“Otobon mo, hagbayon, an saimong katongdan,” an
sabi saiya, ‘otobon mo an saimong katongdan.” Asin pinagsosorosermonan sya dapit sa paksang iniho, sa dakulang pagtitiwala asin gambira mala ta si Ba- silio nagmaté nin mabansay na boot sa predicador. Ipi- nanuga, man ni Padre Irene na ihahanap sya nin mar- hay na destino, sarong marhay na lalawigan asin ipina- galinaw pati saiya an gilagila na pangaranan syang catedratico. Si Basilio, na dai nagpabayang madara nin mga alisngaw nin payo, sagin naniniwala, asin ino- otob an itinotokdo saiya kan saiyang conciencia.
Kan bangging ito, alintanang pinagpapaluwas su Les Coches de Corneviille, si Basilio nagaadal sa sarong daan nang lamesa, sa liwanag nin sarong lampara sa lana, na su pantalla na malabog na bobog minabugtak sa ro- roliwanag kan saiyang malipungaw na panglawog. Sa- rong gurang na calavera, nagkapirang tul-ang nin tawo, asin nagkapira man na mga libro na mahtisay na gayo an pagkapamurugtak nagkakakiritang nagpapakatahob kan lamesa, na igwa pa nin sarong palanganang tubig na may esponja. Sarong parong nin opio na naghahalé sa kataid na lalamban, minapagabat kan angkasa asin nakakapapirot saiya, alagad su hagbayon nangongotiil mandiitmandiit dinodomog su magibong na sentido asin su mata, handang dai magkatorog sagkod na matapus su volumen. Sarong tomo kan Medicina Legal y Toxico- logia ni Dr. Mata, gibo na ipinasubli saiya asin sukat na ipuli sa lalong madaleng panahon. Su catedratico habong magsaysay orog na kan kasuratan kan autor na ito asin si Basilio dai nin cuarta na ikabakal kan libro, tara, sa pasahotan na ipinangangalad kan censura sa Manila asin kaipuhan na magsohol sa dakol na mga em- pleado sa pagpalaog kaito, su mga librero naghahagad nin haralangkaw na halaga. Tolahok nanggad na bula- nos su hagbayon sa saiyang pagadal na dai lamang pi- nagmangno su nagkapirang folleto na ipinadara saiya halé sa luwas, daing pagaram kun saén halé, mga folleto dapit sa Filipinas, sa mga ini minaladawan su mga 1a- long nakakaapod na gayo kan pangataman kan panah6on na ito huli kan mahigpit asin mapaglanghad na palakaw na ipinanonongod sa mga aki kan bansa. Si Basilio dai nin magkakanigong panahon sa pagbukas kan mga ito, sakalé napopogolan man sya. pagisip na bakong makao- oyaya na magkapit nin sarong paglanghad o sarong
