គតិលោក/ភាគទី២/11

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
គតិលោក, ភាគទី២ by ឧកញ៉ាសុត្តន្ដប្រីជា ឥន្ទ
រឿង​ព្រាហ្មណ៍​ចាស់​មាន​ភរិយា​ក្រមុំ


រឿង​ព្រាហ្មណ៍​ចាស់​មាន​ភរិយា​ក្រមុំ



នាង​ភរិយា​នោះ វា​សហាយ​នឹង​ព្រាហ្មណ៍​មួយ ទើប​វា​ប្រើ​ព្រាហ្មណ៍​ចាស់​ជា​ស្វាមី ឲ្យ​ត្រាច់​ដើរ​ទៅ​សូម​ទាន​គេ​ឯ​ស្រុក​ក្រៅ ព្រាហ្មណ៍​ចាស់​លុះ​អំណាច​ភរិយា ទើប​ស្ពាយ​បរិក្ខារ​ចេញ​អំពី​គ្រឹហា យាត្រា​ទៅ​ស្វែង​លាភ​តាម​និស្ស័យ ថ្ងៃ ១ នោះ តា​ព្រាហ្មណ៍​ដើរ​ទៅ​ដល់​កណ្ដាល​ព្រៃ អស់​កំឡាំង​ណាស់​ទើប​ឈប់​បរិភោគ​សតូវខៅតាក កាល​តា​ព្រាហ្មណ៍​លូក​យក​សតូវ​ពី​ក្រសោប មិន​បាន​រូត​មាត់ ឲ្យ​ជិត​ដូច​ដើម​វិញ តា​ព្រាហ្មណ៍​បរិភោគ​ហើយ ក៏​ចុះ​ទៅ​ផឹក​ទឹក​ឯ​ត្រពាំង​ទឹក ។ ក្រោយ​នោះ​មាន​ពស់​វែក​១ វា​ធំ​ក្លិន​សតូវ​នោះ​វា​ក៏​លូន​ចូល​ទៅ​ក្នុង​ក្រសោប​នោះ​ឯង ឯ​តា​ព្រាហ្មណ៍​ផឹក​ទឹក​ស្រេច​ហើយ​ក៏​ឡើង​មក តាំង​រូត​មាត់​ត្រសោប​នោះ​ខ្ជាប់ ហើយ​ក៏​ស្ពាយ​ដើរ​ទៅ ។

