Thesaurus Palaeohibernicus/Glosses part 1

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
Thesaurus Palaeohibernicus, Volume II  (1903) 
Whitley Stokes and John Strachan, eds.
Glosses part 1
[ 38 ]

Canons.

(a) Corpus Christi College, Cambridge, Parker 279.

P. 108. adplicabitur tinólfither[1] ad hostium tabernaculi et postes[2]
109. prouidebit puellę nuptias banessa et uestimenta .i. brotligi . et pretium pudicitię non negabit. si trea ista non fecerit .i. mani­arnastar[3]1 egre­dietur gratias absque pecunia
115. Si quis commendauerit proximo suo asinum, bouem, ouem et omne iumentum ad custodiam, et mortuum fuerit aut debili­tatum indenim[4]
118. pauperi quoque in negotio .i. in dibbrit . non miseraberis
123. siue clibanus sine chitropedes[5] .i. uassa ꝉ. būnni
124. Si uenatione atque aucupio ó cuidich caperis feram
126. incestus est iscuilech
134. Si cicatricem habeas, si papulas . bolcha aut scabiem trusci uel in­pitiginem reet
156. colirio anre
The context is : Sanguis episcopi ꝉ excelsi principis ꝉ scribę qui effuderit si colirio indigerit, eum qui effuderit sapientes crucifigi dant[6]

1: i.e. if she be not betrothed.


(b) Bibliothèque Nationale, MS. Lat. 12021.

Hec est poena magi uel uotiui mali si credulus id demergach[7] uel preconis uel cohabi­tatoris uel heretici uel adulterii uii anni in pane et aqua [Can. 4].

Arreum anni xii dies et noctes super xii bucellas de tribus panibus qui effici­untur de tertia parte coaid siir­throsctho[8] [Can. 5].

Arreum anni xl dies fordoborfiit[9] et super­possi­tiones due omnis ebdomadis xl ψalmi et flec­tiones et oratio omnis horae [Can. 10].

  1. MS. tin ol fiter
  2. Exodus xx. 6
  3. MS. mari aranastar
  4. cf. indenmi, Wb. 11d 11
  5. i.e. χυτρόποδες
  6. dx̄t, Giles, leg. dixerunt?
  7. leg. id (est) dibergach
  8. MS. coaid siir throscho, ‘of the food of long fasting’: coaid gen. sg. of coad, cuadh ‘food,’ O’Reilly, .i. feóil ‘flesh,’ H. 3. 18, p. 649, W.S.
  9. ‘on water and corn’; leg. fordobor ⁊ ith


[ 39 ]

Computus.

(a) Cod. Vatican. No. 5755.

f. 2a

nihil remanserit bissextus est: si unum aut duo uel tres remanent bissextus1 non est. Et ne2 tibi forsitan aliqua caligo erroris occurrat, per omne[m] conpotum quem ducis si nihil super- fuerit eundem conpotum esse per quem ducis agnosce: utpote si per xuiiii· ducis et nihil reman­serit, scíes xuiiiimum esse: si per xu·, xu}}mum esse: si per uii·, uiimum esse. Si uis scire quota3 luna festi­uitati4 occurrat, si Martio mense pasca celeb­ratur5, conputa menses a Septim­brio usque ad Febrarium; fiunt ui·; hís semper adiece regulares duos; fiunt uiii. adde epactas, id est adiec­tiones lunares, cuius uolueris anni, utpote indic­tiones tertiae xii; fiunt xx: et dies6 mensis quo pasca celeb­ratur .i. Martii xxx6a; fiunt simul ·l: deduc7 xxx, remanent xx·: uicissima luna est in die ressur­rectionis Domini. Si8 uero mense Aprilio pasca celeb­ramus, conputa menses a Septim­brio usque ad Martium; fiunt ·uii·: hís semper adiece duos regulares; fiunt uiiii. adde epactas lunares cuius uolueris anni, utpote indic­tionis quartæ xxiii, qui fiunt xxxii; et dies mensis quo pasca9 celeb­ramus id est Aprilis xuiiii10, qui simul fiunt li: deduc xxx, remanent xxi·: uicissima una luna est in die ressur­rectionis Domini.

