Reynke de Vos/Dat drydde boek: IX. capittel
Dat IX. capittel
[edit]Wo Reynke sprickt van dem ezel vnde hunde vnde lucht to degen noch van deme speygel.
»Ik spreke ok, dat in deme speygel stunt,
Wo dat eyn ezel vnde eyn hunt
Deneden beyde eyneme ryken man,
Men de hunt de meysten gunst ghewan.
He sath by synes heren dysch
Vnde ath myt eme vlesch vnde vysch.
He nam en vaken vp den schod
Vnde gaff eme eten dat beste brod.
So wyspelde de hunt myt deme start
Vnde lyckede syneme heren vmme den bard.
Dyt sach de ezel Boldewyn;
Dat dede eme wee in deme herten syn.
He sprack to syck suluen allenen:
>Wat mach myn here hir mede menen,
Dat he desseme vulen canis
Alzo rechte vruntlyck is,
De ene sus lycket vnde vp en sprinckt?
My men tom swaren arbeyde dwynckt,
Ick moet dragen de sacke swar.
Myn here scholde nicht in eyneme yar
Myt vyff hunden doen, ya were der ock teyne,
Dat ik in veer weken do alleyne.
He eth dat beste, ick kryghe men stro
Vnde mod vp der erden lyggen dar to.
Wor se my dryuen efte ryden,
Dar mod ick vele spottes lyden.
Ik wyl nicht lenck sus vorderuen,
Men ik wyl ok mynes heren hulde vorweruen.<
Myt des quam de here, de werd.
De ezel hoeff vp synen sterd,
Vp synen heren dat he spranck,
He reep, he rarde vnde he sanck,
He lyckede synen heren vmme de mulen
Vnde stotte eme twey grote bulen
Vnde wolden kussen vor de munt,
Alze he hadde seen doen den hunt.
Do reep de here myt anxste groet:
>Nemet den ezel vnde slat ene doet!<
De knechte slogen den ezel al
Vnde yagheden ene wedder in den stal;
Do bleff he eyn ezel, alze he was.
Noch vyntmen mannygen ezelsdwas,
De eynem anderen syne wolvart vorgan,
Wo wol he dat nicht beteren kan.
Ja, al kumpt alsodanen mede to state,
So vöget eme doch dat sulue ghelate
Alse eyner sögen, de myt leppelen eth,
Ja, vorware nicht vele beth.
Men lathe den ezel dragen den sack
Vnde gheuen eme stro, dystel in syn ghemack.
Deytmen eme ock andere ere,
He plecht al syner olden lere.
Wor ezels krygen herschopyen,
Dar süd men selden vele dyen.
Meyst se er egene vordel söken,
Vp anderer wolvart se weynich röken.
Doch is dyt de meyste klaghe,
Se rysen in macht alle daghe.«
Dyt vorghesechte capittel heft sunderlyken anders nene vthdügynge, men so alze int leste steyt, vnde is de syn, dat groue lüde, de vmbeslypet vnde vnghelerd syn, desse, wor de dat radent krygen, dar drecht de ezel de kronen; wente beter ysset vor eyn lant efte stath, dat de wysen vorvaren dat radent hebben vnde de grouen vnghelerden ezels scholen sacke dregen. Wor dat anders is, dar is efte blyft nicht lange eyne gude ordinancie.