Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/298

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

okolicy, o 12 kilom. od Krakowa a 2 kil. od st. dr. żel. ces. Ferdynanda w Zabierzowic. Ogólnej powierzchni 1200 m.; ludności 780 a 100 domów; gleba czarnoziem z mamutową glinką. Posiada kościół parafialny, który podług podania w r. 1393 miał być wybudowanym. Wieś ta była biskupią i pierwotnie, tak jak wszystkie wsie teraz do parafii bolechowickiej należące, należała do parafii modlnickiej; kościół zaś teraźniejszy był kaplicą prywatną biskupią. Kościół piękny w stylu gotyckim, tak zewnątrz jak wewnątz bardzo dobrze utrzymany, ma piękny ołtarz z obrazem Pana Jezusa Ukrzyżowanego, również przyrządy kościelne z dawnych czasów pochodzące i pięknie zachowane. Dziekan Wojciech Ciszyński, proboszcz bolechowicki, zmarły 1872 r., zapisał na zewnętrzne upiększenie kościoła przeszło 5000 złr., za które staraniem obecnego proboszcza Walentego Skiminy wystawiono chór kamienny w stylu gotyckim jako też organy i ambonę nową; pamięć księdza Ciszyńskiego parafianie pomnikiem w kościele uwiecznili. W gminie bolechowickiej jest także szpital, którego fundacya sięga podobno 17 wieku a ma być dziełem jednego z probosczów. Wieś B. w 1792 przestała być biskupią i przeszła na własność rządową; ostatnim biskupem tu mieszkającym był Woronicz który tu pisał swoje sielanki. Od rządu nabył tę wieś były pułkownik artyleryi wojsk polsk. Bochenek, od niego Gołemberski; obecny dziedzic Stanisław Ożegalski. Do B. należą przysiołki Wola i Zielona. Jest w B. szkoła 1-klasowa. Dekanat bolechowicki dyecezyi krakowskiej obejmuje 10 parafij: B., Czulice, Giebułtów, Górkę kościelecką, Modlnicę Wielką, Mogiłę, Pleszów, Raciborowice, Ruszczę i Zielonki; wiernych liczy 20990. Par. katol. B. liczy wiernych 3800 a obejmuje wsie B., Brzezie szlacheckie, Brzezie narodowe, Karniowice, Kobylany, Ujazd, Więckowice, Żelków.

Bolechowice, ob. Bolechowce.

Bolechówko, wieś, pow. poznański; 9 dm.; 84 mk.; 9 ew., 75 kat.; 23 analf.

Bolechowo, 1.) wieś, pow. poznański; 19 dm.; 150 mk.; 15 ew., 135 kat.; 75 analf. 2.) B., domin., pow. poznański; 6174 m. rozl.; 3 miejscowości: 1) B.; 2.) folwark Szlagencin (Schlagentin); 3) Treskowo; stac. poczt. Murowana Goślina o 4 kil.; st. kol. żel. Poznań o 16 kil. Własność doktora Zygm. Szułdrzyńskiego. M. St.

Bolechowska góra, pod Chęcinami. W dawnych już wiekach widocznie istniały tu kopalnie marmuru, gdyż lustracya z 1569 r. powiada „w niej zrobiono wiele ale dziś nie robią“ (Bibl. War. 52 II 54).

Bolegość, Wolgast (ob.)

Bolejcie, Bolcie?, jez. w pow. nowoaleksandrowskim, gub. kow., łączy się z jez. Niespiża i Strusty.

Bolejny, niem. Bolleinen, wś, pow. ostródzki, st. poczt. Witramowo.

Bolemów, ob. Bolimów.

Bolencin, wś, pow. chrzanowski, par. Plaza, o 10 kil. od Chrzanowa, ma rozl. 1144 m., wtem 522 m. roli ornej; 58 dm., 398 mk.; leży blisko drogi krajowej z Krakowa do Chełmka, śród pagórków, gleba żytnia urodzajna.

Bolencin, ob. Bolęcin.

Boleń, wś, pow. krakowski, par. Raciborowice, o 11 kil. od Krakowa.

Boleścice, ob Boleszczyce.

Bolesław, wś i os. fabr., pow. olkuski, gm. i par. t. n. Leży przy drodze bitej, idącej od Będzina przez Dąbrowę i Strzemieszyce (st. dr. żel. w. w.) do Olkusza. Odl. od Olkusza 7 w. Istnieją tu kopalnie galmanu i błyszczu ołowianego, należące do sukcesorów Jerzego Kramsty. W 1878 r. działają tu dwie maszyny, odprowadzające wodę, jedna dla dobywania rudy i jedna do przepłukiwania; wszystkie siłą pary. Dobywają rocznie do 120,000 cent. rudy dającej 12% do 26%. Przygotowany do przetopienia galman wyprawiano do hut cynkowych we wsiach: Zagórze i Sosnowice w pow. będzińskim, tudzież do Prus. W 1873 r. dobyto 75,000 korcy galmanu i błyszczu ołowianego, wartości 165,400 rs. Dobywanie to zatrudnia około 600 ludzi. Prócz tego istnieje w B. gorzelnia i browar. B. posiada kościól paraf. mur., przerobiony z kaplicy, którą tu wzniósł w 1627 r. Maryan Chełmski, chorąży krakowski. Od 1798 został parafialnym. Znajduje się tu jeszcze szkoła gminna i urząd gminny. W 1827 r. B. liczył 42 dm. i 467 mk.; obecnie ludność potroiła się przynajmniej i wś przybrała charakter fabrycznego miasteczka. Par. B. dek. olkuskiego liczy 3652 dusz. Gmina B. należy do s. gm. okr. I w Olkuszu, st. p. w Sławkowie, ma trzy kopalnie galmanu, gorzelnie 2, browar, 6 młynów, tartaków 2, fabrykę drutu, gwoździ i łańcuchów, fabrykę rządową do walcowania żelaza, cegielnię, szkolę rządową i prywatną. Ludności 7075.

Bolesław, wś, pow. dąbrowski, z parafią rz. kat. w miejscu, ze st. poczt. i skołą ludową. Kościół paraf. katol. (fund. 1605). Parafia katolicka, dek. dąbrowskiego: 6375 katol., 460 żydów. Należą do niej miejscowości: Kanna (kaplica), Świebodzin, Kosierówka, Pawłów, Tonia, Grądy, Wólka Grądzka, Bór Grądzki, Samocice, Łęka, Podlipie, Kuzie, Strojców, Mędrzychów (kaplica), Kupienin.

Bolesław, niem. Bunzlau, m. w Szląsku pruskim, obw. reg. lignickiej, od 1818 powia-