Jump to content

Page:Noli-Me-tangere-Hiligaynon-IV-Ni-Jose-Rizal-1963.pdf/503

From Wikisource
This page has been validated.


487
ANG TALAMAYON


diutay nga rehas, nga sa likod sini yara ang iya duha ka kapid, nga amo lamang ang iya mga anak.

Yadto didto ang ugangan nga babae sang manogpanguha sang bunga sang lubi; sia iya wala paghibi; nagdayandayan, nagbakyaw sang iya mga butkon nga nakalukos ang mga manggas sang iya bayu kag naghambal sa kadam-an.

—May nakita kamo nga katulad nga butang? Dinakop si Andong ko, linuthang sia, binutang sia sa pandugan kag dinala sia sa ulo-banwa, tungod lamang kay... kay may bag-o sia nga sarwal? Ini nagapangayo sing pagtimalos! Ang mga gwardya sibil nagapakalakas! Ginasumpa ko nga, kon makita ko uli ang isa sa ila nga mangita sing isa ka natago nga duog sa akon talamnan, nga sa makadamo nahanabo na, hatukhatukon ko sia, katukhatukon ko! Ukon indi gam ... sila ang maghatukhatok sa akon!

Apang diutay lamang nga mga tawo ang nagbuluylog sa maisog nga ugangan.

—Ang may sala sini nga tanan amo si Don Crisostomo, — taghoy sang isa ka babae. Ang manunudlo sa buluthoan nagdayandayan man nga nagpalibog sa tunga sang kadam-an; si Nyor Juan wala na pagbagid sang iya mga kamot, wala na pagbitbit sang iya pamato bisan sang iya metrosan; nagpanapot sia sing itum, sanglit nakabati sia sang malain nga mga balita, kag nagtuo sa iya batasan sa pagtan-aw sang palaabuton bilang butang nga nahanabo na, nagluto na sia sa kamatayon ni Ibarra.

Sang ikaduha ang takna sa hapon ang isa ka karo nga wala sing tabon, nga ginguyod sang duha ka baka, nagdulog sa atubangan sang tribunal.

Ang karo linibutan sang madamo nga tawo, nga may luyag sa paghukas sang karo kag gub-on. —Indi ninyo ina pagbuhata, — siling ni kapitana Maria. — luyag kamo nga maglalakat sila lamang? Ini ang nagpugong sa mga panimalay: Duha ka pulo ka soldado ang naggwa kag naglibot sa karo. Naggwa ang mga binilanggo.

Ang nahauna amo si Don Filipo, nga may gapos; nagyaob sia nga nagyuhom sa iya asawa; si Doray humibi sing masakit kag