Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/302

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

Bolkowice, dziś Polkwitz (ob.) Pollogwitz (ob.)

Bolleinen, ob. Bolejny.

Bollenbruch, ob. Józefowo.

Bollentschin, ob. Bolęczyn.

Bollwitz, ob. Bolewice.

Bolmin, wś, pow. kielecki, gm. Zajączkowska, par. Bolmin, odl. 1 milę na zach. od Chęcin, posiada kościół par., szkołę gminną, łomy kamienia litograficznego; XVI w. istniała tu huta ołowiana. Dotąd przechowały się szczątki starożytnych budowli. Dwór obecny stanowi szczupłą resztkę dawniejszego obronnego zamku z XIV prawdopodobnie wieku, który w XVI stuleciu uległ zupełnemu przerobieniu a później niszczał stopniowo. Rozległe sklepione piwnice świadczą o jego pierwotnych rozmiarach. Kościół tutejszy wystawił z kamienia Jan Brzeski w 1602 r. Par. B. dek. kieleckiego 544 dusz liczy. Br. Ch.

Bolniczki, folw., pow. wiłkomierski, własność Zawadzkich.

Bolniki, mko rządowe w pow. wiłkomierskim, nad jez. Pirszą (Bolnickie jezioro) i rz. Łowszą, o 29 w. od Wiłkomierza. Paraf. kościół katolicki św. Stanisława, 1773 z drzewa wzniesiony przez Jana Zyberga, wojew. litewskiego (parafią miał założyć Zygmunt I). Parafia katol. dekanatu uciańskiego: dusz 4472. Starostwo B. płaciło w XVIII w. 1475 złp. kwarty.

Bolsa, rz., dopływ rz. Sgużni, wpadającej z lewej strony do Wiewirży.

Bolsie, 1.) mko rządowe, pow. rosieński, z kościołem fil., fundowanym niewiadomo kiedy, jak również niewiadomo i nazwiska fundatora; leży przy dr. z Kołtynian do Szyłel i od Rosień ku pruskiej granicy pod Szwekszniami; paraf. Szyłele. Wieś ta należała do starostwa abelińskiego. Obecnie kościołek upadł zupełnie. Odbywały się tu dwa jarmarki, znaczne kiedyś: na Zwiastowanie N. M. P. i na Szymona i Judę. Z powodu upadku kościoła jarmarki przeniesiono do Szyłel o pół mili położonych. 2.) B., majątek ziemski, pow. szawelski, par. Tryszki. Leży na prawym brzegę Wyrwity, najbystrzejszej rzeki na Żmudzi. Położone przy drodze wiodącej z Telsz przez Tryszki na Mitawę. St. kol. żel. libawsko-rom. Popielany o 2 i pół mili. Stacya pocztowa Telsze o 3 i pół mili. Własność Łojewskiej.

Bolsza, wś, pow. bielski gub. smoleńskiej, z wielką gorzelnią.

Bolsza-Dora, wś, pow. czerepowiecki, gub. nowogrodzka, st. poczt. między Ustiużną i Czerepowcem.

Bolsza-Kosza, st. poczt., pow. ostaszkowski, gubernia twerska, między Ostaszkowem i Rżewem.

Bolsze-Biełozierskie, wś, pow. melitopolski, gub. taurydzka, st. poczt. o 45 w. od Michajłówki, stacyi dr. żel. łozowsko-sewastopolskiej.

Bolszewo, wś szlach., pow. wejherowski, par. Wejherowo, ma 6858 m. rozl. Za pruskich czasów właściciele pięknie tę wieś nawodnili. Roku 1580 był tu wzniesiony kościól katol., niebawem zrujnowany, dziś ewang. W okolicy urny grobowe znajdywano. Jest w B. fabryka cementu. P. R.

Bolszoje, wś, pow. uglicki, gub. jarosławska, o 36 w. od Rybińska.

Bolszoje-Muraszkino, wieś, pow. kniaginiński, gub. niżegorodzka, st. poczt. o 17 w. od Kniaginina.

Bolszoj-Tokmak, wś, pow. berdiański, gubernia taurydzka, st. poczt. o 10 w. od Halbsztatu.

Bolszyja-Soli, st. p., pow. i gub. kostromska, o 24 w. od Nerechty.

Bolumin, ob. Bolimin.

Bolwar, ob. Pikowe góry.

Bolyar, ob. Boliarów.

Bolzenschloss, Bolzenstein, ob. Bolka zamek.

Bołata, ob. Reut.

Bołbiany czyli Bowbiany, dziś folw. dóbr Dowgierdziszek, w pow. trockim leżący. Aż do końca przeszłego wieku B., czyli mówiąc językiem dokumentów 16 w. „imienicze Bowbiańskie“ leżało śród rozdrobnionych posiadłości okolicy szlacheckiej, zwanej Roudomańce. Grunta bołbiańskie, według wyrażenia dokumentów, leżały „w polu roudomańskiem“. Dziedzicami tych „pól roudomańskich“ byli w XVI w. „bojarowie hospodarscy“, którzy już wtedy do patronymicznych nazw Tomkowiczów, Dowmontowiczów, Pawłowiczów dodawać zaczęli nazwisko „Roudomaniec“, które się z biegiem czasu w rodowe szlacheckie nazwisko Roudomańskich zmieniło. Dworzec bołbiański na. początku XVI w. nabył Iwan czyli Iwachno Leonowicz Tołokoński od Bohuchwała, namiestnika krasnosielskiego, i król Zygmunt przywilejem z d. 27 lutego 1524 r. nabycie to potwierdził. Iwan Leonowicz znacznie powiększył swą majętność, skupując pojedyńcze udziały w okolicy roudomańskiej, w czem go wszyscy późniejsi Bołbian właściciele naśladowali. Po Iwanie Leonowiczu odziedziczył B. około 1550 r. syn jego Radziwon Iwanowicz Tołokoński; na schyłku XVI stulecia syn tego ostatniego Fedor Radziwonowicz, ożeniony z Anną Iwanówną Mikuliczówną. Synowie Fedora Tołokońskiego Jan i Mikołaj, sprzedali B. 23 maja 1636 r. za 8000 złp. Janowi Gabryelowi Grotowskiemu, sędziemu grodzkiemu trockiemu, który, ożeniony z Anną Karężanką (Karęga), posiadał juz znaczny obszar w najbliższej, okolicy i testamentem z d. 17 marca