Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 2.djvu/422

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

one, jak i inne wzgórza, pokryte lasem częściowo. Grunta w pow. niezbyt urodzajne; przytem Olza i jej dopływy: Piotrówka, Stonawka rozlewają dość często na wiosnę. Zato węgiel kamienny stanowi cenne i obfite bogactwo okolicy. W pow. frysztackim jest 1 miasto, 23 gminy miejscowe, 13 konskrypcyjnych, 3653 dymów, 1 parafia ewang., 5 parafij katolickich, 8 filij, 20 szkół ludowych katolickich, 3 ewangelickie, 25 folwarków, 20 kopalń węgla, 50 pieców koksowych, 1 cukrownia, 1 fabryka sody, 1 warzelnia potażu, 2 browary, 18 gorzelń, 22 młyny, 5 dworców drogi żelaznej itp. Liczba mieszkańców polaków wynosi 27,729 t. j. 13,512 męż., 14,217 kob. Co do wyznań 23763 kat., 3626 ewang., 335 izr., 5 gr. kat. Liczba dzieci żywo urodzonych 1054 na 1000 wypadków śmierci. Na 1000 dziewcząt rodzi się 1015 chłopców. Co do gęstości zaludnienia (7922 na 1 milę kw.) pow. frysztacki zajmuje w księstwie cieszyńskiem 4-te miejsce między powiatami. Większość mieszkańców mówi po polsku. Większych posiadłości jest w pow. 9 i zajmują 15,956 morg. rozległości, mniejszych 2466 (20545 morg.). Włościanie, po większej części biedni, żyją głównie z rolnictwa i hodowli bydła. Starostwo frysztackie obejmuje dwa powiaty: frysztacki i bogumiński. Por. artykuły: Olbrachcice, Karwina, Dąbrowa, Sucha, Roj, Orłowa i i. Czyt. Dr. Oppolsky „Geschichte der Freistadter Pfarrkirche“ i Dr. Julius Bayer „Denkwürdigkeiten der Stadt F.“ (Wiedeń 1879). F. S.

Frywałd, wś nad Zalaską, poboczną Wisły, z lewego brzegu, w pow. chrzanowskim, par. w Sance (Sanka), od sądu pow. i urzędu pocztowego w Krzeszowicach o 9 kil. odległa; liczy 44 dm., 250 mieszkańców zajętych garncarstwem. Większa posiadłość (Artur hr. Potocki) wynosi 660 m. szpilkowego lasu, mniejsza 234 mr. roli, 93 mr. pastwisk i 7 mr. lasu. Położenie pagórkowate, gleba żytnia.

Frywałdów, ob. Freiwaldau (niem.).

Fuchsberg (niem.) 1.), folw., pow. świętosiekierski, st. p. Bladiau. 2.) F., os., pow. fyszhuski, st. p. German. 3.) F., os., pow. braniewski, st. p. Gr. Rautenberg. 4.) F., dobra., pow. fyszhuski, st. p. Królewiec. 5.) F., wś, pow. królewiecki, st. p. Loewenhagen. 6.) F., wś, pow. stołupiański, st. p. Mehlkehmen.

Fuchsbruch (niem.), leśnictwo królewskie, pow człuchowski, st. p. Rzeczęca.

Fuchshoefen (niem.) 1.) dobra, pow. frydlądzkl, st. p. Barsztyn. 2.) F., dobra rycerskle, pow. królewiecki, st. p. Waldau.

Fuchshof (niem.), os. leśna, pow. świecki, st. p. W. Sliwice.

Fuchskaule (niem.) lub Hussfuhr (niem.), os., pow. wejherowski, st. p. Rübenkrug.

Fuchsschwanz (niem.), wś, pow. bydgoski, ob. Lisiogon.

Fuchswinkel (niem.), wś i dobra, pow. nissański, par. Gościce; dobra mają 400 m. a wieś 522 m. rozl. i 29 osad.

Fuchswinkel (niem.) 1.), leśnictwo królewskie, pow. chojnicki, st. p. W. Bysław. 2.) F., wś, pow. kwidzyński, st. p. Kurzebrack. 3.) F., os. we wsi Tryl, pow. świecki, st. p. Nowe.

Fuchszahl (niem.) 1.). część wsi Grabownica, pow. mielicki. 2.) F., część kol. Czeszno, pow. sycowski.

Fülek (węg.), Filkowo, wś w hr. nowogrodzkiem na Węgrzech, st. drogi żel. między Budapesztem a Miszkowcem.

Fuellendorf (niem.), ob. Filice.

Fuenfeichen (niem.), domin., pow. bydgoski, ob. Popielewo.

Fuenfeichen (niem.) na Łużycach dolnych, ob. Pięć Dębów.

Fuenfgrenzen (niem.), ob. Cząstkowo.

Fuenfhuben (niem.) 1.) dobra, pow. rastemborski, st. p. Barciany. 2.) F., os., pow. malborski, st. p. Neu-Münsterberg.

Fuenflinden (niem.), os., pow. królewiecki, st. p. Waldau.

Fuenfmorgen (niem.), ob. Pięćmórg.

Füresz, ob. Pila.

Fuerst-Blücher (niem.), os., pow. frydlądzki, st. p. Barsztyn.

Fuerstenau (niem.), ob. Bursztynowo i Fersztnowo.

Fuerstenau (niem.) 1.), wś, pow. reszelski, st. p. Biskupiec. 2.) F., wś, pow. rastemborski, st. p. Dryfort. 3.) F., wś i folw., pow. pasłęcki, st. p. Lauck.

Fuerstenberg (niem.), leśnictwo, powiat wschowski, ob. Książęcagóra.

Fuerstenberg (niem.), na Dolnych Łużycach, ob. Przybrzeg.

Fuerstenhof (niem.), dobra, pow. rastemborski, st. p. Dryfort.

Fuerstenstein (niem.), wś, pow. walbrzyski, na Szląsku pruskim. Piękne zameczki w okolicy uroczej. Dobra hrabiego von Hochberg i księcia Pszczyny. Najdawniejszy zamek F. założył 1148 r. Bolesław IV.

Fuerstenthal (niem.), wś, pow. radowiecki na Bukowinie, ma st. poczt., kościół paraf. rz. katolicki i hutę szklaną.

Fuerstenvorwerk (niem.), ob. Swemilwicze.

Fuerstenwalde (niem.), leśnictwo, powiat wschowski, ob. Książęcylas.

Fuerstenwalde (niem.) 1.), os., pow. rastemborski, st. p. Dryfort. 2.) F., wś, powiat szczycieński, ob. Nowawieś. 3.) F., dobra ryc., pow. królewiecki, st. p. Neuhausen. 4.) F., os., pow. królewiecki, st. p. Waldau.

Fuerstenwerder (niem.), włośc. wś, pow. malborski, na Żuławach malborskich, nad pra-