Si requiras11 a Septimbrio usque in Decimbrem11b, iii· semper in

[ 40 ]his iiii mensibus regulares adiecias: in bissexto solum modo anno ii· regulares supra­scriptís mensibus ad­numerabis, et pro xxxi·12 die xxxii·12b annis singulís Decimbri mense adsumés in fine.

Si uis13 scire quotus dies septimanę est, sume dies a Ianuario usque ad mensem quem uolueris, utpote usque ad xxx diem mensis14 Martii; fiunt dies lxxxuiiii15: his adiece semper ·i·; fiunt xc· semper, adde epactas solis, id est con­currentes16 septimanæ dies cuius uolueris anni, utpote in­dictionis tertiae ii17; fiunt simul xcii: hos partire in uii, remanet unum: ipsa est dominica18 pascalis festi, sic quamlibet19 diem a Kalendis Ianuariis usque ad xxxi diem mensis Decimbris quota feria20 fuerit inuenies, con­putando ut et regularem unum et con­currentes septi­manae dies et quae a Ian[u]ario mense semper incipiunt pariter adsumas.

Finiunt argumenta pascalium titulorum.

[ 40 ]

f. 2b

Incipit21 calculatio quomodo reperiri posit, quota feria22 singulis annis xiiii luna pascalis occurrat. id est circuli decen­nouen­nalis anno primo, qui non habet æpactas lunares, pro eo quod cum sint xuiiiimi· inferi­oris anni ·xuiii· ad suas æpactas ·xi· addito etiam ab Ægyptís die uno, fiunt xxx, id est luna24 mensis unius intigra, et nihil remanet de æpactís: et quia in Aprili mense incidit eo anno luna pascalis ·xiiii·, tene regulares in eo semper ·xxxu·26, subtrache27 ·xxx·, id est ipsam lunam intigram, et remanent ·u: quinto die á Kalendis Aprilibus, id est28 nonís Aprilibus occurrit ·xiiii· luna pascalis. tene supra­scriptos ·u·, adde et con­currentes eiusdem anni ·iiii·; fiunt ·uiiii· adde et regulares in eodem semper mense Aprili uii·; fiunt xui·. hos

[ 41 ]partire per septem, id est bis septeni ·xiiii, remanent ·ii: ii· feria29 incurrit luna pascalis ·xiiii·, et dominicus festi pascalis dies lunae30 ·xx est.

Item præfati circuli annus secundus est a quo31 sumunt exordium æpactæ ·xi et incidit eo anno, etc.

[ 39 ]1: acht itbliadni fuir bissext2: beimm cenelach lessom anisiu · super nóidecde ⁊ super indechta et super laithe sechtmine for uiiii kɫ·3: do toscelad[1] aiss æsci far caisc himart[2]4: pascae5: ished tosceuli[3] · indargumintso6: .i. áeret tias in cascc·[4] isinmís6a: .i. diés7: eo quod conuenit ad rationem huius argumenti8: [1]do­toscelad[5] ais æsci farcaisc hinaapril9: sicut prius dixi·10: .i. dies11: do[1] toscelad[5] ais æsci farcaiscc hímart ⁊ inapril ⁊ inapril dosceulai hitosuch11b: [marg. l.] Id a primo anni mense ægip­tiorum · usque ad ultimum mensem anni latinorum · Quod melius leth mensium · co caiscc ished asherat arguminti: Et adieci­untur hís tribus regula­ribus et ·iiii· mensibus æpactæ inuentæ super ·xi· kɫ ap⏑ ⁊ dies mensis ap⏑ usque in diem quo pasca celebratur. et adieciuntur ·ii· dies decimber mensis·…

[ 40 ]12: imbir fodí sosís12b: mos duos13: dotoscelad[6] lai secht­maine imbí hí frecndairc·14: hí roba casc in sua presentia15: .i. regularem secundum conuenentiam argumenti dicit .i. usque uiiii16: .i. for ·uiiii kɫ ap⏑17: .i. secundum a feria· uiiii18: .i. dies19: nunc genera­litas20: .i. ced laá imbé dilaib secht­maine

[ 40 ]21: dotoscélad[6] lái secht­maine farambí xiiii· is in cicul[7] noidecdu ⁊ lai griandi ⁊ ais æscai inna cascc·22: .i. fuerit23: .i. saltús24: luna dano25: air[8] is ed as immaircide fridliged argumint26: .i. bis inxi·27: coir argumint immurgu ·u·28: ised saiges[9] asennad toiscelad[10] indlai sechtmine · bied trede and

