Page:Vocabolardlladinleterar.pdf/632

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has not been proofread.


miec
597


Michil (gad.) ↦ Michiel.

Micolau 6 1848 Micorà (PiccolruazA, Scassada1848-1978:70)
gad. Micurá mar. Mocherá Badia Micurá grd. Miculau fas. Nicolò fod. Nicolao
antrop.
(gad., grd. F 2002, fod. Ms 2005) Ⓘ Niccolò Ⓓ Nikolaus ◇ a) Coche chësc gnará / sciöche San Micurá. Coche chësc gnarà / sciöch’ San Micorà. PiccolruazA, Scassada1848-1978:70 (Badia); b) Da pice insö me recordi, che bones porsones se confortâ, de ciafé por man dl M. R. S. Micurá de Rü - Bacher - ch’ê inlaota Professur tl I. R. Istitut militar a Milan, la vita de S. Genofefa stampada te nosc lingaz ladin. Da picce ingsou me recordi, che bones persones sè confortā, de ceaffè pur mang d’l M. R. S. Micora de Ru - Bacher - ch’ē illaota Professòr t’l I. R. Instituto militare a Milang, la vita d’S. Genofefa stampada te nosc’ lingaz lading. DeclaraJM, SantaGenofefa1878:IV (Badia).

Miculau (grd.) ↦ Micolau.

Micurá (gad., Badia) ↦ Micolau.

