Progreso/Triesma Yaro/Numero 25/Konsomar, konsumar

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
TRIESMA YARO
PROGRESO No25
Marto 1910

Konsomar, konsumar
Linguala questioni
Temo : Vortaro

[ 31 ]

Konsomar, konsumar.

Esperanto ne havis vorto por expresar l’ideo D. verbrauchen, abnutzen, E. to use up, F. user (v. a.), I. usare, consumare, S. usar, consumir (ecepte la ridinda kompozajo el-uzi !) ; e ni adoptis por to la verbo konsumar, qua expresas juste e propre : malrapida destrukto di obyekto per uzado. Sed altralatere ni bezonis la verbo konsomar por tradukar l’ideo di D. konsumieren, E. to consume, F. consommer, I. far consumo, S. consumir. On vidas ke to esas, etimologie, la sama vorto, e ke en plura lingui ol havas la [ 32 ]radiko konsum[1]. Esas do timenda, ke on intermixos ta du verbi. Sed altralatere la du senci semblas a ni sat diversa por meritar aparta expreso. On konsomas omnaspeca manjaji, drinkaji, furnisaji : aquo, karbo, gaso, elektro, energio… On konsumas vesti, mobli, instrumenti (per frapado o frotado), stoni, mem diamanti (per frotado). En kelka kazi, la du senci semblas koincidar : skribisto konsomas e konsumas papero, inko, plumi ; fumanto konsomas e konsumas tabako, sigari, e. c. Kad on devas konservar la distingo, od unigar la du verbi ?

  1. Ex. D. Konsum-Verein (societo mutuala di konsomado).