قصہ سیف الملوک/49
| ←48 | قصہ سیف الملوک by |
50→ |
49. حاصل کلام
بھیڑ ہجوم ہوائی والے دور کریں جس ویلے
ساجن دی گلّ بنے وسیلہ جد چاہے تد میلے
دوروں آیا یار ملیگا جاں ہو بہیں اکلا
رمز حقیقی کہے محمد پائِ مجازی پلہ
پھیر پری نے مجلس ساری کولوں ترت اٹھائی
ہک پری ہک ملکہ-خاتوں ہور نہ رہا کائی
سرداراں نوں رخصت دتی سراندیپ چوپھیرے
باہر شہروں تھاں-ب-تھائیں کرو قلعے وچ ڈیرے
کجھ فوجاں جا لہو قلعے وچ اوتھے رہو مقامی
کجھ جاؤ مڑ باغ-ارم نوں پریاں ہو سلامی
جس دن پھیر تیاری میری گھر دی طرفے ہوئی
اس دن حاضر ہونا سبھناں چیتا رہے نہ کوئی
سبھناں حکم بجا لیاندا وانگو خاص غلاماں
کہن سنائیں دین دوائیں نیوں نیوں کرن سلاماں
چمّ زمین سلامی ہو کے اڈیاں بنھ قطاراں
کونجاں ہار ہزاراں پریاں جاون نال بہاراں
کئی ہزاراں مڑ کے گئیاں باغ-ارم ولّ گھر نوں
سراندیپ اندر کجھ رہیاں سر پر منّ امر نوں
ستّ سے سی سرکردا رہا لشکر نال تمامی
ستّ ہزار پری ہور خاصی پرط گئے سبھ عامی
جو کجھ گرد شہر دے آہے اچے تھاں اجالے
برج ززیرے باغ اچھیرے چشمے پانی والے
روضے گمبد محل چوبارے کوہستان سرائیں
مسجد اتے منارے قبراں ہور بلنداں جائیں
سبھناں پریاں ڈیرے لائے تکّ جائیں من پڑیاں
نال بدیع-جمال پری دے رہیاں دو تنّ کڑیاں
سراندیپ نگر دی رانی ملکہ جیؤ دی مائی
ہر ہر قسم اجائب کھانے شربت شہد لیائی
اتریاتاں تے خشبوئی مغز کیتے ہر تازے
سڑدے عود رباب کریندے مٹھے نرم اوازے
ملکہ بدرا شاہ-پری نے نالے سبھناں سئیاں
کھادھے کھانے جو من بھانے پھر خشبوئی لئیاں
تھال سنہری بھر بھر رکھے کلیئے زرد-پلاؤں
کجھ کھادھے کجھ ودھے جہڑے چان لگے اس جاؤں
شاہ-پری دے اگوں جہڑا ودھیا سی کجھ کھانا
ادھا سی یا گھٹّ زیادہ ربّ مالم کی جانا
ملکہ-خاتوں آپوں اٹھ کے چا لئی اوہ تھالی
شاہ-پری تھیں پچھن لگی بن کے وانگ سوالی
ہے سندر مکھ پریئے بھینے ایہہ دل میرا کہندا
ہک بندہ بیمار چروکا باغ اساڈے رہندا
اوہ آزز پردیسی شہدا بہت غریب نمانا
جے آکھیں تاں بھیجاں اس نوں جوٹھا تیرا کھانا
ایہہ تبرک تیرا خاصی خیر ازاروں پاسی
لوں لوں نال دوائیں دیسی دکھ اوہدا جد جاسی
شاہ-پری نے ہسّ کے کیہا کم مناسب جہڑا
عقل تیری وچ چنگا لگا ٹھاکن والا کہڑا
میرے ولوں دہ شتابی جس نوں تیری مرضی
دکھ نہیں کجھ مینوں بھینے جے سکھ پاوے مرضی
دردمنداں دے درد وننجائے جے میرا پس-خردا
دہ طعام شراب شتابی گرم ہووے افسردا
واہ نصیب غریب بندے دے کئی دناں دے بھکھے
دلبر دا پس-خردا لبھے امن پوے وچ ککھے
ڈٹھے باجھ پیارا جانی دیئ اول مہمانی
لگے آس نراس بندے نوں دور ہووے حیرانی
شاہ شمس تبریزی جوٹھا ہک گھٹ سرخ شرابوں
ملاں رومی نوں جو دتا ہویا کرم جنابوں
شالہ دولو دمڑی والا جوٹھا اپنا کھانا
دیوے میں بھکھے نوں تاہیں رجّ رجّ موجاں ماناں
جے اوہ مرشد مہریں آوے جوٹھا گھٹ پیالے
ملاں رومی والے مینوں سچے سخن سکھالے
پڑھنے سننے والے تائیں تاہیں لذت آوے
منگ نسنگ محمد بخشا متّ اوہ کرم کماوے
اگے بھی سبھ کرم اسے دے اگوں بھی لکھ آساں
مدد خاص اوہناں دی کولوں قصہ کھولھ سناساں
شاہ-پری دا جوٹھا کھانا ملکہ-خاتوں چایا
باہر گھر تھیں آ کر ہتھیں گولی نوں چکوایا
واہ واہ گولی نازک ہولی پنجیں پھلیں تولی
سوہنی صورتَ سندر مورت ٹردی ٹور ممولی
چا رکاب سرے تے چلی گن گن پیر اٹھاندی
ملکہ اگے نال گماناں مجرے کردی جاندی
صیف-ملوکے دا سی بھائی جس باغے وچ ڈیرہ
خوشی خوشی اس بغیچے آن کیتو نے پھیرا
صیف-ملوکے نے جد ڈٹھی ملکہ-خاتوں رانی
رو کر دھرتی تے چھنکائیوسُ اتھرواں دا پانی
