គតិលោក/ភាគទី៤/2
និទានពីយាយចាស់ល្មោភកាមគុណ
ឯខាងមនុស្សស្រីចាស់ចើកវិញនោះ បានដូចរឿងយាយចាស់ម្នាក់ឈ្មោះ សំ នៅស្រុកព្រះតំបង យាយនោះអាយុ ៧០ ប្លាយ រូបជរា គឺធ្មេញបាក់អស់ សក់ស្កូវ ខ្នងកោង ដើរកាន់ឈើច្រត់ ។
កាលណោះ មានបុរសម្នាក់ឈ្មោះចៅម៉ៅទៅសុំយាយសំជាម្ដាយធម៌ យាយសំក៏ស្រឡាញ់ចៅម៉ៅជាកូនធម៌ លុះនៅយូរមក យាយសំកើតភ្លើងកាមរាគរោលខ្លាំង តាំងស្រឡាញ់ចៅម៉ៅដោយការផ្លូវលោកិយ ស៊ូផ្គាប់ផ្គុនចៅម៉ៅ សំដែងមាយាស្រ្តីញ៉ាំងចៅម៉ៅឲ្យត្រេកក្នុងការលោកិយផ្សេងៗ ឯចៅម៉ៅដឹងខ្លួនក៏រត់ចោលយាយសំៗ ក៏ស៊ូដើរតាមរកចៅម៉ៅ ដូចនិទានរឿងនាងមេរីដើរតាមរកព្រះនាគសែន នោះឯង ។
ឯកាមរាគ១ នេះមែន បើមាននៅលើរូបយាយចាស់ឯណាហើយ ក៏អាចធ្វើអោយយាយចាស់នោះវង្វេងបាត់ ក្ដីអៀនខ្មាសកូនចៅខ្លួននឹងអ្នកដទៃនានា អាចកាត់ក្ដីស្រឡាញ់កូនចៅបាន ហើយទទួលពាក្យបញ្ជោរអ្នកដទៃគឺគាប់ចិត្តនឹងពាក្យហៅនាងឬអ្នក បើនរណាហៅយាយយ៉ាងនេះពុំគាប់ចិត្តឡើយ មួយទៀតបើសក់ក្បាលស្កូវ ក៏កែរកក្រមួនឬប្រេងលាយខ្មុកឲ្យបានសក់ខ្មៅមួយគ្រាៗ ឬរួចដល់ជរាខ្នងកោង ក៏ខំដើរអើតដើរងើត ចោលឈើច្រត់មិនចាំ កាន់ក៏បានមួយទៀត កាមរាគនេះមានកម្លាំងអាចកាត់កូនចៅក៏បាន អាចហ៊ានសម្លាប់កូនចៅខ្លួនបាន ដូចនិទានយាយព្រហ្មណីជាមាតានៃពោធិសត្វនោះឯង រឿងនោះមានសេចក្ដីថា កាលណោះ ព្រះពោធិសត្វទៅកើតជាកូននាងព្រាហ្មណី បិតាដល់នូវមរណកាល ពោធិសត្វចំរើនធំឡើង បានរៀនចេះដឹងក្បួនត្រៃភេទចប់ ឡើងទីជាអាចារ្យទិសាបាមោក្ខ មានកូនសិស្សទៅរៀនវិជ្ជានោះជាច្រើន ឯមាតានៃពោធិសត្វនោះចំរើនអាយុដល់ ៨០ ប្លាយ រូបកាយក៏ទុព្វលភាពចាស់ជរា សាច់ស្វិតយុរយារ នេត្រាមើលយល់ព្រឹលៗ គ្រាកាលនោះមានមាណពកំឡោះម្នាក់មានរូបសោភា ចូលទៅសូមរៀនវិជ្ជាសិល្បសាស្រ្តនឹងបរមពោធិសត្វៗ បានបង្ហាត់បង្រៀនវិជ្ជាអស់ ៣ ឆ្នាំ ចៅមាណពនោះរៀនចេះចប់ហើយ ក៏លាពោធិសត្វជាគ្រូវវិលទៅស្រុកអាត្មា ដល់ហើយក៏សំដែងវិជ្ជានោះប្រាប់មាតាបិតារបស់ខ្លួនសព្វប្រការ ឯមាតានៃចៅមាណពនោះសួរថា សិល្បសាស្រ្តទាំងពួងនេះ ចៅរៀនចប់ហើយ ចុះឯវិជ្ជាមាយាស្រ្តីនោះតើ កូនឯងរៀនចេះខ្លះហើយឬ ? ។
