Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/261

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

Bryńcach zagór, Brzozdowcach, Chlewicach, Chodorowie, Dobrowlanach, Dziewiętnikach, Dźwinogrodzie, Holeszowie, Horodyszczu, Hryniowie, Kocurowie, Łaszkach górnych, Lubeszce, Łankach, Łanach, Łuczanach, Ostrowie, Ottyniowicach, Podhorodyszczu, Podmanasterzu, Romanowie, Sarnikach, Sokołówce, Staremsiole, Stokach Strzałkach, Wodnikach, Wybranówce. Tartak w tym powiecie 1 w Dobrowlanach. Pieców wapiennych jest 3: w Lubeszce, Łopusznie i Sarnikach, Garncarzy jest 2, obadwaj zamieszkali w samej Bóbrce. Kas pożyczkowych gminnych jest w tym powiecie 36 z następującemi funduszami zakładowemi: Budków 474 złr., Brzozdowce 2912, Borynicze 940, Bryńce cerkiewne 120, Bakowce 180, Czartorya 515, Drohowyże 501, Duliby 115, Dźwinogród 1150, Chlebowice wielkie 619, Hryniów 223, Horodyszcze cetnarskie 665, Hranki-Kuty 1501, Horodysławice 456, Zatwięgi 122, Laszki dolne 1100, Lubeszka 82, Leszczyn 355, Oryszkowce 178, Podmanasterz 1419, Podhorodyszcze 2485, Podhorce 349, Podjarków 702, Pietniczany 781, Repechów 50, Romanów 568, Sarniki 1215, Siedliska 165, Suchrów 254, Strzałki 243, Strzeliska stare 275, Staresioło 2503, Trybuchowce 50, Wołoszczyzna 150, Wybranówka 2100, Żabokruki 50 złr. a. w. Położenie tego powiatu jest ze względu na handel bardzo krzystne; przecina go bowiem w całej jego dlugości z pólnocy na południe linia kolei żelaznej lwowsko-czerniowieckiej, która w tym powiecie ma 6 stacyj, mianowicie: Staresioło, Chlebowice, Wybranówka, Borynicze, Chodorów i Bortniki. Również z północy na południe przecina go gościniec murowany, wiodący ze Lwowa na Strzeliska do Rohatyna. Następujące miejscowości zasługują na uwagę ze względu histor.: wieś Dźwinogród, w XII wieku gród obronny i rezydencya książąt halickich, przetrwał kilka oblężeń. Wieś Laszki górne: istniał tu niegdyś obronny zamek „Kisielów“ zwany, który w r. 1620 od Turków został zajęty i zburzony. Wieś Łopuszna, pamiętna klęską zadaną Tatarom z 1566 roku przez Mikołaja Kamienieckiego. We wsi Mikołajowie jest mogiła z wojen tatarskich. W Nowemsiole starożytny zamek tuż obok dworca kolejowego stojący, przemieniony obecnie na browar. Strzeliska, miasteczko ze starożytnym zamkiem, niegdyś od nąjezdników często napadanym. Swirz miasteczko z zamkiem starożytnym, który teraźniejszy właściciel tej miejscowości Waleryan Czajkowski zupełnie wyrestaurował i zamieszkuje. B. R.

Bóbrka czyli Boberka, wś, pow. krośnieński, 1450 morg. rozl., wtem 510 m. lasu; 129 domów, 665 mieszk., paraf. w miejscu. Czas erekcyi parafii nie jest znany, lecz Starowolski wymienia w r. 1655 Bóbrkę pomiędzy parafiami arcydyakonatu sandeckiego. Kościół drewniany, wybudowany w r. 1768, poświęcony w r. 1857, pod wezwaniem św. Katarzyny; szkoła ludowa jednoklasowa. Na obszarze dworskim w pagórkach pośród lasu sosnowego znajduje się jedna z najpierwszych w Galicyi kopalni nafty, własność Karola Kłobassy. Naftowe źródła sączyły się tutaj oddawna a włościanie używali nafty do smarowania butów; nie zwracano jednak na to wcale uwagi. Dopiero w r. 1854 Tytus Trzecieski z Ignacym Łukasiewiczem, twórcą przemysłu naftowego w Galicyi, rozpoczęli poszukiwania za obfitszemi źródłami nafty, poszukiwania, które po kilkuletnich usiłowaniach doprowadziły do odkrycia nadzwyczaj obfitych studni nafty. Od r. 1861 rozpoczęła się w B. eksploatacya nafty na szerszą skalę przez spółkę: Trzecieski, Klobassa i Łukasiewicz. Dziś jest w ruchu 30 kilka studni, przyczem jest zatrudnionych 5 parowych maszyn, każda siły 8 koni i 120 do 150 robotników. Dzienna produkcya nafty dochodzi w przecięciu do 1000 garncy, czyli przeszło milion kilogramów (szyb „Amerykanka“ głęb. 647 stóp, wydaje 100 garncy ropy na dobę; szyb „Honoraty“ 721 st. gł., 200 g. na dobę; szyb „Kościuszki“ 865 st. gł., nic jeszcze w r. 1877 nie wydawał). Kopalnia nafty w B., prowadzona w sposób umiejętny, a do stosunków krajowych zastosowany przez Ignacego Łukasiewicza, nie tylko, że wzbogaciła przedsiębierców, lecz stała się źródłem dobrobytu dla całej okolicy; kopalnia połączona jest z dystylarnią nafty w Chorkowie, a następnie z rządowym gościńcem w Polanie drogą bitą długości 7 kilometrów, utrzymywaną kosztem przedsiębierstwa. Robotników do wydobywania nafty i furmanów do transportowania destylowanej nafty dostarczają okoliczne wioski, które ztąd ciągną znaczne korzyści. Istnieje też przy kopalni kasa bratnia dla robotników, rozporządzająca kapitałem 10000 złr., z której udzielane bywają zapomogi dla chorych i emerytury dla wysłużonych przez lat 30 robotników. M. M.

Bóbrka, wś, pow. Lisko, nad Sanem, o 15 kil. od Liska, par. rz. kat. Uherce, st. p. Ustrzyki. Ma par. gr. kat. w miejscu. Od r. 1877 dzieli się na dwie części: 1) Dolna czyli Stara B. jest własnością Konstantego Sokołowskiego; 2) Górna czyli Nowa, inaczej Damazówka, willa i folw., przy ujściu potoku Łobzowicy do Sanu, u stóp góry Jawor, własność znanego autora dramatycznego Józefa Blizińskiego, który 1876 nabył ją i pierwszy założył ten folwark oraz dworek.

Bóbrka, ob. Bobrek.

Bóbrka, potok w obr. gm. t. n., pow. Lisko; wypływa z pod góry Stefkowej (381 m.), pły-