544NOLI ME TÁNGERE
Ang madalag-on nga alpéres nagsakay pa España, halín sa pagkatenyente nga ginpasakaan ang iya ranggo sa pagka-komandante, nga iya binayaan ang iya mahigugmaon nga asawa sa iya panapót nga pranela nga ang duág indi na makilala. Ang kailó nga Ariadna,4 sang makita niya nga binayaan na siá, nagpaduyog man, katulad sang anák nga babae ni Minos, sa pagtuluohan ni Baco kag sa pagsagód sang tabako, kag naginúm kag nagtabako sing patamatama nga ginkahadlukán siá indi lamang sang kabataan nga babae kundi sang mga tigulang man nga babae kag sang kabataan nga lalaki.
Nagakabuhi pa gihapon ang aton mga kilala sa banwa sang San Diego, kon wala silá magkalamatay sang paglupók sang bapor "Lipa," nga nagbyahe sa mga puód. Sanglit wala man sing naghisayod kon sanday sin-o yadto'ng mga kailó nga nagkalamatay sa amó nga hitabo, kon sanday sin-o yadto'ng mga batiis kag mga butkon nga ginpandagsa sa Isla de la Convalecencia5 kag sa mga higád sang suba, kalimtan na lang naton sing bug-os kon sa ila may nalakíp nga mga kilala ang aton mga bumalasá. Tuman na sa aton, katulad sang Pangulohán kag sang Pamantalaan sadto, ang paghisayod nga may isá lamang ka prayle nga sumalakay sa bapor6 nga nalwás kag indi na kitá magpangayo sing kapín. Ang mahál lamang sa aton amó ang mga kabuhi sang mga butanan nga pari, nga ang ila paggahúm sa Filipinas ginatipigan sang Diwa sa kaayuhan sang aton mga kalag.
Wala na sing nabatián nahanungód kay María Clara kundi
nga ang lulobngan daw amó ang nagtipig sa iya sa iya sabak.
Nakapamangkutanon kamí sa nagkalainlain nga mga tawo nga
kinilala sing maayo sa balaan nga kombento sang Sta. Clara,
apang wala sing maluyag magsugid sa aton sing bisán isá ka
taga, bisan pa ang babaan nga mga tumoluo nga nagbaton sang
bantog nga pinirito nga mga atáy sang manók, kag sang salsa
_________
(4) Ariadna — Ang binayaan ni Teseo, nga nagpangasawa kay Daco. Mga tinawo ini sa mitolohiya nga gresyanhon.
(5) Isla de Convalecencia - Ang "Isla de la Convalecencia" nagkuha sang iya ngalan sa isa ka ospital sa amó nga pulo nga ila sang mga pari sang San Juan de Dios. Ini nga ospital amó ang ginadal-an sang mga masakiton nga bag-o lamang mag-alayo sa mga ospital sa Manila. Ang danyag palibot sini nga ospital nga yara sa tunga sang suba sang Pasig nagahatag sing makaluloyag nga talan-awon nga makabulig sa mga masakiton sa pagpadali sang pag-ayo sang ila mga balatian.
(6) Isa lamang ka prayle nga sumalakay sa bapor — Suno sa tagsulat ang pagkalunod sang bapor nahanabo sang Enero 2, 1883.
