- 395
sing ihibalo; ang labing’ batid nagausisa sing maid-id sang butang,
ginatimbang, ginatan-aw, ginahumlad ang mga pakpak, ginapikpik
ang mga kusog sang amo nga mga sapat. Ang iban nagakaladto
sa bulangan nga nagapalanapot sing maayo, nga ginasunod kag
ginalibutan sang mga humalangad sang ila mga manok; ang iban,
mga mahigkb, nga ang pat-in sang kaduyogan nabanhay sa ila manipis nga mga nawong, maluyagon nga naga-ilog sang hulag sang
mga manggaranon kag nagatatap sang mga pusta, kay ang palhok
mahimb nga mahubsan, apang ang luyag indi maayawan; dira wala
sing nawong nga indi masinadyahon; dira wala sing pilipinhon
nga matamad, maluyb, mahipos; ang tanan hinublag, paghingamo,
pagtayam; sarang masiling nga may kauhaw nga ginabulong sang
tubig nga lunangon.
Halin sini nga duog mapadulong sa salampukan nga ginatawag nga rueda. Ang salog nga duta, nga ginalibutan sing kudal nga mga kawayan masami mataas sangsa duha ka hulot nga tinalikdan. Sa bahin nga mataas kag halos nagalambot sa atop may mga halintang sa mga tumalan-aw ukon mga humalampang, nga amd man sila. Kon magsampok na ang duha ka manok ang amo nga mga halintang napun-an sang mga tawo kag kabataan nga nagasininggit, nagaginahod, ginabalhas, nagainaway kag nagamasigpakamalaot; sa maayo nga palad wala sing babae nga nagalam bot tubtob didto. Sa sulod sang rueda yara ang lutaw nga mga tawo, ang mga manggaranon, ang bantog nga mga tahur, ang kontratista, ang sentcnsyador. Sa duta, natakdan sing maayo sang mga bulang, nagasampok ang duha ka manok, kag kutob dira ginapanagtag sang kapalaran sa mga panimalay ang kinadlaw, ukon hinibi, kadagayaan ukon gutom.
Sa takna sang aton pagsulod makita na naton ang Gobcrnadorsilyo, si Kapitan Pablo, si Kapitan Basilio, si Lucas, ang tawo nga may pinalian sa guya, nga nagapangalisod gid sa kamatayon sang iya utod.
Si Kapitan Basilio nagpalapit sa isa ka banwahanon kag magpamangkot:
—Nahibal-an mo kon ano nga manok ang dinala ni Kapitan Tiago?
—Wala ko mahibal-i, ginuo; kardn nga aga duha ang nagabot sa iya, ang isa sa ila ang malatuba nga lumutos sang talisayon sang Konsul.
—Mapati ka nga ang akon abuhdn makabato dira?