ویکھدیاں کجھ وسّ نہ رہیوسُ جھس گئی اگّ غم دی
ہنجھو کر پئیاں جھولی بوند جویں شبنم دی
نرگس دے پھلّ وچوں ڈھٹھے قطرے اس کھری دے
لالے وانگو داغ کلیجے لایا سوز پری دے
ڈبیاں رانگلیاں تھیں ڈلہے موتی ڈلھ ڈلھ کردے
بادل اندر نیساں دانے قطرے پئے عبر دے
ملکہ روندا ویکھ شاہزادہ کہندی نال دلاسے
سن توں ویرا ہو خاں دھیرا ویکھ ربانے پاسے
اج ویلا خوش حالی والا روون دے دن گزرے
کم تیرے دے حیلے لگے اسیں بندے بے-ازرے
تیرے کارن دلبر ولوں اول دی مہمانی
جوٹھا اس دا کھانا آندا ویکھ رکاب نشانی
ایس رکابی وچوں اس بھی ہتھیں اپنی کھادھا
پھر میں تیرے کارن منگیا جو کجھ رہا وادھا
آپ بدیع-جمال پری نے کیتا ازن زبانوں
تاں ایہہ کھانا چائیں چائیں دتا آن تسانوں
سن گلاں شہزادے تائیں بہت ہوئی خوش حالی
کرن لگا تازیماں اٹھ کے نال ادب دی چالی
کر کے ادب سلام ہزاراں دل دی نال دلیلے
بیٹھا تاں پھر کھانا دھریا ملکہ کڑی وکیلے
کر بسملا کھادھا کھانا صیف-ملوک شہزادے
شکر بجا لیاندا ربّ دا حدوں بہت زیادے
گلّ بدیع-جمال پری دی پچھن لگا ساری
دس ملکہ کی سخن تساں سنگ کیتے پری پیاری
تساں سئیاں کوئی سائت ہوسی مجلس اسدی کیتی
کیکر حالَ حقیقت ساری اس مجلس وچ بیتی
ملکہ-خاتوں نے سبھ گلاں خوب طرحاں کر دسیاں
سکے باغ مدت دے اتے رحمت باراں وسیاں
جتھوں شاہ-پری سی پچھیا کی بنی شہزادے
کوہ قافاں وچ پھردا آیا کہڑے نال ارادے
ایتھوں لے لگّ اوتھے توڑی جاں کھانا کھا چکی
ملکہ-خاتوں گلّ سنائی ساری نکی سکی
سن کے بات شہزادے کیتا لاکھاں شکر الٰہی
دلبر ذکر میرا فرمایا ایہہ گلّ مشکل آہی
حالَ احوال سفر دا پچھیوسُ کی بنی اس بندے
آپے آکھ سناسی ملکہ عشقَ میرے دے دھندے
سخت قضیے میرے سن کے متّ اوہ مہریں آوے
جاگن بھاگ وراگ کٹھے دے دلبر کول بلاوے
پر محبوباں دا کم بھائی دائم بے پرواہی
بے ترساں نوں ترس نہ آوے تکّ سولی گل پھاہی
توڑے عاشق مر مر جیوے کر کر جتن بتیرے
لکھ کیتی نوں ہک نہ جانن چامل چڑھن ودھیرے
دکھ تنگی سن عاشق والی پاون سکھ فراکھاں
روندے ویکھ کھلوندے ناہیں ہسّ ہسّ کرن مزاکھاں
جاں جاں توڑی خبر نہ ہونے اس دل پریت ہماری
تاں تاں توڑی کرن محبت صرفہ تے غمخاری
جس ویلے پھر پتہ لگے نے اس دل عشقَ سمانا
چھڈّ غمخاری حیلہ کردے جویں کویں رننجانا
سجن نام عاشق دے ویری کونہدے دے دے کساں
پی پی رتّ نہ رجدے بھائی دھن ایہناں دیاں تساں
متّ سن عشقَ میرے دیاں گلاں وت پری چتّ چائے
اگے نہیں کجھ ذکر کیتا سو پھیر نہ بات ہلائے
ڈردا خوشی نہیں میں کردا متّ ربّ غیرت کھاوے
اگے سدھّ نہیں ہو گزری ہور مصیبت پاوے
جس دن جنج عزیز مصر دی بن تن مغرب آئی
تنبو خیمے ویکھ زلیخاں لوں لوں خوشی سمائی
کہندی سئیؤ بھاگ بندی دے جاگ پئے ہن سوئے
آیا ہتھ سہاگ عمر دا دکھ گئے سکھ ہوئے
لبھا اج عزیز مصر دا چیز پیاری جانوں
اوکھی گھڑی کھڑی ہن طالع سوکھی میں جہانوں
ہوئی خوشی کمال زلیخا نال خوشی دے کہندی
تنبو پاڑ وکھاؤ پیارا ایڈ فراقَ نہ سہندی
کیتی خوشی زیادہ حدوں کدی نہ پچدی بھائی
ویکھ عزیز زلیخاں ہتھوں آتش پا جلائی
اگے ہک قضیے جھردی ہور پئے لکھ اتوں
اچنچیت خزاں مڑ آئی باغ بسنتی رتوں
مہتر یوسف خوشی کمائی ویکھ زوراور بھائی
ایسے شیر جوان سپاہی غالب وچ لوکائی
پشت پناہ میری ہر ویلے واہ نہ لگدی ویری
جو بد نظر میرے ولّ تکسی کیوں کر جاسی خیری
اوہو بھائی دشمن ہوئے ہتھیں ظلم کمایا
پیغمبر نوں خوشی کرن دا بدلہ دینا آیا
مجنوں نوں جد باغے اندر سدّ گھلیا سی لیلاں
خوشیاں کردا کہندا چڑھیوسُ اج جنت ولّ سیلاں
