. 53 (Wien. Gl.).

1. rann, rand F. 1) Th eilen, Inf. zu raunaim, 2i Theil; rann pars Z". p. 241. — Sg. Nom. li is furri dognither roinu isiu phroiutig Goid.^ p. 101. 13 (LHg.): ni ba fir arraind j duit-siu chetiumis ScM. 1 1 ; ibid. 1 ; Dat. li do raind ScAL 8; do raind na miicce daa Selticeiii, zu theilcn 9; 10; 11; 15; 17; FB. 14; 72; do roind /). 311, m;; asin raind FB. 72; riasind roind 90; ac roinn I robailc ScM. 22, g; Acc. 1) co roind ! FB. 90; loreimthetar . . a chcrtraind i tri Gl. zu Hg. 5, 77; Du. Dat. 2) i u-dil) rendail) dec p. 40, 12.

2. rann, rand Vers, bestehend aus 2 Langzeilen (leth-ranii) oder ' i Vierteln (cethramthii, ccthram», s. unter rindard; W Don. Gr. p. 413. — Sg. Dat. isin runn comh'ui Fei. p. XI 12; ni ro thaille isin rund „it (itted not in the quutrain" ibid. p. CLXI 3; PI. Gen. 3) ic ad- nad raud do rorig „white lighting up poems for a great king" Fis Cath. 31. p. 48; Acc. 3) gabais doib inna randa sa SC. 11; is disi ro chet in senchaid na runnu sa LU. p. 401», s; Dat. Acc. nadcrnai acht da rann de nammä „tliat he made onhj tivo quatrains of it" Hg. 1 Praef

rannaini II ich tJieilc. — Praes. Sg. 3 nod ranna ScM. 15; rel. cia rannas düib ScM. 15; roindcs crü SC. 37, 15. — Praet. Sg. 3 rannais p. 41. 8. — Fut. Sg. 2 nis raiudfe Sc3l'. 12. — Pas's. Praes. Sg. 3 rointir FB. Go. — Praet. Sg. 3 ni ro rannad FB 90. — Fut. Sg. 3 cinnas rainnfither ScM. ü (raind- fidir H.}.

rannaire 31. The ihr; partista Ir. Gl. 9; ronnaire „a butlcr" Corm. Tr. p. 147. — PI. Nom. na ron- dairi FB. 12 (na randairigi Fg.) randaire FB. 72; jj. 311, 3«; rannaire FB. 14; 90; Dat. Msna rannairib FB. 14.

rann-gahäl F. participium Z 989 {SG.).

1. rath N. Gnade, gratia. — Sg. Nom. rath rigda Fei. Nov. 11; „is rath co feirg . ." ar in cänti Bev. Celt. III p. 180; is de no biad a rath fair Goid.'- p. 102, 7 [LHy.): Gen. oc täircud raith in effectiotie gratiac Wb. 14« (Z-. 223); Dat. [ 732 ]din rath de firatin Wh. Sti; am flu tlo rath ri<f j>. 14'2, 8; ui'lam do rath SC. 18 dia rath ron broena Hij. 4, 12; CO rath Sc3I. 22, g; do rath a höeged {zu Gunsten ihrer Gäste?) Hy. 5, 26; asrir . . do nlith a aithig Hy. 5, fii; 87; Aec. arrad firatiam Wh. 29^1 {Z^. 225); tria rath in sj^rta iioib p. 40, 6. — Vgl. 2. rath.

2. rath „//le stock, huunty, or tvapes wliicli a chief or landlorcl f/ave to a tenant or follotvcr for rent and Services" On the -Mann. III p. 384; -waffcs O'Don. Stippl.; reioard Corm. Tr. p. 5 amratb ; inti iarom doberead rath doib, ba hisin coire sin doboread Corm. ji. 7 böge ; saer-rath „sacr-stoclc tenancy", daer- rath „daer-stock tenancy" Leb. Aicl. p. 8G. Nicht verschieden davon ist rath snhsidy O'Don. Suppl.; i. foi- rithin O'Dav. p. 112.

3. rath s. roth.

1. rath und raith „a residencc surrounded by an earthen ram- jKirt" On the Mann. III Index, Vfß. ibid. III p. 3 ; a circular earthen fort Corm. Tr. p. 146; i. baile ibid. — Sy, Nom. in räith mor sa Corm. p. 3 ana; raith Cruachan ro scaiche Fei. Prot. 177; Gen. for doc nar- rätha Ly. 8 ; dochum na ardda i ^ n-dorus na prim-rätha TBF. p. 138, 24.; tcte dessei na räthai Three Ilom. p. 34, 31 („riyht-hand-toise round the rampart") ; Dat. ucc Raith Bilich Tir. 8; oc Raith InbiV Three Hom. p. 30, 21; hi Raith Roth ibid. p. 108, 30 ; hirraith AirrthtV ibid. p. 30, 4; Äcc. fria rath Sc3£. 3, lo {reimt auf cath) ; fothaigis . . Rath m-Both Three Rom. p. 108, 29; um räith Fiacliach maic Moinche Corm. p. 3 ana; co Raith Däri ibid. p. 34, 4; PI. Nom. ni trebthair a ra- tha Fei. Prol. 176; Dat. do räthaib Muige Enaig Three Hom. p. 102, i-i {,,to the Ramparts of M. F"); Ace. räthi LArdm. 6 b 1 {Corm. Tr. p. 147, 1). — Vyl. rig-rath.

2. räth Gl. zu Sequester nie diu s inter duos altercantcs Leyd. Gl. 5'Ja {Goid^'^ p. 57); ryl. rath secu- rity, yuarantee O'Don. Suppl.; am räth-sa Fei. Epil. 165.

ratha s. reiiim.

räthaig-es ,,pledyeship" Crowe, von räth; friis i n-deochaid irrä- thaiges LU. p. 5^, i4 {Amr.), Goid.'^ p. 156.

rathiaigim III ich bemerke. — Praes. Sy. 3 rathaigi p. 144, u für rathaigthi, ryl. c S. 513, Col. 1; Dej}. {relativ) rathuigther ibid.? — Praet. Sq. 1 ni ro rataiges FB. 43 Fy.? '3 ro räthaig SC. 39; 45; räthaigis TF. 10; PI. 1 nir rathaig- sem FB. 43.

rath-hriug-ad FB. 71V

räthe, räith c a qiiarter of a year (JB. — Sy. Nom. mi is rathe is hW&dain SC. 29, 23; Gen. adaig cach raithi p 311,27. Hierher auch dogniid cach sin a raithi LHy. Amr. 107, cach sin a rathe LU.?

rathmar ynädiy, von 2. rath; prosperous, happy OB. — Sy. Nom. rigon ran rathmur p. 145, i eirg fo a laim ar is rathmar Fei. p. XXXVII 2 {„yracious").

re Oss. III G, SC. 30, 2, für fri?

1. Y^ N. Kaum, Zeit; ree Corm. p. 24 gairo. — Sy. Norij. re nach cian ctarro FA. 6 (re m-bic LBr.); re scrutäin Zeit zum Ueberleyeii FB. 56; Gen. nib cuit ree Tur. Gl. 71 ; Dat. iss irrje choir justo tempore Wb. 25'^ {Z'^. 224); isin garit re ro büi LHy. Amr. 39; Acc. re cian rena chesad FA. 2; j cia bcimmi amin nach re SP. 11 13; ! fri re da hliadan dec FB. 17; TE. 8; 18 £■(/.; -SC. 21; fri re sechtmaini p. 327, 39; re sc trath ScM. 21, 36? fri re fotä SC. 47; fri re ciana LU. p. 39-1, 30; risin re sin für diese Zeit, während dieser Zeit Tji. 17; ^ rit re zu deiner Zeit L y. 5, 3 : rem ^ re SC. 34, 10; i m-brii ' Becnati ro bui re re Fei. p. LXXIII.

2. re p. 179, 27 für fria?

re 11-, ria 11- Praep. mit Dat. {später auch Acc, bes. beim Prono- men) vor; ante ZK 641; re n-arcaib re n-erredaib FB. 35; re n-ocaib ibid.; re sinn jp. 133, 2; ria n-andrib FB. 68; ria n-dul Hy. 5, 90; 93: [ 733 ]FB. ilO; ria n-scin ScM. ;">; ria samfiiin «S'C. 1 ; TE. G Eq. ; p. 141, au ; S(7. 49; Fi'. 2-'; 23; ".02; (12; G«; 87; Hij. 1, 4S. — i»//i dem Arti- kel: S(f. 1 resin t-sanifiiin SC. 10; resin sluag FB. 52; reissind orgain TBF. p. ir)fj, »; riasind roind FB. yO; riasiii feiss ScM. 2; Acc. riasin m-baiitrocht FB. 21; P?. riasna mnäib alle FB. 21. — Jf/i Pro». dcmonstrativum: riasiu W/j/. J^Htr. J.13; resiu antea, gairsiu /»r gar resiu pauTlö unle quam Oss. 1 4; 8. — Vor dem Pron. perso- nale erscheint rem-, rom- neben re-, ri-: 1 Sg. rium Hy. 7, 53; re- luam ibid. P.; remum Gl. zu dorn thüiis Hy. (J, 2; PL reunu i///. 4, i (remond .Fr.); remuuu i/^. 1, 34; remoind FA. 17; romaind Fei. p. CLXVIII 10; 3. Sy. rillt FB. 17; romat before thce Fei. p. CLVI; o. Sq. 31. riam SC. 06; coram. eo Bern. 115" (Z-. 042); Äcilf. ÜV TE. 2 LU.- remi SC. 31; FB. 40; 09; i'^A 10; 14; remi-seo TE.b E(f. reme M/.; reime 18; Fei. p. CLVIII is; remiii TE. 2 S^.; roime FB. 09 £/;. ; i*^. remi ante eam SG. 20"; rempe Hy. 5, 83; rempi SC. 30; FB. 78; P/. remib FB. 10; Gl; 6^C. 2; remimb p. 144, 1; rempoib FB. Ol £//.; rempu CC. 2 Pf/.; rompa P'P. GG. — Mit Fron, pos- sessirnm: Sy. 1 rem fiiatb s. u. irgal; rem cride Fei. p. XXXV u; SC. 29, 18? TE. 9, 27? rem ballaib Güd. Lor. Gl. 148; Sq. 3 riana cheli FP. 20; 21. — Mit Pron. re- lativ um: rias ra giallsatar Os.s. 1 g.

Gebrauch {cyl. O'Don. Gr. p. 317), a) vor, enyl. before, zeitlich ria ii-deöd läi vor Tagesanbruch FB. 90; tri chet XAiadan ria n-goiii Chris« ScM. 5; 2; TE. Ey.; SC. 1; 10; ria cretim SC. 49; re ro- chotliul ibid. 30, 2; bauna ria frais FB. 52; 90; nit acca riam remi- seo nicht sah ich dich vor dem früher TE. 5 Ey. 2; feib tarraid in liicht remi die Leute vor ihm FB. 40; bei einer Zurückioeisuny in der Fh'zähluny: a,mal in sriith remoind „lile the rircr aforesuid" FA. 17 [irüiil. rnr uns); umal ata romaind „as is afansaid Fd. p. CLXVIII 10. - bi .Inuan.lnu vo- raus, oft mit dem Sihruiiid unken des Vorninys, Vor~uys: couna tis- sad noch di mnaib ]ud rint hi Tech Midchi'iarda dass keine der Frauen von IL vor dir eintrete FB. 17; 20; 21; 22; 23; 54; 62; 08, ü7; ni theit oac and re sinn p. 133, 2; tiis dia mnäi ria mnaib ülacZ der Vorrany seiner Frau vor den Frauen der U. FB. 08; 87; is duit-siu döbermais remib dir werden wir vor ihnen geben FB. Ol ; adglailathur rig ria rig ^j. 141, 2o(?); udi tri hi ocns tri n-aidche dait-siu remib du bist ihnen einen Weg von drei Tagen und drei Nächten voraus FB. 10; 35. — c) Mit dem Infinitiv: ria n-dul i n-guuis in spirta noib ehe wir gehen Hy. 5, 90; ;»3. — d) vor, räumlich (bis- ivedeti mit dem XchriKicdKiilrn des Schnt:es): carh lir diil, do ,,si,,gud riana mnäi jeder Mmni nm ihnen um vor seiner Frau zti öffnen FB. 21; rop reid remunn cech n- amreid es sei eben vor ims alles Un- ebetie Hy. 1, 34; a eiil rempi FB. 78 (der Bücken des Beils vorn, d. h. er Hess das Beil mit dem Rücken, nicht mit der Schärfe, auf seinen Hals füllen):^ amm«c rempe nis derbrad Hy. 5, 83; ro roena reunn catha cach thedma Hy. 4, 4; da en bätar rempu die vor Urnen tvaren CC. 2 LLf.; mebais riam forsna slögu SC. 20. — e) Idiomatisch: tanic remi er giny vorivürts, xvörtl. vor sich SC. 3 J ; TE. 18 ; tanic . . rempi ' sie ging vorwärts SC. 30 ; lotar rompa>P. 00; CC. 2;p. 144, 1; tecis . . remi FB. 09; ro lä fer . . reme TE. 5 Ey. — f) Zittern, sich fürchten vor: ocus cäch for crith ocus for üamain remi und Jeder in Zittern und in Furcht vor ihm FA. 10; 14.

