Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/84

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

dworskiego w Soporowie, w powiecie brodzkim, rozłożony po wschodnio-południowej stronie gminy Bołozynowa, na granicy z miasteczkiem Sokołówką i wsią Brachówką; mieszkańców liczy 177, z tych 15 obrz. łac, 156 gr. kat. a 6 żydów.

Bajor, ob. Bajerów.

Bajorajcie, wś rządowa, nad rz. Szeszupą, pow. władysławowski, gm. Leśnictwo, par. Władysławów. Na lewo od drogi z Władysławowa do Szak, na samej granicy Prus.

Bajor-Vagas, ob. Bajerowce.

Bajory, niem. Bajohren, kilka wsi w Prusach wsch., głównie w pow. gierdawskim, niedaleko Nordenborka.

Bajrukowka, wś, pow. bracławski, 362 dusz męz., 759 dz. ziemi włośc., 682 dz. ziemi dworskiej, należała do Wołodkiewiczów, dziś towarzystwa cukrowarnianego Stepanowieckiego. Dr. M.

Bajsarowo, st. p., pow. menzeliński, gubernia ufimska, między Menzelińskiem i Birskiem.

Bajtkowo, Bajtkowy, niem. Baitkowen, wś, i dobra szlach., pow. ełcki, st. p., 180 mk.

Bajtuzy, wś, pow. czerkaski, nad bezimienną rzeczką wpadającą do Rosi, o 7 wiorst od m. Moszen, mieszk. 1341: 29 katolików, 1306 prawosł. i 6 żydów. Cerkiew paraf. i szkółka. Należy do moszniańskiego majątku ks. Woroncowa. Wioska położona na wklęsłej równinie, sformowanej po osuszeniu błota, które niegdyś ciągnęło się aż poza Moszny, na przestrzeni 10 w. Ziemia nadzwyczaj urodzajna, z bujnemi sianożęciami po nad rzeką, 2047 dzies. rozległości. Bardzo piękny widok na Moszny i na pałac ks. Woroncowa. Mieszkańcy trudnią się latem rolnictwem a zimową porą handlem drzewnego węgla, który wożą do pogranicznej stepowej gubernii chersońskiej, do Mirgorodu, Elizawetgradu i Mikołajewa.

Bakaicha, płaskowzgórze, dawniej Bakasicha zwane, przeciągające ponad doliną Nizborga nowego po południowej stronie przy granicy z Krogulcem i Kopczyńcami, w powiecie husiatyńskim, nieco lasem dębowym porosłe (Enc. Galicyi).

Bakajczuki, także Bakujczaki, przysiołek w obrębie gminy Czernicy w pow. brodzkim, położony pod wzgórzem i lasem czernickim.

Bakalowa, przysiołek miasteczka Pomorzan, w powiecie złoczowskim, położony po północno-zachodniej stronie tego miasteczka, przy granicy z miasteczkiem Dunajowem.

Bakałarzewo, znaczne niegdyś dobra z miasteczkiem, w pow. suwalskim położone; obecnie rozpadły się na kilka mniejszych majętności. B. osada miejska (miasteczko), pow. suwalski, gm. Wólka, należy do sądu gminnego okr. II w Filipowie. Odległa od Warszawy 275 w., od Suwałk 18 wiorst. Liczy obecnie 103 domy i 1554 mieszkańców, oddających się przeważnie przemytnictwu; przeważna część mieszkańców żydzi. Miasteczko założone było w roku 1651 i stanowiło własność familii Horaczków, obecnie należy do Jana Stegmana i Brunona Karwowskiego. Ma kościół drewniany pod wezwaniem św. Jakuba Apostoła, fundacyi ks. Korbielewicza, który to kościół w roku 1771 wystawiony a w 1821 przez marszałkową Ciemnołońską wyrestaurowany został. W osadzie tej mieści się kancelarya zarządu gminy Wólka oraz szkółka elementarna, na utrzymanie której kassa gminna udziela 80 rs. zapomogi rocznie, a składka mieszkańców na ten sam cel wynosi rs. 20. W B. jest także bożnica. Do osady należy młyn wodny. B., parafia dekanatu suwalskiego, liczy 8,410 wiernych. B. Ch.

Bakałdyńska przystań, nad Wołgą, właściwy port Kazania, o 4 wiorsty od tego miasta.

Bakaniszki, wś, pow. trocki.

Bakaniuk, wś i folw., pow. suwalski, gm. Koniecbór, o 9 wiorst od Suwałk, liczy: 33 domy, 122 mężczyzn i 141 kobiet, ogółem 263 mieszk. Folwark B. ma 3 domy i 24 mk. Mieści się tu zarząd gminy Koniecbór.

Bakczysaraj, Bachczysaraj, m. nadetatowe, pow. symferopolski gub. taurydzkiej, o 2 i pół wiorst od stacyi B. dr. żel. łozowsko-sewastopolskiej, st. p., 10528 mieszk. Dawniej słynęło bogactwem i handlem. Pałac hanów, otaczające go łaźnie i wodotryski, są pamiątką świetności. Na cmentarzu blisko pałacu spoczywają zwłoki Mengli-Gireja i jego ojca, założycieli państwa Krymu, oraz innych hanów z domu Girejów. Mogiła z okrągłą kopułą, w guście wschodnim, zwana „Grobem Potockiej,“ ma być zbudowaną przez Kerim-Gireja, dla wziętej w niewolę Polki, z domu Potockich, którą on nadzwyczajnie kochał. Podanie to obrał poeta rossyjski Aleksander Puszkin za przedmiot swego poematu: Fontanna w Bakczysaraju, tłumaczonego na polski przez Adama Rogalskiego (Wilno, 1826 r.). W Sonetach krymskich Adam Mickiewicz wspomina także o Bakczysaraju. Kościołów ma B. prawosławnych 2, ormiański 1, meczetów 22, karaickich domów modlitwy 2; domów murowanych 866, wodotrysków 65, fabryk i rękodzielni 25, z których główne wyrobów safianu. Czyt. F. Liwonowa: „B. i jeho dostoprimieczatielnosti“ Moskwa 1874. F. S.

Bakendorf (?), niem. Heidebruch, wś, pow. ządzborski, pod Mikołajkami.

Baki, st. poczt., pow. warnawiński, gubernia kostromska, między Siemienowem i Warnawinem.