[ 41 ]29: luan30: decȧólúan[11] dus infír31: .i. xi·

[ 39 ]1. but they are the years over bisext.2. this is a general remark (?) he has on the decem­novenal (cycle) and on indic­tions and on the day of the week on the ninth before the calends.3. to ascertain the moon’s age on Easter in March.5. ’tis this that this argument ascer­tains.6. the time that Easter comes in the month,8. to ascertain the moon’s age on Easter in April.11. to ascertain the moon’s age in March and in April; and in April he ascer­tains (it) at first.11b. half mensium as far as Easter, ’tis this the arguments say. [ 40 ]12. put this below twice.13. to ascertain the day of the week in which it is at present.14. in which Easter can be in sua presentia.16. i.e. on 24th March.20. i.e. on what day of the days of the week it may be.

[ 40 ]21. to ascertain the day of the week on which is the 14th decem­novenal cycle, and the solar day and the moon’s age of the Easter.25. for this is fitting for the law of the argument.26. which is in eleven (on the eleventh?).27. five is a proper way of argument however.28. ’tis to this he proceeds after­wards, the ascertain­ment of the day of the week; there will be three things therein. [ 41 ]29. Monday.30. …from Monday if it is true.

  1. 1.0 1.1 1.2 recte thoscelad
  2. t over r
  3. MS. tõsceuli
  4. leg. chascc
  5. 5.0 5.1 the penul­timate letter is more probably a than u
  6. 6.0 6.1 recte dothoscelad
  7. recte chicul
  8. MS. i/ar
  9. MS. saigesa
  10. MS.  i  /toscelad
  11. The first word is obscure, and is possibly corrupt: leg. décce ‘look’?
[ 41 ]

(b) Computus (Nancy).

(Bibl. Nanc. cod. 59.)

Si uís nosse diem Kalendarum Ianuarium per singulos annos quota sit feria, sume annos ab incarnatione Domini nostri Iesu Christi utputa annos ·dcxxu·; dedúc assem, remanent ·dcxxiiii·. hós per quartam partem partire, et quartam quam partitus es adiecies super ·dc·: fiunt ·dcclxxx·. Hós partiris[1] per septem, remanent ·iii·: tertia feria Kalendæ Ianuarii. Sí ·iiii·, quarta feria. Sí ·u·, quinta feria. Si ·ui·, sexta feria. Sí asse, dominicus. Sí nihil, sabbatum. Do toscelad[2] cidlae sæchtmaine forá mbí kɫ Ian⏑ ·⏑ 1

Sí uís scire quota sit luna Kalendis Ianuariís scito quotus lunaris ciclus sit. Do toscelad cidaes nescai bíss for kɫ Ian⏑ 2

Sí uís scire æpactas lunares super unumquemque mensem per totum annum. Do toscelad æpecht forxii· mensium3·

Sí uís scire quotæ sint æpactae, decies nonies ·xxx· fiunt ·dlxx· decies, multiplicá per ·xi· undecies, etc. Do toscelad áiss æscai for ·xi· kɫ ap⏑ tribliadni incholnigtheo4·⏑

Argumenta Octimbris quibus diebus {.i. septimanæ} Kalendæ {.i. mensium} intrent unus, quattuor sex. Do toscelad lai sechtmaine foraṁbixii· mensium5.

Argumenta Septimbris quæ sit ætás lunæ etc. Do toscelad ais escai super xii· kɫ mensium6.

[ 41 ]1: To ascertain on what day of the week the 1st of January is. 2: To ascertain what is the age of the moon that is on the 1st January. 3: To ascertain the epacts on the calends of the twelve months. 4: To ascertain the moon’s age on the 22nd March through the years of the Incarnation.5: To ascertain the day of the week on which are the calends of the twelve months.6: To ascertain the moon’s age on the twelve calends of the months.

  1. MS.   ɫ i/partires
  2. recte thoscelad


[ 42 ]

Eutychius.

