wym brzegiem Wisły, która się tu dzieli na 2 części przed ujściem; zachodnia odnoga płynie w stronę do Gdańska, wschodnia do zatoki Świeżej (Frisches Haff); z przyległościami: a) Pietzkendorf (2 posiadł. gburskie i 7 chat); b) Schottenkrug (1 posiadłość włościańska); c) Wachtbude; obejmuje 19 posiadaczy, ogrodników 47, włók 126, katol. 303, ewang. 428, menonitów 62, żyd 1, dm. mieszk. 76. Szkoła katol. i prot. w miejscu, poczta Schönbaum, odległość od Malborka 4 mile. Oprócz starego kościoła katolickiego N. M. Panny, do którego należy zdawna filia w Bärwalde, istnieje tu kościół filialny protestancki. Proboszcz tutejszy katolicki z przyzwoleniem biskupa chełmińskiego wykonywa pieczę duchowną około katolików, rozproszonych na pobliskiej Nerei (Nehring), dyecezyi chełmińskiej. Protestanci miewali także początkowo swoich proboszczów w F., pierwszy po reformacyi Schönfeld około r. 1570. Po okupacyi pruskiej nie chciano uznać przywilejów kościelnych katolickich. R. 1777 proboszcz ówczesny w F. wnosi skargę do rządu, jako na jego karczmy we wsi F. i Bärwalde najniesprawiedliwiej nałożono zupełnie jak na inne karczmy po 52 fl. czopowego. O skutku procesu nie wiemy. Za polskich czasów F. były to dobra królewskie, należące do ekonomii malborskiej. W sumaryuszu prowentów królewskich z r. 1565 czytamy: Roku 1564 Jan Kostka kasztelan gdański puścił Fürstenwerder razem z wsią Neumünsterberg i Bärwałd Reinholdowi Krokow mieszczaninowi gdańskiemu za fl. 242 gr. 16. Nadto były tu 2 włóki pastwisk, które gdańszczanie sobie przywłaszczyli i wydali je na użytek rzeźnikom za tal. 30 grzyw. 15. Kś F.
Fuerstenwille (niem.), folw., pow. pasłęcki, st. p. Lauck.
Fuetterei (niem.), na Ślązku, ob. Wikarya.
Füzesser (węg.), ob. Feszar.
Fuhlbeck (niem.), ob. Wielboki.
Fujna, ob. Fuma.
Fulanka, węg. Fulyan, wieś w hr. szaryskiem (Węg.), kościół paraf. gr. katol., żyzna gleba, łąki, lasy, 313 mk. H. M.
Fuledy, Kętrz. Fuleda, niem. Faulheden, Faullehden, dobra w pow. leckim, st. p. Lec.
Fullenstein (niem.), ob. Fulsztyn.
Fulsztyn, ob. Felsztyn.
Fulyan (weg.), ob. Fulanka.
Fulza, ob. Fryba.
Fułki, folw., pow. łęczycki, par. Kałów, z attynencyą Świercz i wsiami: Fułki, Wilczyce i Wilków, od Kalisza w. 70, od Łęczycy w. 28, od Poddębic w. 6, od Gostkowa w. 10, od Łodzi w. 28, od rz. Warty w. 21. Rozl. wynosi m. 225, grunta orne i ogrody m. 154, pastwisk m. 56. Bud. mur. 1, drewn. 12; olejarnia i młyn wodny. Wieś F. osad 15, gruntu m. 20; wś Wilczyce osad 36, gruntu m. 543; wieś Wilków osad 24, gruntu morg. 524. A. Pal.
Fuma czyli Fuina, albo Fujna, także Fuyna, wieś, pow. żółkiewski, oddalona o 14.5 kil. na południowy zachód od Żółkwi, o 2 kil. na południe od gr. kat. parafii w Krechowie, leży w lasach i piaskach. Przestrzeń posiadł więk. 1595 m. aus.; z tego 1574 morg. lasu; posiadł. mniej. 370, w tem roli or. 176, lasu 24 morg. austr., reszta łąk i pastw. Ludność 354, wtem rżym. kat. 52. Właściciel więk. posiadłości Edward Micewski. B. R.
Funduklejówka, st. dr. żel. chwastowskiej, między Michałówką a Kamionką, o 239 w. od Chwastowa, w pow. czehryńskim.
Fundul Moldawii (z Louisenthalem), wś, pow. kimpoluński na Bukowinie, o 3 kil. od st. p. Pożoryta, nad Moldawą, z cerkwią par. grecką nieunicką w miejscu. Kopalnie żelaza i walcownie miedzi.
Funkelkau (niem.), ob. Węglikowice.
Funkenhof (niem.) lub Ilsen, łot. Bunkemujża, dobra w Kurlandyi, pow. grobiński, par. Durben.
Funkermuehle (niem.), os. młynarska, pow. chojnicki, st. p. Chojnice.
Furkaska, wierch w zachodniej granicznej ścianie doliny chochołowskiej, naprzeciwko polany Huty, w Tatrach nowotarskich, także Juranową zwany. Wzniesienie jego 1490 m. (szt. gen.); 1333.23 m. (Loschan). Furkaski nazwę nosi także grzbiet graniczny w zachodniej ścianie tejże doliny, ciągnący się od powyższego szczytu ku północnemu-wschodowi ku polanie Molkówce, tworzący dział wodny między doliną Cichą orowską a dol. chochołowską. Wzniesienie tego grzbietu 1103 m. (szt. gen.). Na Spezial.-Karte der ung.-österr. Mon. (1:75.000), Zone 8, Col. XXI czytamy Farkaszka. Ob. Wołowiec. Br. G.
Furkocka dolina, Furkoter Thal, dolina tatrzańska na Podhalu liptowskiem, należąca do dorzecza Białego Wagu. Od Mnicha (Kolbenheyera mapa Tatr), narożnika Tatr nowotarskich, spiskich i liptowskich, zwanego na Spezial-Karte der oesterr.- ung. Mon. (9, XXII.) Czubryna, odrywa się ku południu potężna odnoga górska, tworząca zachodnią ścianę Wielkiej doliny mięguszowieckiej, a wschodnią ścianę dolin Ciemnych Smreczyn czyli Piarżystej i Hlińskiej, której to odnogi południowa część zowie się Basztą (2335 m. szt. gen; 2433.7 m. Fuchs; 2395.26 Kolbenheyer; 2341.7 m. Korzistka). Od Baszty ku wschodowi wybiega dalszy ciąg tejże odnogi przez Szczerbską turnię (Csorbaer Spitze, 2386 m. szt. gen.) aż po turnię Furkotą zwaną (2437 m. szt. gen.). Odnoga ta od Baszty po Furkotę, 1500 m. długa, tworzy północną
