Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 2.djvu/459

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

(Łemki, Rusnaki), Bojkowie (Werchowyńci), Tucholcy, Huculi (Czarnogórcy). Wybitniejsze rody równiaków gal. są: Krakowiacy, Mazury, między nimi Grębowiacy (Lisowiacy czyli Borowcy), Głuchoniemcy, Bełżanie, Bużanie (Łapotniki, Poleszuki), Opolanie, Wołyniacy, Pobereżcy czyli Nistrowianie. Opisy szczegółowe wymienionych rodów znajdzie czytelnik pod odpowiednimi literami.—X. Podział kraju. Galicya jest podzieloną na 74 powiatów, noszących nazwy od miast powiatowych. Miasta te są następujące: Biała, Bóbrka, Bochnia, Bohorodczany, Borszczów, Brody, Brzesko, Brzeżany, Brzozów, Buczacz, Chrzanów, Cieszanów, Czortków, Dąbrowa, Dobromil, Dolina, Drohobycz, Gorlice, Gródek, Grybów, Horodenka, Husiatyn, Jarosław, Jasło, Jaworów, Kałusz, Kamionka strumiłowa, Kolbuszowa, Kołomyja, Kosów, Kraków, Krosno, Limanowa, Lisko, Lwów, Łańcut, Mielec, Mościska, Myślenice, Nadworna, Nisko, Nowy Sącz, Nowytarg, Pilzno, Podhajce, Przemyśl, Przemyślany, Rawa ruska, Rohatyn, Ropczyce, Rudki, Rzeszów, Sambor, Sanok, Skałat, Sniatyń, Sokal, Stanisławów, Staremiasto, Stryj, Tarnobrzeg, Tarnopol, Tarnów, Tłumacz, Trembowla, Turka, Wadowice, Wieliczka, Zaleszczyki, Zbaraż, Złoczów, Żółkiew, Żydaczów, Żywiec.—XI. Kommunikacye. Główną komunik. tworzą gościńce i koleje żelazne. Gościńce gal. są rządowe, krajowe i powiatowe, stosownie do funduszów, z jakich są zbudowane i utrzymywane i pod czyją zostają administracyą: rządu, wydziału krajowego czy rad powiatowych. Gościńce tych trzech kategoryj są bite i w dobrym utrzymywane stanie. Wszystkie te gościńce wiążą się w dwa główne szlaki, przerzynające G. od zach. na wsch., od których rozchodzą się na płn., płd. i wsch. poprzeczne gałęzie, łączące je i prowadzące do granic kraju. Szlak północny zwie się gościńcem wiedeńskim; ciągnie się od Białej na Kęty, Andrychów, Wadowice, Izdebnik, Myślenice, Dobczyce, Gdów, Rochnię, Wojnicz, Tarnów, Pilzno, Ropczyce, Rzeszów, Łańcut, Jarosław, Radymno, Przemysl, Mościska, Sądową Wisznię i Gródek do Lwowa. Ze Lwowa krańcem Gołogór i Woroniaków przez Winniki i Podhajczyki do Złoczowa. Tutaj się rozdwaja: ramię północno-wschodnie wiedzie przez Podhorce na Brody do granicy; ramię zaś południowo-wschodnie, zwane traktem podolskim, przez Zborów, Tarnopól, Mikulińce, Trębowlę, Kopyczyńce, Czortków, Tłuste do Zaleszczyk. Szlak południowy, karpackim zwany, poczyna się na zachodzie również od granicznego miasta Białej i ciągnie się na Żywiec, Suchą, Jordanów, Tymbark, Limanową, Nowysącz, Grybów, Gorlice, Biecz, Jasło, Krosno, Rymanów, Sanok, Lisko, Ustrzyki, Chyrów, Starąsól, Sambor, Drohobycz, Stryj, Bolechów, Dolinę, Rożniatów, Nadwórnę, Delatyn i Kołomyję do Śniatyna. Oba te szlaki wiążą się zapomocą poprzecznego szlaku, zwanego gościńcem wojskowym lub zakrytym. Przytyka on do gość. wied. w Przemyślu i ciągnie się stąd na Dubiecko, Barycz, Jasienicę, Duklę, Barwinek, na Węgry do Komarnik. Od gośc. wiedeńskiego prowadzą na płn. i wschód następujące drogi: 1) z Kęt do Oświęcimia, 2) z Wadowic do Zatora, 3) z Izdebnika przez Mogilany i Podgórze do Krakowa, 4) z Krakowa do Michałowic, 5) z Krakowa na Liszki, Alwernią i Lipowiec do Chełmka na gr. Szląska pruskiego (trakt krakowski), 6) z Krakowa na Krzeszowice, Trzebinię, Chrzanów do Jelenia na gr. prusko-szląskiej z odnogą z Chrzanowa na Byczynę, Jaworzno do Dąbrowy, 7) z Krakowa na Czyżyny, Mogiłę do Cła, z gałęzią od Czyżyn na Prusy do granicy; 8) z Krakowa przez Wieliczkę do Gdowa, 9) z Wieiczki na Niepołomice do Wisły (trakt solny), 10) z Bochni do Ujścia solnego (także trakt solny), 11) z Dębicy na Mielec, Baranów, Tarnobrzeg do Nabrzezia, 12) z Jarosławia na Sieniawę do granicy do Tarnogrodu; 13) z Jarosławia na Oleszyce, Cieszanów i Narol do Bełzca; 14) ze Lwowa na Kulików, Żółkiew i Rawę do Bełzca, z gałęzią od Żółkwi do Sokala i Bełza; 15) z Złoczowa na Sasów do Brodów; 16) z Tarnopola do Podwołoczysk; 17) z Kopyczyniec do Husiatyna; 18) z Czortkowa i Zaleszczyk na Borszczów do Skały; 19) z Borszczowa na Mielnice do Okopów; 20) z traktem krakowsko-gdowskim na Podgórzu łączy się droga poprowadzona od granicy austr.-szląskiej praw. brzegiem Wisły na Komarowice, Jawiszowice, Oświęcim, Zator, Spytkowice, Brzeźnicę i Skawinę. Do połączenia traktu wiedeńskiego i podolskiego z karpackim służą główniejsze drogi: 1 z Andrychowa do Żywca; (2) z Białej do Zywca; 3) z Bochni na Wiśnicz do Limanowej; 4) z Tarnowa na Zakliczyn i Zbyszyce do Nowego Sącza; 5) z Pilzna na Brzostek do Jasła; 6) z Rzeszowa do Krosna; 7) z Przemyśla na Birczę do Sanoka; 8) z Przemyśla na Dobromil do Chyrowa; 9) z Gródka na Rudki do Sambora; 10) ze Lwowa na Mikołajów do Stryja; 11) ze Lwowa do Bóbrki, 12) z Kurowic na Przemyślany do Rohatyna i Bursztyna; 13) stąd zaś albo na Wojniłów i Kałusz, skąd traktem solnym do Doliny, albo na Halicz, Stanisławów i Bohorodczany do Nadwórny: 14) z tym gościńcem między Przemyślanami a Firlejowem łączy się gościniec wiodący na Brzeżany, Podhajce, Monasterzyska, Niźniów, Tyśmienicę do Stanisławowa lub dalej przez Otynię do Kołomyi; 15) z Brzeżan na Kozową do Tarnopola; 16) z Monasterzysk na Buczacz do Czortkowa; 17) z Mikuliniec na Strusów do