Page:Progreso - 2a yaro.pdf/737

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.
711
LINGUALA QUESTIONI

ousness ; F. salubrité ; I. salubrità ; S. salubridad. — Salubra tute ne esas sana ; sana koncernas la personi o vivanti ; salubra koncernas la kozi (klimato, lando, domo). To esus : sanigiva, sed quale dicar : salubrigar ? Sanig-ivigar kontenus dufoye la sufixo ‑ig ; to esus logogrifo ; bela exemplo di derivajo tute korekta logike, sed praktike neadmisebla pro sa longeso e komplikeso. — Anke salubreso tute ne esas la saneso, sed la extera, fizikal kondicioni di la saneso. Ol anke ne esas la higieno, qua esas l’arto konsevar la saneso. On povas (e devas) sequar la higieno precipue en nesalubra lando. Esperanto, qua dicas absurde sano vice saneso, uzas nun la vorto sanitara, adjektivo derivita de L. sanitate (saneso). Ni dicus : salubresala o salubrigala. Sempre ni acensas a l’ideo primitiva por la radiko, de qua derivos la cetera vorti.

Sel-arko D. Sattelbogen ; E. saddlebow ; F. arçon ; I. arcione ; S. arzon.

Slango [E] D. Gauner, Diebs-sprache ; E. slang, cant ; F. argot ; I. gergo ; S. jerga, jerigonza. — To ne esas jargono, sed linguo specala ad ula profesiono o klaso, e quaze konvencional e sekreta.

Stulta [I] D. dumm ; E. sottish, foolish, silly ; F. sot ; I. sciocco, stolto ; S. bobo, tonto, insensato.

Stult-eso D. Dummheit ; E. silliness ; F sottise ; I. stoltezza ; S. necedad, tonteria.

Stult-ajo D. Albernheit ; E. foolish thing ; F. sottise (acte, parole) ; I. sciocchezza ; S. tonteria. — Ica radiko esas necesa, nam ol expresas ideo min forta kam stupida. Altraparte, malsaja esas tro nepreciza : on ne savas, kad ol korespondas plu juste a stupida od a stulta. Stupideso esas kompleta manko di inteligenteso. Stulteso esas plu juste manko di sagaceso, di judikado. La Rochefoucauld dicis : « On povas esar stulto kun multa sprito ». Do la stulteso anke ne esas la kontrajo di la sprito.

Sukombar [EFIS] D. erliegen, unterliegen ; E. to succomb ; F. succomber ; I. socombere ; S. sucumbir.

Surkruto [DEFI] D. Sauerkraut ; E. sourcrout ; F. choucroûte ; I. salcraut ; S. col fermentada, col acida. — Def. : kaulo fermentinta.

Taluso [DEFS] D. Böschung, Abdachung, Talus ; E. batter, slope, talus ; F. talus ; I. pendio, scarpa ; S. talud, escarpa, declive.

Tama [DE] D. zahm ; E. tame, domesticated ; F. apprivoisé ; I. mansueto ; S. domesticado, amansado. — Tam-esar, tam-eso.

Tamigar D. zähmen, zahm machen ; E. tame ; F. apprivoiser ; I. addomesticare, ammansare ; S. amansar, familiarisar. — Ni propozas ica radiko, nur se on judikas familiar-a, ‑igar ne exakta o tro longa (familiarigisto ?).

Tepida [EFI] D. lauwarm, lau ; E. lukewarm, tepid ; F. tiède ; I. tepido, tiepido ; S. tibio.