اس لیلیٰ توں گھول گھمائیاں اگلیاں سے لیلاں
گھڑیؤں چوتھے بھا کلاوے لیلاں نوں میں لے لاں
ترٹی آس نراس بندے دی پاس نہ آیا جانی
یار شنگار دیدار نہ دتا مار کیتا غم فانی
شعر؎ میرے دی قیمت پاندا سبھناں نالوں بھائی
تینوں بھی اوہ خوشی محمد دونی دینی آئی
لعلاں نالوں درّ ودھائے واہ پیا واہ بھارا
خوشی کرن دا مزہ شتابی لے محمد یارا
حفظ مراتب ویکھ محمد کردا وننج نہ پاڑے
متے بہالیں بیل قلم دا دے دیئ مفت سراڑے
شاہ-پری دے یاد کرن دی گلّ سنی شہزادے
لے امید دی کنجی خوشیوں کیتے در کشادے
غفلت غم دی مرض ونجیگی لوں لوں رچسی شادی
جس دم کرسی یاد محمد حضرت شاہ بغدادی
واہ واہ شہنشاہ جیلانی مظہر ذات ربانی
سر پر چھتر مہبوبے والا ولیاں دی سلطانی
غوساں قطباں تے ابدالاں قدم جنہاں دے چائے
سے برساں دے موئے جوائے ایسے کرم کمائے
مدد دے محتاج جنہاں دی مرسل نبی پیارے
ایسے سید مرد سچے توں صفت کریندے وارے
دم دم صفت شاہاں دی کہیئے اس تھیں کجھ نہ چنگا
سخن تیرے کی لایق اوتھے اؤگنہار ملنگا
نام شریف اوہناں دا آیا رہِ نہ سکیا جگرا
تھوڑے سخن کہے پر اگوں ڈر خاں نہ کس فقرہ
متّ کوئی گلّ اولی نکلے ردّ ہوویں اس بابوں
بخشش مدد منگ محمد بے پرواہ جنابوں
شالہ یاد کرے میں بندے میراں صاحب والی
روڑے تھیں ربّ ساون لائے بہت ہوئے خوش حالی
ذکر سجن دا چھوڑ نہ سکاں وسّ نہیں کجھ میرے
شہزادے دی گلّ محمد رہِ گئی دور پریرے
صیف-ملوک رہا وچ باغے ملکہ-خاتوں چلی
مجلس خاص پری دی اندر جا شتابی رلی
پری پچھیندی دس توں ملکہ کتھے تیک گئی سیں
ایس ترننجن ساڈے وچوں اٹھی کس لئی سیں
ملکہ-خاتوں نے فرمایا بھیت نہ دسن-ہارا
باغے وچ گئی ساں بھینے کم آہا ہک بھارا
ویکھ ہجوم نہ پچھی اگوں شاہ-پری گلّ کوئی
کی کم سی تدھ باغے اندر پھیرا آپ کیتو ای
مجلس تھیں پھر اٹھ کھلوتی شاہ-پری منِ بھانی
ملکہ بدرا دی پھڑ انگل بھورے وچ سدھانی
بھورھے دے دروازے دوہرے سنگل کفل چڑھائے
سئیاں پرط گئیاں پھر اندر بیٹھ رہیاں اوہ ترائے
بھورھے دی تعریف محمد ساری آکھ نہ سکدا
جنت دا ہک خانا آہا جھل مل نور چمکدا
نوری برج شمس دا خانا نالے دو سئدیناں
شمس پری سئدین پچھاوے ملکہ بدرا بھیناں
ملکہ اوہ جس ملک فلک دے بابل دے کھوہ پائے
بدرا بدر آکاش حسن دا صفت نہ کیتی جائے
اگے بھی اس بھورھے اندر شاہ-پری سی بہندی
ملکہ بدرا باجھ سہیلی پاس نہ کوئی رہندی
عاماں دا اوہ تھاں نہ آہا خاصاں باجھ رفیقاں
اس جائی کوئی ہندا ناہیؤں بن محرم صدیقاں
بیٹھ رہیاں جد ترائے بھیناں شاہ-پری پھر بولی
ملکہ-خاتوں نوں فرماندی کر گلّ ہولی ہولی
توں اساں وچ وڈی بھین ایں نالے سگھڑ سیانی
دیس بدیس ڈٹھے تدھ بہتے خیبر خشکی پانی
سردی گرمی سختی نرمی خوشیاں وقت قضیے
تیرے جیڈے کسے نہ ڈٹھے ماں میری دیئے دھیے
بھورھے اندر تریویں جنداں ہور نہیں کوئی نیڑے
چپے وچ حسڑ دا جیؤڑا کون دہاڑ نبیڑے
کر کوئی گلّ کہانی ایسی جہڑی سنی نہ اگے
سن سن اثر اندر وچ دھائے چنگی دل نوں لگے
ملکہ پچھدی کیہی کہانی کول تساڈے پھولاں
سنی کنیں یا اکھیں ڈٹھی یا سرورتی خولاں
کیہا بدیع-جمال پری نے ملکہ بیبی خاتوں
اکھیں ڈٹھی تے سرورتی سچی بات سنا توں
کنیں سنیاں گلاں اندر کوڑ طوفان بتیرے
پاؤں سیر بناندی خلقت امبر گھنے گھنیرے
جھوٹھے نغمے چا اٹھاون جس وچ سچ نہ ماسہ
بےوقوف منن سچ اس نوں کرن سیانے ہاسہ
جیوں ہن کہندے دہلی اندر کنکے دا مینہہ وٹھا
اوتھوں آئے کہن نہ ڈٹھا سنیئر ترن اپٹھا
چنگے چنگے سگھڑ کہاون جھگڑے کرن اس گلّ دے
عقل قیاس نہ لوڑن مولے بے عقلاں وچ رلدے
سنیاں گلاں تے کی باور باجھوں علم کتابوں