rebaim llichreisse, zerreisse, vyl. trean-reabaim I tear riolently O'Don. Gr. p. 340. — Pass. Prats. Sy. 3 rcbthair a etach immi FB. 07. — Praet. PI. 3 ro re])tha Gl. [ 734 ]zn ro rinstlie Fei. Prol. 37. — Inf. rehaclli Gl. zu reaug (yDuv. p. 111; ronbadh to iear Corm. Tr. p. 147.

rel)ra(l „sportiveness" SC. üo, ], reabrarth sMpping, sporting, rece F. Verl' an f, Verlcnufen. — Sg. Nom. nir bo toi do Dubtlicfc/t

recc na cuma(7e at-ir Three Hom. p. 52, 28; Dnt. siianemuin do de- iium i n-aidchi do reicc ar l)iad et »"itach dia muutir Wh. 24'1 [Z'^. 775).

reccaim II ich rerlcanfe. — Fraet. Sg. .3 ni ro recc Gl. zu ni rir Hy. 5, g. — Paus. Praet. Sg. 3 ro reccad j3. 17, 23.

reeluies LU. p. 81a, 30 für fri[th] enes, loie frichnaim für frith-ginm.

reeholl „ivinding -aheet" Three Hom. Index; racholi i. brat mairbh O'Cl.; Bat. dia rechnll-som Three Hom. p. 120, 1.

recht, rcet N. oder M. Gesetz; lex Z-. 288. — Sg. Nom. recht p. 311. 2c; (ST. 45, 22; recht Adom- nain FA. 32 (recht n-Ad. LBr.) rächt lltre i. diriataid in t-soiscela Sench. M. III p. 30 (Gegensatz r. aicnid); Gen. rechte et faith« lecfis et prophetarum Wb. 211^ {Z'^. 17); in rechta atharda p). 170, 10; co fuirmcd in rechta sa Adamnäin FA. 32 LBr. Dat. ro .raide Dub- thach Mac Ua Lugair in tili brethem fcr n-Ercnd a raclit aicnid ocus a rächt faide Scmh. M. III p. 30 (zri, rächt aicnid die Glosse i. na m-breitheman Morand ocus Fithai); PI. Dat. fri saeb-rechtaib77y. 7,.ici?.; Acc. fri dub-rechtu Hy. 7, 45; fri säib-rcchtu 4g. — Conipos. recht- täircid.

rechtnive M. a Steward Corm. Tr.])- 141 ; rectire praepositus gentis Wh. 17«! {Z- 780. — Sg. Nom. r^ rectaire Lg. 12; Dat. önd rectairiu a rillico Pr. Cr. (;2a (Z- 230).

rechtche F. liechtspflege; Icgishilio Zß. 4f)7. — Sg. Gen. con roibtis oc denum rectche la riga Gl. zu volentes esse legis doctores Wh. 28a, 1 {ZA. 1031); Acc. cen rechtgi rig SC. 21.

recliti i. ro recht ho mnthi ocus inmairi Gl. zu distenti cordis Ml. 20a, 23, vgl. asrochoss i. ro recht expansum est Ml. 39".

rechtaid M. „lan^giver", Gen. meic Yt'iUbntJie Rechtuda Three Hom. p. 52, 21 ; rgl. greit rig sen- rechtaid Iniada FB. 4G.

recht-tsiircid 31. leqislator Z 854.

rechtu s. rieht.

recles a reclnse's cell .Three Hom. Index. — Sg. Nom.. o thar- nic in recles do chumtach ocus ro fhas a fer cu mor Three Hom. p. 34, 7 {„the dose"); Gen. di clerech reclesa LBr. p. 2Glt> {Wi. Gr. p. 125); Dat. ocus sc ina recles ibid. p. 114, 18; is nathad nech dib teged asa recles SMart. 22.

1. reeiie i. nf doronnadh go luath O'Cl. {a hasiy aet O'B.).

2. reciie Name für eine poetische iv"-' ' Composition; recne dechubaid LU. '■" Amr. Prol, raicni LHy. {Goid.- ^^ p. 158, 3); Acc. in recni si Lß^JJ (3^ Eci, ( reigin Lc .) ; Ih^Eg. (rei mel^c A (^"^

recomarc rt diss ytl able ü Don. ^^ Snppl., Corm. p. 16 deach.

rede Ebenheit, Ebene; reidhe planatio Ir. Gl. 890. — Sg. Gen. for medön rede Hy. 5, 33; adreth riched rede „a. hinqdom of smooih- nesa" Fei. Prol. 120.

redlaiida s, retla.

refedaib {Dat. PI.) „twisted cords or thongs" (?) On the Mann. III Index; con reraig Cuchulaind iarsin inna heonu di thetaib ocus refedaib in carpa?< LU. p. 03», is; CO n-gab som immi secht cneslesti (-lenti?) flehet ciartha clärtha comd- lüta bitisbä tlietaib ocus rotliailiocus refedaib hi cüstul fri gelcnos dö ibid. j).79a,32 (»y. Cn IheManii. II j*. 300).

rega, ich werde kommen; do- reg veniam Wh. li^ (Z'^. 452). — Sg. 1 no CO rag-sa SC. 32; ni rag Three Hom. p. 3G, 29; riga-sa SC. 4; ragat 16; 45, 25; ragat-sa Und. 39; 46; 3 mos rega Hy. 2, 5i); in raga limm TE. 13 Fg.; p. 132, 22; SG. 16; 33, g; ni raga ass SC. 14; in raga-so TE. 13 LU.: in lim-sa do [ 735 ]ra?a SC. 4('i; .'! doroLin rr)url ]fl. 2S- 10 (*•///. targa, toiru;iiiiV, inti do raga dia chosnam frim FJi. 11: ]>. 40, L«; ra,»aid j). l;-52. in; >ST. -JO: }t7. messe ragas -ich hin rs dir , flehen wird SO. 44, i; PI. 1 iii ra- <;am VB. 5; regmai (ST. .');"); rcclinii -X" N^'- !'•', 3? reüTnait-iii J^r/. 10. rag- in ai-irt Hg .; 3 rogait (tI. zu con tissat //(/• i^. ■">>'<• regat ?7;/rZ. 52. rogait Fr. — 7*'»^. .sec. »S/;. 2 dia foistitlie frim . . ni rigtha rlinru SC. 7 ; .3 ashprt . . iiand rigad roii tiscd Patrice Tir. 1.'!; inti dil) crtiui ragad issa tech FB. 20; di'is ciiinas do ragad FB. 8; 10; 17; cid biad 110 ragad dia n-cchaib 03; co rachad FB. 37 Fg.; PI. S na raclidais TE. 2 Er/.' — Prt.s.s. Fut. Sfj. 3 "^ regthair Lp. 13.

reiciie s. reeiie.

reid f/ldtt, eben, leicht. — S(j. Novi. rop reid reinnnn cech n-amreid ITij. 1, 34; bid reid riam cach n-amreid Bern, llö» {Goid.'^ p. 50); ni reid dam EC. 5; Gen. di dindgnaib Roercnn rede SP. V2; Aec. etir reid ocus amreid Ml. 28 r.

reidg-aii* i. coss esscra „handle of a waterressel" (reid ngair Eg. 88) Corm Tr. p. Üb.

reiffiie s. reciie.

reil Iclar; s. for-reil. — Sg. Nom. is reil FB. 73; LHy. Arm: 41, ri'ill Three Hom. p. 102, 30 [von der Stiumie); mu rose reil SP. II 10. — Vgl. relaim.

reilce für ro lecc, s. unter toi.

(lo reilg-is ScM. 13 s. teilcim.

reimeise s remeise.

reime •'■•. re n-.

reimm, reim N. Ijciuf, Zug, Laufen, Inf. zu rethim; cursun 7/^. 20s. — Sg. Nom. cach reim immä rurig FB. 7; arreim FB. 42; 50; reim for bin La. 17. 11 Ea.? rem n-aga SC. 30, c (reim H.); Acc. ni ägor reimm mora minn dond laechraid lainn oa Lochlind SG. 112 [Nigra Fei Celt. p. 18, Z 953 1; lasa reim FB. 44; PI. Nom. nit athe l>uadremme>id ind Leitli ^lacha iar marbad Concnlainn „notl-eener u'erethc rictorious coiirsea nf Ihr Grill/ nf M afler T/s f^lauqh- Irr- J,'rr. CrU. III ]>. 181; Gen.' CO cend cnic cet (h'-c cemend — ardble reimend — ead lia reill Tliree Hom. p. 102, 31) [von der Stimme Colum- cüles) = Fei. p. CI i„rafine!<a of cour.'icft"); aidbie remeand ihid. j). X X X II („rastest of eourses") = L U. p. lO'i. ^i2{Amr., „rast courses Crowe") — LHg.Amr. 41 laidldib n'-iininendV

reir la.'<t night Ol!., s. areir.

reil- s. ri'ar.

reise a spnn O'h'.. ri/l. n'-n.

reilhig, cerrcitlug lir/Y <<. unter dirgiud crctti.

relaim II manifesto. — Praes. Sg. 3 ni rela a ainm von vianife- stat nomen suum. SG. Ol) (Z"^. 432). — Inf. Dat. oc relad a n-anmae SG. 4I', 9 {Z- 1009); ar relad firinni LHy. Amr. 2.

iiis relec ScM. 21, sc, (releicc M., für ro leic) er Hess sie nicht los.

rcliec = lat. reliqniae; reilic „a cemetery" Ir. Gl. 091 ; relec i. relic areliquis sanctorum f 'on/i. j). 39 ; is e foillsigfides mo ligi-sea ocns törind- fess mo relicc Three Hom. p. 100, s. reil, reall a star ffB.? s. unter nert.

reltaeli, von relad. „m im i fest, clear" O'Don. Suppl.

rem die Praep. re n- mit Pron. poss. der 1. Sg. — An einigen Stellen hännte rem für frim [Praep. fri) stellen: rem re SC. 34, 10; rem I chorp is rem chenn is tind TE. 9, 27; isseth rem chridi is rem cnes SC. 29, is; rem rebrad ran' 33. 1?

rem-, remi- Z'^. 878, die rollere Form der Praep. r6 n-, vor suffi- girten Pronomen und in der Com- position. Vgl. cid remi-nota i. cid remin-etarcnaigedar Gl. zu prae- notare Ml. IS""-, 12.

remaiii „pre- eminent^'- Fei. Jan. 1; 31.

remeaissiu F. Providentia. — Sg. Gen. dliged remcaissen Ml. 27", 10; Dat. rose De dom reim- eise „God's eye to loolc hefore mt" Hy. 7. 29 (dom imcaisin By

rem-rtedenaoli, ind remdedena» b praepostere SG. 212^' [Z-. 878).

[ 736 ]rem-dedölte antelucanus SG. 3Ga, i {Z- 87ö).

reiu-deiesiu F. Providentia. — Sg. Gen. dliged remdeicsen Ml. lyj 1 nnd 2.

reine s. re ii-.

reiiielluid (leme-luid) Gl. zu praeeufite Ml. 132".

rem-eperthe ante dictus; Nom. in gilla remeperta Corm. p. 37, 26; Dat. dind trediu remeperthu SG. 3, 14 [Z- 479).

rem-ei'choiliud praedestina- ttu Tnr. Gl. 25; Praet. Sg. 3 remi rierchöil praedestinavit Wh. 4^ {Z' 882).

i'emes i^. Zeit; reiniheas a time, period O'B. — S(f. Dat. irremis Mac n-Oeda Släne Hy. 1 Praef.; ö reuies na noem i n-Ard Macha Fei. p). CHI 35; Acc. fri remis LU. p. 12la,.3i (Tochm. Em.).

rem-faisnes no tossach Gl. zu Fei. Jan. 1.

rem-lis, Dat. irremfius inprae- scientia Wb. 31a, g {^Z'K 878).

rem-focul pruefatio Goid.^ p. 157, aij _{LHy. Amr.).

rem-fiiar, -fuar preparation Tur. Gl. 2«.

rein-g-licce F. pervicacia Ml. 22 r [Z- 248).

reiiil- in der Composition die vollere Form für rem- Z'^. 878.

reiiiiad „privilege", na remi- ada ociis na honoire i. cech grad OS ailiu i. quasi i)rivata lex, Gl. zuprivilegia LHij. fo. 11h {Goid.'^ p. G7). — Vgl. miad.

remitaat praesunt Wh. 25>= iZ-. 878).

remithir Compar. dicker? re- mitbir döit läma üeich alle cach mer FB. 91.

reiuor dick, fett; „thick, fat" Corm. Tr. p). 14G; s. comremor. — Sg. Nom. bel-remur dicklippig FB. 37; buinn-renior (s. bond) am Fusse dick, s. unter lämach; PI. Nom.. fem. Form remra p. 40, 20; Acc. remra Und. 25.

rem-rsite vorher erwähnt, Gen. do thaig in druad remräti Three Hom. p>. 54, ay. Vgl. rädiui.

rem-samug-ud, bitar remsamugud ocus foacomol Gl. zu praeiwsitivae rel communes SG. 212», 15.

rem-sedaig'the, -sedaigthe Gl. zu 'praeside Ml. 47 r.

rem-suidig-ud p)r a e p on er e, , pjraepositio Z'^. 878, 991.

rem-thairchetal, Dat. rem- thairchetul Gl. zu pruesagmen Goid.-' p. 68 (LHy.).

rem-tbechtach t^er gangen, ais- nes rast reimtecbtacb Three Hom. p. 2, IC. — Vgl. secbmadachte.

reui-theehtas M. praecessio Z-. 878, praepositio 787. — Sg. Dat. intecb De dorn remtbechtas „God's way do lie hefore me" Hy. 7, 33.

rem-thüs Vorrang, Vorgehen. — Sg. Acc. ni chuir form-sa rem- tbus rerig FB. 35.

remthüsaig-im lll praecedo. — Conj. PI. 3 CO rö remtusaigit re- mumm isna catbaib ut me ilUpraece- dant in ade Gild. Lor. Gl. 23.