mie Ⓔ MEUS (EWD 4, 413) 6 1445 mi f. (WolkensteinO, Bogdeprimi1445*-1979:106)
gad. mi mar. mio Badia mî grd. mi fas. mie caz. mie bra. mie moe. mio fod. mio col. mio amp. me LD mie MdR mie
agg. Ⓜ miei, mia, mies
che appartiene a me (gad. B 1763; A 1879; A 1895; Ma 1950; P/P 1966; V/P 1998; DLS 2002, grd. A 1879; G 1879; G 1923; L 1933; Ma 1953; F 2002; DLS 2002, fas. A 1879; R 1914/99; DA 1973; Mz 1976; DLS 2002; DILF 2013, fod. A 1879; Pe 1973; P/M 1985; Pz 1989; DLS 2002; Ms 2005, amp. A 1879; Q/K/F 1983; C 1986; DLS 2002, LD DLS 2002, MdR) Ⓘ mio Ⓓ mein ◇ a) Dut mi speranza Dut mi sperancz WolkensteinO, Bogdeprimi1445*-1979:106 (grd.); b) Ma chëst te dighe ben mio pico bon Tomesc Mo chas te dige ben mio picco bon Thomes PezzeiJF, TTolpei1805-2010:192 (fod.); c) O mi seniëura, respuend la muta: cie cossa pon avëi de bel per vint toleri? O mi segniœura, respuend la muta: tgiè cossa pong avèi dœ böll pœr vint toleri? PlonerM, Erzählung4GRD1807:47 (grd.); d) No, no! Mie bone creature. Nò, nò, mie bone creature. GiulianiGB, Gespräch1812-2014:59 (bra.); e) ie ve prëie cun fidanza d’armé mi cuer dëibl cun na gran pazienza a supurté i travaies de chësta vita, per sudesfazion de mi picëi. je ve preje cun fidanza d’arme mi cuer deibl c’ una gran pazienza a superte i travajes de chesta vita, per sodisfazion de mi pichiej. RungaudieP, LaStacions1813-1878:90 (grd.); f) O mi bun pice Pitschaider O mie bung pitsche Pitschaider PezzeiJF, GMPitschaider1819-2010:195 (Badia); g) Ie son tie y tu ies mia, / Śën ses tu, bela stria. Ie son tie i tu ies mia, / Sën ses tu, bela stria. PlonerM, BepoMahlknecht1821*-1915:58 (grd.); h) Pere! déme mia pert, che me toca a mi. Pére! déme mia pert, che me tocca a mi. HallerJTh, FigliolProdigoFOD1832:151 (fod.); i) ël é n bun amico de mi fre. ël é ‘n buǹ amico de mi frè. DeRüM, MaridéPüchTëmp1833-1995:239 (MdR); j) Portéme mies ćialzes de sëda. Porteme mies çhialzes de sëda. DeRüM, EhJan1833-1995:250 (MdR); k) Ince de Moidele mia so, / ál dit chël sior degan / Ara l’á dadio pö orü tó / Chël Jan dal Pech co ne fej pan. Ingiö dö Miodölö mia só / Al ditt chel sior Dögang / Ara la da dio pō orü tō, / Chel Schang dal pöch co nö fösch pang. AgreiterT, ConLizonza1838-1967:130 (mar.); l) Bën sce mio bun fre, / Confida en Dio dagnora plü Bönschö mio bung frö, / Confida ng Dio dagnora plü AgreiterT, SënJan1838*-2013:246 (mar.); m) Pare dajéme ra me parte de ra roba, che me toca. are dagème ra me parte de ra roba, che me tocca. ConstantiniM, FiProdigoAMP1841-1986:255 (amp.); n) Ma ‘l disc là, che ra và a maca: / "panza mea, no te fei stà!" Ma ‘l disc la, che ra va a maca: / "panz̄a mea, no te fei sta!" DemenegoG, LodeMasciza1844-1929:115 (amp.); o) el me cuor el se consola / el me souta ca inz’ el sen! el me cuor el se consola / el me souta ca inz’ el sen! DegasperF, ARaMeNoiza1860*-1975:109 (amp.); p) Oh se fossa possibile vende dute le mie bagatele e scampà de fora in Pustraria Oh se fossa possibile vende dutte le mie bagatelle e scampà de fora in Pustraria AgostiniM, Dialogo1870*-2013:431 (col.); q) Gato me, no te sas nuia / Cuanto pizo che te sos Gatto me, no te sàs nuia / Quanto pizò che te sòs Anonim, ManageriaComunal1873-1973:38 (amp.); r) tolede sö mies leghermes en rengraziamënt de chësta preziosa scincunda tollede sou mīs legrimes in ringraziament d’chesta preziosa sincunda DeclaraJM, SantaGenofefa1878:35 (Badia); s) y se fej a savëi por bocia mia, ch’ara é inozënta e s’ fesc’ a savei pur boccia mia, ch’ella è innozente DeclaraJM, SantaGenofefa1878:68 (Badia)
pron. Ⓜ miei, mia, mies
come l’aggettivo indica ‘proprietà, possesso’ (gad. B 1763; A 1879; A 1895; Ma 1950; P/P 1966; V/P 1998; DLS 2002, grd. A 1879; G 1879; G 1923; L 1933; Ma 1953; F 2002; DLS 2002, fas. A 1879; R 1914/99; DA 1973; Mz 1976; DLS 2002; DILF 2013, fod. A 1879; Pe 1973; P/M 1985; Pz 1989; DLS 2002; Ms 2005, amp. A 1879; Q/K/F 1983; C 1986; DLS 2002, LD DLS 2002, MdR) Ⓘ mio Ⓓ mein ◇ a) O Stina dl Sigat, / Sce tu ne n’ies la mia, / Devënti bele mat. O Stina del Sigat, / She tu ne n’ies la mia, / Devënti bele mat. PlonerM, BepoMahlknecht1821*-1915:58 (grd.); b) La mubilies? - dutes mies! / Ma, la creatures - ties. La mobillies? - duttes mies! / Ma, la creatures - ties. PlonerM, VedlMut1828-1997:347 (grd.); c) Fi, tö t’es dagnora pro me, y döt le mi é to Fì, tö t’es dagnóra pro me, e dütt l’mi è tó HallerJTh, FigliolProdigoBAD1832:141 (Badia); d) Fi! tu ies daniëura pra me, y dut l mie ie tie. Fí! tu jes dagnaura pra me, y dut el mie, joe tie. HallerJTh, FigliolProdigoGRD1832:143 (grd.); e) Fi! ti t’es dagnëra pro mi; e dut l mio é to. Fí! ti t’ es dagnara pro mí; e dut ‘l mio é tó. HallerJTh, FigliolProdigoFOD1832:153 (fod.); f) Iö mine, ch’ël sie les cinch. / Ćiarede sö n vosta ora, la mia ne và ëla, porćì ch’iö m’à desmentié de la trà sö. Jeu mine, ch’ël sie les ćinq. / Çhiaréde seu ‘ǹ vosta óra, la mia ne va ëlla, porçhi ch’jeu m’ha desmentié de la trà seu. DeRüM, TëmpRetornunseCiasa1833-1995:245 (MdR); g) e duto chel, che ‘l é me ‘l é anche to e dutto chel, che le me l’è anche to ConstantiniM, FiProdigoAMP1841-1986:256 (amp.); h) perché col mparé da ti, mi posse comporté con pazienza la mia perchè coll’ imparè da te, mi posse comporte con pazienza la mia PescostaC, DecameronIXFOD1875:655 (fod.); i) da chiló inant ne condané mai plü porsona, denanche l’avëi ejaminada; y le mi sides to pröm y ultimo iudize despinsiré da chilò innant nè condannè maiplou persona, denanche l’avei esaminada; e ‘l mī sii to prum e ultimo giudizio despingsirè DeclaraJM, SantaGenofefa1878:22 (Badia).

mie (fas., caz., bra., LD, MdR) ↦ mie.

miec Ⓔ aven. * miedzo ? (GsellMM) 6 1813 miec (PlonerM, GratulazionMahlknecht1813-1915:62)
gad. miec Badia mi grd. miec fas. miec caz. miec bra. miec LD miec MdR mì
avv.
in modo migliore; in modo più soddisfacente e più adeguato (Badia P/P 1966, grd. G 1879; G 1923; L 1933; Ma 1953; F 2002; DLS 2002, fas. R 1914/99; DA 1973; Mz 1976; DLS 2002; DILF 2013, LD DLS 2002) Ⓘ meglio Ⓓ besser ◇ a) Ël ova na gran biescia / Sciche n bagot da Tieja, / Y po l aniel de Die, / chësc seste miec che ie. El ova na gran biesha / She ke n bagot da Tieſha, / I po l aniel de Die, / Këst seste miec ke je. PlonerM, GratulazionMahlknecht1813-1915:62 (grd.); b) L fajova miec si arte / Che śën l gran Bonapar-