ចៅមាណពជំរាបម្ដាយថា នៅពុំទាន់បានរៀនទេ » ទើបមាតាបញ្ជូនមាណពនោះ ឲ្យវិលទៅរៀនវិជ្ជាមាយាស្រ្តីនឹងពោធិសត្វវិញ ចៅមាណពក៏ចូលទៅកាន់សំណាក់ពោធិសត្វ និយាយសូមរៀនវិជ្ជាមាយាស្រ្តី ឯពោធិសត្វក៏ប្រាប់ថា វិជ្ជាមាយាស្រ្តីនោះគឺមាតាយើងគាត់ចេះ បើច្នេះចៅឯងចូលទៅរៀនតពីមាតាយើងឯក្នុងផ្ទះចុះ ។ ចៅមាណពក៏ចូលទៅប្រតិបត្តិយាយចាស់ សូមរៀនមាយាស្រ្តីតាមក្ដីប្រាថ្នា ឯមាតាពោធិសត្វបានឃើញចៅមាណពរូបល្អមកប្រតិបត្តិខ្លួន ក៏កើតភ្លើងកាមរាគរោលប្រាណ មានចិត្តស្នេហាស្រឡាញ់ចៅមាណពប្រារព្ធចង់បានជាប្ដី ទើបនិយាយប្រស្រ័យលួងលោមដោយផ្លូវលោកិយ ប្រើកិរិយាស្រ្តីនោះផ្សេងៗ ហើយថាខ្ញុំឯងស្រឡាញ់អ្នកឯងណាស់ ចូរអ្នកឯងទទួលផ្លូវមេត្រីជាប្ដីខ្ញុំនេះចុះ ។
ឯចៅមាណពនោះក៏ឆ្លើយថា ការនេះខ្ញុំបាទពុំហ៊ានទេ ព្រោះលោកគ្រូជាកូនលោកយាយ លោកក៏ជាអាចារ្យលើខ្ញុំៗ តែងគោរពប្រតិបត្តិលោក ដូចលោកយាយឃើញស្រាប់ ពុំគួរខ្ញុំបាទជាសិស្សទៅប្រព្រឹត្តកន្លងយ៉ាងនេះសោះ យាយចាស់នោះក៏តបវិញថា ការនោះមិនអីទេ លែងតែអ្នកឯងព្រមចិត្ត ព្រមគំនិតនឹងយើងនេះចុះ ឯត្រង់រូបកូនយើងនេះ យើងនឹងគិតសម្លាប់បង់ កុំឲ្យមានក្ដីរង្កៀសដល់អ្នកឯងឡើយ ។
ចៅមាណពក៏ឆ្លើយថា បើលោកយាយហ៊ានសម្លាប់កូនដូច្នោះ ខ្ញុំបាទក៏ព្រមតាម ថាហើយចៅមាណពក៏ស្ទុះចេញមកខាងក្រៅ ហើយនាំពាក្យនោះទៅជំរាបពោធិសត្វៗ ក៏និយាយថា បើមាតាយើងគាត់គិតសម្លាប់យើងដូច្នោះ ចូរបាឯងទៅសួរគាត់វិញថា គាត់ប្រារព្ធនឹងសម្លាប់នោះ តើសម្លាប់ក្នុងថ្ងៃណា ក្នុងពេលណា សម្លាប់ដោយឧបាយដូចម្ដេច ។ ឯចៅមាណពទទួលពាក្យពោធិសត្វហើយ ក៏ចូលក្នុងផ្ទះ និយាយសាកសួរយាយនោះ តាមពាក្យនៃពោធិសត្វគ្រប់ប្រការ ឯយាយចាស់ក៏ប្រាប់ថា យើងនឹងសម្លាប់កូនយើងក្នុងវេលារាត្រីយប់នេះ គឺយើងចាំមើលកូនយើងដេកលក់កាលណា យើងនឹងកាន់ដាវដ៏មុត លបចូលទៅប្រហារឲ្យដាច់កមួយរំពេចក្នុងក្នុងកាលនោះ ការអស់នេះ ចូរអ្នកឯងកុំនិយាយចេញទៅឲ្យអ្នកដទៃក្រៅគេដឹងឮឡើយ មែនណា បើការយើងពីរនាក់នឹងបាននៅជាមួយគ្នាជាប្ដីប្រពន្ធតទៅ ។