1. reu a span O'R., ivoselhst folgender Vers citirt wird: glang guala is doid läm gan len, scib glac agas luibbne mer, luadh cos acas trethan troigb, ren reise is iien ainm orioigh {For. Foc).

2. reu Lg. 11. n L? /

1. reud Spilzi', s 1. riud; ro ^ bith immi ic dichiir gai ocns rend ocus err ocus sieg ocus saiget LU. p. 79a, 40.

2. reud Stern, s. 2. riud; PI. Nom. renda stars Corm. Tr. p. 145; Gen. rig na rend Fei. p. CLVIII 39.

rcudaib p. 40, 12, s. rauu.

1. reug: i. rebadb O'Dar. p. 111; doronta renga ocus bloga de Gl. zu ro rengad Fei. Febr. 14. Vgl. ringim.

2. reug' i. caol 0'Dai p. 113.

1. reng-a the reins ofthe hack O'B.

2. reug'a? tri locbta immorro Conculaind: a bitb roöc ar ni ro äsatbar a renga rodaim ar bä mote con ceistis öic anaicbnid fair, a bith rodäna, a bitb roalaiud LU. p. 121^ 31.

reuim I ich gehe hin, ver- kaufe, geivähre. — Conj. Sg. 2 luina reua-su in cbumail sa i tirib [ 737 ]cianaib Three Hom. p. 52, 2(j. — Ferf. Sg. S ro rir a cinech ar chuirin ■^ L(f. 18, 31 ; Hj. 5, ü (i. iii ro recc); rir accobiu' a süla LHy. Amr. 71; rom bia ind laith find iia roir Dia do Dallän GoiiU p. 157 {LHy. Amr.^, „whicli God granted" Crowe. — S-praei. PI. 3 conus rensat p. 17, 20 ; rensat 21. — Fiit. Sg. 1 110 CO 1-iriub TE. 13 LU. {nach Ana- logie des B-fuf. umgebildet); 1 und 3 „Atinibart-sa frit-su" ol si „conom rire EchaüZ nit riiis. Atom etha lat ar mo chiiit fein dianom rire Echa?'(^." ,,Nit ririub im»iorro" for EchajW LU. p. 13-2a, 34. — Pass. Praet PI. 3 ro ratha duit du gude gewahrt sind dir deine Gebete Hy. 2, 50. — Comp OS. as-renim, ^rnim.

renu s. reiid, rincl.

reug-mar FB. 37?

reo Streifen? Lugaid Reo-derg SC. 24 (fljgl. CO n-da cris derca tairis ibid. 23); PI. Dat. na reib bis „in its sireaks it is" etymolo- gisirende Glosse zu näre Corin. Tr. p. 125.

reod, reud Frost, Kälte; read gelu Z'^. 35; reud Gl. zu in coisni LKy. Amr. 133; reo frost Corm. Tr. p. 142. — Dat. co reod p. 190, 34; i reuth in pruina Goid.'^ p. 59 South. Ps.).

1. rer black, dark O'B.

2. rer i. Ion „blackhird" Corm. Tr. p. 145; davon das Detninutiv rergugan, mac rergugain = Mac Lonain ibid.

1. reraig- Hy. 5, 51?

2. reraig- s. con-riug- Nachträge.

3. reraig- s. rigim.

4. reraig- s. rere.

rer-cherc heath-poult or grouse O'R.; i. cerc reidh O'Dav. p. 112; cearc dhubli O'Cl.; Gen. ogh rer- ceirce O'Dav. l. c; g&huid in süil n-aile immach co m-ba metithiV ocus ög rercbirce hi ina chind LBr. p. 216a, 56.

rere, reire old, aged O'ß., rei- reach an aged person ibid. — Sg. Gen. ni chuir form-sa remthus rerig FB. 35? PI. Nom. reraig. Gl. i. ro-rig no re-rig i. qui fuerunt ante dilnviuni Hg. ], n; Gen. drong rorach „a troop of ancestors" Fei. Epil. 237 Laud, reraig LBr., reraich Baiol.

res Traum, vgl. Beitr. VII (59. — Sg. Nom. adffadar a res dona rigaii) SC. 23; res atchi ibid. 9; Dat. in snau fa reis i. ina cotlad fa i n-aislingiu O'Dav. p. 92 {„im Schlaf oder in einem Traum" Beitr. VII 69

resaig-im III icJi, träume. — Part. Dat. cosin brosnu resaigthiu Gl. zu (ium cremio soiiniinto Tur. Gl. 127 {„with thc sheaf dreamt of" Goid.^ p. 12).

r6t M. Sache; res Z- 238; Corm. Tr. p. 146. — Sg. Nom. in ret SC. 45, 4; Gen. d'is cech reta ibid. 32; ainm reto SG. 187»' {no- men rei Z'^. 238). — Vgl. cr^t.

retan recula SG. 47" {Z'^. 273).

r^tg-lu Stern; ret-gle i. gle solas Corm. p. 39. — PI. Dat. cona ret- glannaib SP. III 2. — Vgl. sechtaret.

rethä s. rith.

rethach s. ru-rethach.

rethe M. Widder; reithe « ram O'B. — Du. Acc. Qter da rethi Lei. 19. ^ ^

rethet l rethet daurthigejo. 41, 23, „tlie site (?) of an oratory" Stokes, Fei. p. XLVI.

retliim I ich laufe. — Praes. Sg. 3 rethid fri cach rind Goid:^ p. 58 {Wien. Gl.); rel. raith rith rethes LHy. Amr. 50; rom anacht ri rethes 1er LU. p. 40^, is; PI. 3 rethait uisci currunt aquae Ml. 33 r {Z'^. 433); rel. in riuth retae inna airndrethcha Cr. 18^ {cursus quo currunt errantia, sidera, Z^. 1089). — Praes. sec. Sg. 3 na digsed for ech ocus na etraiged mnai co an- feta ocus na rethed Aid. CJionch. 66; ni aithrethend chucund inti ro re- thed huain LHy. Amr. 17. — Perf. Sg. 3 ro raith Gl. zu Hy. 5, 51; raith i. ro reith i. dochuaid, ut est raith co n-ilur sochlach {Fei. Sept 19) O'Dav. p. 111; raith a i-eim sin Fei. Oct. 16; PI. 3 in tan do rertatar Hy. 5, 55 (do rethetar Fr.); rathatar hi richcd „they spead [ 738 ]into lieaven Fei. Sept. 18, i. ro rethustar. — S-praet. Sg. 3 rith ra reith in sluag sa Fei. Prol. 28 (raith Rmvl. ist Perf.); PI. 3 ro rithset TJiree Hom. p. 8, is; Dep. ro reithsetar Gl. su Hy. 5, 55. — Inf. rith. — Vgl. ind-riuth.

rethar, reathar a riddle, a sie VC OB.; lüathidir rethir fuin- nema FB. 86? vgl. retar- FB. 87 E(j.

raia Stern; Stella Ir. Gl. 103. — Sg.Acc. amal retlaiiid rig FA. 10; PI. Nom. redlauda p. 191, 24; Gen. fri etrochta retland FA. 16; Acc. 110 airmebad retlanna nime LU. p. 11^, 30 (Amra).

vi M. König; rex Z^. 259. — Sg. Nom. ri Hy. 5, 23; 32; La. 12: TE. 5; 8; 14 Eg.; p. 131, 32; SC. 34, 8; ri cach cöicid TE. 1 LU. ri cöicid hEvend FB. 17; ri chöi- gith hülath TE. 1 Fg.- ri Ulad Lg. 9; ri Fernmaige i ScM. 11; nhErinn TE. 2; 19 ^^y.; ri nime Hy. 6, 23; ri amra ScM. 1; Tu;. 1 £^f/.; p. 311, 25; mör-ri IZt/. 6, 7; deg-ri Hy. 1, 38; cet-ri FA. 32; fil and ri riiamua baden SC. 34, 2 [nach fil .sonsi der Acc); s; (ren. rig Hy. 1, 42; 5, 35; La. 5, 12 £'</.; T^. 2 if/.; 14 -Ef/.; p. 131, 28; 142, 8; FA. 6; 7; FB. 22; 61; p. 311, 25; ÄP. IV 2; 4; cen rechtgi, cen smacht i-ig SC. 21 ; comairli rig 22; mind rig FA. 8; am«? ret- laind rig lU; adbar i-ig ScM. 14; rig na n-düla Hy. 1, 55; ben ding- ■?4 bala rig iarthair domain Lg. 12; rig Bretan p. 17, 17; rig Alban X I^ÜlH} "S lösi Fer Falga FB. 89; rigT:rend TE. 13 iE/.; hErend Oss. I 2 ; rig niäir Hy. 5, 63 ; dochum ri hErinn TE. 19; 20 Eq.; Bat. don rig jo. 17, 23; 46, 25; TE. 2 LU.; p. 142, 5; SC. 37, 8; 42; 2). 309, 37; 311, 27; dond rig ocus dond rigain FB. 62; 65; 73; do rig aingel Hy. 2, so; do rig Eomän FA. 32; fri rig Dalaraide p. 17, 21; Acc. rig n-amra Hy. 6, ] ; co rig n-ilainglech Hy. 1, 10; ri rig n-Ulad "X Lg. 5^22^; rig n-Erend TE. 13; >j^ ^F^ar^Tfrig %. 6, 20; 25; L^^J2 p. 132, 2; F5. 7; ni fil .. rig L(l. 1 0: lasin rig p. 46, 23; fria rig p. I^, 10; ria rig p. 141, 20; la rig Laigen j5. 46, 22; eter rig ocus oUo- main p. 328, 19; p. 142, 20; eter rig ocus rigdomna FB. 12; Voc. a ri Isech n-Erenn FB. 27; PL iVoirt. rig FA. 29; T^J. 1 i?7.; SC. 22; na rig ocus na toisig FB. 28; G'ew. na rig SP. V 10; 14; na rig Ocus ! na töisech FB. 6; greit rig 46? hi Temraig na rig SC. 21; Dat. dona rigaib SC 23; do rigaib ocus rig- ' domnaib hErend FB. 19; di rigaib massaib Marggae SP. V 12; Acc. la riga Wb. 28a, 1 {Z'K 262); rigu SC. 30, 6; Du. Nom. na da rig SC. 33, 7. — Compos. C^mmall mac Trenmöir rig-fennid hErend CCn. 3; rig-läim Hy. 5, 56; ina rig-rosc LU.p. 1211*, 26; rig-chathair FA. l'dLBr.; rig-domna,-imda, -rad, -rath, -sude, -thech. — Vgl. ärd-ri.

ria s. fri.

ria n- s. re 11-.

riabhach brindled, tabby, gray O'B.; On the Mann. III p. 90.

riabhau a stvarthy person 1 O'Don. Suppl.

riacht T-praet. kam, kam an, j erreichte; Z^. 455; CDon. Gramm. j p. 245 als Praet. zti righim I reach; I Sg. 3 corriacht cäcli araile ScM. 18; ! FB. 28 (CO macht Eg.); do riacht . . CO dün Fremaind TE. 17 ; in tan i do riacht p. 40, 9; dom riacht Oss. II 5; PI. 3 do riachtatar TE. 3; 19 Eg. — Inf. Dat. dul dia riach- tain SC. 34; iar riachtuin p. 142, 14; iar riechtain ind FB. 29 Fg.; oc comriachtain „coming together" FA. 14. — Vgl. ro siacht, do-riacht.

riad Fahren, Reiten; „to tra- vel in a chariot, in a boat, or on horse-back" Crowe, Siab. Concul. p. 409 ; running, racing, a course O'R. ; for arriad FB. 47; hi tir omnä riad röot p. 310, 27 {vgl. FB. 34)?

riadaig-im III ich fahre? — Praet. Sg. 3 i. ro riadaig i. ro im- thig Gl. zu reided Hy. 5, 97.

riadaim ich fahre, befahre. j — Praes. Sg. 3 rel. cach rot ria- I das do charpat-su FB. 34; PI. 3 [ 739 ]cäin in reim riadat bi LU. p. 5^, 32 1 {darunter i. radit; riarait LJfly. Amr., Goid.^ p. 157). — Praes. sec. ■ Sg. S in chaillech reided currech Hy. 5, 97, Gl. i. ro riadaig i. ro imthig (imreded Fr.). — Fraet. PI. 3 batar sinde riadatar a fochlai I fria faitsi Corm. p. XXXIX {„'twas ive tliat rode 011 his fochlae hy Im faitsi"). — Inf. riadad, Gen. cona eoch data FB. 31: Fei. p. LXI.

riadu, riadu curach ocus graig SC. 31, 12 u'iada H.^, nach Stokes Beitr. VII 54 „JJ-imperfect" von riadaim {„Boot und Boss pflegen . . vorbeizukommen" ?).

riag- F. patibulum Z^. 18; i. i cesadh O'Duv. p. 111; a cross, gallotvs O'B., vgl. riaghadh h anging ibid. — Sg. Gen. do bithaitreb pene ocus rege fjU. p. 17^, 26; PI. Gen. CO n-immud a i)ian ocus a j riag FA. 21. — Compos. na i'iag- carcar no inna n-gnim-carcar Gl. zu ergastolorum Goid^^ p. 69 [LHy.y

riag-aire 3f. „the executioner" Fei. p. CLXXXVI ii.

riag-nl, riagol = lut. regula Z-. 18; riaghail norma Ir. Gl. 61. — Gen. seichmech riaglä athardai SC. 26. — Vgl. com-riagal.

