katol. Paweł, wtedy bez wiedzy biskupa, przysłał tu starosta gniewski Achacy Czema luterskiego swojego kaznodzieję. Przez całe 42 lat chodzili parafianie na jego nabożeństwo, wcale nie wiedząc, że trwali w odstępstwie. Dopiero za biskupa Rozrażewskiego został kościół przywrócony katolikom r. 1596. Okolica żyzna, prowadzi znaczny handel zbożem. Polski bank ludowy, założony 1866 r., w 1879 r. liczyl 214 członków, brał 8–9%, deponentom dawał 6%, miał obrotu 92744 marek. W okolicy B. starożytnicy odnajdują urny grobowe (odosobnione). Kś. F.
Bobr, Bóbr, nazwa pospolitego niegdyś, dziś rzadkiego bardzo zwierzęcia, dała początek wielu nazwom miejscowym tudzież nazwiskom ludzi, od których poszły znowu nazwy miejscowe. Nie zawsze przeto nazwa taka jak Bobrowo stanowi dowód istnienia bobrów w danej okolicy, gdyź może być ona tylko pamiątką nazwiska pierwszego osadnika.
Bóbr, 1.) mko, pow. sieński, nad rz. t. n., przy drodze z Borysowa do Orszy, o 100 w. od Sienna, ma duży murowany kościół katol., 1760 fundowany przez Ign. Ogińskiego. Tenże Ogiński wyjednał dla. B. u Augusta III prawo magdeburskie: przywilej z r. 1762. R. 1857 było tu 1151 mk., wtem 721 izr. Jarmark jeden do roku. Parafia katol. dekanatu sieńskiego, liczy 157 dusz. Kościół pod wezw. Imienia N. P. M. Czyt. „Tyg. Ill.“ z roku 1873, Nr. 273. 2.) B., wś, pow. radomyski, nad rz. t. n., o 27 w. od Czarnobyla. Mieszk. 266 prawosł., należą do maksymowieckiej parafii. Ziemi 1411 dzies., zupełnie pokrytej lasem i błotem. Mieszkańcy trudnią się leśnym przemysłem. Własność rządowa; zarząd gminny we wsi Maksymowicach, policyjny w Czarnobylu. Kl. Przed.
Bóbr, rz., ob. Biebrza. (W Enc. Org. myłnie podana III 822 poraz drugi, krótko i błędami, jakby odrębna rzeka).
Bóbr, 1.) rzeka, lewy dopływ Berezyny, wypływa z błota otoczonego wzgórzami niedaleko wsi: Wołożnicy i Harliki, w pow. sieńskim, przebiega około 100 wiorst i naprzeciw folwarku Murawka wpada do Berezyny. Dolina B. nizka i w niektórych miejscach trzęsawiska, zawiera w sobie grube pokłady rudy żelaznej. W dawniejszych latach bylo nad tą rzeką wiele bobrów, od których otrzymała swe nazwisko. Stuckenberg w dziele „Hydrographie des russischen Reiches“ wspomina o bobrach nad rz. Bóbr; dzisiaj zaś prawie nigdzie się nie napotykają. W miasteczku Krupce gub. mohylewskiej na Bobrze są młyny, w których się pytluje najdelikatniejsza mąka pszenna i pod nazwiskiem krupeckiej lub krupczatki rozwozi się do główniejszych miast. Przy ujściu B. do Berezyny jest fabryka żelaza Czerniawka. Bóbr spławny dopiero na wiosnę; przyjmuje Możę z lewej strony i Naczę z prawej. 2.) B., czyli Bobryk, rzeka, dopływ rzeki Uszy z prawej strony, w powiecie radomyskim.
Bóbr, rzeczka w wielkiem księstwie poznańskiem, płynie w całej swojej długości przez powiat odolanowski i wpada do Prosny.
Bóbr, ob. Bobrawa.
Bobranie, ob. Boboranie.
Bobrawa, Bóbr, niem. Bober, rz., najważniejszy z lewych dopływów Odry, 29 mil długa, ma źródło w górach Olbrzymich, pod Rehhornbergiem, niedaleko Kamieniogóry, na wysokości 2414 st. npm.; ujście pod Krosnem na 1116 st. npm. Z lewej strony przyjmuje rzeki Lomnitz, Zacken, Queis, Tschirne; z prawej Zieder, Laessig, małą B., Szprotę i Briesnitz (według geografii Adamiego). Brzegi ma niskie, często więc rozlewa i okolice pustoszy. Nad B. leżą miasta: Kamieniogóra, Jeleniogóra, Lwów, Bolesław, Szprotów. F. S.
Bobrawianie, ob. Boboranie.
Bobrecki powiat, Bóbrczański, ob. Bóbrka.
Bobrek, wś i folw., pow. radomski, gmina i par. Stromice. Znajduje tu się gorzelnia. W 1827 r. było 23 dm. i 204 mk., obecnie 29 dm., 266 mk., 560 morg dworsk. i 594 włośc. ziemi.
Bobrek, 1.) górny i dolny (z Bobrownikami i Łęgiem), wś, p. chrzanowski, o 6 kil. od Oświęcimia, nad Wisłą, przy samej dr. żel. ces. Ferdynanda, która tu most przez Wisłę przerzuciła, niedaleko granicy szląskiej, ma rozległości 2564 morg., wtem 1342 m. lasu, 156 dm., 882 mk., kościół paraf. w miejscu; w glebie pszennej, bardzo urodzajnej; piękny pałac i ogród. Niegdyś był tu zamek obronny i służył za przytułek rozbójnikom, z których w początkach panowania Zygmunta III oczyszczono tę okolicę. Konfederaci barscy mieli tu mocne stanowisko. Parafia katolicka B. dek. nowogórskiego liczy wiernych 3724, obejmuje wsie: B., Gromiec, Gorzów, Chełmek, Łęk i Ostropole. 2.) B., wś, pow. dąbrowski, tuż obok st. p. Żabno, w par. rz. kat. Odporyszów. 3.) B., przysiołek wsi Zawady.
Bobrek, Bóbrka, wieś, pow. cieszyński, na Szląsku austr., w par. katol. Cieszyn, ma szkołę ludową, rozl. morg 1335, ludn. 984.
Bobrek, wś i dobra, pow. bytomski, par. katol. Miechowice, z kopalniami węgla kamiennego i galmanu; st. dr. żel. z Bytomia do Gliwic, o 3 kil. od Bytomia.
Bobrek, 1.) Bobrza, inaczej Bobrzyca lub Trupieniec, rzeka, bierze początek w górach leśnictwa rządowego Samsonów, w pow. kieleckim. Z początku ma nazwisko Bobrek; potem przyjąwszy wody różnych małych strumieni, płynie od wschodu ku zach.; od wsi Bobrza skręca się ku połud. i płynie do wsi Miedziana-Góra. Na przestrzeni tej dostarcza siły poru-
