Z sonetów/całość

<<< Dane tekstu >>>
Autor	Leopold Staff
Tytuł	Z sonetów
Pochodzenie	Dzień duszy
Data wydania	1908
Wydawnictwo	Księgarnia Polska B. Połonieckiego / E. Wende i Spółka
Druk	W. L. Anczyc i Spółka
Miejsce wyd.	Lwów, Warszawa
Źródło	Skany na Wikisource
Inne	Cały tomik
Indeks stron

[ 11 ]Ζ SΟΝΕΤÓW

[ 13 ]STRAŻNIK.

Wsparty o granit skały, na morze bezdenne
Nieznużonem spojrzeniem wiecznie patrzeć muszę,
Na statki swe krążące w wirów zawierusze...
O, nieznużone, wieczne czuwanie bezsenne!

Całą męką nadludzko wytężonych oczu,
Całym wysiłkiem woli stopionej w spojrzenie,
Ciężkie swe statki dźwigam nad głębin bezdenie,
Dzierżę je na powierzchni wód skrytych w pomroczu.

I jeśli teraz blada senność mnie ogarnie,
Jeżeli mi powieki znużone opadną,
Jeśli mnie wyczerpanie w sny zwali kamienne:

Cała zdobywcza flota ma zatonie marnie,
Ładowne me okręty wszystkie pójdą na dno...
O, nieznużone, wieczne czuwanie bezsenne!

[ 14 ]WSPOMNIENIA.

Na to duchowi memu przydane tęsknoty,
Mojej potęgi przyszłej pilne, skrzętne pszczoły,
By zbierały wosk jasny, zapas miodu złoty,
Gdy będę miał zastawiać Bogu Jutra stoły.

I wysyłam je, myślą pogodną wesoły,
Na wonne, żyzne pola i w leśne wykroty
Żywicznych, kwietnych jarów, skąd mocnemi zioły
Opiłe z ciężkim plonem wracają z roboty.

Ale czasem zdradziecki, nikczemny pasiecznik,
Ograbiam świętokradczo złotopłynne ule,
Rozlewam miód, roztrwaniam po piasku i mule,

A z wosku lepię bladą gromnicę, by świecznik
Rozjaśnił moich wspomnień bezpłodnych łzawnicę...
I w widma, kradnącego mi Moc, patrzę lice...

[ 15 ]SPOWIEDŹ.

W obliczu gwiazd milczących dusza moja klęka
I pobładłemi usty, którym tchu nie starczy,
Wyznaje winy swoje: »Posłuch niedowiarczy
Podszeptom wielkich czynów dawała ma ręka...

Wichrom gwiazd i błyskawic grzmiącym i potężnym,
W których blasku tłoczącej nocy całun pęka,
Wrogiem była ma gnuśność... Złamana poręka
Przysiąg moich na wierność myślom wniebosiężnym«...

I milknie zrozpaczona... Bo choć chce ozdrowieć
Oczyszczeniem się z winy na skruchy ołtarzu,
Przeraża ją ogromem przewiny ta spowiedź...

I nie wie, zawieszona na zwątpień krawędzi,
Czy, jeśli skruchę w sobie obudzi zbrodniarzu,
Potrafi przebaczenie znaleźć w sobie — Sędzi.

[ 16 ]SZARA GODZINA.

Szara godzina wspomnień, pacierza i dzwonów
Wśród niebios na ostatni uśmiech się wysila,
Czujność serca, co broni się tęsknotom, zmyla
I przędze zmierzchu snuje ze siwych kokonów...

Ostatnie światła drżące, błędne, bezcielesne
Płoszą się i czepiają drzew w próżnym wysiłku,
Kryją się trwożne, wątłe, jak życie na schyłku...
Wszystko zda się zapóźne razem i zawczesne...

I gdy się wszystko traci, rozlewa i zlewa,
Zatarte, nieujęte: cień, niebo i drzewa:
Stare oczy tęsknoty patrzą w oddal w trwodze,

Jak w mrok Szczęście Niestałe idzie i nadzieje
Ze ziemi zbiera, dawno pogubione w drodze,
Zakrywa twarz i samo nad sobą łzy leje...

[ 17 ]MĘKA.

»Pusto... Czemu nie przyszedł, kto strudzon i pragnie?
Ułomków z pięciu chlebów już sprzątnięte kosze...
Tknięty bezwładem odszedł... wziął na bary nosze...
Czy dziś Pascha?... Oddalcie to płaczące jagnię...

Pożywajcie... To moja krew, a to me ciało...
O, nie móc znużonemu umrzeć w ciszy!... Prochu
Bezsilny!... O, konanie wśród wrzasków motłochu!...
Kur zapiał... Jak głos rani... Gdzie Piotr?... Czasu mało...

Przebaczam winy łotrom i wszetecznej dziewce...
Patrz! Zbiry lśniące ostrza wtykają na drzewce...
Więc już?... Jam gotów... Wiedźcie mnie... Pobladłeś Janie?

Matko... Otrzyj mi czoło... Zciszcie zgrai krzyki...
Uczniu mój... rozsypujesz w ucieczce srebrniki...
Trzeba... A moc wytrwania słabnie... Ojcze.... Panie...«

[ 18 ]SZAFARZ.

Nie z własnej idę woli... Jeno mi bezmierna
Dobroć władnących Mocy dała rozkazanie,
Abym proszące szukać szedł i zlewał na nie
Powierzone mi łaski, jak święta cysterna.

A jako towarzyszka u boku mi stanie
Gościnność, moich przyszłych spichlerzy odźwierna,
Litość, rozrzutnej dłoni pomocnica wierna
I miłość, pani ślepa na rąk szafowanie.

Idę... Lecz gdy oporni legniecie na drodze,
By być ciałami swemi przeszkodą mej nodze
I za trud mi niewdzięczność oddacie w pogróżce:

Nadepce was mój sandał, com nim stopę obuł
I wiedzcie, że nie gniew mój zgniecie was, lecz tobół
Bar moich: przeznaczonych wam łask złote kruszce...

[ 19 ]ZWYCIĘZCA.

Bez miecza i bez tarczy, nagiemi ramiony
Do stóp sobie rzuciłem świat pokorną bryłą.
Zwycięstwo majestatem róż mą skroń owiło
I oto myt, szaleństwem mocy mej wcielony.

Tryumfem grzmi me serce, jak świąteczne dzwony!
Wszechmoc woli mej żyje! Dla rąk wrących siłą,
Żaden czyn już nie został! Wszystko się spełniło!
I z dumą na swojego dzieła patrzę plony...

Zabijam swe tęsknoty. Spełniły podniebne
Zadanie przewodników... Już mi niepotrzebne...
Zmogłem wszystko, na wszystkiem postawiłem nogę.

Jam jeden niezwalczony został: więc sposobię
Teraz potęgę swoją całą przeciw sobie,
By nie było nic, czego zwyciężyć nie mogę...