1. riam vor ihm, die vollere Form der Praep. v^ n- mit Pron. suffixum, TE. ^ LU. (remiu Eg.) SC. 36; Sc3L 6.

2. riam Adv. vordem, vorher, früher; antea Z- 613; p. 131, 3; -it Lg. . 11 : Sc3I. 11; nit acca riam remi seo TE. 5 Eg. is hi-sin tra ingen iss coiri . . atconcatar süili däini riam . . die Mensehenaugen je gesehen haben ibid.; in chian riam lange ante Ml. 33^, 1.

riaii Meer; the sea O'B.; gseth ai"d haar, isel grian, gair arrith, ruthach rian LU.p. ll^ 25 (== LHy. Amr. 63), über rian die Glosse i. muir. j

riar F. Wille, Wunsch, Ver- 1 langen; voluntas Z'^. 18; vgl. am- riar. — Sg, Nom. riar TE. 5 Fg.: FB. 16; 33 Eg.; Dat. ailebthäir "X" dorn reir fein Lg. tj ; böi . . in ben dia reir zu ihren Diensten FB. 79; do reir ad volnntatem, secundum, fo r^ir sab potcstate Z'^. 659; do reir shenaid na Roma „according to the will" lltree Hom. p. 16, 9; Acc. irrc^ir n-Aile?/a FB. 16; im röir na curad FB 79; fö a reir fodein 46; dönaid mo reir-se FB. 16; denaid mo riar-sa [Form des Nom.) 74.

riarach obedient, submissive O'R.; CO l)am riarach Lc/. 13 Xc , T^V^

liaraim I please, sattsfy wU.

riasc a morass Corm. Tr. p. 147.

liastrad M. Verzerrung, Ver- drehung, bes. die Verzerrung, die an Cuchulinns Körper eintrat, loenn er in Kampfesivuth gerieth. — Sg. Gen. fol)ith cach riastarda dos ber for a aigid cu chäch „be- cause of every distortion tvhich he brings on his face towards every one" Corm. p. 38 reim; Dat. iarsin riastrad sin riastarda im ChoincH- ainn LU. p. 80^ 21.

riastraim II ic/t verzerre, ver- drehe. — Pass. Praes. sec. Sg. 3 riastartha a bei co ürtrachta LU. p. 791», 40 ; is and so c6t-riastartha im ChoincMZamn ibid. 22 {da trat die erste Verzerrung an C. ein); iarsin riastrad sin riastarda im Ghoinculainn ibid. p. 80^, 21. — Praet. Sg. 3 ro riastrad immi FB. 27. — Part. Sg. Nom. in riastar- tha a hErind FB. 35 [gemeint ist Cuchulinni. — Inf. riastrad.

riata, ech riata Beitpferd, s. riadaim.

riatai FB. 71?

riathor torrens Ml. 50 r.

ribar Sieb; i. criathar Corm. p. 39; O'Dav. p. 110; cota riagfai- dher amail ribar i. co ro tolltar tu amail criathar ibid. p. 112 {„be thoH pierced like a sieve" Corm. Tr. p. 144).

riccim I («nrf Iir? für ro-iccim {vgl. ticciva.^, ichkomme, erreiche, mit blossem Acc. oder mit co ; ani ricu a less id quo egeo Z-^.429(Trb.32a,5). — Praes. 1 airimmou (air is mou?) ruicim les m'airclilssechtae indaas digal do thabair[tl form Ml. 22'=, 14; Sg. 3 ros ic and FA. 16 (>ros ta andißr.); s. corrici donec attingit; [ 740 ]PI. 1 recam-ni a les FB. 56; 3 iii recat a less . . iii aile FA. 5 (ni adilcniget . . o ni aile LBr.) ; Praes. Conj. PI. 1 recam in n-eclais wir ^vollen in die Kirche gehen Hy. 5, 93. — S-fut. Sg. 1 ar nad ris iifernn dass ich nicht in die Hölle komme Hy. 6, 20; 2 m ro is chluim SG. p. 229 {Wi. Gr. p. 118); dia ris mo thuaith wenn du in mein Land kommen loirst p. 133, 7; co ris in corthe cetna SC. 12; PI. 1 ro issam Hy. 1, 43; risara 42; cot rissam 44; gu rissim Emuin p. 142, 12; 13; 5 cot risat mögen kommen Hy. 6, 10. — Fut. sec. Sg. 3 sech ro ised ro issam „ivhoever shall reach may we reach" Hy. 1, 43; connä rabi ben nad risset da en diib so dass keine Frau da war, die nicht zwei von den Vögeln erlangte SC. 6 ; PI. 1 ma rö ismais sid boadaig FC. 6; 5 co .ristai FB. 41 Fg.? — B-fut. Sg. 1 l^ mos ricub mo mochlige fj g. 18, 38; con riccfu TE. 11 Fg.- 2 Dep. ricfai- ther ales do gillai Sc3I. 7? — Fat. sec. Sg. 3 mäd fir ricfed . . mo thir ivenn er wirklich in mein Land kommen würde SC. 11, 5. — Per f. Sg. 1 ranac-sa . . bale ingnad SC. 33, 1; 36; ni ränac TE. 12 LU.; ranuc-si tech n-an p. 145, 3; 5 rä- nic FB. 43; 81; luid corränic co Coincnlainu ibid. 61; co ränic in corthe SC. 13; FB. 38; 39: 40; 62; 64; 70; coso-ränic FA. 21; corränic dö raind nammucci ScM. 11:, p. 132, 7; ron anic [Fr.) a leass Hy. 5, 87; PI. 2 inti räncaibair FB. 90; cusa räncaibair ibid. 73; 3 räncatar FB. 70; rancatär 76; co rancatär in n-insi SC. 35; 15; FA. 4; FB. 90; rancotar p. 39, 15; CO rancatär co airm SC. 14. — Inf. Nom. nach mö a richtu a lessa dait-seo andas dam-sa Rev. Celt. III p. 178; ni mö richtain a Icssa in gai duit-siu oldaas dam-sa ibid. p. 179.

doii riclied FA. 2 LBr. zu do- rochimV

riclied N. Himmelreich; cae- lum Z 802. — Sg. Gen. dochum richidFJ.. 3; Dat. irriched Hy. 5, i05 (i. irrigiath i. hi ferand ind rig nem- da); Acc. corrice in riched FA. 15.

richess F. Kohle; richis i. tine O'Dav.p. 110; richis « flame CR. — Acc. ar a chosmaili ind öir fri richiss SG. 47^; ro ucsat demna ra'anmain isin richis ruäid LU. p. 114b, 33; ibid. 36 {Sidb. Concul.). PI. Gen. riches s. 2. ruibne; Dat. for richessaib rothened ScLb. 20.

richisäii carbunculus SG. 471» {Z- 788).

rieht M. Form, Gestalt; rieht Status, destiiiatio Z'^. 21; vgl. an- rieht. — Nom. rieht for cäini co- stud FB. 22? Dat. hirriucht Essu „in Esau's form" Tur. Gl. 85; i rieht mnä FB. 24; hi riet enlaithe p. 143, 4; 144, 26 ; it rieht SC. 14; dia m-bad Chii no beth it rieht loenn es Cu statt deiner wäre 34, e; Acc. notolbad in ea'ch rieht FB. lb PI. Dat. irrechtaib bo oeus dam oeus ech FB. 24; FA. 33; no del- j bad i n-ilrechtaib FB. 75; slog mor do aingHb irrec/ttii en n-gei Threc Hom. pi. 36, 25.

richtu, richtaiu s. ricciiii.

rig- Unterarm, Elbogen, Ge- «  lenk; the arm from the elboiv to ■ the ivrist, a cubit CR.; righ no • guala Gl. zu dae CDav. p. 79. — Sg. Nom. in raig oeus in doit eusiu alt na gualand Corm. p. 11 deaeh {„the elboio and the liand"); PI. Nom. righti TE. 4 Eg. (Form des Acc.)- Dat. cusna rigthib no cusna sliastaib no cusna doitib zu cum cubis et manibus Gild. Lor. Gl. 164; Acc. na rigthe no ua huille zu tdnas ibid. Gl. 163.

rig^s. ri.

rig-aim II ich mache zum König, kröne. — Pass. Fut. sec. Sg. 3 innas ind fir nö rigfaide das Aussehen des Mannes, der- zum 1 König gemacht werden sollte SC. 23. — Praet. Sg. 3 flaith De ro rigad Fei. Prol. 104; 3Iai 18; Epü. 263.

rig'au F. Königin; regina Ir. Gl. 20; Corm. p. 39; vgl. rigna, | wozu auch der Gen. rignai, rigna gehören könnte. — Sg. Nom. rigan | Hy. i, 10; TE 2 LU.- Briccriu . . [ 741 ]ocus a rigan FB. 16; 2G; rigoii p. 145, 4; Gen. di churp rig sceö rignai FB. 22; ,,ni elub", ol si, „or isam ingen rig ocus rigna" TBF. p. 144, 8; rigua 61; TE. 6 LU.; na rigiui TE. 15 Eg.; Dat. dond rigaiii FB. 62; 05; 73; Acc. ni fil rigain SC. 46; gin rigiiin TE. 2 Eg.; PI. Nom. ind rigna FB. 28; Vf- ard-rigna .i^L^JL-iäi -4cc. d^ca a riguu SC. '60, g, /u'S rigna.

rig'da königlich; regius Z^. 792. — Nom. ind rigan rigda -Hj/. 4, lo (.Fj-.); Drt^. F. ina chathäir rigdai FA. 8; CO fleisc rigda p. 310, i; Acc. F. imön cathraig rigdai FA. 13; ama? inind rigda FA. 8 i^r. i^rig LU.) amo? redlaind rigdai 10 jLßr. ^rig LU.).

rig-derg:, bä messi in Cüchulaind cathbüadach gnüssachtach gesech- tach rigderg roiglethan rogellach LU. 2}- 114a, 10, „wrist-red" Crowe, Siab. Concul. p. 381.

rig'-domiia „the materiell for a hing, a prince, royal heir" On the Mann. III Index; riogh-dhamhna royal heir, futurus rex O'Don. Suppl. — Sg. Gen. dia m-böi Ca- thair Mör . . irrigi Temrach ocus Cond Cetchatbach hi Cenandos hi ferand rigdomua CCn. 1 ; Acc. eter rig ocus rigdomna FB. 12 ; PI. Nom. tri rigdomna do Saxanaib LU. p. 93, 27 {„three Saxon royal prin- ces" On the Mann. III p. 146); PI. Dat. do rigaib ocus rigdomnaib ^Evend FB. 19.

ri'g'e regnnm. — Sg. Nom. rige > Hy. 2, 43; rige breg m-bude SC. 33, 35; rige Isech n-Erend FB. 8; 59; 87; rigi FB. 78; rigi nirt TE. 9 Eg. Gen. garra rigi SC. 27; iar n-gabail rigi p. 311, 26; rige TE. 2; däig a rige FB. 94; for a chüairt righiu TE. 8 Fg.; Dat. don rigiu Fel.Prol. 31 ;,irrigi Temrach CCn. 1 ; Acc. rige n-Erend TE. 1 LU. rige Hy. 2, 28; rigi n-Erend SC. 21; rigi 22; hi richi n-Erend {Acc. an- statt des Dat.) TE. 20 Eg.

rigr-fäith M. der Tcöni gliche Dichter (vgl. skr. räjarshi). — Acc. triasin rigfäith [David) p. 169, it<.

