Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/297

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

pamiętny częstym pobytem Adama Mickiewicza w jego latach młodocianych.

Boldegi, wś pryw. w pow. rosieńskim, o 18 w. od Rossien.

Bolderaa, mko przy ujściu Dźwiny zach. do Baltyku z fortecą Dyament, Dünamünde, Dynamind. Podczas nawigacyi zatrzymuje się tu kilkaset okrętów dla pryjęcia locmanów, przedstawienia pasportów a po części i dla handlu. Należy do prywatnych dóbr Aahaken lub Bergshof. W pobliżu B. leży t. n. st. dr. żel. ryskiej.

Bolderaa, rz., ob. Aa.

Bolech, Bolko, Bol, skrócone formy imienia Bolesław, stanowią źródłosłów nazw takich jak Bolechowiec, Bolków, Bolów, Boleszyn i t. p.

Bolechów, miasto królewskie w pow. Dolina, leży nad rzeczką Sukiel, dopływem Swicy, przy gościńcu rządowym tak zwanym głównym karpackim, idącym od miasta Białej na granicy Szląska wzdłuż podnóża Karpat aż do granicy Bukowiny. Miasto to leży już środ gór podnóża karpackiego; w najbliższej okolicy już zaczynają się prawdziwe góry. B. jest stacyą dr. żel. Arcyks. Albrechta, między Morszynem a Doliną, o 99 kilom. ode Lwowa. Powierzchni zajmuje to miasto 276 hektarów, ma 3704 mk., z tych 725 obrządku rz. kat., 196 gr. kat., 69 akat. i 2714 izr. Stan czynny majątku wynosi 175,000 złr., dochód w 1878 roku 17,097 złr. 94 ct. Obiedwie parafie ma w miejscu. Rzymsko-katol. par., należąca do dekanatu dolińskiego, została założoną w 1699 roku przez Mikołaja Gidzińskiego; kościół murowany poświęcony został w 1838 roku. Do tej parafii należą: Bolechów ruski, Bubnisze, Brzoza, Cisów, Cerkowna, Czołhany, Dołhe, Dołżka, Gorynia, Hoszów, Huziejów, Jakubów, Kniaziołuka, Lisowice, Morszyn, Neubabylon, Pöchersdorf, Polanica z Jammersthalem, Podbereż Roztoczki, Salamonowa górka, Słoboda, Stańkowce, Tiapcze, Witwica, Wołoska wieś. Ogólna liczba w tej parafii: katolików 2013, akatol. 912, izraelitów 3723. W całej parafii jest 13 szkół, i to jedna szkoła główna chłopców, jedna szkoła trywialna dziewcząt, 7 szkół trywialnych wiejskich i 4 szkoły parafialne. Parafia gr. kat., należąca do dekanatu bolechowskiego, obejmuje: Bolechów miasto, Bolechów ruski, Wołoską wieś i Dołżkę; razem liczy ta par. 2801 dusz. Bolechów posiada szkołę etatową męską 4-klasową, żeńską 2-klasową i szkołę wyznaniową izraelską 3-klasową B. ma rządową warzelnię soli. Warzelnia ta w ciągu lat od 1866 do 1870 dostarczała rocznie między 582.547 do 646.937 sześciennych stóp soli warzonki; obliczając na wagę dostarczyła ta warzelnia w 1870 roku soli kuchennej 103.144 c.; sól bydlęcą zaprzestano produkować zupełnie od 1869 roku. Istnieje także w B. olejarnia i 3 garbarnie. Bolechów jest. siedzibą c. kr. dyrekcyi lasów i dóbr państwowych, ustanowionej na skutek najwyższego postanowienia z dnia 23 marca 1873. Miasto to pamiętne jest napadami srogiemi sławnego w górach opryszka Dobosza. Handlowe to mko poniosło w 1848 przez pożar wielkie straty. W pobliżu istniała dawniej kolonia żydowska pod nazwiskiem „Nowy Babylon,“ którą cesarz Józef II w celu przyzwyczajenia żydów do rolnictwa, kazał założyć; lecz, gdy ci do tego zatrudnienia mało chęci okazywali, nastąpiło ich wydalenie, a natomiast osadzenie pracowitych przybyszów niemieckich. O tutejszych warzelniach i solankach pisali: Ressig Ign. J., „Dissertatio inaug. medica, sistens brevem expositionem aquarum mineralium regni Galiciae. Vindob. 1827 r.“ Torosiewicz. J., „Analyse der Drohobyczer, Bolechower, und starosoler-Salzsoolen-Mutterlaugen. Buchner's Repert. f. die Pharm. 1830 r.“ „Wyciąg z rozbioru chemicznego wywarów surowicy drohobyckiej, starosolskiej i bolechowskiej,“ Gazeta lwowska 1831. Nr. 21. „Wiadomość o źródłach mineralnych w Galicyi,“ Kalendarz lwowski 1845 r.

Bolechów ruski i Dolska Wola, wieś rządowa, pow. Dolina, o 1 kilometr od Bolechowa miasta oddalona. Przestrzeni obszar dworski posiada roli ornej 1, łąk i ogrodów 2, pastw. 1, lasu 1294; posiadłość mniejsza roli ornej 1042, łąk i ogrodów 1217, pastwisk 807, lasu 62 m. Ludność rzym. kat. 115, gr. kat. 1194, izraelitów 96: razem 1405. Należy do obudwu parafij w Dolinie.

Bolechów, niem. Bulchau, wś, pow. olawski, słynie z gospodarstwa przemysłowego.

Bolechowce, Bolechowice, Bołochowce, także Neudorf, wieś, pow. drohobycki, o milę na wschód od Drohobycza oddalona, nad potokiem Słonica, który pod Drohobyczem wpada do Tyśmienicy, przy dr. żel. dniestrzańskiej, między Drohobyczem a Gajami wyżnemi. Okolica leśna i bagnista. Przestrzeń posiadłości większej: roli ornej 23, łąk i ogrodów 66, pastwisk 3, lasu 403 m.; posiadłość mniejsza roli ornej 1923, łąk i ogrodów 1167, pastwisk 433 m. Ludności rzym. kat. 27, gr. kat. 875, izraelitów 206: razem 1108. Należy do rzym. kat. parafii w Drohobyczu, gr. kat. parafią ma w miejscu, do której należą: Raniowice z Młynkami harasymowemi; cała parafia należąca do dekanatu drohobyckiego dyecezyi przemyskiej liczy 1314 dusz. Posiada szkołę etatową i kasę pożyczkową z kapitałem zakładowym 456 złr.; należy do dóbr kameralnych.

Bolechowice, wś, pow. kielecki, gm. Korzecko, par. Chęciny. Szkoła wiejska.

Bolechowice, wś, pow. krakowski, na samej granicy Królestwa Polskiego, w pięknej