Birkenbruch, ob. Brzozowe błoto.
Birkenbrück (niem.), kol. należąca do Białobłota, pow. świecki, par. Jeżewo (st. p. i dr. żel. Laskowice); 136 m. rozl., 13 dm., 70 mk., 62 kat.
Birkenfeld, 1.) folw. pow. krotoszyński, ob. Borzęciczki (Radenz). 2.) B., osada, pow. gnieźnieński, ob. Gay.
Birkenfeld, Birkenfelde (niem.). Wiele wsi osad i dóbr pryw. w Prusiech wschodnich nosi tę nazwę, jak np. pod Gierdawami, Pilkałami i t. d. B. w pow. sztumskim, niedaleko Malborga, zwało się dawniej Grzymałą.
Birkenfeld, kol. niemiecka, pow. kluczborski, do dóbr Polanowic należąca.
Birkenfelde, ob. Brzyskorzystew.
Birkenfliess, ob. Suchabrzeźnica.
Birkenfurth, ob. Boruszynko i Tarnówko.
Birkenhain, ob. Pieńki.
Birkenrode, folw., pow. gnieźnieński, ob. Dębnica.
Birkenrode (niem.), folw., pow. świecki, należy do wsi szl. Bzowa, par. Bzowo, st. p. i dr. żel. Warlub'.
Birkenthal, ob. Brzozowo i Brzeźno.
Birkhausen, ob. Wilcze.
Birkhof, ob. Brzozówka.
Birkholz, ob. Brzeźniak i Nadborowo.
Birki, wś, pow. czehryński, nad rz. Taśminem i wpadającemi do niej rzeczkami Wereszczanką i Bołtuszem, o 4 w. od m. Aleksandrówki i o 9 w. od Kamionki, stacyi dr. żel. chwastowskiej. Mieszk. 1362, wyznania prawosławnego. Cerkiew parafialna i szkółka. Ziemi 2998 dzies. piaszczystej, dawniej w zupełności pokrytej lasem; grunta piaszczyste; należy do wielu właścicieli. Na wydmach piaszczystych znajdują się tu monety starożytne. Zarząd gminny i policyjny w Aleksandrówce.
Birków wielki lub Biórków, wś, pow. miechowski, gm. Wierzbno, par. Birków, od Proszowic w stronie zachodnio-południowej, o 9 wiorst, przy drodze do Krakowa, w górzystej okolicy. B. wielki, wraz z folw. Biórków mały i Wiktorya, oraz osadą Zielona, stanowi dobra, mające rozległości 996 morg. W 1827 r. było tu 32 dm. i 310 mk., obecnie 38 dm., 312 mk.; gruntów włościańskich 182 morg. Kościół par. drewniany, szkółka elementarna. Osada ta istniała już w XV wieku, za czasów Długosza należała do Mikołaja Birkowskiego her. Topor. (T. I, str. 136). Parafia tutejsza (dek. miechowski, dusz 1347) istnieje dopiero od r. 1452. Po spaleniu się pierwotnego kościoła, nowy drewniany kościół wystawiony został w r. 1633. 2.) B., z gruntów poplebańskioh powstała pod B. w 1868 r. nowa wieś, zwana Birkowski Wysiólek, mająca 61 morg. obszaru, 11 dm. i 70 mk. 3.) B., mała wś i folw., o 8 w. od granicy Galicyi i komory Baran. W 1827 liczył 7 dm. i 73 mk., obecnie 15 dm., 108 mk., 84 morg. włośc. ziemi.
Birkowitz, ob. Bierkowice.
Birksdorf, ob. Brzezinki.
Birkwerder, ob. Grabowskie olędry.
Birnbaeumel, ob. Gruszeczka.
Birnbaum, ob. Międzychód.
Birowa, ob. Bierawka.
Birówka, ob. Bierówka.
Birsen, włość w gub. kurlandzkiej, parafia Alszwangen.
Birsk, miasto powiatowe gub. ufimskiej, nad Birą i Biełą, 4074 mieszkańców, 1949 w. od Petersburga, a 103 od miasta gubernialnego odległe. Bank, stacya pocztowa.
Birstein, ob. Birsztany.
Birszcze, wś, pow. kalwaryjski, gm. i par. Krasna, o 22 w. od Kalwaryi. W 1827 r. było tu 11 dm. i 105 mk., obecnie 26 dm., 340 mk.
Birsztackie błoto, w pow. grodzieńskim, na. praw. brz. Niemna.
Birsztany, mko rządowe w pow. trockim, na pr. brz. Niemna, o mil 11 od Wilna, 4½ od Kowna, 5 wiorst od Pren. Staroż. osada litewska. W samem mieście dosyć wysoka góra stożkowata, niegdyś zamkowa, którą dotąd lud zowie „dwaras uszkiajtas“, dwór zaczarowany. Wigand już 1394 wspomina o B. p. n. Birstein. Potem był tu zamek myśliwski w. książąt litewskich a w 1473 r. Kazimierz Jagielończyk z żoną i synami przepędził tu część zimy. B. należały kolejno do starostw: puńskiego i preńskiego. Kościół kat. istniał tu oddawna a Władysław IV nadał mu 1643 r. trzy chaty wieśniacze w B. i cztery w Źydejkach. Są tu trzy zdroje wody słonej, od 1840 nawiedzane przez chorych a od 1854 urządzony zakład leczniczy przez doktora Benedykta Bielińskiego i Adama Bartoszewicza. Chemicznego rozbioru wód B. dokonał najpierw 1851 r. prof. Abicht i aptekarz Justyn Kuszewicz. Okolice malownicze. Ulubione miejsce przechadzki chorych: Zwierzyniec, na drodze do Pren, z pięknemi szpalerami odwiecznych lip. Tu miał się znajdować zamek myśliwski w. książąt litewskich. Historycznie opisał B. Teodor Narbutt w Wilnie. O wodach tutejszych pisał dr. Regnier w dodatku „Gaz lek.“ z 1875 r. Podług analizy p. Szyllera z 1860 r. solanka birsztańska zawiera, oprócz małej ilości kwasu węglanego, na 100 części: soli kuchennej 1,84; chlorku manganu 0,36; siarczanu sody 0,61; chloranu sody 0,20; siarczanu wapna 1,25; tlenniku żelaza 0,04. Woda przezroczysta, bez zapachu, smaku silnie słonogorzkiego, temperatura 7 ¼ ° R.; źródeł 3, dają do 6 tysięcy wiader na dobę. Wody birsztańskie przeważnie w postaci ciepłych wanien