rig'iiii ich strecke aus; rigid i. sincdh O'Dav. p. 110. — Praes. Sil. S rigid-som a Am FB. 82; 87; ro rigi FB. 86. — Pcrf. Sg. 3 ro reraig in riglaim Hy. 5, 56 (foro- raid Fr , auf diese Lesart scheint sich die Glosse i. ro foircstar zu i beziehen); PI. 5. ro rergadar a läma O'Don. Stippl. s. r. diiibhracadh {vgl Ztschr. f. Vgl. Sprf. XX III 212).

rig'-iindae das königliche La- ger; Sg. Nom. FB. 2.

rig'iii, righin tough, adhesive, slow O'B.; righin tough O'Don. Suppl. sceithaige; vgl. imm-rigne.

rig'-lepaid das königliche Lager; Gen. iar n-dergud a rig- leptha doib LL. fo. 41. a. 2 {TBC.).

rigua F. Königin, vgl. rigan. — Sg. Nom. rigna nä ri SC. 34, 8 (rignae H.) Acc. cen rignai TE. 2 LU. PI. Gen. ceit rigiise 5'P. V i4.

rig-uacht s. bau-rig-nacht.

riguaide gueenlike? Sg. Nom. rigon . . rignuidi p. 145, 4.

do rig'ue p. 41, i4 s. do-g'iiiu.

rigrad F. coli, die Könige. — Sg. Nom. do rigrad ro molur Fei. Prol. 13; Epil. 239, rigraid LBr.] Acc. im Chonchobur ocus imön rigraid FB. 44.

rig--rath, -räitli Königsburg. — Sg. Dat. assin rigräith SC. 33, i6; PI. Gen. la rig na rigrath „of the royal rampaHs" Three Hom. p 98, 26.

rig-'Sude N. Thron. — Sg. Nom. rigsudi FA. 7 (sudi LBr.); 11; Gen. mörthimchell ind rigsuide FA. 12 (-sudi LBr.); Daf. isind rigsuidi FA. 9; Acc. im rigsuide FA. 7 i-sudi LBr); 15.

rig--tliech N. Königshaus, Pallast; rigteg praetorium Z'^. 855; 271. — Sg. Nom. arrigtech FB. 55; a rigthech n-uile ibid. 20; Gen. ind rigthi^e FB. 2; 16; 82; 88; rigthaige ibid'. 7; 60; rigthaigi 13; rigtaige 59; rigtigi p. 310, i; Dat. issind rigthig FB. 12; 15; 17; 55; p. 310, 4; Acc. arrigthech FB. 15; 79; arrigtech ibid. 55; 62; PI. Gen. öen na rigthige FB. 85.

rigtr^u -Fi?. 37 zu rig Gelenk? vgl. rigderg.

[ 742 ]lim Zahl, Zählen; a rim-si do- ron-sa ihre Aufzahlung Fei. Prol. 268.

rimaire 31. computator Cr. 3^ (Z". 21).

riiuim, rimhim I reckon, n um- her , count O'B., s. ad-, do-rimiin; Praes. Sg. 1 ui ru rimo Hg. 5, 4i Fr. 2 Dep. a ri rimther flaithe Fei. Prol. 286 ; com v'ig rimther flai- the ibid. Epil. 46. — Fut. sec. Sg. 3 rimfed reniia uime LHy. Ämr. 64.

1. riud, riuuilif. Spitze; cacumen Ir. Gl. 1008; in rinnd cuspis Z'^. 233 (Wh. 134); Gl. zu eö (Brosche) Dav. p. 81. — Sg. Nom. rincl aurlabra SC. 2; rind solus Fei. Jan. 30; Dat. do riud gai La. 15: ior cach riud s. unter fömsige; for rinn.cech diiail TE. 3 Fg.: do riud lud feöir FB. 88; PL Nom. maigeu na äigder rindi SP. III 5? Dat. for rindib sieg s. unter fonaidm; Acc. dercas rinni ruada SC. 15 (,1'inne H.). — Vgl. roi-rindi.

2. riud -ZV. Stern, Sternbild, vgl. reuu. — Sg. Nom. arriud siu haec constellatio SG. 70b i^z- 233); Gen. aium renda Gl. zu pisces SG. 73a (Z'K 12); iarthimchul n-di lud rindi Goid.^ p. 53 (Wien. Gl.)? Acc. frisa rind circum constellationem Cr' 18'i (Z- 235); rethid fri cach rind Goid. p. 53 (TF/m. Gl): PI. Nom. na riud siqna (sidera) Ml. 2a, 14 (Z^. 236); reima nimi jP£. 25; p. 191, 24; Dai. isnaib rendaib in sideribus Cr. 18c ; do reunaib uime FB. 19; LHy.Amr. 64; ar is üaidi soillsi dona reunaib ocus do roscaib döini LHy. Amr. 62. — Compos. riched rind-mas Fei. Epil. 378.

3. riud i. crann („spear-shaft"), ar is do rinn seine donither Corm. Tr. p. 145.

4. riud, rinn i. ceol co cuibdhius ina agaid, „music, tvith correspon- ding music against it" On the Mann. III p. 252 (vgl. O'Don. p. 110) ; i tir ü-ingnad hi fil rind p. 132, 22? ses dana in rig co rinnib Fel.p. XCVI.

5. riud, rinn i. eolus, ut est air- cital i. in rind ro bui ac Amirgin ocus ic Roighue, rinn aire ocus rinn molta (die Kunst des Spottens und die Kunst des Lohens) O'Dav. p. 111, vgl. rinn unterstanding O'B.

6. riud, riun für frind, frinn, die Praep. Praep. fri mit dem Pron. der 1. PI.

riudacli gestirnt Fei. Mai 22.

riudaide, rinnaidhe „engraver" On the Mann. III p. 209, von 1. rind.

riudaim ich steche, verwun- de? nomen do fir serad rindas cach n-aigid Corm. p. 38 rinntaid; ro rinded i. ro gonad co rindib Gl. zu Fei. Febr. 14 1^.9. ringim).

riudaird F. der Name des Vers- masses, in welchem der Feiire des Oengus geschrieben ist: se sillteba ina cethramnaib ocus a dö dec ina lethranuaib ocus a cethair XX ina rann[aib] chomlana Fei. p)- VII (Laud) ; rindard ibid. p. II (LBr.) ; I rinnard ihid. p. XI {Itaiol.) Gen. aichue rindairde ibid.

rind-aitli mit scharfer Spitze versehen; PI. Nom. clöthi . . rind- aithi spitzige Nägel p. 191, 15; fera . . rindaithe 27.

riud-balc, Cred riudbalc Ingen Ronän „star-strong" Fei. p. LXXXIX?

rinie „a round wooden hucket" On the Mann. III|>. 117, s.Mwfer fethal.

riud-uem N. Sternhimmel Fei. Mai 29.

do riufed p. 169, is s. tiufet.

riug'im, vgl. reang i. rebadh O'Dav. p. 111; reangadh to hang, laqueo strangulare O'Don. Swppl. — Pass. Praet. Sg. 3 ro ringed „was tortured" Fei. Febr. 14, Gl. i. ro rengad i. ro riagad no ro rin- ded i. ro gonad co rindib; ro rean- gadh i. ro riaghadh O'Don. Su2}pl.; PI. 3 ro ringthe co rinnib „they ivere tarn ivith spearpoints" Fei. Prol. 37, Gl. i. ro reptha.

riuu s. riud.

riuutaid « man of satire Corm. Tr. p. 141; rionnaidh i. aium d'fior äorachais rionuas no dheargas gach aghaidh O'Cl.; von 5. rind. y

ris i. scel LHy. Amr. 8. ^ vxS*^

ris s. riccim. '— —

risuid SC. 45, 23 (risnit H.) für frissa n-id s. fri und 1. id.

[ 743 ]1. rith M. Lauf, Laufen, Inf. zu rethim. — Sg. Nom. iu rith sa Gl. zio amra retha Hij. 2, o; rith fri nemh TE. 9 Eg. rith lunae Goid.^ p. 53 (Wien.' ßl.) Gen. ba amra (Fr.) retha „it was a marvel of a journeij" Htj. 2, 9 yi. in rith sa); arretha tian-tidchell SC. 30, 4; Dat. dind riuth de cursu Wb. 201» (Z'^. 12); tiao;ait inna rith sie (jehen im Lauf FA. 29; for rith im Lauf Hy. 5, 93; berid riuth FB. 49, berid rith p. 310, 20? Acc. ro leic a rith dö Gl. zu Hij. 5, 51; a rith m-buadai s. unter forcend.

2. rith SC. 41?

ritliim Rhythmus; tre rithim dan dorigned, tri caiptil and ocus cethri lini cech caibtil ocus se sil- laba dec cech line Lat. Hy. 1 Pref. {Goid.^ p. 92); tre rithim vero tecit, ocus da line cech caibtil ocus da sillaib deäc cech line Lat. Hy. II Pref., lY Pref, Yl Pref,YU Pref, X Pref; Fei. p. CLVII 43.

ro uniibersetzbare Verbalpartikel, die besonders dem Praeteritum, Perfectum, Conjunctiv und Futu- rum vorzutreten pflegt, Z^. 441 ; vereinzelt rö sini FB. 27; rö böi •:^ 62; rö grecha i^^; bistveilen ru: o^ru biam »ST. II 5; ni ru bim-sa SC. 41, besonders tcenn zuyischen Präpos. und Verbulform gestellt: atrubairt SC. 33, 29 w. ö.; imda- rubart SC. 4; dorumenatar FB. 82; in späteren 3Iss. auch ra: co ra linad p. 40, 33; ra chuirtistar TE. 2 Eg.; rias ra giallsatar Oss. I e; Die Schwächung von ro zu blossem r zeigt sich sehr oft da, too ihm eine zum Verb gehörige Präposition oder Partikel corausgeht, s. weiter unten. — 1) ro aspirirt den folgenden Consonanten: ro ches Hy. 1, 35; 5, 16; 70; ro charastar SC. 5; 45, 20; CO ro chotlur FB. 31; 36; 85; ro thinsat FB. 57; 63; TE. 13 Fg.; ro firad Hy. 1, 22; SC. 46; ni ro regart (für fregart) SC. 18; co ro sai p. 43, 13; TE. 2 Fg.; 3. — 2) ro mit Pron. suffixum: 1. Sg. romm ain Hy.6, 26; rom bith ibid. 23; ram biad. rom biad SC. 11, 6; rom icad-sa TE. 14 LU.; rom thoicther SP. I 4; rom admilset ,S'('. 28; 33, 5; 46; PI. roun ain Hy. 1, 30; TE. 13 LU.; ron soerat Hy. 1, 10; 14; 24; 27; p. 40, 36; 2. Sq. rot bia Lg. 9; ScM. 12; 13; 14; FB. 87; ^ rot char SC. 30, 12; TE. 13 Eg. rod gab TE. 8 E(f.? rod dusci ÄC. 30, 1? PI. ro bur fucc CC. 5 £■(7.; ro bar fachlisem ScM. 5V .3. «S^r. rom-bertaigedar ScM. 4; 15; rod m-bertaigedar ScM. 15; rod finnfa TE. 7 Eg. rod glinnestar H^i/. 5, 45; ros m-bi 78; ros leci SC. 13; ros fodail a thorud p. 40, 11; 26; ni ros caithset p. 41, 15; 48, 23; ros böi ni ScM. 3, 2; ros frecair . .ülö p. 40, 4o ; rus gab . . ceill FA. 31 LBr. (ro gab LU.); PI. CO rus blig p. 42, 11; ros gab slüagu in düne FB. 44; ros bia »Seil/. 4; das Pronomen an do an- gefügt dazivischen geschoben: ro das gaid Hy. 5, 35; 53. — 3) ro mit Relati vp r n omen : träth rom-böi FB. 86; couid samlaid rom-böi FB. 44; in tochim ron uicset FB. 7; 44; in breth rod n-ucad dö 78; das Belativpron. geht voraus: an ro bo dech FB. 54; das relative i n- : irro chloth Hy. 5, 70; SC. 25; irrabe FB. 43; 54; 88; in ro reccad p. 17, 23; FB. 39. — 4) ro hinter co (co n-); corro acht FB. 82; co ro la SC. 35; FB. 25; CO ro pat SC. 28; mit Assimilation an ein folgendes a: corra lai La. 12; ScM. 19; 20; jf- FB. 12; ni ra lamatar X rjf. 6; ra ^ gabus Sc3I. 16 ; conad rasailj Xpr. llj -^ corra ba ScM. 11; corra bi (für corro bai) p. 132, 17: FB. 88; 90; corrabatar FB. 25; co ra batdr 44; CO rabi FB. 27; 86; ebenso forsa 1 rabi p. 131, 3; i ra ba TE. 15 Eg.; fod rabi T£'. 13 i?7. — 5) ro hinter der Negation: ni rabe SC. 1; i^J5. 15; 25; connä rabi SC. 6; nad rabi FB. 4. — 6) vor folgen- dem Consonanten ist corro, ce ro, ö ro, ni ro, nä ro oft zu cor, cer, or, nir, när verkürzt: cor fer p. i 41, 36; cor bo FB. 27; 59; 87; [ 744 ]cor bo FB. 10; ciar bo SC. 33, i; | y or nad fil JLg.Sj^ nir chotail ocus ! ni ro loing PJffT^bS; nir theig 57; nir ratbaigsem FB. 43: nir bu Hy. 5, 5; SC. 25; 26; 32; FB. 39; när bu FB. 90; SC. 26; connar cun- ' gaiu FB. 39; couar be TE. 12 F^r.; 7) Verschiedenartige Verschmelzung | - jrtjf fZer folgenden Verhalform: co ! rolsat SC. 35 (fwr ro lasat); nir j rodchad TE. 12 LU.; ni rodmatär ' Fi?. 56 {für ro damatär^; rotbcai- yf ther SP. I 5; CO ragbaiset Lg. 13; CO raeblangtar Fi?. 20 (für ro leb- langtar); corroimid ScBI. 16; cor- !>, raimid JLg. 15 (/?«• corro momaid); ni raibi T^T^ Eg. n. ö. ; rop ditiu ' dim Hij. 1, 15; le; 20; <S'C 44, s; ; 45, 2; (ST. I 4; CO rop cöir FB. 26; I roptar p. 41, le; F5. 79. — 8) i« | fto' Composition steht ro ztvischcn Präpos. tmd Verbalform: assrollem | Hij. 5, 100; atrubairt SC. 33, 29; i 34, 5; FB. 20; TE. 5 Fg.; 19; > •^ adragart L c/. 1; adroetbuig CC. 6 | Fflf.; aronenuscc *id. ; dorumeuatär | •)- FB. 82: dorurmis jLci. 18, 2 ; dor- I roega ü^/. 2, 51 {für don-ro-gega) ; p. 141, 28; doraiga ScM. 19; dorn roet p. 140, 29; co n-darafnetar 'Jf- Xq.^ 11 ; dorn roipnitar SC. 38, 5; dongenai Hy. 5, 23; dorigne 40; FB. 16; foruigenai j). 17, 33; cid dot rönad SC. 9; 12; dorala p. 46, 22 = tarla p. 39, 20; torchair TE. 13 LU. SC. 7= do-ro-cbuir p. 144, 3; fororaid Hy. 5, 32; föd ruair SC. 41. — 9) In Decompositis zwischen der ersten und zweiten Präposition: tbröcrad FB. 13; foräcaib p. 41, 9; ScM. 7; 9; forfacuib TE. 8 Fg.; foröpair SC. 44; dorodba Hy. 4, 5; do rairngert FA. 2; do riuchraiset p. 145, 13; doreilgis ScM. 13 (ro thelgiusa ibid.); die Präpos. geht mit Pron. suff. voraus: fos ro laich Hy. 1, 62; im-da-ru-bart SC. 4; immim rorda Hy. 7, 5»; for-don-ra bat Hy. 5, 104; ar-don-roigse Hy. 1, 31; ar-runn-utaing p. 141, 15; arid ralastar Hy. 5, 75; araralad Lg. 17j..i6. — 10) Selten steht ro vor dem Verbum compositum: ro forcongart p. 46, 23; rescomloi FA. 31 ; ros fodail p. 40, 11 ; rus freccair TE. 9 Eg. —