(a) No. 16 (Vienna).

f. 57b

Cumque sint omnia uerba linguae natura Romanae baritona—ettor­sondi—hoc est tenore prorsus in fine carentia.

f. 58a

curia airect, prurio meraigim

f. 64a

sedo fetigim[1], erado[2] glaidim

f. 67a

pinso benim

[ 42 ]

(b) MS. Latin 10,400, Bibl. Nationale (Paris).

f. 110b1

dilinio dirgim

f. 110b2

farcio (leg. uagio) beicim, condio sallim

f. 110b3

operio inneuthfortugim[3], garrio imeriuch[4], ligurrio in:uthcotiug

f. 110b4

non minus niminlaugu[5]nadlaigiu1

[ 42 ]1: not lessly; or which is not less.

[ 42 ]

(c) MS. Latin 11,411, Bibl. Nationals (Paris).

f. 123a1

litigo…euth, opsono fogrigim[6], cingulum crius

f. 125a2

sudo sudor allas, madeo (leg. caleo) timmigim, effutio f...l.

f. 125b6

uadum áth, scalprum deregtith, fulcio folung

f. 125b7

municeps[7] darcabaltith, auceps cabaltithlemnith, obex odb, praeses clebenlemnith


f. 125b8

solamentum solo unigim, foramen foro trecatim, licumen lend, munimen demniguth

f. 124a

scato -tis meirbligim[8]

f. 124b

auceps eitigtid[9]

  1. leg. fethigim
  2. it should gloss rudo
  3. the glossator confounds opperior (inneuth) with operio (fortugim)
  4. perhaps imriuch
  5. leg. niinlaugu J.S.
  6. the glossator has mistaken opsōno (I cater) for opsŏno (I interrupt by sound, fogur)
  7. it should gloss particeps
  8. MS. meinbligim, corr. Windisch
  9. MS. eithigtid


[ 43 ]

Glossary.

Cod. Lat. 14,429 (Munich).

f. 222b2

Colostrum nús[1], id est lac nouum[2]

Iunguis[3] blen[4]

f. 223b3

Intestina, coel chomae[5]

f. 225a2

Panus, flesc con áil1

f. 226b1

Uespa, foich[6]

1: a rod with a hook[7].

  1. nus gl. onesta (leg. onesta = obesta beost, Aelfric), Ir. Gl. 256
  2. i.e. nuae ass
  3. leg. inguen
  4. = mleen Philarg. 10b
  5. leg. cóelchomae, gen. pl. inna coilchomae (gl. intestinorum) Sg. 49b18
  6. = foich (gl. eruca), supra vol. i. pp. 2, 715, foiche ‘swarms,’ Three Shafts 187, 4, and FM. p. 2224
  7. a bad mistranslation, as panus means the thread wound upon the bobbin in a shuttle


[ 44 ]

Juvencus.

(University Library, Cambridge, Ff. 4, 42.)

P. 1, l. 6

moenia aul .i. mur bethlem

P. 3

restat .i. arta

P. 10

obitus .i. occasus funid[1]

The context is: Astrorum solers ortusque obitusque notare.

P. 30

anhela lobur

P. 32

compellat [.i.] diciens .i. ár

P. 66

Iam lux adueniet—archinn dies—properis[2] mihi cursilis instans.

P. 79

fodeud, fodeut[3]

P. 94

in marg. ís ira ab úr nomen accepit, hoc est ab igne, úr enim flamma[4] dicitur, et ira inflammat.

P. 99

upper margin, ignis focos lar[5] ur[6]

P. 94

debile lobur

P. 102

fodiud[7]

P. 104

Araut dinuadu[8]
  1. occasus seems to be mistranslated as a genitive
  2. MS. propriis
  3. a scribe’s note, meaning ‘at the end’
  4. MS. ṡlamma
  5. lar foculare intra domum, Corp. Gloss. Lat. vi. 629
  6. cf. úr .i. teine, O’Cl. either = πῦρ, or borrowed from Hebr. aur ‘light,’ ur ‘incendium,’ Corp. Gloss. Lat. vii. 383. Abram de ur na Galdai snáidsiunn ruri ronsnada, ‘may the Prince who protected Abraham from the fire of the Chaldees (de igne Chaldaeornm 2 Esdr. ix. 7) protect us!’ Colman h. 27. The Welsh urael (lit. ‘fire-lime’), which Davies gives as a translation of asbestinum, seems a loan from the Irish, W. S.
  7. ‘at the end’
  8. araut di is Welsh, and Nuadu (= Welsh Nudd) is uninflected; = Ir. oróit do Núadait ‘a prayer for Núadu’


[ 45 ]

Patrician documents.