គ្រា​នោះ​មាន​រុក្ខទេវតា ១ អង្គ យល់​តា​ព្រាហ្មណ៍​ស្ពាយ​ក្រសោប ស្រោប​អាសិរពិស​នៅ​ក្នុង​នោះ ក៏​ស្រែក​ប្រាប់​ជា​ពាក្យ​បញ្ហា​ថា ហៃ​ព្រាហ្មណ៍​ជរា​អើយ នែ​បើ​ថ្ងៃ​នេះ ព្រាហ្មណ៍​ឯង​ទៅ​មិន​ដល់​ផ្ទះ​ទេ នោះ​ព្រាហ្មណ៍​ឯង​នឹង​ស្លាប់​កណ្ដាល​ផ្លូវ​ពុំ​ខាន ថា​បើ​ថ្ងៃ​នេះ​ព្រាហ្មណ៍​ឯង​ដើរ​ទៅ​ដល់​ផ្ទះ នោះ​ប្រពន្ធ​ព្រាហ្មណ៍​ឯង​នឹង​ស្លាប់​ពុំ​ខាន ឯ​តា​ព្រាហ្មណ៍​កាលណា​បាន​ឮ​ពាក្យ​រុក្ខទេវតា និយាយ​ប្រាប់​ជា​អាថ៌​បញ្ញា​ដូច្នោះ​ហើយ ទើប​ពិចារណា​គិត​មិន​យល់​ក៏​រឹង​មាន​សេចក្ដី​ភិតភ័យ ទោមនស្ស​ក្រៃ​ពេក​ណាស់ តាំង​តែ​សោយ​សោក​ទៅ​តាម​ផ្លូវ ដើរ​ទៅ​បាន​ដល់​ក្រុង​ពារាណសី ចូល​ទៅ​កាន់​សំណាក់​បរម​ពោធិសត្វ​ជា​អ្នក​ប្រាជ្ញ ដែល​ជា​ប្រធាន​ក្នុង​ព្រះនគរ ។ ពោធិសត្វ​បាន​យល់​ព្រាហ្មណ៍​ចាស់ យំ​សោក​ដើរ​ចូល​មក​ដូច្នោះ​ក៏​សួរ​ថា « ហៃ​ព្រាហ្មណ៍​អើយ ! ហេតុអ្វី​ក៏​បាន​ជា​កើត​ទុក្ខ មុខ​ជោរ​ជល​ដោយ​ទឹក​ភ្នែក​ដូច្នោះ ? តា​ព្រាហ្មណ៍​ក៏​ថ្លែង​ចែង​សេចក្ដី​ពី​ដើម​ដល់​ចប់ ជំរាប​ពោធិសត្វ​សព្វ​ប្រការ ពោធិសត្វ​ឮ​ដូច្នោះ​ពិចារណា​តាម​ពាក្យ​ទេវតា​ដែល​ថា បើ​ថ្ងៃ​នេះ​ព្រាហ្មណ៍​ទៅ​មិន​ដល់​ផ្ទះ ព្រាហ្មណ៍​ឯង​នឹង​ស្លាប់​កណ្ដាល​ផ្លូវ បើ​ទៅ​ដល់​ផ្ទះ​នោះ​ថា​ប្រពន្ធ​នឹង​ស្លាប់​វិញ ហេតុ​ស្លាប់​នេះ​យល់​ជា​មាន​អាសិរពិស ពស់​វា​ចូល​នៅ​ក្នុង​ក្រសោប​នេះ គឺ​ថា​បើ​ព្រាហ្មណ៍​ទៅ​មិន​ដល់​ផ្ទះ​គង់​ព្រាហ្មណ៍​ឃ្លាន​បាយ ហើយ​នឹង​ឈប់​ស្រាយ​មាត់​ក្រសោប​យក​សតូវ និមិត្ត​តែ​ព្រាហ្មណ៍​លូក​ដៃ​ទៅ ពស់​នោះ​នឹង​ចឹក​ដៃ​ព្រាហ្មណ៍​ៗ ក៏​នឹង​ស្លាប់​ប្រាកដ ប្រសិន​បើ​ជា​ព្រាហ្មណ៍​ទៅ​ដល់​ផ្ទះ​វិញ​នោះ ព្រាហ្មណ៍​គង់​នឹង​ប្រគល់​ក្រសោប​នោះ ឲ្យ​ទៅ​ភរិយា នាង​ភរិយា​នឹង​ស្រាយ​មាត់​ក្រសោប នឹង​យក​របស់​ទ្រព្យ លុះ​តែ​នាង​ភរិយា​លូក​ដៃ​ចូល​ទៅ​ក្នុង​ក្រសោប​កាលណា ពស់​នោះ​នឹង​ចឹក​ដៃ​នាង​ភរិយា​ដល់​នូវ​មរណកាល​មិន​ខាន ។

ពោធិសត្វ ពិចារណា​ត្រិះរិះ​អាការៈ​ពាក្យ​ទេវតា យល់​ហេតុ​មាន​មិន​សង្ស័យ ទើប​ប្រើ​ឲ្យ​អ្នក​បំរើ​យក​ក្រសោប​ព្រាហ្មណ៍​នោះ ទៅ​ស្រាយ​មាត់​នាទី​វាល​ឯ​ពស់​វែក​នោះ និមិត្ត​តែ​មាត់​ក្រសោប​នោះ​រសាយ​ហើយ ទើប​វា​លូន​ចេញ​មក​មួយ​រំពេច ។