Gebrauch, sehr gewöhnlich vor Perfectitm und Praeteritum, k- . z. B. ro selaig FB. 31 ; ro scäig 43 ; rio" ^** ro bo chöir 56; ro siachtatar 43; /^'^_- ro Sirius 32; ro scrüt 16; ro brou- ~^ nad. 9; ro alt Lg. 6 ; hierher auch if^ ro fetar ich weiss, kenne (das bald perfectische , bald präteritale Be- deutung hat) und die pluralen Präsensformen, ivelche nach Ana- logie des Perfecttmi ßectirt werden: ani ro innisemär ivas wir erzählt haben FA. 15 ; ro imthigitar Sc3I. 6. — h) Vor Präsensformen in der Erzählung, die dadurch praete- ritale Bedeutung erhalten: ros leci SC. 13; rö sini FB. 27; ro rigi 86 {voraus geht das einfache Präsens iadaid); ro dalait ScM. 5; ro sagat FB. 66; rom-bertaigedar ScM. 4; 15 (,rom-bertaigestar ibid.); hierher das passive romoltar, für rom moltar, jj. 142, 5» wohl in per- fectischer Bedeutung „ich bin ge- priesen"? Aehnlich ni ruirmiu (ni ru rimo Fr.) „I have not tolä Hy. 5, 41; 'Wieder anders q_ru,JiiajiL,seii ivir sind SP. II 5. — c) Vor dem Conjunctiv: ron bröeua . . ron söera Hy. 1, 56; 4, 12; 6, 22; 8, e; ni fall dorurme co cert Hy. 5, 67; ron soerat Hy. 1, 10; 24; 4, 3; 4; 5, 92; när apraid SC. 45, 24; ro be Hy. 5, 103; p. 40, 36; rop ditiu dün Hy. 1, 15 tf. ö.; ro beni Hy. 1, 36; 40; 45; 4, 11; nir bat SC. 25; 26; 28; cech duine immim rorda, . . cech öen ro dorn labrathar Hy. 7, 58; 59; CO ro chotlur FB. 31 (-ar Fg.); auch vor dem Impe- rativ: rom bith oroit Hy. 5, 23; rom-biatha(Z p. 142, 16? — d) Vor dem Praes. secundarium in modaler Bedeutung : ro päd in- main oenfer lieb würde sein La. 7; tt SC. 11, 4; 5; 29, 12; 34, 6; 44, 2; 3; ST. I 5; conna ro cbomraictis dass sie nicht zusammen kämen SC. 48; La. 11; acht co ro chuired Tg 8 • — e) Vor dem Futurum: rot bia L(i. 9; Sc3L 4; 12; 13; 14; TE. 5 Fg.- nech rod fiunfa TE. 7 Fg.; [ 745 ]ni fil ro sia FB. 8?; uacli mocl ro sasad mo beoil Hij. 5, 17 (i. ro se- sett; mit modaler Bedeutung: raiii biad arcat..,rom biad mör fina mir würde sein SC. 11, g: i'on au- set mögen unn schützen Hij. I, n; au; 6, 26; ro erthar in guidi se Hy. 1, 39; vor dem Fut. secundariiim: ni rabi . . ro sassad leth meite fair FB. 91. — f) Sehr häufig steht ro mit einer Verbalform an der Spitze eines Relativsatzes ohne Belatic- pronomen, z. B. cach ro tliuala Hy. 5, 102; cech be« ro charastar SC. 5; 14; in uait-siu ro siacht SC. 32; 34, 17: alliud ro böi isin chuach FB. 50: 62; tar na teöra fuithairbe ro bätär etcirro 82.

1. ro- als Präposition zu einem Verhum ■ gehörig {nicht bloss als Tempus- oder Moduspartikel): ro soichi-siu FB. 11, neben roichet ibid., s. rochiin; ro ised, ro issam Hy. 1, 43, neben rigam Hy. 1, i->, corrici FB. 24, ränic SC. 13, s. riceim; ro siacht Oss. 2, 5 neben dorn riacht ibid., do riacht p. 4U, 9: ro ucaiseo FB. 18, ^6. ro fuc FB. 20, neben rutaisiu FB. 19, s. ruc- caim; ros tä FA. 29; ibid. 16 LBr.

2. ro- vor Substantiven und Ad- jectiven als Intensivpartikel Z"^. 864. — a) Vor Substantiven: ri ro-bruth ro-mör mit gewaltiger Wuth SC. 40, 11; a ro-acairbe seine grosse Härte FA. 9; a ro- chendsa ibid. i,mor-chennsa LBr.); a ro-foillsi ibid.: a ro-niam sein grosser Glanz SC. 33, is; in ro- grad 44; ro-chotlud 30, 2; ro-clietul FC. 3; a da roth ro-charpait die zwei Bäder des grossen Wagens FB. 34; ro-cret cairr Sc3I. 22, 5; ro-ri Gl. zu ruire Hy. 1, 4; 29; 5, 4; vgl. röed, rudilse, midies, sogar Ro-ulad FB. 71; so auch Roeriu, Gen. Roerenn SP. V 2 aus Eriu? — b) Vor Adjectiven: rp-bailc sehr kräftig ScM. 22, 6; ro-chain sehr schön CC. 3 Fg.: Gl. zu Hy. 5, 13; ro-chalma TE. 10, 2 Fg.; FB. 37; ro-cheim FB. 24; 47: ro- chennais FA. 12: ro-cruaid FB. 52: CO n-atliescaib ro-cliumrib FA. 9; ro-escid SC. 26; ro-garba /). 190,25; ro-goirt p. 191, 14; ro-imdai FA. 9; ro-mor jj. 191, 14.

1. rö zu viel? great, very O'B.; too O'Don. Gr. p. 278; ni 'bo rö lim dait FB. 17 [„too mueh" On the Mann. III p. 191

2. röprosperity, an-rö adversity O'Don. Gr. p. 271.

3. rö s. imm-raim.

do rö iß. rämiit)jPM^. zu do-rnchim.

rob .s-. rop.

rochim, roichim I ich errei- 1 che, komme, für ro-sochim. — Praes. Sg. 1 ni rochim non adeo Kev. Celt. II p. 490; 3 ro .soichi-siu FB. 11 ; 5 ro solch in ri . . dochum na hingeni TE. 5; FA. 18; iss ed ro solch a lassar i n-ardde so hoch reicht seine Flamme in die Höhe 17 ; ro solch iarom co pralnd . . döib es kam ihnen zum Essen FB. 72; ani uä roich lam SC. 44, 6; noco roich uaim Oss. II 2; PI. 3 ro solchet . . talrls sie gelangen hinüber FA. 18; nis röchet 12: 14; co röchet dub- locha 29 ; co röchet . . tarsin n-glend 22; ni nad i'olchet V,aid uli ro soichi-siu th'oenur FB. 11; cor- roichet FA. 16; 22. — Imperat. Sg. 2 roichthea co Brigh Lelth TE. 19 Eg. — Praes. sec. Sg. 3 conna roched corr inna cind SC. 5; j PI. 3 cona roichtis acht tri nöi 1 immaii'e do cech fir „that they got but thrice nine ridges for euch man" Hy. 1 Praef. (s. Immaire). — S-Fut. s. unter solch. — B-ftit. Sg. 2 gnim deoda trias roichfea neam ' Fei. p. XXXVII 3. - Praet. Sg. 3 CO roacht co üisnech Mide Lat. Hy. VII Pref: corroacht FB. 82; ni roacht {ztveisilbig^ SC. 34, s; i PI. 3 CO roachtatar Hy. 4 Praef. . — Pass. Praet. Sg. 3 nad roacht lels Lat. Hy. IV >ref.? - Fat. Sg. 3 .,ui rochebthar" ol a mäthalr „a condaigi'" TBE. p. 154, 4. — Inf. Nom. ro bo maith arrochtain and CCn. 6: roc/itain co a firathardai Three Hom. p. 96, 30. — Vgl. dorochim.

ro-daim, meit chore rodaim FB. 91, vgl. damdabach? ni ro äsa- thar a renga rodaim s. unter renga. [ 746 ]ro-darc Gesicht, Sehkraft; radharc sight O'Doh. Gr. p. 408. — Nom. iu fat ro siacht iiid ra- dairc a roisc EG. 7; Gen. techit na dCTQnu fa chetöir ead radaircc forsiu fairgi Three Hom. p. 36. 22 ; adverbiell: conuaca in scath chuci aniar rodarc a sula co fota dond farrci FB. 81.

coudot rodbsat SC. 28 V rodh- badh hreuhing, subduing O'R.; vgl. do-rodba.

rodd^t ScM. 15?

roddiisci s. rodusig'.

rode F. Böthe, von ri'iad. — Dat. corrodi Hy. 1, 29 Fr., co riiadi LHy.

rodet i. ro dam (s. 2. damim) O'Dav. p. 111; ro aititnighe ibid. p. 113.

ro-dlecht proprius, debitus, s. unter rü.

rodusigr, 2. Sg. Imperat., vgl. diuscim, rodusig suan erwache aus dem Schlafe (i) SC. 30, n; Conj. Sg. 2 roddüsci suan ibid. 1.

roe F. a piain, a level field O'R.; an arena, a combat StoJces, Goid.'^ p. 64. — 5*^. Nom. amaZ as reid ocus as cobsud ind röi (plani- ties) dogleunar do suidiu sie ba cobsud ind re i n-gaibthe cech salm Ml. 54 r [Goid.'^ p. 24); röi oss „a land of deer" Gl> zu ross Corm. p. 38; fo bith na roe fechtae „tvm. des qefochtenen Kampfes willen" Beitr. VII 67 {Sench. 31.); in cach cath-roi „in every battle-field" On the Mann. III p. 426, 1; hi roi Valentini Marcellus ro ringed Fei. Febr. 14; isind roi no isind ergail Gl. zu scammate LHy. fo 'dh yGoid.^ p. 64); CO lüas faindle no gäithe no chliabaig dar roe maige LU. p. 80a, 30.

röed Wald; für ro-fid; roed i. rotidh na caille, ut est frithe roedh no sleibe O'Dav. p. 113. — Sg. Nom. cach roilbe ocus cach rofid no gnäthaiged Find Corm. p). 34 orc treith; Gen. fo roid[a ross] SG. p. 204V Acc. tria dub-raed !<(/. 17, 44.