جو عالم دے مونہوں سنیئے سوئی کھری حسابوں
یا جو سائیں والے آکھن اوہ سچ منّ تمامی
پکی جان کلام اوہناں دی ذرا نہیں وچ خامی
توڑے الٹ پلٹ فرماون وچ قیاس نہ آوے
گجھی رمز ہوسی سبھ سچی کون اوہناں بن پاوے
سائیں والے سدا سکھالے ربّ دے بالے دیوے
مست الست شراب وصل دے ہردم رہندے کھیوے
جیوں جیوں لکھیا ویکھن بھائی اکھر لوح-قلم دا
والے جتنا فرق نہ پاون دین پتہ ہر کم دا
باور کرو یقین لیاؤ گلّ اوہناں دی اتے
آئت وانگر سچ کر منوں توڑے بھیجن ستے
ہائے ہائے گلِ پری دی بھائی پھر برطرف رہی ہے
شاہ-پری نے ملکہ تائیں ایہو بات کہی ہے
ڈٹھیاں سنیاں گلاں اندر ہندا فرق بتیرا
اکھیں ڈٹھی کہیں کہانی ایہو مطلب میرا
ملکہ-خاتوں بیبی بولی نال زبانے مٹھی
اوہ فساہت اتے بلاغت پری نہ اگے ڈٹھی
بول رسیلے رنگ رنگیلے علم عقل چترائی
مرلی بنسریؤں کجھ اتے وچ آواز صفائی
عاشق سچے دی پھر سچی دردوں درد کہانی
سن کے پتھر وچوں نکلے اتھرواں دا پانی
خوب بنا تنا کہانی ملکہ جدوں سناندی
تیر جیہی تاثیر کلیجہ چیر دولوں جاندی
شاہ-پری نوں آکھن لگی کنّ دھر بھینے پریئے
عجب کہانی درد رننجانی تیرے اگے کریئے
ملک مصر دے سی ہک وسدا تاج تخت دا والی
عاصم بن صفوان شاہزادہ شان بیانوں عالی
ہتھیں بدھیں گولے اس دے چالی ہور شہزادے
انت حساب شماروں حدوں لشکر اس زیادے
ہک روایت والا کہندا سطر تختاں والے
عاصم شاہ اگے دن راتیں خدمتگار سکھالے
ہور روایت ایہہ بھی تریجی چار ہک سے شاہزادہ
بدھے لکّ کریندے خدمت وافر گنج آمادا
حکم اوہدے دا طوق گلے وچ شوق سندا کنّ بالا
طلب حضور اوہدی دی خاتر کرن ضرور کشالا
موجاں عیشاں خوشیاں طلباں جو جو سن وچ دنیاں
ربّ گھرے وچ دتیاں اس نوں سبھ مراداں پنیاں
ہک جھورا اؤلادے والا گھر وچ بال نہ کھیلے
دولت مال بھرے کد سوہن مائی باپ اکیلے
دوہری وار کراں گلّ کاہنوں قصہ کوتاہ اہا
اول آخر توڑی ملکہ سبھ قضیہ کیہا
شہزادے دے جمن والا نالے علم پڑھن دا
نالے صورتَ دی تک مورت غم دی اگّ سڑن دا
مورت اتے عاشق ہونا شہزادے دا سارا
یکّ-ب-یکّ سنایا ملکہ سفر قضیہ بھارا
کلمے لفظ بہں خوش نقطے نال تلازمیاں دے
ملکہ در پروتے وانگو بھلیاں آدمیاں دے
نال ادا کلام رسیلی خوش خوش سخن الائے
لئل زمرد مثل محمد کنّ پری دے پائے
مڈھوں قصہ ٹور لیاندا ذرا ذرا کر سارا
باغ میرے وچ اوہ شاہزادہ ہے غریب بیچارا
شاہ-پری فرماندی ملکہ پچھ شہزادے تائیں
دنیاں اتے صورتَ کہڑی اس مورت دی سائیں
کہڑے شہر ولایت رہندی صورتَ اس دلبر دی
پٹیا جس نے ایہہ شاہزادہ رونق ملک مصر دی
اؤتر تھیں سن سوتر ہوئے بابل مائی اس دی
سوتر تھیں مڑ اؤتر کیتے بری جدائی اس دی
ایسی ظالم قہر کنندی ہے کوئی جائی کس دی
صیف-ملوک شہزادے ڈٹھی سوہنی مورت جسدی
گرد کیتا جس مرد اجیہا فرد ہویا چھڈّ شاہی
سینے سان چڑھائیاں نیناں سخت کٹاری واہی
پھرے دوآلے بند سپاہی ملکو ملک اداسی
کسدے عشقَ مہاراں پھڑیا کدھر ہکلا جاسی
صورتَ دا کجھ پتہ لگاسُ یا کوئی سکھ سنیہا
یا امید سجن دی اتے ایویں رڑھدا رہا
ایسا دلبر کون کوئی ہے ازغیبوں دل کھسے
اکھیں نظر نہ پوے محمد کول گھرے وچ وسے
ملکہ کہندی بھینے تینوں تتی واء نہ لگے
صیف-ملوکے تھیں ایہہ گلاں پچھ لئیاں میں اگے
جس صورتَ دا عشقَ شہزادے میں اوہ ڈٹھی ہوئی
اج اس مجلس ساڈی اندر حاضر دسدی سوئی
جس جائی اوہ مورت لکھی ہر ہر عیبوں خالی
نام اوہدا بھی لکھیا اوتھے قلم کاریگر والی
سوہنی صورتَ جو من کھسدی وسدی وچ دلاں دے
کول بہے تاں بول نہ دسے بھیت نہ کردی واندے
خوب شکل محبوب سجن دی کرے غریب مہمان نوازی
