Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/314

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

Małachowską. Do jego piękności przyczynia się szczęśliwie wybrane położenie, ale sztuka niemało mu dodała. Są tu kioski, groty, cieniste alee, statua Matki Boskiej z ciosu, dłuta Manzla z Warszawy, a nawet kopiec na wzór mogił krakowskich usypany, z którego piękny jest widok na calą okolicę. Obecnie istnieje tu wielki piec fryszerski. W 1875 r. wyrobiono w nim surowcu 50,687 pudów, kutego żelaza 1800 pudów. W 1827 roku Borkowice miały 36 dm. i 325 mk., obecnie mają 38 dm., 339 mk., 3,805 morg. ziemi dworskiej i 336 morg. włośc. Par. B. dek. koneckiego: 3778 dusz. Gm. B. ma 3465 mk., rozległości 11,010 morg., wtem ziemi dwor. 6911 morg., domów 447, s. gm. ok. II Chlewiska o 23 w., st. p. Przysucha. W skład gm. wchodzą: Bolęcin, Borkowice, Bryzgów. Długa-brzezina, Gródek, Kawy, Krosna, Kuźnica, Lusztyk, Ninków, Politów, Radostów, Rudno, Ruskibród, Ruszkowice, Wawrzynów, Wymysłów i Zdunków. Br. Ch.

Borkowice, niem. Borkowizz, wieś, powiat ryski, par. Uexküll, niegdyś własność miasta Rygi.

Borkowice, niem. Borkowitz, wś, pow. olesiński, o milę od Kluczborka, niegdyś należała do krolewszczyzny Bogacica, w parafii Bogacica.

Borkowiców dół, miejscowość na gruntach wsi Wylągi, pow. nowoaleksandryjski, gmima Celejów, o pół mili od Kazimierza Dolnego odległej. Istnieje podanie, że w tym dole śmierć poniósł Maciek Borkuwic. H. W.

Borkowicze, wś, pow. drysieński, gub. witebska, st. p., o 1 w. od t. n. st. dr. żel. dynebursko-witebskiej.

Borkowiny, Borkowina, niem. Borkowinnen, wieś, pow. olecki, st. p. Kowale.

Borkowizna, kol. nad rz. Bystrzycą, pow. lubelski, gm. Piotrowice, par. Kiełczewice, na połud. od Lublina, 59 dm.

Borkówko, niem. Klein Borkow, wś, pow. lęborski, na Pomorzu.

Borkowce, wś, pow. krzemieniecki, ma kaplicę katolicką parafii Szumbar.

Borkowo, 1.) gm., pow. sierpecki, należy do I okręgu sądowego (Borkowo-kościelne), ludności 2574, rozległ. 11,484 m., w tej liczbie gruntu ornego 7,126 m.; do gminy należą wsie włośc. Białe-błoto, Borkowo-kościelne, Borkowo wielkie, Gorzewo, Dąbrówka, Karolewo, Kisielewo, Mieszaki, Mieszczyk, Rydzewo, Rachocin, Studzieniec, Sułocin, Wilczogóra, Włóki-piaski (małe i wielkie), Zalesie; oprócz wyż wymienionych nazw wsi należą także dobra prywatne, rządowe i osady młynarskie; Babc-kępa, Babc-Troska, Bobrowo, Dwa-młyny, Lipniak-Nowiny, Swobodzin; wymienione miejscowości należą do par. Borkowo, Jeżewo, Sierpc; w gminie znajdują się 3 szkółki elementarne, kościół katolicki we wsi Borkowo-kościelne, zarząd gminny, sąd gminny, garbarnia, 5 szynków i karczem, gorzelnia, 2 wiatraki, 2 kuźnie, 5 młynów wodnych. Wieś B. kościelne, w gm. B., nad rzeką Sierpienicą położona, ma folwark, który liczy 36 mk., 4 dm., 600 morg. rozl., w tej liczbie 320 m. grunty ornego; osada młynarska zajmuje rozl. 173 m.; wieś włośc. liczy 137 mk., 35 dm., 329 m. rozl.; we wsi znajduje się kościół katol. parafialny, sąd gminny, zarząd gminny; karczma należy do folwarku. Druga wś w gm. B. t. j. B. wielkie lub szlacheckie, ma folwark, który liczy 22 mk., 5 dm., rozległości 944 m., w tej liczbie 737 gruntu ornego; do folwarku należy gorzelnia i kuźnia; wieś liczy 256 mk.; 30 dm.; rozległości 186 m.; we wsi znajduje się szkółka elementarna. Par. B. dek. sierpeckiego 1144 dusz liczy. 2.) B. lub Borutowo (?), wieś włośc. nad rz. Wkrą, w pow. płońskim, gm. Błędówko, par. Cieksyn. W 1827 r. było tu 19 dm. i 163 mk., obcenie 28 dm., 239 mk.; tudzież 562 m. ziemi. Folwark należy do dóbr Cieksyn. Na gruntach B., przy granicy od dóbr Błędowo, znajduje się jezioro Kroczyn, a nad jeziorem góra, na której stał niegdyś zamek Borutowskich, dziedziców Cieksyna. Szczątki tego zamku zniszczył, poszukując skarbów, jeden z dziedziców za naszych czasów. Drzwi żelazne tego zamku złużą dziś do zamykania skarbca kościelnego w Cieksynie. Na granicy od wsi Wrona olbrzymi głaz granitowy, sterczący 8 łokci nad ziemią, zwany dyablim kamieniem. 3.) B., okolica szlachecka, pow. przasnyski, gm. Chojnowo, par. Węgra; w obrębie jej leżą wsie B. Boksy i B. Falęta. B. Boksy, wś przez drobną szlachtę zamieszkała, ma 14 dm., 100 mk., 259 m. obszaru. B. Falęta, wś przez drobną szlachtę zaludniona, ma 444 m. obszaru. W 1827 r. było tu 29 dm. i 127 mieszk., obecnie 21 dm. i 225 mk.; do tej wsi należy karczma, wiatrak i kuźnia. 4.) B., wś rządowa, pow. kolneński, gm. i par. Mały Płock, o 5 i pól wiorst na południe od Kolna, przy drodze bitej z Kolna do Łomży, na wzgórzach piaszczystych, ponad torfiastemi błotami z obu stron rz. Skrody. W 1827 roku było tu 69 dm. i 465 mk.; obecnie 772 mk. i 2887 morg obszaru. Br. Ch.

Borkowo, 1.) wś, pow. inowrocławski, ob. Jaksice, st. poczt. i kol. żel. Inowrocław o 7 kil. 2.) B., wś szlach., pow. wrzesiński; 1208 m. rozl.; 8 dm.; 102 mk.; wszyscy kat.; 47 analf.; st. poczt. Strzałkowo o 14 kil., st. kol. żel. Września o 15 kil. M. St.

Borkowo, 1.) niem. Borkau, dobra i leśnictwo, pow. starogrodzki, własność dawniejszego opactwa pelplińskiego, bogaty folwark, przez rząd pruski wydany w wieczystą dzier-