1. röeii M. Weg, road Fei. Index; raon raadhma Tor. Dh. p. 104; PI. Acc. a fuil . . dorortad fo roeuu Fei. Mai 27, i. ro doirted for rötu no ior conaire in talman i. foroeuchoei.

2. röeii Brechen, Siegen; raon success, victory O'B. — Sg. Nom. mad forum-sa bus röen indiu On the Mann. III p. 446.

röensiim ich breche, wie brissim gebraucht; räonaim I defeat, turn, change O'B. — Praes. Sg. 3 roenid for cech catb Gl. zu ruanaid Fei. Prol. 256 V — Conj. Sg. 3 ro roena reunn catha Hy. 4, 4.

roere über roire durch Weglas- sung der Beduplication aus roirire, ro-rire entstanden, 2. Sg. Fut. von reiüm, vgl. die 8. Sg. Perf. roir; roere-siu uile, guido cech mec lere „grant thou all the prayer of every son of piety" Fei. 427, 431.

roet 3. Sg. Praet. zu emim, s. ar-fo-emaim; röet Gl. zu adreth Fei. Prol. 120.

rosr Oss. I 11?

rog"da „choosen", Donnchad dric ruad rogdai Fei. Prol. 221, Gl. i. roga sochaide he.

rog-lacli, für ro-galach, sehr ta- pfer; Nabgodon ruad roglach Fei. Prol. 94, Gl. i. ro-galach i. ro-fergach ; Gen. miadLöegMiVe roglaig ibid. 170. K, rog-mar, vgl. roghmhar fat, bulky, very fortunate O'B.? Sg. Gen. maic Eoig rogmair La. 5. 12. "r

ro-g-u Wahl, Ausioahl, das Beste [ivie engl, choice, slcr. vara gebraucht); electio Z^. 270. — Sg. Nom. dobretha rogu doib es wurde ihnen die Wahl gegeben FB. 63; LHy. Amr. 135; roga 54; rogu de mid ocus fin p. 133, 3.

do roid ScM. 3, isV

roig'-lethaiiZ bä messi in Cüchu- aind cathbüadach, gnüssachtach gesechtach rigderg roiglethan ro- gellach no bid ar Maig mäinech Murthemne LU. p. 114^ 10 („palm- broad" Crowe, Stab. Concul. p. 381).

ar don roig-se Hy. 1, 31 s. air- cliissim.

cou roigset ut orent Wb. 16^ {Z' 225), 3. PI. Conj. von gessim.

roilbe Berg, für ro-slebe (vgl. sliab); roilbhe a mouniain O'Don. Suppl.; s. unter röed.

[ 747 ]roiud, roiudes ,s. raiul, raiiiiaiiu.

roiriudi, roeriiidi /s^ an fol- genden Stellen ii-uhrsrlninUch iveiter Nichts als riiul [Sj)it.zc) mit dem intensiven ro: Cirillus caiu cimbid cesais roi riudi „C. . . suff'ered füll Sharp spearpoints" Fcl. Apr. 26, Gl. i. ro ches tria i'inne roaithe na n-gse ior conair, no roe i. i cath ro mai'bad co n-armaib bite i cath; tre roe riude „through kcenest spear- points" Fei. Aug. 27, Gl. i. tre riuüib roaithe.

roirthu, ui raib acht diäs inti, nis tairic acht a roirthu „there cavie hat their supplif TB. p. 180, ä.

do roisce p. 169, 2a s. dirösci.

roissid Gl. zu cujus nutat de providentiae ratione sententia Ml. 21a, 6; rel. roisses Gl. zu nutare credatur ibid. IS"!, 21. — Vgl. ros- sacht.

cotam roither s. con-öim.

roithflter Gl. zu contrudentur Ml. 15^ 18.

cou roithi de SC. 31, 14?

roithiuehe F. hilaritas, Dat. irroithiachi Wh. öd (Z^. 15).

roitbiuecli serenus 311. 33a, 14; calm C/B. — Vgl. riitheu.

rola, rolui' s. rala.

ro-laumur, ru-laiiuur audeo Z^. 438 (TF&.); rolomur Gl. zu mihi audenti Ml. 2V 5; 3 rolaimethar audet Wh. 5* ; PI. 3 iii rotlamathor FB. 56 Fg.? vgl. rot lemathar ibid. 33 Fg.

i'om frühe; romh early, timelij, soon O'B.; in tan ro scarsom nir ba rom TB. p. 180, 21; mithig dam-sa dul ior cel, scarad frim etal bes ni rom LU. p. 40*, as; uir bo rom a räthugud Three Hom. p. 40, 10 = ibid. p. 98, 33.

rom- (in romaind, romat, rompa) ersetzt die Praep. r6 11-.

rom s. rüam.

romela SC. 44, 5 zu trennen rom ela.

romua s. ruamiia.

röu M. Seehund; phoca Corm. Tr. p. 146. — Sg. Gen. di croc- cund röin Gl. zu Hy. 5, 84. — Comp OS. i criol ron-cind „in a cuffer of seulskin" Hg. 5, 84, tvahr- scheinlich zu lesen Kouchind, vgl. Ronchend din ainm Cliondlsid ar ti'is Fei. p. LXXXIIl 41.

rond Kette; a tie, hond, a chain OR. — Sg. Nom. rond derc-öir etorro SC. 7; rond argit CC. 2 LU. ronu tindruine ibid. Fg.; long cre- dumae i medon in lacha, rond cre- dumu i niodon isin hiiug i tir ocus rond aile isin u-indsi bai i medon ind lacha TB. p. 178, 4; PI. Gen. ferbolg di figi rond crediimne LU. p. 130"', 39.

do roiisat s. do-röu.

ro-olach crapulatus vino Goid."- p. 59 [South.). röot s. rot.

1. rop s. hin Conj. S. 392.

2. rop, i"ap Tili er; quadruped Corm. Tr. p. 144. — Sg. Nom. cach rob ina chin Corm. p. 30, 18 ; PI. Gen. dar cend na robb ocus na n-ecodnach s. unter econnach; Acc. im rubu cethra circa hestias quadru- pedes Z 303 {Sench. M.).

rorben i. toirmeasc O'Dav.p. 112, vgl. „roirben is forbidden, prohi- bited" O'Don. Suppl., richtiger do- rorben, PI. 3 dororbenat /. c.

immim rorda Hy. 7, ss, s. imm- rMira.

ro-sagim ich erreiche, reiche. — Praes. PI. 3 rosagat FB. 66 (rosegait Fg.):, FA. 22 (rosegut LBr.). — Praes. sec. Sg. 3 eo öir ina brut rosaiged a güalaind for cach leth p. 131, 17; flesc argait isind airin- niuch rosaiged midlissiu in taige TBF. p. 140, 6; rosoiged FB. 91 Fg. — Ftit. sec. Sg. 3 ni rabi . . läth gaile rosassad leth meite fair FB. 91; nocon facca ni rosaissed leth nä trian do cruth TBF. p. 146, 24.

1. rose M. Auge; i'osg an eye O'R. — S(j. Nom. Hy. 7, 29; FB. 24; 47; SP. II 9; 10; no goUad a rose SC. 5; rose imlebur ina chind Corm. p. 38, 5; Dat. in cech rusc Hy. 7, 60 ; ar a rusc SC. 37, 11; PI. Nom. roisc P'A. 8; Dat. dar a roscaib 16; imma rusccuib TE. 4 Eg.

2. rose ein Name für poetische [ 748 ]Compositionen dithyrJiambischer Art, in den Mss. durch ein an den Band gesetztes R so bezeichnet (SeM. 15 falsch zu Ran» ergänzt); SC. 18 ; 19 ; FB. 46; 48; 52; SC. 40; 41; FB. 22; 23; 24; 29; 30; 33; 53; 71; EC. 2; 3; rosg a poem, a commen- tary O'Don. Suppl; rosg catha an incitement to hattle O'B.

roscad wohl gleichbedeutend mit 2. rose. i. ro-indsce {„great tvord") Corm.^ Tr. p. 144. ,

roseadach, duil roscadach „a i glossary" Corm. Tr. p. 144 roscad.

ross 1) Wald, 2) „a point ex- tending into the sea or into a laice" Corm. Tr. p. 141. — Sg. Gen. 1) for crannaib roiss rüamantai p. 310, 40? • PI. Dat. 2) rossaib Gl. zu pro- montoriis Goid.^ p. 70 {LHy.).

rossacht Schivanken, Wan- hen, vgl. roissid; ni coir do neuch rosacht rouicad Dawid es ziemt sich für Niemand zu schwanken, dass David gerettet ivar Ml. 18<^,.2o.

rosualt beist bis isind [f]airgi LHy. Amr. CO, Wallross?

1. rot die Partikel ro mit Fron. suffixum.

2. rot i. dar lium is inond ocus imrom, ut est: cobluth for rot ra- ma i. na fir doniat comluth for im imrum (sie) na rama O'Dav. p. 112.

rot Weg, Strasse; a road, way, passage OB.; i. rout i. roset i. mö oldas set i. semita luiius animalis Corm. p. 38 {die weitere Erklärung ist unverständlich). — Sg. Nom. cach rot riadas do charpat-su FB. 34; Dat. ciaso focus do root ni fagbaid oig ulchaig TB. p. 180, 2-4; PI. Gen. riad roöt FB. il=p. 310, 27? Acc. ro selgatar rotii „they hetved out roads" Fei. Prol. 29, Gl. i. slige.

rotaide p- 190, 33, „reddish" Stokes, Ir. Gl. p. 111 u)?

rota%il) FA. 14?

rotli M. Bad; Gl. zu, circulo Corm. Tr. p. 33; roth cruind Gl. zu rotae Ml. 18^, 4. — Acc. in roth ocus in carpat Sc3I. 9; FB. 64; PI. Nom. roith a charpait SC. 37, 4; Du. Gen. cechtar a da roth FB. 34; hi carput da rath Hy. 5, 84, vgl. in curru duarum rotarum S. 49.

rotha FA. 28 s. ruth.

roth-büali FB. 87?

rothcaither SP. I 5?

i'otli-cbless ein cless Cuchulinn's, vgl. FB. 64. — Sg. Nom. FB. 30; LU. p. 73a, 5; ibid. p. 1131», 33; ibid. p. I25I', 2; Gen. oc cur in rothclessa FB. 64.

roulad FB. 71 ist Ulad mit dem verstärkenden ro.

rout Weite, Wurfkraft, Wurf, für ro-fot? röd a shot, a cast, a throio CB., vgl. Corm. Tr. p. 147. — Gen. tut roit {zweisilbig?) Hy. 5, 72, Gl. i. fut erchora; Acc. fo- cheird a bunsaig rout n-aurchora uad TBF. p. 138, 14; dolleici a hathair sleig cöicrind di anuas rout n-aurchoi'a ihid. p. 146, 32; srethe in n-id böi forsin corthe roiit a Mma isin n-abaind LU. p. 62», 21.

ru s. ro.

ri'i a secret O'B. Nach dem Commentar in LU, zu a ri ril rä LHy. Amr. 2 wäre rü rä durch die dichned (i. dichennad Enthaupt- ung) genannte poetische Verstümme- lung aus rün rän entstanden, ar is rün rän rodlecht LU. p. 7 1 ff.

1. rüad roth. — Sg. Nom. tene ruad p. 191, 44; gai gorm-ruad p. 310, 39; falt . . forriiad p. 311, 1; fland rüad ferci SC. 38? ruad ro- taidi p. 190, 33 ; Gen. uiblech tened trichem-ruaid FB. 49 = jx 310, 21? Acc. amal crü rüad SC. 37, 9; PI. Nom F. tulcha ruada p. 190, 25; Acc. rinni ruada SC. 15.

2. rüad strength, poiver, a lord O'B.; ruad rofhessa {„Lord of great knowledge") i. e. nomen for the Dagdae Corm. Tr. p. 144.

ruadau i. cruithnecht ruadh i. maol cruithnecht O'Dav. p. 112, „probably rye {Boggen)" On the Mann. III Index.

ruade F. Böthe, s. rode.

ruaichillim I buy, purchase 0"B.; ruaichle i. ceudach O'Dav., ni udhbair nech sealb acht ma do ruaichli fadesin ibid. Vgl. dirrög- gel „soM" Tir. 6.

[ 749 ]rüaiin the alder trce O'T?.; eine Erlenart deren Zweige zum Färben verwendet umrden, On the Mann. V[ p. 119; ruam i. luss dos bcr dath no ciicht in faciera ca m-bi derg Corm. p. 89.

f6(l ruair s. föiriin.

con rualaid s. cou-ruale.

1. i'üam s. ruaim.

