Page:Thesaurus Palaeohibernicus 2.djvu/160

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.
114
Non-Biblical Glosses and Scholia.

P. 61a

Quoniam de speciebus siue formis1 nominum · · supra tracta­uimus, nunc de generibus quaerere conemur.

Genera igitur nominum principalia sunt duo, quae sola nouit ratio naturae2… Nam commune modo masculini modo feminini significa­tionem3 possidet, neutrum uero, quantum ad ipsius uocem quali­tatem4, nec mascu­linum nec femininum est, Unde commune articulum uel articu­lare pronomen5 tam masculini quam feminini generis assumit, ut ‘hic sacerdos’ et ‘haec sacerdos,’ neutrum autem separatum6 ab utroque genere articulum asciscit7, ut ‘hoc regnum.’

Dubia autem sunt genera, quae8 nulla ratione cogente auctoritas ueterum diuerso genere protulit9, ut ‘hic finis’ et ‘haec finis’… ‘silex10,’ ‘margo11.’ …‘bubo12,’ ‘dáma13’, panthera’ in utroque genere promiscue14 sunt[1] prolata15. Sunt alia16 natura et signifi­catione17 mobilia, non etiam uoce18, ut … ‘patruus19 ámita20,’ ‘auunculus21 matertera22’; sunt alia uoce, non etiam naturae signifi­catione23 mobilia24, ut ‘lucifer25 lucifera26’…

P. 61b

‘liber1 libra’… Unumquod-


P. 61a

1: di delbaib dirinddigthib nominum   2: issed aaicned cenéuil ní doḟuisim ⁊ doḟuisemar3: inninni4: .i. inne indḟolaid inchoisig inguth .i. indneutair   5: .i. apronomen narti­coldae .i. apronomen gaibes engracus ṅarticuil   6: .i. articol etar­scartha fri suidib · ·   7: do­cuirethar8: .i. ité9: .i. is inderb immascul fá femen nícoméicnigedar nadliged insin ꝉ uno genere ꝉ diuerso genere   10: gainae11: bruach12: .i. bonnán samnaiche13: heirp14: ɔmescatar dacenél indib15: do­rurgabtha16: .i. is hinonn óen leiss natura ⁊ significatio17: ó inni18: Fodail cenéuil ininni[2] sin ⁊ níbí hinguth[3] · ·   19: bráthair athar   20: siur athar21: amnair bráthair máthar22: siur máthar23: ní huachéill24: ní fil dechor ceníuil aicneti indib ar nitat masculina ná feminina secundum naturam ·   25: grian26: æscae

P. 61b

1: lebor ꝉ proprium l ·


P. 61a

1. of the derived forms of nouns.   2. this is the nature of gender, something that generates and that is generated.   3. the meaning.   4. i.e. the quality of the substance which the sound expresses, i.e. of the neuter.   5. i.e. the articular pronoun, i.e. the pronoun that takes the place of an article.   6. i.e. an article distinct from them.   8. i.e. it is they.   9. i.e. ’tis uncertain whether it be a masculine or a feminine: there is not any rule that obliges that.   14. two genders are mixed in them.   16. i.e. natura and signi­ficatio are one and the same with him.   18. that is distinc­tion of gender in meaning, and it is not in sound.   19. father’s brother.   20. father’s sister.   21. amnair, mother’s brother.   22. mother’s sister.   23. not by sense.   24. there is no differ­ence of natural gender in them since they are not masculine or feminine according to nature.   25. sun.   26. moon.

P. 61b

1. a book.

  1. MS. sint
  2. MS. inini
  3. MS. higuth