Page:PL Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. 1.djvu/102

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.

Baranicha, rz., ob. Słupianka.

Baranie, wś, pow. ostrogski, na połud.-wschód od Ostroga; w dziale ks. Ostrogskich r. 1602 jest nazwana Baranie Rogi. Janusz Sanguszko, ostatni ordynat ostrogski, darował z wielu innemi wsiami ks. Jabłonowskim B., która to wieś należała do klucza krzewińskiego i sprzedaną została w 1804 r. Napruszewskim, obecnie należy do Anieli z Napruszewskich Szczepkowskiej. Ziemia po większej części krzemionka, od północy ma wiele czarnoziemu, a sama wieś na krzemienistym pokładzie, jest tu gorzelnia, staw i młyn wodny, dwór dziedziczki nieobszerny ale wygodny, z ogrodem owocowym. Włościanie uprawiają rolę i trudnią się niektórzy rybołówstwem, mają poddostatkiem koni, bydła, owiec i trzody chlewnej, a że przez wieś do młyna przepływa woda, więc hodują ptastwo wodne jakoto: gęsi i kaczki, które w bliskiem miasteczku Sławucie korzystnie spieniężają. Tak męzkie jak i kobiece stroje i bieliznę sami przędą i wyrabiają. Z. Róż.

Baraniec, niem. Baranitz, król. leśnictwo, pow. brodnicki, par. Golub.

Baraniec, także Wielkim Wierchem zwany, szczyt w Tatrach liptowskich; na południowy wschód od Rohaczów, o 4552 m. na południe od Wołowca, między doliną potoku Smreczanki i Raczkowej; wznosi się do wysokości 2181,08 m. Br. G.

Baraniecka Wola, wś, pow. samborski, o 13 kil. od Sambora, par. gr. kat. Barańczyce, par. rz. kat. Sambor.

Baranie Peretoki, wieś, pow. sokalski, o 1 milę na północ od Sokala, na samej granicy Wołynia leżąca. Obszar dworski posiada roli ornej 285 mórg austr., łąk 26 m. a., pastwisk 2 m. a., lasu 899 m. a., włościanie posiadają roli ornej 365 m. a., łąk 51 m. a., pastwisk 8 m. a., lasu 4 morgi austr. W lesistej równej okolicy, grunta urodzajne glinkowate; jest to jedna z najbardziej wysuniętych kończyn Galicyi, do niedawna odcięta od reszty kraju z powodu braku komunikacyi, w ostatnich latach przedłużono gościniec żólkiewsko-sokalski do Mostów Wielkich, oddalonych o 5 m. a. od tej wsi. Budowa tego gościńca bardzo utrudniona z powodu piaszczystego gruntu i zupełnego braku kamieni w okolicy, które sprowadzają z gór na południowy zachód od Żółkwi leżących, oddalonych od Mostów Wielkich o 5 mil austr. Ludności ma ta wieś rzym. kat. 43, należących do parafii w Sokalu, gr. kat. 312, należących do parafii w Skomorochach, oddalonych o pół mili austr. Ma szkołę filialną. Mieszkańcy trudnią się rolnictwem i chowem bydła. Własność rodziny Tatarowiczów.

Baranie pole, wś, pow. kaniowski, o 25 w. od Olszanicy, st. chwastowskiej dr. żel., nad niewielką bezimienną rzeczką, wpadającą do Tykicza, na dawnym trakcie pocztowym Kijów-Nowomirgorod-Odessa; st. poczt. między Taraszczą a Lisianką, w miejscu oddzielenia traktu na mko Bohusław. W Baraniem-polu łączą się pocztowe drogi z Taraszczy, Zwinogródki i Bohusławia. Mieszk. 826 wyznania prawosławnego. Cerkiew parafialna zbudowana w 1717 r. kosztem ks. Stan. Lubomirskiego, do którego wówczas należał ten majątek. Właściwa nazwa Branne-pole, od słowa brań (bitwa), i rzeczywiście w r. 1221 został tu rozbity i zupełnie zniszczony, han złotej hordy Bałakłaj, przez ks. nowogródzkiego Skirmunda Michajłowicza. A także w 1546 roku Ostap Daszkiewicz pobił tu Tatarów. Ziemi 3912 dz. nadzwyczaj urodzajnej. B. zostało obecnie kupione od hr. Branickich na rzecz ministeryum udziałów. Zarząd gminny we wsi Medwinie, policyjny w mieście Bohusławiu.

Baranie Rogi, u Wahlenberga Lämmerspitze (Baranyi Csucs), szczyt w Tatrach bielskich na Spiżu, na północ od Koperszadów, według mapy Schedius'a i Blaschnek'a („Kartę des Königreichs v. Ungarn“ 1847). Wznosi się według pomiaru Wahlenberga 1926.82 m. Staszic wspomina (str. 137) w tem paśmie turni bielskich wierch „Jagnięca“ zwany. Prawdopodobnie przetłumaczył tę nazwę z niem. Lämmerspitze. Czy to samo, niewiadomo. Według Kolbenheyera północno-zachodni stok Białej Turni nad Koperszadami polskiemi, poniżej Głupiej Hali (Schwalbenberg), zwie się grzbietem Jagnięcia (Czyt. „Spraw. Kom. fiz.“ 1874. 275). Nazwa grzbiet Jagnięcia jest błędna; nasi górale zwią ten stok Jagnięcą (halą). Prawdopodobnie więc Baranie rogi są dzisiejszym Gaffelsturm. Jestto, według mappy Tatr Kolbenheyera północne ramię szczytu Małego Koszaru (Hintere Leiten), sięgające ku Ździarom. Według mapy jeneralnego sztabu wojskowego (1876 r.) na południowy zachód od Ździaru, wznosi się 1631 m. npm. („Ungarischer Karpathen-Verein,“ IV, 233). Br. G.

Baraniówka, ob. Plissa.

Baranitz, ob. Baraniec.

Baranki, osada pod wsią Bęk, w pow. kluczborskim.

Barannen, ob. Barany.

Baranów, 1). dobra, pow. nowo-aleksandryjski, składają je: Baranów osada, wsie i folwarki: Banach, Czołna, Gródka, Śniadowka, Wola i Zagrodzie; folwarki: Hutka i Niwa. 2). B., os. miejska, przedtem mko, pow. nowo-aleksandryjski, gm. t. n. Leży w dolinie rzeki Wieprza, u stóp zamykających ją wyniosłości. Odległe od Warszawy 14 mil, od Lublina 6 m. Posiada kościół parafialny murowany z XVIII wieku, urząd gminny, dom schronienia dla ubogich (?), tartak parowy z produkcyą około