Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/205

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

W tych punktach skupiają się zwykle osady wiejskie. Wieś Jastrzębna rozsiadła się na takiej wyspie, mając Wilcze bagno z północy, błota rzeki Jastrzębianki z zachodu a Biebrzańskie mokradle od południa i wschodu. Na drugiej wyspie na poł. od Lipska mieści się wieś Rohożyn, na innej maleńkiej maleńka wioska Jałowa. Na takich wyspach dalej ku zachodowi w pobliżu ujścia Netty spotykamy wsie: Polkowo, Dębowo, Jasionowo, Kopytkowo. Inne mniej wyniesione wyspy pokryte są lasami i niezaludnione. Miejscowości te tylko w czasie mrozów lub suchego lata mają stałą komunikacyą z dalszemi okolicami; w innych porach roku są niejako odcięte od świata i skazane na wodną komunikacyą. Największy obszar błotny rozciąga się na przestrzeni między Augustowem, Suchąwolą, Goniądzem i Rajgrodem. Błota tu mają do 28 w. szer. od zachodu ku wschod. i do 15 w. w kierunku od półn. ku połud. Wreszcie niedaleko juz ujścia swego do Narwi, Biebrza tworzy rozległe błota, ciągnące się w kierunku ku Szczuczynowi na 18 wiorst koło wsi Okrasin, Mścichy, Klimaszewizna, Kownaty, Godlewo. Błota Biebrzańskie noszą w rozmaitych częściach osobne nazwy jak: Pankowskie, Kobyle, Borowizna, Przetok, Tarówka, Bobrzańskie (właściwie), Pieńczykowskie, Łękowo, Netta, Maleszewskie i. t. d. Kanał Augustowski wiele się przyczynił do osuszenia tych błot przez odprowadzenie ich wód. Br. Ch.

Biechów, wś, pow. stopnicki, gm. Wojcza, par. Biechów, leży na drodze z Korczyna do Pacanowa. Posiada kościół paraf. drewniany, założony 1315 r., i szkołę gminną. Biechowska wola leży śród błot w pobliżu B. i Pacanowa. Par. B. dek. stopnickiego liczy 2534 wiernych. Br. Ch.

Biechowo, 1.) wieś, pow. wrzesiński; 12 dm.; 148 mk.; wszyscy kat., 29 analf.; ma kościół paraf. dek. miłosławskiego, dawniej pyzdrskiego. Już za Piastów wieś była kasztelanią, jednem z główniejszych miejsc Wielkopolski; zapewne już w XIII wieku istniał kościół, wystawiony prawdopodobnie przez jednego z książąt wielkopolskich. Naruszewicz wspomina o kościele biechowskim dopiero w XIV w., przytaczając kronikę archidyakona gnieźnieńskiego, że podczas wojny domowej Grzymalitów z Nałęczami Mikołaj pleban biechowski, przypatrując się r. 1383 ciekawie szturmowaniu Pyzdr, poległ, ugodzony kulą kamienną. W XVI w. B. należało do rodziny Pompawskich, herbu Gozdawa, która za panowania Zygmunta Augusta przeszla do reformacyi i kościół biechowski oddała dysydentom. W XVII katolicy go znowu odzyskali. Na początku XVIII w. Smarzewski, ówczesny dziedzic, sprowadził do kościoła zgromadzenie ks. filipinów, którzy tu pozostali aż do roku 1809. Od tego czasu duchowieństwo świeckie znowu rządzi kościołem. 2.) B., domin., pow. wrzesiński; 1471 morg. rozl.; 2 miejscowości.: 1) B.; 2) kopalnie torfu Syberya; 10 dm., 129 mk.; wszyscy kat.; 57 analf.; st. poczt. i kol. żel. Września o 11 kil. Własność Łukomskiego. M. St.

Biechowo, wś, i Biechówko, dobra ryc., pow. świecki, st. p. Terespol, par. Przysiersk, własność Roszyckiego.

Biechowy, wś, na prawym brzegu Warty, pow. koniński, gm. Wysokie, par. Krzymów. Grunt piaszczysty i sapowaty, podlega wylewom Warty. W tej wsi jest przewóz na promie, jedyny na przestrzeni 4-milowej. Od Konina odl. 14 w. W 1827 r. było tu 15 dm. i 167 mk.; obcenie 129 mk. i 369 m. obszaru.

Biecz, miasto, pow. gorlicki, pod 38°11' szer. półn., 49°9' dług. wschod. od Ferro, byłe miasto powiatowe województwa krakowskiego, stacya pocztowa przy trakcie z Jasła do Grybowa, o 19 kil. od Jasła. Ma 383 domów, 1204 męż., 1246 kob.: razem 2450 mieszk.; z tego 1878 rz. kat., 284 izraelitów. Siedziba c. k. posterunku żandarmeryi, apteka, lekarz, urząd pocztowy i telegraficzny. Parafia łac. w miejscu; kościół farny w pięknym stylu gotyckim, zbudowany juz w 1326 r. Patronem był dawniej biskup krakowski, teraz c. k. rząd krajowy. Szkoła ludowa 4-klasowa, fundusz ubogich żałożony przez królowę polską Jadwigę w 1373 celem wspierania miejscowych ubogich. Majątek zakładowy tej instytucyi wynosi 61187 złr., dochód w 1877 roku 3553 złr. B. leży na pagórku nad rzeką Ropą, przy gościńcu rządowym południowym czyli karpackim. Uboga ludność trudni się przeważnie rolnictwem, a po części także przemysłem tkackim. B., jedno z najdawniejszych miast, posiadało niegdyś zamek i opasane było murami. W roku 1294 nadał je Wacław król czeski kapitule krakowskiej, ale Łokietek w skutek napadu węgierskiego, który omało się niepowiódł, w r. 1311 odebrał je biskupowi Muszkacie i do dóbr stołu królewskiego przyłączył. Tu w r. 1400 ponowili posłowie Jagiełły z posłami cylijskimi zaręczyny króla z Anną, hr. Cylijską, wnuczką Kazimierza W. W 16 wieku Biecz, położony przy głównym trakcie węgierskim, pomnożywszy swą ludność osadnikami niemieckimi, tak zakwitł handlem i przemysłem, że go nazwano „małym Krakowem.“ W okolicznych górach tutejszych tylu ukrywało się opryszków, że w 1614 r., według podania, stracono ich razem w B. 120. To zrodziło potrzebę oddzielnego powołania ludzi do spełnienia wyroków sądu i ztąd stało się miasto to głośnem na calą Polskę nauką i wyzwalaniem się katów. Te-