Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/185

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

Białembork, ob. Baldenburg.

Białe olędry, niem. Weisshauland, olędry, pow. bukowski; 65 dm.; 460 mk.; wszyscy ew.; 102 analf.

Białe Osławy, ob. Osław, Osławy.

Białe Piątkowo, wieś, pow. wrzesiński; 4 dm.; 99 mk.; wszyscy kat.; 24 analf. Dominium B. należy do dóbr miłosławskich; ma 15 dm.; 205 mk.; wszyscy kat.: 79 analf. W okolicy stoczono podobno bitwę z Tatarami, co potwierdzają wykopane przedmioty: buzdygan żelazny wysadzany złotem; bronzowe, srebrne kolczyki, korale z emalii, szkielety w postawie siedzącej. Muzeum Tow. Przyj. Nauk Poznańskiego posiada część tych starożytności. M. St.

Białepole, ob. Białopol.

Białe stawy, stawy w dol. Białej Wody w Tatrach spiskich, po wschodniej stronie glównego grzbietu, na południe od przełęczy koperszadzkiej. Większych jest 3, mniejszych (młaczek) 5 czy 6. Z większych dwa leżą na początku doliny, garbikiem przedzielone, jeden na południe drugiego. Północny 1613 m. n. p. m. Trzeci większy leży pod ścianą północną doliny pod szczytem Kopą, (1782 m.) Z nich płynie Biała woda, potok, który poniżej Koszaru Kiezmarskiego łączy się z przybywającym od połudn. zachodu potokiem ze Stawu Zielonego. Br. G.

Białęźyce, niem. Bialensitz, wieś, powiat wrzesiński; 3 dm.; 25 mk.; 3 ew., 22 kat.; 11 analf. B., domin., pow. wrzesiński; 1017 morg.; 3 dm.; 86 mk.; 47 ew., 39 kat.; 36 analf.; st. poczt. i kol. żel. Września o 4 kil. M. St.

Białężyn, 1.) wieś, pow. obornicki; 13 dm.; 142 mk.; 9 ew., 133 kat.; 40 analf. Kościół parafialny należy do dekanatu obornickiego. Kościół wspominany w księgach biskupich z r. 1446. R. 1725 wystawiono nowy z rozebranego kościoła w Słomowie, ale bardzo mały kościołek. Przez wiek XVII B. był własnością Kaczkowskich, w przeszłym wieku Mycielskich, potem Kierskich. Do parafii kat. należy filialny kośc. w Uchorowie, o którym Liber beneficiorum wspomina w r. 1510. 2.) B. olędry, pow. obornicki; 8 dm.; 83 mk.; 46 ew.; 37 kat.; 26 analf. 3.) B., domin., pow. obornicki; 1885 morg. rozl., 9 dm.; 123 mk., 60 ew., 63 kat.; 57 analf.; st. p. Murowana Goślina o 6 kil.; st. kol. żelaznej Oborniki o 12 kilom. 4). B., niem. Belsin, wieś, pow. czarnkowski; 1672 morg rozl.; 2 miejsc.: 1) B.; 2) Klementowo; 11 dm.; 107 mk.; 88 ew., 19 kat.; 24 analf.; stac. poczt. Czarnków o 6 kil., st. kol. żel. Trzcianka o 24 kil. M. St.

Białka, ob. Biała.

Białka, 1.) wś i Białecka Wólka, wś, pow. lubelski, gm. Jaszczów, par. Milejów. W bagnistej i lesistej okolicy, o 9 wiorst na połd. od Trawnik, stacyi dr. żel. Nadwiśl. Według Lud. Wolskiego posiada dwa jeziora Bieleckie i Księże, lecz mapa. woj. top. król. nie zamieściła takowych. (Por. kartę XX, 2.). B. ma 34 dm. a przyległa jej Białecka wólka 12 dm. 2.) B., wś, pow. włodawski, gm. Dębowa-Kłoda, par. Parczew. W lasach należących do wsi znajduje się jezioro Białe. W 1827 r. było tu 31 dm. i 177 mk., obecnie 290 mk., B. Uhnin i Dębowa Kłoda, dobra Kruzenszternów, mają 2305 morg obszaru. 3.) B., wś i folw., pow. radzyński, gm. Biała, par. Radzyń, o 1 w. na półn. wschód od Radzynia. W 1827 r. było tu 40 dm. i 275 mieszk., obecnie 34 dm. i 401 mieszk. 4.) B., wś, donacya, pow. krasnostawski, gm. i par. Krasnystaw. Br. Ch.

Białka, 1.) z przys. Wólką, wielka wś, pow. rzeszowski, sąd pow. w Tyczynie, ma 1345 n. a. morgów, wtem 504 n. a. morg. lasu; 143 dm., 813 ludności; parafia łacińska o 4 kil. w Błażowy; szkoła ludowa jednoklasowa, kasa pożycz. gminna. 2.) B., wieś na Podhalu nowotarskiem, pow. nowotarski, nad rzeką tej samej nazwy, dopływem Dunajca. Graniczy od północy i wschodu ze Spiżem, od zachodu z Groniem, od południa z Bukowiną, gdzie potok Palenica tworzy granicę. Parafia w miejscu. Od Nowegotargu 13 kil. odległa wieś, która ciągnie się wzdłuż drogi prowadzącej na Spiż; długość wsi 3 ćwierci mili. Obecnie liczy 227 domów a 1345 mk., z tych 637 mężczyzn a 708 kobiet. Rozległości morg. n. a. 2396. Gdy stary kościół drewniany spalił się, pleban z Ostrowska Marcin Drużbacki wystawił nowy kościół a biskup sufrag. krakowski Stanisł. Szembek poświęcił. Szkoła ludowa jednoklasowa, ludność trudni się wyrobami z drzewa. M. M,

Białka, niem. Bialke, wś, pow. lęborski, na Pomorzu.

Białka, 1.) lub Biała, rz., poczyna się pod wsią Sokolniki, w połud. zach. kącie pow. włoszczowskiego, u stóp gliniastej, dosyć wysokiej wyniosłości, wypływając odrazu obfitszym i szybkim strumieniem wody. Przerzyna następnie łąki i pastwiska, do wsi Staromieście należące; okrąża od połud. i zach. Lelów, pod którem rozlewa się w szerokie i przepaścisie bagna, gdzieniegdzie opasane dotąd istniejącemi wałami. Z pod Lelowa B. zawraca nieco ku wschodowi, przepływając przez wieś Białą Wielką; tu już koryto jej jest głębokie i wąskie, ściśnięte wysokiemi, kamienistemi brzegami. Następnie B. płynie stale w kierunku półn. przez wś Wydartuchy; pod wsią Aleksandrowem wkracza w powiat noworadomski, gdzie rozlewa się na obszerne łąki i pastwiska, należące do mieszczan koniecpolskich. W tem miejscu B. na długości wiorst czterech płynie równolegle z rz. Pilicą, niekiedy tak blisko, że