(Book of Armagh, ff. 2–24.)

f. 6a1

exercebat signa diberca sumens nequissima crudelitatis

f. 9b1

et antifana assiduo erat ei de fine ad finem in nomine Domini Dei Patris et Filii atque Spiritus sancti Iesu Christi benigni, hoc autem dicitur in Scotica lingua ochen

f. 10a2

exiit ad Vadum Molae [in marg.] broon

f. 10a2

usque ad diem erdathe apud magos, id est, iudicii diem Domini.

f. 10a2

Et uenierunt ad fontem loigles, in Scotica nobiscum ‘Vitulus ciuitatum.’

f. 11a2

upper marg. Is báile inso sís as incertus[1]1.

f. 12b1

ablati sunt capilli capitis illius, id est norma magica quae prius in capite uidebatur airbacc[2] ut dicitur giunnæ

f. 12b1

sepilierunt eas iuxta fontem clebach, et fecerunt fossam rotundam (in) simili­tudinem fertæ, quia sic faciebant (Scotici) homines et gentiles. Nobiscum autem reli(c)[3]​….​(uocatu(r)), id est (reliqui)æ, et feurt

f. 13a1

possitum erat lignum contensionis, quod uocatur caam apud gentiles.

f. 13a2

dedit illi munilia sua et manuales et pediales et brachiola sua, (hoc uoc)atur aros in Scot(tica).

f. 13b2

sepiliuit ilium aurigam Totum Caluum, id est, totmáel

f. 16bl

Broccaid in imbliuch equorum [in marg.]
ammaith[4]
in[5] and la
rtrich

f. 18a1

Isserninus .i. epscop fith

fiat cet2 sicut uís

f. 21b2

ad sargifagum martyreͧm du ferti martur


1: This below is a place that is incertus.2: permission.

  1. this may refer to ad hisolam [leg. insolam] inqua s͞t in l. 8, with a pen-mark / on the margin which may cor­respond to the mark over baile, Gwynn
  2. a letter may have been obliterated before airbacc, Gwynn
  3. between reli and uocatur there seems to be room for five letters or so, Gwynn
  4. the gloss is mutilated on the left by the cutting off of the margin
  5. seems un, Gwynn


[ 46 ]

Philargyrus.

(Cod. Laurent. Plut. xlv. Cod. 14.)

(1) Fo. 2b.

Da .i. cit[1] (Ecl. i. 19).

(2) 3a.

Raucæ .i. brongidi (Ecl. i. 58).

(3, 4) 3b.

Dumosa .i. drisidi (Ecl. i. 77). Cicadis, cauig[2] (Ecl. ii. 13).

(5, 6) 4b.

Uiolas .i. scotha ꝉ uaccinia (Ecl. ii. 47). Anethi, propir losa. (Ecl. ii. 48).

(7, 8, 9, 10) 6b.

De Meuio uero nihil reperi ut Adamnanus ait (Ecl. iii. 90). Fraga .i. subi (Ecl. iii. 92). in eruo .i. tincur (Ecl. iii. 100). fascinat .i. far­mu­in­ethar[3] (Ecl. iii, 103).

(11, 12) 7b.

flauescet bláichfithir[4] (Ecl. iv. 28). Arista broth (Ecl. iv. 28).

(13) 8a.

mentiri .i. tucrecha fusca[5] enim luna[6] mentitur alium colorem (Ecl. iv. 42).

(14,15,16, 17) 8b.

labruscas .i. feadinne (Ecl. v. 7). thiasos .i. clasa[7] (Ecl. v. 30). auene .i. mailan uilchi[8] uel cuinfec[9] uel zezaniæ (Ecl. v. 37). uiolla .i. scoth uel fobuirge[10] (Ecl. v. 38).