2. rüam JP. „a Borne, u burial- g round" Corm. Tr. p. 143. — Sg. Nom. ro fess ruam LHg.Amr. 44, in der Glosse ro fess röm a adnaic- tlii; is cäin a ruam dälach ,,her multitudinous city" Fei. Prol. 192; ruaim choitchend do Goedelaib „a common cemetery for Irislimea" Fei p. CXLV 11 ; is fairsiung a n- däl-som, Babiloin arruam-som Fei. Oct. 28: PI. Nom. a ruama ibid. 71.

riiamaeh i. catharda i^eZ. ./itZ. 20 ; i. fertacli i. cathardai Äug. 6.

riiamautai p. 310, 40? vgl. na fir sea thechait aniar cona renuaib ruamnait gail LU. p. 16», i.

rüamdae, ruamhdha rery great, magnificent OB.; la Carisim rigda asa ruamda relic Fei. Apr. 16, Gl. i. is catharda [vgl. ruamach") no uasal; math rüamdaj FB. 52, 2?

riiamna roth, braun? datha for etaige acas cortara, i. ruamna dearga acas corcra „broivn, red, and crimson On the Mann. III p. 88; ri ruamna buden SC. 34, 2 („« king of very great hosts" O'C.)? fi'i ruamna rus s U7iter rüs.

ruainmie lodix SG. 69» {Z- 22).

rüanad, Gen. cennach ind rua- nada FB. 90, „Purchase of the championship" LU. Facs. p. XXr? rüanad roulad FB. 71?

1. rüauaid very strong, able O'B.; nianaidh {so zu lesen) i. duine calma treorach ar muir O'Dav. p. 113; bith mairid i n-uage nert ru- anaid ar rig-ne Fei. Prol. 256 {„otir King's mighty poicer"): adubairt Scäthach go scenb a atbesc ruanaid roderb On the Mann. III p. 458; ar is bith cach riianaid recht nä talam cach ciuin celar cach triüin talam cach nuib nem ar is dord siabrai cec/i midi-siu is bith cäich ar üair imnia rcdi-siu LU. p. l]3i? nir for liraigthib dam na bo from- thair colg mo ruanaibi ibid. p. 13b, ly {Amra, „the sirord of mg hero" Crorve); robbo dor[n]d niad ocus ropo rig ri'ianada ibid. p. 59", 23.

2. nianaid „red" O'B., Corm. Tr. p. 144 ruam.

rüatliar Ansturm; „u rushing with the notion of violence and destruction" O'Gr. Tor. Dh. p. 187; Gl. zu coach „an onset" Corm. Tr. p. 46. — PI. Acc. is iarwm bert in Liath Macha ua tri dergruathra immi ma cuairt Bev. Celt. III p. 181 {„the three red routs"), vgl. tugas tri dearg-ruathair timchioll na brui- ghne Tor. Dh. p. 186.

rul)ha cutting, killing O'Don. Suppl.; rubu i. marbadh O'Dav. p. 113, dia ruibaither i. dia marb- thar ibid. — Praes. Sg. 1 conid rubaim trenöcu p. 328, 1. — Conj. Sg. 2 „Cisi digalV" ol Crimthand „Co rubse Coinculaind tar a esi" ol si LU. p. 201^, 6. — Vgl. im-rubad „thrusting" On the Mann. lllp. 444.

ruceaini, für ro uccaim, ich bringe, trage, gebäre, in allen Bedeutungen von berim, besonders im Praeteritum üblich, vgl. CDon. Gr. p. 219; mit di (,do) ich zeichne mich aus vor Jemand. — Praes. Sg. 3 con ruccai FB. 23? — Conj. Sg. 3 conid ruca let dass du ihn mit dir nehmest FB. 59; rom ucca lat chretmecho hi tirib na m-beö LU. p. 113ti, 39 {Siab. Concul.) ron fucca leis Gl. zu don fe Hy. 1, 1. — Praet. Sg. 1 conda rucus dochom n-ec bis ich sie zum Tode brachte SC. 38, 8 ; 2 rucais üaim du nahmst von mir Lg. 18, 7; ro ^ ucaiseo di mnaib Vlad du zeich- netest dich aus vor den Frauen von U. FB. 18; rucaisiu 19; 3 co ruc . . leis FB. 40; 69; ro fucc _p. 19, 31; ro-bur-fucc der euch brachte CC. 5 Fg.; FB. 20; ruc Gl. zu dobert . . iiade Hy. 5, 36 ; ind erma ron-uc FB. 43; isi breth ruc Curui doib das Urtheil, dass C. abgab FB. 89 ; ruc . . buaid trug den Sieg davon FB. 66; rüg se buaidh orm [ 750 ]„he orercame me O'Don. Gr. p. 294; [ a n-ed rucc grian do remiaib nime soviel sich die Sonne vor den Sternen ; des Himmels auszeichnet FB. 19; [ 18; 20: Bep. riicastai' Gl. zu birt ' gebar CC. 3; PI. 2 uair ro ucsaid- se . . do slüagaib na tiri sin FB. 93; 5 in tochim ron-uicset FB. 7; ron-ucset 42 ; ron-ucsat 44. — Pass. i Praes. sec. Sg. 3 ar na ructha ] dobag it cend FB. 74. — Praet. S(j. 3 ro ucad . . co tir inna ntem '^ FA. 31; rucad La. 15; FA. 3; 31; ruccath TE. 7 Fg.-., o ra uccad o belaib CC. 5; in breth i'ucad and FB. 74; 75; in breth rod n-uccad dö 78; no co rucad mac . . diüt so dass dir kein Sohn geboren tvurde ScM. 13; PI. 3 ructha chuci-siuni sie wurden zu ihm gebracht ScM. 1; 2; FA. 2. — Vgl. tuccaim.

rueee F. Schande; dedecus ZI 765; i. nairi „shame" Corm. Tr. p. 146. — Nom. asbertar a n-anman | arndip rucce doib es werden ihre Namen genannt, damit es Urnen eine Schande sei Wb. 30», 3 {Z^. 1036); Acc. cen ruci FA. 35. — Vgl. enech-ruice.

nicht i. inar, ut dixit Fercertne: hi n-deich ruchtaibdergaCorw.p.39.

rudi, condot rudi SC. 28, a fir rudi atrai ibid.?

rii-dilse F. der volle Ziibeh ö r, von ruidles; s. unter comslanaigim.

rudrad prescription O'Don. Stippl.; On the Mann. III Index, Corm. Tr. p. 143; sencathraig na n-gennti imaroraid rudrad Fei. Prol. > 206, Gl. i. imma ro ferad i. imma " ro gniad rudrad i. ro-durad i. beith CO foda ior ferand comaithech; ru- radh i. rodura, i. beth co foda for ferann comaidhtech O'Dav. p. 111 {„to be long on a neighbouring land" Corm. Tr. p. 143, vgl. rudrad i. roduradh i. anadh fota for tir nach aile aus H. 3. 18 citirt ibid.); , rudrad i. rodürad Corm. p. 39 {,,ac- ; quisition of ownership by long use or possession" Corm. Tr. p. 143).

ruibe a hair O'R., s. unter gerraim und cairche.

1. ruibue, ruibhne a Za nee O'i?.,- mo ruibne Oss. III i, i. mo sleagh Fd. [i. mo sciath L.).

2. ruibne Menge, Masse: ru- ibhne a numerous host O'R. — Sg. Nom. is rubne todernam ScLb. 21; PI. Dat. CO rubnib riches rüad ibid. 20.

ruidgal concha Bern. 1821^ {Goid. p. 56).

raidind blush, in ruidiud tic isin gruaid Gl. zu nare Corm. Tr. p. 125. — Nom. inmain lern do ruidiud rän, inmain do chruth caem comlän On the Mann. III p. 454 („ruddiness") ^cc. cen ruidiud Fei. Epil. 145.

ruidles, für ro-diles, besonders zugehörig, etgenthümlich, vgl. ruidhlesa, ruidilsi inherent rights O'Don. Suppl., iuad is ruidles do rig Fis Cath. p. 48 ii; coitcenn ocus diles ocus ruidles condegar don focul is eitged „the word eitged has a common, a proper, ' and a peculiar application" Sench. M. III p>. 94. — Vgl. ru-dilse.

CO ruildetar SC. 6, für ro leltar (Id bezeichnet vielleicht mir den Laut 11), CO ruileatar H, 3. PI. Per f. von lenim.

ni ruirmiu Hy. 5, 4i, ni ru rimo (ic/i habe nicht gezählt) Fr., vgl. ruirmeseam -^ve have enumerated O'Don. Suppl. — S. rimim.

rüu F. Geheimnis s; mysterium Z'^. 241. — Sg. Nom. ui thardda do rün do mnaib ScM. 3, 5; Gen. bä-sa chomrar cacha runi do an- drib Ulad LV. p. 114», 32; PI. Nom. ban-rüna TE. 9. 16 Eg. rünu ban ibid. 17 ; rüine FA. 2 iriini LBr.).

runcan, aurscartad dergg-ibair fö mrecht-runcain uile „under va- riegated pilaneing all" TBF. p). 138, 32, vgl. On the Mann. III p. 29: „the finish of a chunnel- plane (rungcin)", und p. 30: „the finish of a channel-plane (rungcin) and carving (aurscartadh). — Vgl. ruingenn a plane O'Don. Suppl.

ründa geheimnissvoll; a ri runda rathmar „o hing mysterious, gracious" Fei. Epil. 458; ata runda retha ibid. 274.

[ 751 ]rure M. Herr. — Sc/. Nom. ruri Ily. 1, 27; 29 (i. ro-ril; riiire ! iiime Hy. 1, 4 (i. ro-ri); ol is tu I nio ruire Fei. Froh 14; Gen. mo rurech Hij. 5, 4 (i. mo rorig); In tig rurech SC. 25; Acc. cach reim immcl rurig FB. 7 ; Voc. a mo ruri-sea p. 40, 34; Fl. Gen. batar cethracha dalta lais di mnccail) rig ocus rurech LU. p. SOii, 34; Acc. dithfaid rurecha „he loill destroy chieftains" Fei. p. CLXXIII 1.

do rurmis Lei. 18. 2 zu do-rimim?

rurtech Sü. 18, ruirthech H., „munificent" O'C?

riisc 1) Rinde, 2) Gefäss aus Rinde, Korb; cortex SG. 6S^ (Z'^. 2(j); ruisg a ressel made of 1 ihe hark of trees O'R. — Sg. Nom. I CO ra linad in rüsc p. 40, 33; Gen. do linad iu rüisc sea ihid. 23; 30; Dat. luinsaig corriisc dub s. rtnter bunsach; conus ruc aroli fer m da rüsc do' choirtged a chuaran Tliree Hom. p. 112, 3; Acc. dobert . . rusc lais p. 40, 21; rüsc ibid. -m.

ruslui ScM. 22, 7?

1. riiss, riis knotvledge O'R., >. aus ro-fiss entstanden wie düs aus do fiss; rüs cou ScM. 19; 22, 4? j

2. rüss i. agaidh „a face" Corm. ! Tr. p. 146; rus i. aighidh no im- dergad O'Dav. p. 110; russ i. gru- aidh an chinn O'Cl.; rüs dono im- dergad ocus cach n-derg H. '6. 18, p. 17 {„reddening and everything red" Corm. Tr. l. c); co n-dlighidh j dia esain ard-cumal ceirttrian, sceo gaisceadh n-innraic l'ri ruamna rus On the Mann. III )>. 518 {vorher geht in Prosa: dlighidh trian cu- maile dia sarughud ocus dia esain, ocus dlighidh gaiscedh inraio ina eneclanu), vgl. conach romna rus rieht „so ihat a man's cheek is not reddened" Corm. Tr. l. c? — Vgl. rusa i. feile O'Don. Suppl.

russi, claideb russi SC. 37, 15 f^ruseif.), „a crimsoned sword" O'C?

1. ruth a chain, a link" O'R. — PI. Nom. rotha FA. 28?

2. ruth Oss. I uV

ruthach i. tondgarach LU. p. IIb, 25, s. unter rian.

ruthen Glanz, Strahl; bril- liance Corm. Tr. p. 158 trogein. — Sg. Nom. ruthen am«Z retlaind rig FA. 10; dofich ruithen serci ina dreich ^5.310, 36; Dat. secht n-gemma do ruthin ruisc cechtar a da rigrosc LU. j). 81», 20; PL Nom. no lastais in aidche amail betis ruithni greni TBF. p. 136, 21 ; Dat. oen tra dona ruthnib ros esreid grian na firinde isin domun, i. in ruithen ocus in lassar . . Three Hom. p. 4, 9 {gemeint ist S. Patrick): Acc. co ro scäil grian na firinde I'su Crist a ruthni fö ceth«raird in domain ibid. 7.

ruthenta glänzend, strah- lend; ba höclsech rigda ruithenta Corm. p. 38, 6.

ruthnigthe (?) „dazzlingness" ScLb. 25.

This work was published before January 1, 1929, and is in the public domain worldwide because the author died at least 100 years ago.

Public domainPublic domainfalsefalse