Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/249

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

wiorsty, posiada kościół par. drewniany, sąd gminny okr. III, urząd gminny, szkołę początkową. W 1827 r. było tu 21 dm. i 216 mk., obecnie 39 dm. i 641 mk. Nazwę swą otrzymała od góry Błogosławionej, na której mieściła się pogańska świątynia litewska. W pobliżu znajduje się dotąd obszerny las, mający do 4000 mórg, w którym mieściły się święte gaje (Iłgis). Za Zygmunta Augusta B. było własnością Kirsztejnów. Par. B. dek. władysławowskiego 3275 dusz. Dobra B., w skład których oprócz wsi i folwarków wchodziło i miasteczko t. n., w zeszłem stuleciu należały do Antoniego Tyszkiewicza, który w r. 1765 sprzedał je Benedyktowi, Kaźmierzowi i Karolowi braciom Karpiom. Po bezpotomnej śmierci dwóch ostatnich, całe dobra odziedziczył Benedykt, a po jego śmierci w r. 1805 przeszły w spadku na jego syna Ignacego, a następnie drogą spadku w ręce Tyszkiewiczów. Gmina B. ma ludn. 6359, rozl. 21218 m., st. p. Szaki. W skład gminy wchodzą: Antkalniszki, Antoniszki, Bartupie, Bąkiszki, Błogosławieństwo, B.-małe, B.-folwark, Boskawola, Budele, Budnikiszki, Bujże, Bundzie, Dagile, Dowgierdyszki, Dubieniszki, Giełgudyszki-górne, Grażyszki, Iwoniszki, Jotyszki-małe, J.-wielkie, Katynele, Kiedebliszki, Kierutyszki, Kisieliszki, Korkory-chłopskie, Korkory-szlacheckie, Kubile, Kudra, Kumiecie, Łaukieliszki, Łączka, Łozowniszki, Martyszyszki, Misiurka, Nowy folwark, Pajotyje wś i folw., Pakalniszki-dolne, Pakalniszki-górne, Pankliszki, Pawilona, Poniki, Poszyle, Poszurkiecie, Prańce, Rajniszki, Rekiele, Rudzie, Stanajcie, Stulgie, Szaki, Szyksznie (3 dr. miejscowości t. n.), Szylwiany wś i folw., Szylerowo, Użenikis, Wajgowiszki, Warkuliszki, Widygry, Wingałupis, Wojwodyszki, Wosiszki, Zarembiszki i Żalgirys. Br. Ch.

Błogoszcz, folw., pow. siedlecki, gm. Stara Wieś, par. Pruszyn.

Błogoszów, wś, pow. jędrzejowski, gmina Węgleszyn, par. Konieczno.

Błomino, okolica, pow. płoński, gm. Sarnowo, par. Skołatowo. W jej obrębie znajdują się wsie: B. gule, B. gumowskie i B. jeże. B. Gule wś szlachecka. Posiada 8 dm., 84 mk.; rozl. 369 m., w tej liczbie 248 m. gruntu ornego. Folw. pryw. B. Gumowskie i wieś włośc. liczą 10 dm., 89 mk., 338 m. rozl. Wieś włościańska i folw. B. Jeże, leżą przy rzeczce Dzierząźnica; folwark rządowy posiada 5 dm., 50 mk., powierzchni 314 morgów; wieś włośc. posiada 11 dm., wiatrak, kuźnię, 91 mk., powierzchni 82 m. We wsi znajduje się zarząd gminy Sarnowo.

Błondki, ob. Błądki.

Błondziewo, ob. Błądziejewo.

Błoń, wieś i dobra w pow. ihumeńskim, nad rzeką Citewką, wpadającą do Świsłoczy pod niedalekiem miasteczkiem Puchowiczami, odległe od Mińska wiorst 60, od Ihumenia wiorst 30. Z Błonią łączą się wspomnienia o słynnym jezuicie Józefie Bace, autorze pociesznych uwag „o niehybnej śmierci,“ superyorze misyi województwa mińskiego; tu bowiem ks. Baka około 1745 roku fundował rezydencyą jezuitów i bawił się misyami. W późniejszych czasach dobra B. należały do Ossowskich, w roku zaś 1863 uległy sekwestracyi i w roku 1868 przeszły we władanie urzędnika Bończy-Osmołowskiego. Po odseparowaniu gruntów włościańskich zostało własnością dworu około 2250 morgów obszaru ziemi. Ziemia żyzna, rędzinna, sianożęci obfite i dobrego gatunku, lasu poddostatkiem, gospodarstwo w zaniedbaniu. W B. dotychczas jest kościół parafialny katolicki, zbudowany z drzewa 1748 r., jeden z sześciu pozostałych w powiecie. Parafia bardzo rozległa i liczna: dusz 2380. Ma kaplicę w Międzyrzeczu. Błoń należy do gminy puchowickiej (ob. Puchowicze), do 3 okręgu sądowego i 2 policyjnego stanu, którego biuro w Smiłowiczach (ob.) Al. Jel.

Błonica, potok, w górnym biegu zwany Kisieliną, wytryska w obrębie gm. Wał-Rudy w pow. brzeskim w lesie śmietańskim w Galicyi, zrazu płynie na wschód, występuje na łąki i zwraca się na północ, stanowiąc granicę między Jadownikami a Miechowicami wielkiemi i małemi, a tworząc liczne kolana, zwraca się na północny zachód i po 2¼ milowym biegu uchodzi wprost do Wisły pod Jagodnikami z pr. brzegu. Br. G.

Błonice, wś i folw., pow. koniński, gm. Rzgów, par. Grabienice.

Błonie, 1.) m. pow. gub. warszawskiej, odl. o 28 w. od Warszawy, przy drodze bitej prowadzącej na Łowicz do Kalisza. Posiada kościół paraf. murowany, urząd powiatowy, sąd pokoju okręgu VI, obejmujący i m. Mszczonów a należący do zjazdu sędziów w Warszawie, szkołę początkową, dom schronienia parafialny; z zakładów przemysłowych istnieją tu cztery garbarnie produkujące za 2,150 rs. rocznie, fabryka zapałek z produkcyą na 4,300 rs. i cegielnia wyrabiająca za 1000 rs. Dochód kasy miejskiej wynosi do 3,200 rs.; kapitał zapasowy 3,591 rs.; żelazny 270 rs. W 1827 roku było tu 92 dm. i 938 mk., w 1859 r. 83 dm. i 1126 mk., obecnie (w 1879 r.) 1621 mk., w tej liczbie 1164 katol., 17 prawosł., 408 izraelitów i 32 ewang. Konrad ks. mazowiecki na Czersku w 1290 r. osadził tu kanoników regularnych lateraneńskich, hojnie uposażył i bogatemi ozdobił sprzęty. Niewiadomo jak długo utrzymywali się zakonnicy przy tutejszym klasztorze i co się później z nimi stało. Jan, książę mazowiecki na Wiźnie, Warszawie, Zakroczymiu i Ciechanowie, nadał posadzie tej