خونی نئمت عاشق تائیں دئے دنا-دنا تازی
جادوگر دو نین لٹیرے دل نوں مارن والے
لئل لباں پر آب ہیاتوں بھر بھر دین پیالے
بادشاہاں نوں تختوں سٹن کرن غریب نمانے
تاج غریباں دے سر رکھن واہ محبوب سیانے
آپے لٹن آپے مارن آپے زبھا کریندے
آپ نوازن محرم کر کے سر پر تاج دھریندے
آپے پاڑن آپے سیون آپے لائِ بجھاون
آپ اجاڑن شہر دلاں دے آپے پھیر وساون
آپ دکھاون دکھیئے تائیں آپ کرن غمخاری
آپ حبیب طبیب دلاں دے دارو دین ازاری
صورتَ دلبر تے جند پرور سن توں بیبی رانی
تیرے باجھ نہیں ہور دوجی توں گھٹ وچ سمانی
حالَ حقیقت عاشق والی عرض کراں میں ساری
جویں شہنشاہ فرماوے حکم ہووے سرکاری
سدّ نجومی حالَ حقیقت اس پھٹے دل مردوں
اج دن پچھ لئیں متّ بھلکے مر وننجیں اس دردوں
تدھ پچھی گلّ دسنی آئی نہیں تیرے تھیں ڈریئے
اس مورت دی صورتَ تونہیں ہے بھینے شاہ پریئے
صیف-ملوکے دی ٹھگّ تونہیں لٹّ لیا جس راہی
دوروں بیٹھی نے چھک آندا گھتّ عشقوں گل پھاہی
ڈیرے تیرے دے در اتے ڈھٹھا آن بدیسی
جان جہان گھما سجن توں سر قربان کریسی
مورت تیری کملا کیتا دانشمند سیانا
شہنشاہ مصر دا والی در در پھرے نمانا
اوڑک آن تیرے در ڈھٹھا کر کر بہتا ہیا
بھلا کرے ربّ تیرا بیبی سار شہدے دی لئیا
شاہ-پری پھر ہسّ کے کہندی سن ملکہ غمخارے
اپنے مونہوں بناویں گلاں جوڑ مسودے سارے
اوہ کتھے میں کتھے آہی سے کوہاں دیاں وتھاں
جوڑ مزاخ اولے بھینے کریں نکمیاں جھتھاں
ناری نعر پری میں بندی اوہ ہے آدم خاکو
میری اس دی نسبت کیکر نہ کر گلّ اس ساکوں
آدمیاں دا کم ہمیشہ بے وفائی کردے
اول لا پریت پیارے اکثر بازی ہر دے
محبوباں دا نہں لگاون کر کر مکر بھلاون
جاں دلدار ملے گل لاوے جھبدے ہی رجّ جاون
ٹھگی دغے فریب بتیرے کردے نال سئیاں دے
جاں دل وسّ کرن تاں پاون بھسّ سر وسّ پئیاں دے
پریاں نالوں ہور طرحاں دا آدمیاں دا چالا
ایہہ دو جنساں وکھو وکھی رلا نہ نسبت والا
پریاں دائم لوک وفائی پالن قول زبانی
جانی نالوں اتم جانن جس نوں آکھن جانی
ساڈے بھانے آدمیاں دی یاری بہت نکاری
عاشق بن بدنام کریندے وچ ولایت ساری
جاں معشوق پیارا لبھے رجّ رجّ لین کلاوے
اس نئمت دا قدر نہ جانن کوئی ورلا ملّ پاوے
ملکہ-خاتوں بدرا-خاتوں بدھے ہتھ شتابی
منت کرکے شاہ-پری ولّ ہوئیاں پھیر جوابی
تیری ساڈی مہر محبت گوڑہا بھائی چارا
بہت پیارا مٹھا کڑیئے حدوں بیشمارا
اساں شہزادے نال پکائے پکے قول اگیرے
اﷲ بھاوے میل دیانگے شاہ-پری سنگ تیرے
ہتھ تیرے ہن لاج اساڈی بول کریں اوہ سچے
نہیں تاں اسیں قیامت توڑی اس ولوں ہاں کچے
اسیں بھی اتھے شاہ ملک دے اوہ شاہ مصر شہر دا
دوجا اس وڈیائی کیتی جیسی کوئی نہ کردا
اس شریک بھرا سجن تھیں کریں نہیں شرمندے
رکھ لئیں پتّ ساڈی ایتھوں شاہ پریئے دل جندے
صاف جواب پری نے دتا سن توں ملکہ-خاتوں
نہ محرم نوں منہ نہ دساں اس گلوں باز آ توں
میں کوئی لنڈی اچکی ناہیں ماں پیو میرے کیہے
راہیاں نال کراویں یاری چھوڑ خیال اجیہے
شان میری دی لایق جاتوئی اوہ مسافر کوئی
گلیئیں رلدیاں نوں منہ دساں لاہ شرم دی لوئی
کی دیدار میرا تکّ سکسی اوہ غریب بیچارا
نا لایق نوں کیوں دسالاں جوبن اپر اپارا
ایہو قدر میرا تدھ پایا واہ ملکہ واہ ملکہ
ایسے ویسے نونکد ملسی روپ میرے دا جھلکا
چور ہووے کوہ طور نہ جھلے نور حضوروں جھاتی
لنترانی آکھ اس تائیں ہو رہو چپّ چپاتی
ارنی ارنی بولے ناہیں کھہڑا ساڈا چھڈے
نہ محرم دیدار نہ پاسی لکھ چلیہے کڈھے
ماں ملکہ دی سندی آہی شاہ-پری دیاں گلاں
دل وچ فکر کیتوؤسُ ہن میں بھی کرن حمایت چلاں