(18–28) 9b.

paliurus[11] .i. geelcæ[12]aiten[13] (Ecl. v. 39). Tumulum .i. fert (Ecl. v, 42). super­addite[14] carmen .i. sit scriptum super tumulo .i. membræ[15] super­scripte (Ecl. v. 42). In gramine .i. israth (Ecl. v. 46). Intonsi .i. nephglidi ꝉ intacti (Ecl. v. 63). nectar cétgrinnæ[16], thimo .i. propir fedo (Ecl. v. 77). damnabis .i. fusilissu[17] .i. res facies[18] ut uotam tuam multi adorarent (Ecl. v. 80). cicuta .i. buinne (Ecl. v. 85). Pedum .i. bron brachin[19] .i. baculum incuruum quo pedes ouium inpedi­untur (Ecl. v. 88). nodis odbib[20].

(29–33) 9 b.

serta .i. coerta[21]. ansa .i. dorn (Ecl. vi. 17). moris .i. merib[22]. frontem .i. grode (Ecl. vi. 22). tempora a aru[23] (Ecl. vi. 22).

(34–36) 10a.

nerea .i. bled · mil .i. animalia maris[24] (Ecl. vi. 35). cornua .i. benn (Ecl. vi. 51). stabula .i. lesib uel gelbin[25] (Ecl. vi. 60).

(37–43) 10b.

alnos .i. ferna (Ecl. vi. 63). Permessi .i. propir fluminis Boeotiae[26] (Ecl. vi. 64). apio .i. luib serb[27]. ornos .i. [ 47 ]ligna .i. darcha (Ecl. vi. 71). chis .i. calamis[28] (Ecl. vi. 72). inguina[29] .i. nomen loci in quo canes scille latrabant uel mleen[30] (Ecl. vi. 76). arguta drésachtach[31] (Ecl. vii. 1). arcades .i. sulbarifissidi[32]

(44–51) 11a.

deerrauerat .i. todihel[33] (Ecl. vii. 7). saluus[34] .i. slan (Ecl. vii. 9). examina .i. saithi (Ecl. vii. 13). seria .i. samre (Ecl. vii. 17). setosi .i. finnich[35] (Ecl. vii. 29). suras[36] .i. gairri (Ecl. vii. 32). rusco .i. aittiun[37]rusc · muscosi .i. coennich[38]

(52–60) 11b.

turgent .i. attoit[39] (Ecl. vii. 48). taedae[40] .i. caindla. fuligine .i. osuidi[41] (Ecl. vii. 50). pampineis[42] .i. channach­di[43] populus .i. propir[44] fedo (Ecl. vii. 61). fraxinus .i. unnius[45] (Ecl. vii. 65). pinus .i. octgag[46] (Ecl. vii. 65). habies .i. ochtgach as ardu alailiu[47] (Ecl. vii. 66). populus .i. fid[48]

(61, 62, 63) 12a.

sine .i. leic[49] (Ecl. viii. 12). age .i. fer airli .i. eito ueni (Ecl. viii. 17). cotibus .i. lecib[50] (Ecl. viii. 43).

(64–69) 12b.

electra .i. órarget[51] (Ecl. viii. 54). ululæ .i. coinnil (Ecl. viii. 55). cygnis .i. elaib[52] (Ecl. viii. 55). uitta[53] snathæ (Ecl. viii. 64). licia .i. englemen quasi ligia per que ligantur stamina (Ecl. viii. 74). necte .i. immonaisc .i. conliga[54] (Ecl. viii. 77).

(70–75)

bucula .i. bónat[55] (Ecl. viii. 88). seræ etarmaill[56] (Ecl. viii. 88). exuias .i. inda fodb[57] (Ecl. viii. 91). corripuit .i. adreth[58] (Ecl. viii. 108). Hylax[59] .i. conbóchail (Ecl. viii. 108). fors .i. toceth[60] (Ecl. ix. 5).

(76–83) 13b.

examina sathi[61]. cythiso[62] .i. fér[63] .i. arbor[64] (Ecl. ix. 30). anser .i. gigrenn[65] (Ecl. ix. 36). inter argutos olores .i. iter helu luincechu[66] (Ecl. ix. 36). populus .i. propir[67] fedo (Ecl. ix. 41). apricis .i. clithi[68] (Ecl. ix. 49). omnia fert .i. folloincfedid[69] (Ecl. ix. 51). equor .i. muir (Ecl. ix. 57).