ឯចៅមាណពក៏ធ្វើជាទទួលពាក្យហើយ ក៏ក្រោកដើរចេញមកខាងក្រៅ នាសេចក្ដីនោះទៅប្រាប់ពោធិសត្វជាគ្រូសព្វប្រការ ។
ពោធិសត្វបានស្ដាប់ហើយ ក៏កំណត់ទុកក្នុងចិត្ត លុះដល់វេលារាត្រីទើបកាត់ដើមចេកមួយកំណាត់ ប្រមាណ ៤ ហត្ថ នាំយកទៅដាក់ផ្ដេកនៅទីដំណេកអាត្មា ហើយយកសំពត់គ្របពីខាងលើ ដើមចេកនោះធ្វើអាការដូចជាមនុស្សដេកលក់ ស្រេចហើយពោធិសត្វនាំចៅមាណពជាកូនសិស្សនៅរង់ចាំមើល កិរិយានៃមាតានោះ ។
ឯយាយចាស់នោះ លុះដល់យប់ស្ងាត់ក៏រៀបអាត្មាកាន់ដាវដើរលបចូលទៅក្នុងដំណេក នៃពោធិសត្វ ដល់ហើយលូកដៃស្ទាបទៅប៉ះលើសំពត់ដណ្ដប់ ក៏កំណត់ថា នេះខាងក្បាល នេះខាងជើងយាយចាស់ក៏លើកដាវងាឡើងនឹងកាប់ ដោយគិតថាប្រហារតែម្ដងឲ្យដាច់កក្នុងកាលនោះ យាយចាស់ប្រឹងលើកដាវហើយប្រហារចុះ ដោយកម្លាំងប្រឹងនោះខ្លាំង និមិត្រតែដាវធ្លាក់ដល់ដើមចេកកាលណា យាយចាស់ក៏ដួលចុះដាច់ខ្យល់ដល់មរណកាល ក្នុងកាលនោះឯង ។
ពោធិសត្វនឹងចៅមាណព លបមើលកិរិយាដឹងថា យាយនោះដួលស្លាប់ដូច្នោះ ក៏កើតធម្មសង្វេគហើយចាត់ចែងក្ដារមឈូសដាក់សព នាំទៅធ្វើឈាបនកិច្ចតាមប្រពៃណីជាតិជាព្រាហ្មណ៍ ។
រឿងនិទាននេះមានសេចក្ដីពិស្ដារនៅក្នុងគម្ពីរដីកាព្រះធម្មចក្កឯណោះ យើងទាញយកមកសាធកៈទុកក្នុងតម្រាគតិលោកនេះ ដើម្បីឲ្យឃើញក្ដីឆោតរបស់បុរស ស្រ្តី ក្នុងលោកិយ ដែលមានសន្ដានចិត្តប្រព្រឹត្តឆោតទៅតាមអំណាចភ្លើងកាមរាគរោល ដល់នូវក្ដីវិនាសមានសភាពដូចសំដែងមកនេះឯង ចូរឯងចុលចិត្តចុះ ។ កូនសិស្សតបថា ករុណា លោកគ្រូទាញនិទានបុគ្គលឆោតលុះដោយអំណាចភ្លើងកាមនោះ ខ្ញុំករុណាស្ដាប់បានយកជាគតិលោកហើយ មួយទៀត បុគ្គលឆោតល្ងង់ជឿគេផ្ដាសៗនោះ គឺអាស្រ័យឥតសតិឥតបញ្ញានឹងពិចារណាឲ្យយល់ចុងយល់ដើម កើតឆោតដោយភ្លើងកាមរាគរោលរឹតបិទសតិបញ្ញា ដូចនិទានយាយព្រហ្មណីដែលលោកគ្រូសំដែងមកនេះ សូមទានសេចក្ដីឆោតល្ងង់នេះមានកើតដោយហេតុឯទៀតខ្លះដែរទាន ។