ہسدی ہسدی اندر آئی کہیوسُ شاہ-پری نوں
ہے بیٹی منّ لئیں نہ موڑیں ساڈی عرض دھری نوں
کی ہویا جے ملکہ پچھے ہک واری منہ دسیں
سر سکے مچھّ مردے اتے ساون بدلی وسیں
چریں وچھنی ملکہ-خاتوں پھر تینوں ربّ میلی
اس شہزادے کڈھی قیدوں پھاتھی جان اکیلی
ملکہ نے اس قیدے اندر کل اقرار پکائے
تیرے نال ملانا کیتوسُ تاں دوئیے رل آئے
ملکہ نے سنگ اس دے کیتیاں شرطاں قسم سوگنداں
تاں اس نے کڈھ آندا اوتھوں توڑ اجیہاں بنداں
تاہیں مڑ مڑ تیرے اگے کرے سوال بتیرے
کویں ایس گلوں رہِ آوے شرم اوہدی ہتھ تیرے
بدرا تائیں کہیں سہیلی مینوں بھی ماں ماتاں
اساں دوہاں دی بھی ایہہ خواہش من دھیے سن باتاں
کدے سوال نہ کیتا تینتھیں اساں دوہاں بھی اگے
کی ہویا اک گلّ منینگی بری تینوں کیوں لگے
کہیں مسافر راہی اس نوں نا لایق بیچارا
مصر شہر دا نہیں شاہزادہ لعلاں دا بنجارا
بادشاہی چھڈّ آیا ناہیں تیرے کارن بدیسیں
ایڈی ات نہ چنگی دھیے کیوں دیدار نہ دیسیں
گھر در ماپے بھیناں بھائی تخت ولایت سٹّ کے
ہاہو نیر سمندر ٹھلھا لین عشقَ دے لٹکے
بے انداز جہاز رڑھائیوسُ باز نہ آیا عشقوں
جرم گوائیوسُ قدر گھٹائیوسُ کی پھل پایا عشقوں
عیشاں سٹیاں کداں کٹیاں کیتیاں چوڑ ترٹیاں
تدھ پچھے اوہ پربت کچھے واہ دتیاں تدھ کھٹیاں
باپ تیرے تھیں باپ اوہدا بھی گھٹّ نہیں شاہزادہ
کیوں اپنا مل پاویں دھیے اس تھیں بہت زیادہ
لایق قدر تیرے دے کہڑا اس تھیں ہور اچیرا
اوہ شاہاں دا شاہ ہے دھیے ہر کوئی اسدا چیرا
کی ہویا اج عشقَ تیرے نے ہولا کیتا ککھوں
باپ اوہدے تھیں منگیا لوڑیں وال نہ دیوے لکھوں
ہک واری دیدار دسن تھیں شان کریں شرماندی
ربّ ڈاڈھا تکّ اے دھیے لکھی کی کرماں دی
دے دیدار ہک وار شہزادے پال اقرار اساڈے
بولن جوگے تاہیئیں ہوئیے لحن ادھار اساڈے
جو اس نال اساڈے کیتی کسے طرحاں نہیں مکدی
توں ہک واری مکھ وکھاویں تاں ایہہ چنتا چکدی
شاہ-پری فرماندی مائیے کی تساڈی مرضی
پریاں خبر ہوئی تاں لکھسن باپ میرے ولّ عرضی
بیٹی تیری ہلی کلچھن آدمیاں منہ لاندی
مرد بیگانے نال یرانے عشقَ کماون جاندی
جاں شاہپال سنی گلّ ایسی بھڑک لگوسُ سینے
جلدی مینوں مار گوائے نالے اس مسکینے
یا مجھ قید رکھے وچ گھر دے بند کرے اس پاسوں
نال تساڈے ملن نہ دیوے جان برے وسواسوں
موتے نالوں سخت وچھوڑا بن بدرا کد جالاں
ایڈ قضیے سجھدے مائی کیکر مکھ دسالاں
پریاں نال میرے جو آئیاں بھنک پئی جے اوہناں
پل وچ اسنوں کرن ازائیں غضب قہر دا جنہاں
لہو میرے نہاؤ ناہیں ملکہ بدرا مائی
بابل باب برا کر مارے جے اوہ سنے خطائی
مائی کہندی سن نی دھیے باپ تیرے شاہپالے
علم کلام کتاباں پڑھیاں غیبی خبر دسالے
لکھے اپنے وچ اوہناں نے ایہہ گلّ ڈٹھی ہوسی
آدمیئیں سنگ دھی میری دی قسمت اگھڑ کھلوسی
لیکھ اول دے واچ دھننانے پھر کیوں غصہ خاصی
کی دھر دوش تیرے سر بیٹی مندا حالَ کراسی
پھیر بدیع-جمال پری نے کیتی چپّ جوابوں
ماؤ دھیاں چپّ ہوئیاں سبھو گلّ ٹھپی اس بابوں
جاں کوئی سائت گزری ایویں شاہ-پری پھر اٹھی
جاگے طالع نیت پئیاں دے عاشق دے ولّ ترٹھی
آیا ربّ کریمی اتے پئی قبول یتیمی
بے مہراں رل مہراں پائیاں واہ واہ صفت رحیمی
جس ویلے ربّ مہریں آوے ڈھلّ نہ لگدی ماسہ
وتئزُ من تشائ واہ واہ اس دا پاسہ
کھوہ پیا ہو لونڈا وکیا پیغمبر کنانی
باراں برساں دی کڈھ قیدوں ترت دتی سلطانی
ناروں چا گلزار بنایا ابراہیم نبی تے
گنتر کی محمد بخشا کردا لطفَ سبھی تے
شاہ-پری اٹھ آکھن لگی ملکہ-خاتوں تائیں
آ اس باغ تیرے دے اندر چلیئے سیر ہوائیں
ملکہ دے دل خوشیاں ہویا مولٰی آساں لائیاں