បណ្ដា​មហាជន​នឹង​ព្រាហ្មណ៍​ចាស់​នោះ បាន​ឃើញ​ពស់​វែក​ចេញ​ចាក ក្រសោប​ដូច្នោះ​ហើយ នាំ​គ្នា​ឲ្យ​សព្វសាធុការ​សរសើរ​ប្រាជ្ញា​បារមី​នៃ​ពោធិសត្វ ជា​អនេក​បរិយាយ​ផ្សេង​ៗ ។ ពោធិសត្វ​ក៏​ឲ្យ​អ្នក​បំរើ​ចាប់​ពស់​នោះ​យក​ទៅ​លែង​ឯ​ទី​ព្រៃ ហើយ​ប្រាប់​ព្រាហ្មណ៍​ថា « តា​ឯង​ចូរ​មើល​សេចក្ដី​អន្តរាយ​ជីវិត តា​ឯង​ដោយ​ពស់​វែក​នេះ​ចុះ»។ ព្រាហ្មណ៍​ចាស់​សំពះ​ពោធិសត្វ​សរសើរ​ថា « ខ្ញុំ​បាទ​បាន​រួច​ជីវិត​ក្នុង​គ្រា​នេះ ក៏​ព្រោះ​មក​បាន​ជួប​នឹង​លោក​ជា​អ្នក​ប្រាជ្ញ​អាច​រក​សេចក្ដី​សុខ​បាន ខ្ញុំ​បាទ​ពុំ​មាន​វត្ថុ​អ្វី​ជា​ឧត្ដម​សមគួរ នឹង​បូជា​តប​គុណ​ឡើយ មាន​តែ​ម្រាម​ដៃ​ទាំង ១០ ខ្ញុំ​វន្ទា​តប​គុណ​លោក​ក្នុង​គ្រា​នេះ » ។

ពោធិសត្វ​សួរ​ថា « ព្រាហ្មណ៍​ឯង​ចាស់​ជរា ហើយ​នរណា​ប្រើ​តា​ឯង​ឲ្យ​សូម​ទាន​គេ​ដូច្នោះ » ។ ព្រាហ្មណ៍​ជំរាប​ថា « ប្រពន្ធ​ខ្ញុំបាទ​ប្រើ​មក » ។ នាង« ប្រពន្ធ​តា​ឯង​នោះ​តើ​ជា ស្រី​ចាស់​ឬ​ជា​ក្រមុំ » ?។ « សូម​ទាន​នៅ​ក្រមុំ​ក្មេង » ។

ពោធិសត្វ​ពិចារណា​អាការ​នោះ​ទៀត ក៏​យល់​ថា​នាង​នោះ​មាន​សហាយ​ប្រាកដ​ទើប​ថា « អើ​ព្រាហ្មណ៍, នាង​ប្រពន្ធ​តា​ឯង​នោះ មិន​សុចរិត​នឹង​តា​ឯង​ទេ បើ​តា​ឯង​ទៅ​ដល់​ផ្ទះ ហើយ​ចូល​ទៅ​ក្នុង​វេលា​រាត្រី​ស្ងាត់​របស់​ទ្រព្យ ដែល​តា​ឯង​បាន​នេះ ចូរ​តា​កុំ​យក​ទៅ​ឲ្យ​ឃើញ​ទាំងអស់ គួរ​លាក់​ទុក​ខ្លះ » ពោធិសត្វ​ប្រដៅ​ព្រាហ្មណ៍​នោះ​ស្រេច​ហើយ ក៏​ឲ្យ​ដំណើរ​ព្រាហ្មណ៍​នោះ​ទៅ​កាន់​ស្រុក ។ តា​ព្រាហ្មណ៍​ក៏​លា​ពោធិសត្វ​ដើរ​ទៅ​កាន់​ផ្ទះ​អាត្មា ដល់​ទៅ​ក៏​ជួន​វេលា​រាត្រី​ស្ងាត់ ។