គ្រូតបថា ក្ដីឆោតល្ងង់ដោយហេតុឯទៀតក្រៅអំពីភ្លើងកាមរាគនោះ សឹងមានជាច្រើនណាស់ពុំឈ្នះនឹងពណ៌នាឯងចូលចិត្តចុះ មានខ្លះឆោតដោយខ្លាចរូបកាយ គឺសង្ខារខ្លួនឯង ដូចបុគ្គលគិតខុសប្រមាណខុសគឺ្នកខ្លះឥតកូនឥតចៅកើតខ្លាចថាដល់អាត្មាស្លាប់ទៅ ពុំមាននរណាកាន់ឆ្អឹង ម្ល៉ោះហើយស្វែងសុំកូនចៅគេមកចិញ្ចឹមទុក ដើម្បីឲ្យកូននោះកាន់ឆ្អឹងខ្លួន ចួនពុំសមតាមសេចក្ដីប្រាថ្នា ក៏កើតវិប្បដិសារីសេចក្ដីក្ដៅក្រហាយជាក្រោយ ប្រព្រឹត្តទៅផ្សេងៗ យ៉ាងនេះក៏មាន ។
មានអ្នកខ្លះខ្លាចភ្លើងផ្ដាំគេថា ដល់ខ្លួនស្លាប់ទៅកុំឲ្យគេដុតរូប ខ្លាចក្រែងរលាកភ្លើង យ៉ាងនេះក៏មាន មានអ្នកខ្លះគិតខ្លាចទាកជន្លេន ផ្ដាំគេថា ដល់ខ្លួនស្លាប់ទៅកុំឲ្យគេយករូបទៅកប់ក្នុងដី ខ្លាចជន្លេនវារុក ដូច្នេះក៏មាន មានអ្នកខ្លះខ្លាចខ្មោច ផ្ដាំគេថា ដល់ខ្លួនស្លាប់ទៅកុំឲ្យយករូបទៅកប់ទុកក្នុងព្រៃស្មសានស្ថានស្ងាត់ ជិតនឹងខ្មោចគេ ក្រែងខ្មោចគេវាលង យ៉ាងនេះក៏មានអ្នកខ្លះឆ្កួតយស កាលខ្លួននៅរស់ពុំបរិច្ចាគទ្រព្យសម្បត្តិធ្វើបុណ្យឲ្យទាន សន្សំទ្រព្យទុក ផ្ដាំគេថាដល់ខ្លួនស្លាប់ទៅឲ្យធ្វើក្ដារបិទមាស ឲ្យធ្វើកោដ្ឋដាក់ដំកើងខ្មោចខ្លួន ដើម្បីអួតលោកិយ យ៉ាងនេះក៏មាន ។ មានអ្នកខ្លះស្វែងរកទីដីល្អមានហុងស៊ុយបញ្ចុះធាតុ ម្ដាយអាពុកដើម្បីរកស៊ីធូរសុខសប្បាយ យ៉ាងនេះក៏មានអ្នកខ្លះកាន់តម្រាសៃយ៍មានក្បួនរើសថ្ងៃល្អ យាមល្អ ថ្ងៃកាឡកណ្ណី ថ្ងៃខ្មោចស៊ីមនុស្ស ថ្ងៃលិច ថ្ងៃអណ្ដែត ថ្ងៃជីពចរ មើលទិសដង្ហើមរស់ដង្ហើមស្លាប់យ៉ាងនេះជាដើមក៏មាន មានអ្នកខ្លះកាន់រើសថ្ងៃចន្ទ ជាថ្ងៃទទួលយកប្រាក់ដាក់ថង់ គឺថាជាប្រាក់មានស្រីសួស្ដីមង្គល ទោះបីអ្នកឯណាដែលជំពាក់ខ្លួន ឬ តួទាសាទាសីនឹងចេញនាំប្រាក់ទៅជូន តែមិនត្រូវត្រង់ថ្ងៃចន្ទ១ ហើយពុំទទួលយកនៅរង់ចាំដល់ថ្ងៃចន្ទ ទើបទទួលយកប្រាក់នោះ អ្នកកាន់ក្បួនថ្ងៃចន្ទទទួលប្រាក់ថាជាប្រាក់ត្រជាក់ក៏មាន ចួនណាប្រែជាកើតក្ដីក្ដៅក្រហាយជាក្រោយវិញក៏មាន ដូចនិទានលោកព្រះចំរើនពលទិត្យនៅស្រុកព្រះតំបង លោកនោះជាអ្នកកាន់ក្បួនថ្ងៃចន្ទ គ្រាកាលនោះ លោកមានតួទាសាម្នាក់ឈ្មោះ អាម៉ូតៗ នៅនឹងលោកជាថ្លៃប្រាក់មួយរយបាទសៀម លុះនៅយូរមក