ہک دوجی دی انگل پھڑ کی باغے اندر آئیاں
ٹر ٹر سیر کرن وچ باغے پھر پھر لین ہوائیں
چوک عراق پھہارے ویکھن چشمے حوض سرائیں
رنگ-محلّ چوبارے دھولر بھورھے باراں دریاں
اس حضوری باغے اندر پر نہ مارن پریاں
سبزہ وانگ پوشاک خضر دی پاک ہویا جل نہاکے
پھلّ گلاب سکندر وانگر بیٹھے تخت سہاکے
ناز آزاد صحیح سلامت جھولن سرو کھلوتے
کلیاں بنھ قطاراں کھلھیاں درِ-یتیمِ پروتے
نرگس مست محبت کیتا شاہ-پری دیاں نیناں
عرض کرے سر کڈھ شگوفا میں بھی درشن لینا
ہتھ کھلھار چنار کھلوتے زاہد ہار کنارے
کرن دوائیں مولٰی سائیں پری دکھا کر مارے
سوہا مکھ کشادہ کر کے بن تن روپ اجالا
وچلا داغ وچھوڑے والا کھولھ دسے گل لالا
کیلے کھلے اکیلے جھولن شاہ-پری ولّ پکھے
آکھن ٹھنڈے ہو کے کھاؤ چرخ پھلے دے رکھے
اٹھ اٹھ نمدی شاخ چمبے دی جویں گورو ولّ چیلا
گل عباسی مار اواسی کہے نشے دا ویلا
شاہ-پری مکھ دسن لگی بھکھ چکسی سکھ پاساں
تروٹک جاسی نشہ چڑھیگا جاں انگ اس سنگ لاساں
رنگارنگ بہار پھلاں دی جیوں کڑیاں وچ میلاں
بھر بھر چھجّ پھلاں دے کڈھن ویلاں دین رویلاں
سمبھل سرت پری ولّ تکدا سنبل کھلے والیں
ساوا پیلا ہو ستبرگا کہندا مکھ وکھالیں
اچا ہو سفیدا نازک تکدا راہ پری دا
ہار شنگار نہ گنتر جوگا ڈالی ہری بھری دا
سیؤ سواد دار کھلوتے ناکھاں مصری جیہیاں
تارن نظراں رکھ چمن دے سجریاں تے بیہیاں
چائی امب کھلوتے ڈالی امب گئے سن بھاروں
شاہ-پری رس چوپے ساڈی یا خوش ہوئے اچاروں
خوب خبانی سی رنگ رتی داغ نہ رتی لگا
شاخاں لٹک زمیں پر آئیاں ملّ پری دا اگا
تربوزے خربوزے مٹھے سردے ہرے بھرے سن
گلگل چٹے کھٹے مٹھے نمبو سنگترے سن
کھلے بٹنگ بیٹنک کنارے پکّ ہوئے رس والے
شاہپری ولّ ڈگّ ڈگّ پیندے متّ سانوں مکھ ڈالے
سچے موتی ڈلھ ڈلھ کردے گچھے بھرے انگوراں
داکھاں مل مل باخاں جھو جنّ آلے دین کھجوراں
لال گلاب ہوئے رنگ رتے دانے پکّ اناروں
آکھن شاہ-پری منہ پاوے مہر پوے سرکاروں
نرم انجیر سی کھیر بہشتی لذتدار الوچے
نغزک کھوڑ بادام چھوہارے لٹک رہے ہر کوچے
توت شتوت بھر وہیاں سوہیاں گوشے بگے پیلے
سیؤ بیر چوپھیر چمن دے میوے رنگ رنگیلے
جانوراں دے لنگر لائے کوہاں وچ کوُ کوہاں
ہر ہر پنکھی چاہے شالہ پری کہے میں کوہاں
رومبل گچھے چھپدے کچھے پری نہ پچھے سانوں
متّ مچھر تکّ غصے ہووے باہر کڈھے بستاں نوں
باغ بہار بازاروں رونق ہر ہر وچ چوراہے
املتاسے پھلیاں لمکن چور لگے جیوں پھاہے
رتّ بسنت بہار پھلاں دی نویاں شاخاں سروآں
آہلنیاں پر بستر کیتے بہہ آرام تد روآں
ارا ذکر کبوتر کردے نیویں اچے ہو کے
کوئل نفل کرت پڑھدی قاضی ہار کھلوکے
بن بن کے بن ککڑ دیون بانگے وانگو بانگاں
بھجّ بھجّ رلدے سفیں ممولے سن سن کوکاں چانگاں
عید پڑھن جیوں ملاں آون نیلا بانا طوطے
پڑھ تک بھیریں ہو متوجء کرن قیام کھلوتے
مینا حمد ثنائ پکارے شکر گزارن گھگیاں
شاہ-پری وچ باغے آئی اج مراداں پگیاں
کالے بھور پھلاں پر پھردے گان خوشی دیاں باراں
دائم رہے بہار چمن دی کرن دعا ہزاراں
عجب سماں لگا وچ باغے چیکن کھوہ جھلاواں
بوڑیئے قوبے گل لگّ ملدے جویں بھرا بھراواں
ٹنڈاں بھر بھر پانی ڈولھن وانگو دکھیا نیناں
مڑ جاون جیوں ٹور بھراواں گھر ول جاون بھیناں
ہینا ہو چلے سر گرداں پانی آڈے والا
جیوں شہروں شاہزادہ ٹردا لے کے دیس نکالا
کھوہ وچ پانی بولے رووے جیوں پتّ وچھڑے بابل
پانی ہر کیارے پھردا جیوں ہر بوہے راول
اس کھوہوں سی پانی پیندا عاشق مرد بیچارا
صیف-ملوکے دے غم کولوں کھوہ گنیا دکھ یارا
شاہ-پری تے ملکہ-خاتوں باغ اندر سیلانی