ឯ​មេ​ព្រាហ្មណី​ជា​ប្រពន្ធ​នោះ តាំង​តែ​ពី​ប្ដី​ចេញ​ទៅ​ស្វែង​រក​លាភ​បាត់ វា​ក៏​តែង​នាំ​ចៅ​ព្រាហ្មណ៍​កំឡោះ​សហាយ​នោះ​មក​ដេក​ជា​ប្រក្រតី ។ តា​ព្រាហ្មណ៍​ទៅ​ដល់​ផ្ទះ ក៏​យក​ប្រាក់​ទៅ​កប់​លាក់​នៅ​ខាង​ជើង​សសរ​ផ្ទះ ហើយ​ទើប​ហៅ​ប្រពន្ធ​ឲ្យ​បើក​ទ្វារ​ផ្ទះ​ទទួល​ខ្លួន ។ ឯ​មេ​នោះ ឮ​សូរ​ប្ដី​មក​ដល់​ក៏​ភិតភ័យ ទើប​បណ្ដោះ​សហាយ​ឲ្យ​ចុះ​ទៅ​តាម​បង្អួច ហើយ​វា​ធ្វើ​មាយា​បើក​ទ្វារ​ម្នីម្នា​ទទួល​ព្រាហ្មណ៍​ឲ្យ​ឡើង​ទៅ តា​ព្រាហ្មណ៍​ឡើង​ដល់​ផ្ទះ​ហើយ ក៏​និយាយ​ចរចា​ប្រស្រ័យ​សួរ​សុខ​ទុក្ខ​តាម​ធម្មតា ។ នាង​ភរិយា​ក៏​សំណេះ​សំណាល​សួរ​អំពី​លាភ ដែល​ទៅ​ស្វែង​នោះ​រឿយ​ៗ ។ ព្រាហ្មណ៍​លុះ​អំណាច​ភរិយា​ក្រមុំ ក៏​ពុំ​អាច​បិទ​បាំង​ប្រាក់​ដែល​ខ្លួន​កប់​ទុក​នោះ​ឡើយ ឆ្លើយ​ប្រាប់​ថា ខ្លួន​បាន​ប្រាក់​មក​កប់​លាក់​នៅ​ជើង​សសរ​ផ្ទះ ។ ឯ​សហាយ កាល​វា​ចុះ​ពី​ផ្ទះ​ទៅ​នោះ វា​ពុំ​រត់​ទៅ​ឯណា​ឡើយ វា​លប​នៅ​ក្រោម​ផ្ទះ​ចាំ​ស្ដាប់​ព្រាហ្មណ៍​ប្ដី​នឹង​ប្រពន្ធ​នឹង​និយាយ​អ្វី​ៗ លុះ​វា​ឮ​ថា​ប្រាក់ ១០០ កហាបណៈ ព្រាហ្មណ៍​កប់​លាក់​នៅ​ខាង​ជើង​សសរ​ផ្ទះ​ដូច្នោះ វា​ក៏​ទៅ​កកាយ​យក​បាន វា​ក៏​លួច​យក​ទៅ​ផ្ទះ​វា​ហោង ។

ព្រាហ្មណ៍​ចាស់​នឹង​ភរិយា ក៏​ដេក​នៅ​តាម​បវេណី លុះ​ព្រឹក​ឡើង ព្រាហ្មណ៍​ភ្ញាក់​ចាក​ដំណេក ដើរ​ទៅ​មើល​ប្រាក់​ដែល​ខ្លួន​កប់​លាក់​នោះ ក៏​ពុំ​ឃើញ​ប្រាក់​នោះ ព្រាហ្មណ៍​កើត​ទុក្ខ​មហិមា គិត​ថា « សេចក្ដី​អន្តរាយ​អញ​ដល់​មក​ទៀត​ហើយ បើ​ដូច្នេះ មាន​តែ​ទៅ​រក​លោក​អ្នក​ប្រាជ្ញ​នោះ ឲ្យ​លោក​ជួយ​រក​ប្រាក់​ដែល​អា​នោះ​លួច​យក​ទៅ​នោះ ទើប​បាន », គិត​ហើយ តា​ព្រាហ្មណ៍​ក៏​រៀប​អាត្មា ដើរ​ទៅ​កាន់​សំណាក់​បរម​ពោធិសត្វ​ឯ​ក្រុង​ពារាណសី ដល់​ហើយ​ក៏​ជំរាប​សេចក្ដី​តាំង​អំពី​ដើម​ដល់​ចប់​សព្វ​ប្រការ ។

