Jump to content

Page:Noli-Me-tangere-Hiligaynon-IV-Ni-Jose-Rizal-1963.pdf/508

From Wikisource
This page has been validated.


492NOLI ME TANGERE

pakita nga naputós sang lambong nga gisión kag dugùón: ang mga mangingisdà kag mga isdà nagginumongumon. Ang kapalaran nagbutang sang hitabo sa panan-awan sang mga taga-Manila katulad sang mga abaniko gikan sa China: ang isá ka pihák naduagán sing maitúm; ang kapihák bug-os napulog sa bulawan, buhi nga mga duág, mga pispis kag mga bulak.

Sa mga kombento naghari ang daků nga kakugmat. Gintakdan ang mga karwahe. ang mga punòan sang puód nagdinuaaway, naghiwat sing tagù nga mga hinun-anon. Nagkaladto silá sa mga palasyo sa pagdulot sang ila bulig sa Pangulohán nga naglatás sa mabug-at kaayo nga katalagman. Nagsinugilanon na man silá sang mga kometa, mga pabangudbangod, mga natunók sang alpiler kag ibán pa.

—Isá ka Te Deum, isá ka Te Deum! — Siling sang isá ka prayle sa isa ka kombento. — Sa karón walâ sing isá nga magli káw sa gubán! Indì diutay nga kaayo sang Diwa ang ipahayag karón, labí na gid sa mga panahón nga malubhà kon anó ang aton kapuslanan!

—Sa sining' diutay nga patalupangod nagakagát sang iya mga bibig ang diutay nga heneral nga si Mal-Agüero,² sabát sang isá.

—Anó ayhan ang nahanabò sa iya kon wala ang mga kumboyahan?

—Kag agúd mahiwat sing maayo ang pandot, pahibal-on ang utod nga kosinero kag ang prokurador... Mapandot kitá sing tatlo ka adlaw!

—Amen! — Amen! — Mabuhay si Salvi! — Mabuhay!

Sa isá ka kombento ginhambal ang liwan nga bagay ...

—Nakità mo? Inâ isá ka bumoluthò sang mga heswita; sa Ateneo nagahalalín ang mga pilibustero! — hambal sang isá ka prayle.

—Kag ang mga batok sa pagtuluohan.

—Nahambal ko na inâ: ang mga heswita nagahalit sa pung- sod, nagalaglag sang mga pamatan-on; apang ginapabay-an silá kay nagahimò silá sing pilá ka krukes sa papel kon may linog...
_____________

(2) Mal-Aguero — Kon sayuron "Malain nga Tiliman-an". Amó ini ang hayu sang mga prayle kay Heneral Joaquin Jovellar, nga nangin-gobernador sang Filipinas kutob sang 1883 tubtob sang 1885. Gintinguhaán ni Heneral Jovellar ang pagpaluntad sa kapuloán sang mga sadsaran sa pagpanibag-o nga makahatag sing kauswagan sa mga pilipinhon, kag tungód sini ginpakalain sia sang mga pari sa pagtuluohan.