حوراں نالوں سرس جوانی چلن چال گمانی
صیف-ملوک شہزادے والا جس پاسے سی ڈیرہ
اہلے اہلے اس بغیچے آن کیتو نے پھیرا
نظر پیا شاہزادہ دوروں عجب-جمال پری نوں
سودا کرسی جاں تکّ لیسی اول وسط کھری نوں
شاہزادہ مدھ پی کے بیٹھا بہت شرابوں مستی
دلبر ولّ خیال دلے دا دور کیتی ہور ہستی
نشہ کمال شہزادے چڑھیا لال دسے رنگ رتا
لے قانون وجاون لگا جاں ہویا مدھ متا
کلیاں مندریاں بند ملے راس بنائے گھوڑے
ہر ہر تار مقام اپنے تے خوب سراں کر جوڑے
آپ شاہزادہ گاون لگا نال زبانے مصری
مسکر ساز وجائیوسُ جس دم جانوراں سدھّ وسری
جس ویلے مزہک وجاوے بول آواز داؤدی
دکھیاں دے دکھ جاون سارے ہسن کر خوش نودی
جدوں منئم ساز وجاندا وانگو مست خماراں
گوہڑی نیندر نینیں آوے زاہد شب بیداراں
اڈدے پنکھی ڈھہن زمیں تے کٹھیاں ہار نہ ہلدے
سر دھر اوہدیاں قدماں اتے سندے مرگ جنگل دے
جستا ساز جدوں پھر چھیڑے پاوے جان مویاں نوں
دے دے ہوش گھراں ولّ ٹورے سخت بے ہوش ہویاں نوں
باکاں نوں کیتا سر قانوں ہر ہر تار سنواری
ستاں تاراں دی اسواری خوب وجائے ساری
بھیرو راگ الاپن لگا نال زبان قراری
رامکلی بھبھاس الاپے نالے دیوَ گندھاری
گاوے پھیر اساوری اگوں پھیر میاں بیراڑی
ٹوڈی رسنادار الاپے چڑھدی کلاں دہاڑی
خوب سراں کر گاون لگے کدے ہنڈولے راگے
درد وراگ سجن دی آتش جاگے نال بہاگے
سوہنی کونسیئے کماچی جاچے نال الاپے
جوگ پرج دے دوہڑے سن کے دکھیئے کرن سیاپے
مالکونس دی دھرپت گاوے پھیر خیال ہمبیرے
ریختیاں دی لذت کردا ٹپے نال کمبیرے
سورٹھ مٹھی راگنیاں دی گاوے پھیر جیجیونتی
دیسی تے ناراض الاپے رسنا نال بے انتی
کاہنڑیاں دا رنگ بناوے سوہنا سنگھ نہایت
شام بناں دن شام دکھاوے گاوے پھیر ولائت
درباری بھوپالی گاوے نٹ کلیان لاہوری
للتا دیگر وقت الاوے لوہڈھے پیشی غوری
سارنگ گاوے سن فرزنداں جو سارنگ دے خیشی
پوربیاں شاپر سنائے وقت وڈیری پیشی
جنگلا تے بڈہنس الاپے بروآ ہور ملھاراں
کالے گھاٹ نیناں تھیں دسن ہنجھو مینہہ بہاراں
گلّ رکھ شاہ-پری دے شوقوں لیندا تان ہزاراں
غم دے نغمے سچ محمد دین گواہی تاراں
غزل رباعی ریختیاں نوں گاوے وچ سر دے
ویلاں دندے نین شتابی در سٹن وچ گردے
اچا تان اٹھال گاوے دوہڑے وچ جگر دے
زہر الودی کانی وانگر گھا کلیجے کردے
جھلی واء سجن دی پاروں چاوے چتّ اداسی
ہینا ہو کریندا عرضاں واؤ ولّ ارداسی
منّ سوال میرا ہک بھارا ہے خوش واؤ فجر دی
جے اوہ آپ نہیں منہ دسدا بو پچا دلبر دی
میں عاشق بے صبر بندے نوں چتّ نہیں جے لاندا
آپ کٹھے دے سر تے ناہیں قدم مبارک پاندا
پھیر گئیں تاں چا لیاویں دھوڑ اوہناں دے در دی
سرمہ پاواں نین سہاواں لایق ہوواں بصر دی
جاں ہو جاویں میرے ولوں پھیر پیا دے جائیں
خدمت کریں سلام پچائیں آکھیں دے دوائیں
اسیں نہیں پجّ سکدے اوتھے جس سنگ پریتاں لائیاں
یار پیارے ٹور لیاویں کول اساڈے سائیاں
درد فراقَ سجن دے کیتا میں ہولا ہک ککھوں
لکھاں ککھّ اڈائیں واؤُ ایہہ بھی جان ہک لکھوں
لئیں اڈا مینوں بھی ایتھوں اندر دھوڑاں غرداں
لکھ کوہاں دے کھڑیں مریندا کر کرکے سر-گرداں
تختوں چائ پیا دی نگری جا گلیاں وچ سٹیں
بھلا کریں ایہہ نال غریباں اجر الہوں وٹیں
نہں لگایا تے دکھ پایا اپنا جرم گوایا
ایہہ دل میرا گوشت بیرا سیخاں دے منہ لایا
زہر پیالہ عشقے والا پیتا کس پچایا
نکّ وچ آئے ساس محمد آس سجن دی تایا
عشقَ قصائی چھری وگائی کونہدا دے دے لتاں
چوہیں گٹھیں حکم اسے دا کس پاسے نس وتاں
عاقل تھیں بے عقل سدایا بھلّ گئیاں سبھ گتاں
ننگ ناموس سمبھال محمد دین سیانے متاں ۔