អាម៉ូតទៅចូលលួចបោះប្រាក់ប្លមជាមួយនឹងម្ដាយអាពុកវា លោកព្រះចំរើនពលទិព្យជាម្ចាស់ប្រាក់ ក៏ពុំដឹងជាអាម៉ូតប្រព្រឹត្តការខុសជាប់ដោយទោសហ្លួង លុះនៅយូរបន្តិចមក អាម៉ូតចង់ចេញទើបវាទៅរកប្រាក់អ្នកមានឈ្មោះៗ ក៏ព្រមនឹងលោះតួអាម៉ូតៗ ក៏នាំអ្នកម្ចាស់ថ្មីយកប្រាក់ ១០០ បាទសៀមទៅជូនលោកព្រះចំរើនពលទិព្យនោះ ចួនលោះនៅក្នុងថ្ងៃសៅរ៍ ឯលោកព្រះចំរើនពលទិព្យប្រកាន់តម្រា ទទួលប្រាក់ថ្ងៃចន្ទទើបមិនទទួល ហើយនិយាយណាត់សញ្ញាថាបង្អង់ ដល់ថ្ងៃចន្ទខានស្អែកសិនចុះ សិមយកប្រាក់មកបង់សិមបើកឲ្យ ។ ឯអ្នកម្ចាស់ថ្មីឮថាលោកព្រះចំរើនពលទិត្យពុំទទួលប្រាក់ដូច្នោះ ក៏នាំយកប្រាក់នោះវិលមកផ្ទះវិញ នៅរងចាំដល់ថ្ងៃចន្ទនឹងទៅបង់លោះតួអាម៉ូតនោះឯង ។ លុះដល់ថ្ងៃអាទិត្យពួកអ្នករាជការចាប់មេសៅ ចៅប៉ែនជាម្ដាយអាពុកអាម៉ូតព្រមទាំងតួអាម៉ូតជាកូន មួយអន្លើនឹងគ្រូដែលបោះប្រាក់ប្លមជាទោសហ្លួង នាំទៅជូនលោកចៅពញាគទាធរឈុម ចៅហ្វាយស្រុក លោកក៏ឲ្យចាប់អាពុកអ្នកទោសនោះដាក់គុកតាមទោសានុទោស ឯតួអាម៉ូតក៏ត្រូវក្ដីជាប់ជាទោសហ្លួង ។
ឯហ្លួងវិចិត្តវោហារជាម្ចាស់ថ្មី បានដឹងថាអាម៉ូតត្រូវទោសហ្លួងដូច្នោះ ក៏ខានយកប្រាក់ទៅបង់ឲ្យលោកពញរះចំរើនពលទិព្យៗ ក៏ខានបានប្រាក់ ១០០ បាទអំពីតួអាម៉ូត ព្រះចំរើនពលទិព្យកើតក្ដៅក្រហាយស្ដាយប្រាក់ ១០០ បាទ ដែលគេយកមកឲ្យដល់ផ្ទះហើយខ្លួនមិនទទួលព្រោះមិនចំថ្ងៃចន្ទ ដែលខ្លួនប្រកាន់តាមតម្រាសៃយ៍នោះឯង ម្ល៉ោះហើយព្រះចំរើនពលទិព្យ តាំងជេរប្រទេចក្បួនចាស់បុរាណនោះជាអនេកបរិយាយ ។ រឿងនេះឯងស្ដាប់មើលចុះអ្នកកាន់តម្រាសៃយ៍ដល់ក្ដីឆោតខូចប្រាក់ ១០០ បាទសៀម ដូចលោកព្រះចំរើនពលទិព្យ ជាបែបអ្នករើសថ្ងៃល្អយាមល្អ ត្រឡប់ទៅជាខុសវិញ ឯអ្នកហ្លួងវិចិត្តវោហារម្ចាស់ថ្មីយកប្រាក់ចេញទៅលោះអាម៉ូត ហើយប្រាក់នុះមិនត្រូវបង់ក៏មិនខាតខូចទៅបាន ទុកថាជាប្រាក់គេត្រជាក់មែន បានជាបណ្ដាលចិត្តលោកព្រះចំរើនពលទិព្យមិនឲ្យទទួលយក គួរឯងស្ដាប់យកទុកជាគតិលោកហោង ។
សំដែងមកក្នុងវិធីមនុស្សឆោតល្ងង់វង្វេងដោយប្រាសចាក
សតិបញ្ញាចប់ដោយសង្ខេបតែប៉ុណ្ណេះ