ឯ​ពោធិសត្វ បាន​ស្ដាប់​ព្រាហ្មណ៍​ថ្លែង​សេចក្ដី​ដូច្នោះ​ហើយ ទើប​រិះគិត​អាការៈ​ចោរ​លួច​ប្រាក់​នោះ ក៏​យល់​ដោយ​ប្រាជ្ញា​មួយ​រំពេច ទើប​ប្រាប់​ព្រាហ្មណ៍​ថា « តា​ឯង​វិល​ទៅ​ផ្ទះ​វិញ​ប្រាប់​ប្រពន្ធ​តា​ឯង​ថា ខ្លួន​តា​ឯង​បាន​បន់​ទេវតា​ថា បើ​ខ្លួន​បាន​មក​ដល់​ស្រុក​សុខ​សប្បាយ​កាលណា នឹង​ធ្វើ​បុណ្យ គឺ​និមន្ត​ព្រាហ្មណ៍​ប្រាំមួយ​នាក់​មក​ឆាន់ ចំណែក​ខាង​តា​ឯង ៣ នាក់ ចំណែក​ខាង​ប្រពន្ធ ៣ នាក់ ឆាន់ ៣ ថ្ងៃ តែ​ឲ្យ​ផ្លាស់​រូប​ព្រាហ្មណ៍​ដែល​ឆាន់​នោះ កុំ​ឲ្យ​យក​ដដែល ក្នុង​ថ្ងៃ​ដើម ៦ រូប ថ្ងៃ​ទី ២ ឲ្យ​ផ្លាស់​និមន្ត​ព្រាហ្មណ៍ ៦ រូប​ទៀត​មក​ឆាន់ ថ្ងៃ​ទី ៣ ឲ្យ​ផ្លាស់​និមន្ត​ព្រាហ្មណ៍​ឯ​ទៀត ៦ រូប​ទៀត​មក​ឆាន់ ហើយ​តា​ឯង​ចាំ​មើល​ព្រាហ្មណ៍​ខាង​ប្រពន្ធ​នោះ ជា​វា​ផ្លាស់​រូប​ទាំង ៣ ឬ​ៗ​យ៉ាង​ណា នោះ​បើ​ព្រាហ្មណ៍​ណា​ជា​សង្សារ​វា​ៗ នឹង​និមន្ត​មក​ឆាន់​ដដែល​មិន​ផ្លាស់​ទេ បើ​រូប​ណា​នៅ​ឆាន់​ទាំង ៣ ថ្ងៃ រូប​នោះ​ហើយ​ជា​សហាយ​របស់​វា ចូរ​តា​ឯង​កំណត់​ទុក​ក្នុង​ចិត្ត ហើយ​មក​ប្រាប់​យើង​ជា​ឆាប់ យើង​នឹង​ទៅ​ចាប់​តួ​អាចោរ​លួច​ប្រាក់​នោះ​ឯង », ។ ពោធិសត្វ​ប្រាប់​ឧបាយ​សព្វ​ប្រការ​ហើយ ក៏​ឲ្យ​ព្រាហ្មណ៍​ចាស់​នោះ​វិល​ទៅ​ទីលំនៅ​វិញ ។ ព្រាហ្មណ៍​ក៏​លា​ពោធិសត្វ​ទៅ​ផ្ទះ​វិញ ដល់​ហើយ​ក៏​ថ្លែង​សេចក្ដី​នោះ​ប្រាប់​នាង​ភរិយា តាម​ពាក្យ​នៃ​ពោធិសត្វ​សព្វ​ប្រការ ។ ឯ​នាង​ភរិយា​ក៏​ធ្វើ​តាម គឺ​ចាត់​ចែង​ភោជនាហារ​ស្រេច​ហើយ ក៏​និមន្ត​ព្រាហ្មណ៍​កំឡោះ ជា​សហាយ​នោះ​មក​ឆាន់​ទាំង ៣ ថ្ងៃ តែ​រូប​ព្រាហ្មណ៍​ឯ​ទៀត​ៗ នោះ ផ្លាស់​តាម​បង្គាប់​ព្រាហ្មណ៍​នោះ​ឯង ។ ឯ​ព្រាហ្មណ៍​ចាស់ កាលណា​បើ​ឃើញ​ព្រាហ្មណ៍​កំឡោះ​ខាង​ប្រពន្ធ​មក​ឆាន់​ទាំង ៣ ថ្ងៃ​ដូច្នោះ ក៏​កំណត់​កត់​ចាំ​រូប ចាំ​ឈ្មោះ ហើយ​យក​សេចក្ដី​នោះ​ទៅ​ជំរាប​ដល់ ​បរម​ពោធិសត្វ​ៗ ក៏​ប្រើ​ឲ្យ​អ្នក​បំរើ ទៅ​ចាប់​យក​ព្រាហ្មណ៍​កំឡោះ​នោះ​មក គំរាម​សួរ​តាម​ហេតុ​ពិរុទ្ធ​ព្រាហ្មណ៍​កំឡោះ​ពុំ​អាច​ប្រកែក​កែ​គេច​បាន ក៏​ទទួល​សារភាព​ជា​ចោរ​មែន ទើប​ទៅ​យក​ប្រាក់​ដែល​ខ្លួន​លួច​នោះ មក​ប្រគល់​ឲ្យ​ព្រាហ្មណ៍​ចាស់​វិញ សូម​ទោស​នឹង​បរម​ពោធិសត្វ​ៗ ក៏​តិះដៀល​ជា​អនេក​បរិយាយ ហើយ​ទូន្មាន​ឲ្យ​លះបង់​ចោល​នូវ​អំពើ​ពុត​ពាល ហើយ​លែង​ឲ្យ​វិល​ទៅ​ស្រុក​វិញ ។ ព្រាហ្មណ៍​បាន​ប្រាក់​វិញ​ក៏​សរសើរ​ប្រាជ្ញា​នៃ​ពោធិសត្វ ហើយ​តម្កល់​នូវ​បរម​ពោធិសត្វ ជា​គ្រូ​អាចារ្យ​ចាប់​ដើម​ពី​ថ្ងៃ​នោះ​មក ។