(84–98) 14a.

simæ .i. milberach[70] .i. uirgulta .i. inpresi naribus (Ecl. x. 7). pinifer .i. fín­tad­hirthid[71] (Ecl. x. 14). subulci [ 48 ].i. muccidi[72] (Ecl. x. 19). ferulas .i. flesca (Ecl. x. 25). ebuli .i. propir[73] fedo (Ecl. x. 27). baccis .i. cairaib[74] (Ecl. x. 27). uinitor[75] .i. finbondid[76] (Ecl. x. 36). serta .i. coherta[77] (Ecl. x. 41). a uch[78] (Ecl. x. 48). modulabor .i. sibrase .i. scribam (Ecl. x. 51). malle[79] .i. ma acubrimse[80] (Ecl. x. 53). uenabor ,i. adcichlus (Ecl. x. 56). cornu .i. óndidbucc[81] (Ecl. x. 59). spicula .i. fogaugaau (Ecl. x. 60). liber .i. insnob[82] (Ecl. x. 67).

(99, 100) 16a.

palus .i. cechor[83] (Ecl. i. 49). susurro .i. susurratio ꝉ amal[84] quod de apibus nascitur (Ecl. i. 56).

(101–103) 16b.

uaccinia[85] .i. uiole purporeæ ꝉ subi ꝉ certe derce ruich (Ecl. ii. 18). Calathis .i. cothal­caib[86] (Ecl. ii. 46). pruna .i. airni draigin (Ecl. ii. 53).

(104, 105) 17a.

transuersa tuentibus hircis .i. maiccini disse uerecunde[87]. hircus enim lasciuum animal et petuleum[88]. animal et feruens semper ad coitum. Cuius oculi ob libidinem in trans­uersum aspiciunt (Ecl. iii. 8). Stipula .i. cuislen (Ecl. iii. 27).

(106, 107) 17b.

corymbos .i. brutus[89] (Ecl. iii. 39). malo me petit .i. cabanrag[90] (Ecl. iii. 64).

(108, 109) 18a.

fraga .i. subi. quidam tamen dicunt poma iuxta terram nata (Ecl. iii. 92). in eruo .i. fond[91] orbeman (Ecl. iii. 100).

(110)

cum bachare .i. bin[92] uel genus herbe et odoris iocondi (Ecl. iv. 19).

(111, 112)

quid? .i. ciricc[93] (Ecl. v. 9). si .i. adas[94] (Ecl. v. 9).

(113–116)

auenae[95] .i. mail molchi uel cuintbecha[96] .i. genus zizaniae[97] (Ecl. v. 37). uiola .i. fobuirge (Ecl. v. 38). palliorus .i. gle-elge[98] (Ecl. v. 39) calathis .i. cathal­caib[99] (Ecl. v. 71).

(117–119) 20b.

bachare .i. boethin (Ecl. vii. 27). sinum lactis .i. genus uasis .i. bomilge[100] (Ecl. vii. 33). rusco[101] .i. aittiun

(120, 121) 21b.

Licia .i. englemen[102] (Ecl. viii. 74). Hylax[103] .i. horcæ[104] milchuconbocail.

(122) 22b.

minio .i.. ua fordinn (Ecl. x. 27).

(123, 124) 22b.

spicula .i. fogu[105] (Ecl. x. 60). liber .i. snob[106].

(125) 26b.

temo airchur arathir[107] (Georg. i. 171). 36

(125) 26b.

mergi[108] corui marini fulicae foilinn idem est (Georg. i. 361–363).

