kuha ni Isabel. Moanhi usab ang bag-ong kura sa San Diego
nga buotan kaayo.
—Mobalik larnang akd ugma una mogikan. Karon aduna
pa akoy adtuon nga hinungdanon uyamut.
Ug si Ibarra milakaw. Sa wala na diha, ang batan-on, is pari
Damaso mipahungaw sa iyang kalagot.
—cNakitrk mo? —nagwara-wara sa kutsilyo misulti sa batanong bulagawg buhdk. —jNianang tanan ang kamapahitas-on mady nagsngb! jDili buut nga kasab-an sa kura. kay naghunhhuna
nga mga tawong mabuot! jMao kanay dautang sangputanan sa
pagpadala sa mga batan-on ngadto sa Uropa!
Angayan unta
nga kana idili sa Kagamhanan.
—<!Ug kadtong tenyente? —matud pa ni Donya Victorina nga misabat kang pari Damaso. —Sa tibuok pabii kanunay lamang nagakusmod; maayo da nga mipauli. Tigulang na ug jtenyente gihapon!
Si Donya Victorina wala makihalimot sa iyang pinangkb nga gibiaybiay ug sa ikog sa iyang saya nga gitumban sa tenyente. Niadtong gabhiona gisulat sa batan-ong bulagawg buhok sa iyang basahon nga gihikay ug gibunyagan “Estudios Coloniales” kining mga pulong: iTMgano nga ang usa ka liog ug pako sa manok nga manglutaw sa usa ka pinggan nga tinola sa usa ka prayle makatugaw sa kalipay sa usa ka pangilin.” Ug sa iyang mga paniid gisulat kining mosunod: ‘Sa Pilipinas, ang tawo nga labing walay dapat sa usa ka panihapon kun pangilin mao ang tagbalay: mahimb nga nianang higayona hinginlan siya sa iyang kaugalingon ug walay kabilinggan nga mahitabb. Karong mga panahona maoy usa ka buhat sa kaluoy alang sa mga Pilipinhon nga sila dill tudloan pagbasa ug did-an paglangyaw sa laing dapit.”
9
- 24 -