រឿងរ៉ាវ​នេះ​មាន​សេចក្ដី​ពិស្ដារ​ក្នុង​ព្រះគម្ពីរ យើង​ទាញ​យក​មក​សំដែង​នេះ​តែ​ជា​ន័យ​សង្ខេប ជា​បែប​ឲ្យ​ឃើញ​ថា លោក​អ្នក​មាន​ប្រាជ្ញា​ពិចារណា តាម​អាការៈ​ដែល​ចេញ​មក​នោះ ពិចារណា​ដេញ​រក​ហេតុ​រក​បច្ច័យ ទាល់​តែ​ការ​នោះ​ច្បាស់​ឡើង​ប្រាកដ​ដូច​សំដែង​មក​នោះ ។

មួយ​ទៀត រឿង​អ្នក​ប្រាជ្ញ​ពី​បុរាណ ដែល​មាន​មក​ក្នុង​គម្ពីរ​បាលី​ដោយ​ពិត​នោះ យ៉ាង​ដូច​អង្គ​ព្រះ មហោសថ​បរម​ពោធិសត្វ​ក្ដី ឯង​គប្បី​ដឹង​ថា​ជា​អ្នក​ប្រាជ្ញ​ប្រសើរ​វិសេស​ចុះ ។ មែន​ពិត ឯ​អ្នក​មាន​ប្រាជ្ញា​ឆ្លាស​វាងវៃ​នោះ មិន​ភ្លើ​ភាន់​សតិ​ទៅ​ផ្ដាស អាច​គេច​កែ​ខ្លួន​បាន​ក្នុង​ប្រជុំ​ជន ឬ​ការ​ដែល​មាន​ដល់​មក​មួយ​រំពេច ដូច​និទាន​មាន់​ចែ​កែ​ខ្លួន​ផុត​អំពី​សត្វ​សំពោច​បាន ។