  1. om. P. i.e. the Paris copy, Bibl. Nationale, MS. lat. 7960, ff. 1–17
  2. MSS. cicades cauig, leg. cailig, and cf. Cymr. ceiliog rhedyn W.S.
  3. far mu in ethár P.
  4. MSS. blicfithir
  5. leg. fucata
  6. leg. lana
  7. clausa P.
  8. mailam uilhi P.
  9. cui infec P.
  10. scotuel ꝉ fobuirgæ P.
  11. MS. phalliorus; palliorus altered to palivrus P.
  12. gehel cae P. leg. gel-scé
  13. artem corrected to arten P.
  14. MS. superattite; superante P.
  15. membre P.
  16. MS. nectacae grinnæ; necta ce grinnæ P.
  17. MS. fisi lusu; fusi lisu P.
  18. MSS. facier
  19. brombrachin P.
  20. MS. nobis obid, nobis (altered into nodis) obib, P.
  21. MS. coerca; a erta P.
  22. MS. merih; merib P.
  23. MS. timpora, a aru; tempora .i. a aru P.
  24. MS. animali amaris; om. P.
  25. leg. geltb…?
  26. MS. boetiæ
  27. MS. sérb; serbh P.
  28. MS. ligna .i. darchachis .i. calamis; ligna idar cha P. The chis is for Lat. his
  29. MSS. inguma
  30. MS. uel me lendulicias, where ‘dulicias’ is the beginning of a gloss on Dulichias Ecl. vi. 76; uel melen P.
  31. MS. dresach tach; Dres actach .i. pro sonanti uento P.
  32. fissidi om. P.
  33. MS. todidel; dodihel P.
  34. MSS. salus
  35. MSS. simch
  36. MS. surras. surras .i. gaẏrri P.
  37. MS. ait tun. aittun P.
  38. coen hic P.
  39. MS. astaid; astoid P.
  40. MSS. tede .i. caindla
  41. ó suidi P.
  42. MS. pampiniis; pampineis altered into pampineas P.
  43. chanachdi P.
  44. MSS. pro
  45. MSS. umnus
  46. MS. oct gag; ochtgag P.
  47. MS. octh gacha sardua: Lailu; octhgacha sardua lailu P.
  48. MSS. fit
  49. lea P.
  50. MS. lecibus quotibus .i. lecibus P.
  51. MS. orget; orar get P.
  52. MSS. cignis .i. elu
  53. MS. uita; uitta .i. snathe P.
  54. MS. cunliga
  55. MSS. bocola .i. bonat
  56. MS. etmaill; fere et maill P.
  57. MS. fodh. foht P.
  58. adrech P.
  59. MS. hiias altered into hilas, .i. ɔbochuili P.
  60. MS. toc eth; forsi tochet P.
  61. MSS. examinas athi
  62. MS. citiso
  63. MS. taxos .i. fer .i. arbor. But fer (leg. fér) is meant for citiso
  64. This may be Latin ‘arbor,’ meant for taxos
  65. MS. gigren; gigrem P.
  66. MS. iter nelu . luin cen chu; iter nelu luincecu P.
  67. MSS. pro
  68. clit thi P.
  69. MS. follo incl. fedid
  70. MS. simae (simae P.) .i. milberach: leg. máilberacha?
  71. MS.fin tad birtidh; finit adbir thio P. leg. pintad­birthid?
  72. MSS. mucibi
  73. MSS. pro
  74. MS. bacis .i. cariaib; ciraib P.
  75. MS. uiniator ; uiniatar altered into uinitor P.
  76. findbondio P.
  77. coerta P.
  78. MS. auch; om. P.
  79. MSS. malles
  80. corrupt; leg. mani?
  81. MS. ondidbuoc. ondiobuoc V.
  82. om. P.
  83. MS. cethor; cetor P.
  84. animal P.
  85. MSS. uacina
  86. octh alcaib; octhalcáib P.
  87. An Irish maicc (or maiccíni) and a Latin cinaedis may perhaps be elicited from this corrupt gloss. maicci­nudis se uerecunde P.
  88. MS. pecul cum
  89. certainly not Irish: leg. βότρυς?
  90. cabam rag P. leg. co haunag? Windisch
  91. fend P.
  92. bachare .i. bo ob ethin P. cf. 20b
  93. MS. quod .i. cirice (cii ri ce P.)
  94. andams P.
  95. MS. anime
  96. MS. mail mol chicuintbe cha; mail chi mot chicuintbe cha P. leg. mailan uilchi, and cf. máelán ‘beare,’ Aisl. 99, 186
  97. MS. zezame (zizaniæ P.)
  98. leg. paliurus .i. gelscé
  99. MS. cathal caib; catha laib P.
  100. boni i lgem P.
  101. MS. ruscor; om. P.
  102. licia enimglemen P.
  103. MS. hilas
  104. horce P.
  105. fagu P.
  106. MSS. sinob: the two following glosses are not in P.
  107. MS. air chura rathir
  108. MS. merui corui marine fiolu infulice idem est