Мокшанские песни (М. Е. Евсевьев, 1897)/В/17

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
Образцы мордовской народной словесности. Выпускъ I. Мокшанскія пѣсни.  (1897) 
Авторхне: Мокшетъ, edited by Евсевьевъ, Макаръ Евсевьевичъ
17-це морась
Образцы мордовской народной словесности. Выпускъ I. Мокшанскія пѣсни. — Казань, типо-литографія Императорскаго университета, 1897. — с. 22—23

[ 22 ]

XVII.
1.

Гос́т́ан́ Дар́ун́ӓс́ — кагы̃т пал́ан́ӓс́,
Кагы̃т пал́ан́ӓс́ — карта с́орман́ӓс́.
Дар́у нар́аж́ӓј Инзары̃н́ ошу,
Инзары̃н́ ошу, ошы̃н́ базару,

1.

Костина Дарюша — бумажная рубашечка,
Бумажная рубашечка — карто-узорная.
Дарья наряжается въ городъ Инсаръ,
Въ городъ Инсаръ — на городской базаръ, —

5.

Крандаз ваны̃ма — фата рамама.

5.

Телѣгу караулить, фату купить.

[ 23 ]

Ал́ан́ац тр́ајн́ац јакај м́ел́ганза, —
— «Т́ат мол́ Дар́ун́ӓј, т́ат мол́ с́т́ир́н́ӓн́ӓј, —
Инзары̃н́ ошу — ошы̃н́ базару:
Базарга јакај коз́ӓ полковн́икс́

За ней ходитъ ея батюшка родимый:
— «Не ѣзди, Дарюша, не ѣзди, доченька:
Въ городъ Инсаръ — на городской базаръ:
По базару ходитъ богатый полковникъ,

10.

Мокшы̃н́ цеб́ӓр́ с́т́ир́ ы̃р́вакс ваны̃нды,
Кодак ваны̃нды — сон с́ӓвы̃н́д́и.
Кодак н́ӓјх́т́анза — ы̃р́вакс с́ӓфт́анза.»
Из́из́ӓ кулцы̃нт т́ир́ӓн́ ал́ан́анц,
Шчас́—кар́ас́ Дар́у нар́аж́ӓс́:

10.

Мокшанскую красну дѣвицу въ жены ищетъ.
Какъ найдетъ онъ — за себя возьметъ;
Какъ увидитъ тебя — замужъ возьметъ.»
Не послушалась она своего отца родного, —
Одѣлась, обулась Дарья, принарядилась:

15.

Алты̃н́ п́итн́ӓ акш(а) сапы̃н́ штас́,
Грожен́ п́ит́н́ӓ јакст́ер́ краска вац́,
Базарга јакај — фатан́ат рамај:
Мол́с́ фќӓ лафкат́и — фатан́ат ајаш,
Мол́с́ омы̃ц́ет́и — фатат́н́ӓ кал́д́афт,

15.

На алтынъ она мыла бѣлаго измыла,
На грошъ она алой краски извела.
Ходитъ она по базару — фаты покупаетъ:
Въ одну лавку зашла — фаты нѣтъ,
Въ другую зашла — фаты нехороши,

20.

Мол́с́ колмы̃ц́ети — фатан́ат рамас́.
Ф́ќӓн́ӓт́ рамаз́ӓ — пр́ӓзы̃нц соты̃з́ӓ
Омц́ет́ рамаз́ӓ — кы̃ргазы̃нза соты̃з́ӓ,
Колмц́ет́ рамаз́ӓ — ќӓд́ п́езы̃нза с́ӓвы̃з́ӓ.
Базарга јакај — базарт́ мазы̃пцы̃,

20.

Пошла въ третью — фаты купила.
Одну купила — на голову повязала,
Другую купила — на шею повязала,
Третью купила — въ руки взяла.
По базару она ходитъ — базаръ украшаетъ,

25.

Лафкава јакај — лафкат́ валды̃пцы̃
М́ел́ганза јакај ошы̃н́ полковн́икс́.
— «Здорова ж́ив́ош́, мокшы̃н́ мази с́т́ир́!
Раскрасав́ица — мон т́ајет́ м́ӓр́ган!
Кода(ма) мокш-ава шкан́з́ӓ—т́ир́ан́з́ӓ,

25.

По лавкамъ ходитъ — лавки освѣщаетъ.
За ней ходитъ городской полковникъ:
— «Здравствуй! мокшанская красная дѣвица!
Раскрасавицей — я тебя назову.
Какая мокшанка тебя уродила?

30.

Кода(ма) мокш-ал́ӓ т́ран́з́ӓ-ваны̃н́з́ӓ?»
— «Коз́а Гост́ан́ӓс́ мон́ тр́ај ал́аз́ӓ,
Коз́а Гост́ар́ӓс́ мон́ тр́ај аваз́ӓ.»
В́ид́и ќӓд́н́ада Дар́ун́ кундаз́ӓ,
Акша ц́ер́кав́т́и Дар́ун́ с(у)вафты̃з́ӓ,

30.

Какой мокшанинъ тебя выростилъ?»
— «Богатый Костюша — мой родной отецъ,
Богатая жена Костина — моя родная мать.»
За правую ручку онъ Дарью взялъ,
Въ церковь бѣлую онъ Дарью привелъ,

35.

Эс́т́инза ы̃р́вакс Дар́ун́ с́ӓвы̃з́ӓ.

35.

За себя замужъ онъ Дарью взялъ.

Ст. Пиченьгуши.