Page:El Filibusterismo Kadagosan kan Noli Me tanghere ni Jose Rizal 1962 v5.pdf/226

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
This page has been proofread.


221

katagal; sa saiyang mga maraot na hidale, kun nasasakitan huli sa kakulangan nin dosis nin opio, na pinaghihinguha na mayokodon ni Basilio, isinosombong sya, pinaglalanghadan, pinagmomoda; si Basilio natitios sa maogmang boot sa pagromdom na nagigibo sya nin ka­ rahayan sa pinagkakautangan nya nin makuri, na minapahonod sana sa huring hidale; kun napupuwas (337) na an pakamate, an halimaw kan vicio, si Capi­ tan Tiago minarahay an boot, nalolodok, inaapod sya na saiyang aki, nagngongoyngoy sa pagromdom kan mga paglingkod saiya kan hagbayon, kan marahay na pagpalakaw kan saiyang mga daitibaad asin nagsasabi na gigibohon syang saiyang tagapagmana; si Basilio minahoyom nin mapait na hoyom asin saiyang pinagiisip na sa buhay na ini an pagoyayan sa maraot na kaugalean lalong binabalsan ki sa pagotob sa katongdan. Bakong didiit nya naisipan na pabayaan na magpadagos su kahelangan asin darahon sa hukay su tagapaggibo saiya nin karahayan sa sarong dalan nin mga burak asin mga masalinggayang mga banding, orog pa karahayan ki sa pahalawigon an saiyang buhay sa sarong lakawan nin mga kadaihon.

“Kamangmang ko!” parating magsabi sa saiya mansana, “mangmang an mga hamak na tawo tara nagbabayad...”

Alagad minaporongpotong sa pagisip ki Juli, sa mahiwas na ngapit sa panahon; ibinibilang nyang magpakabuhay na daing digta. Pinagpapadagos su itinalagang pagbolong asin nagbabantay.

Minsan siring, sa aroaldaw, sa kadikiton na pagoltanan, nagngangana su helang kan naghehelang. Si Basi­ lio na nagholaw na sa luhayluhay bawasan su dosis o dai nya pabayaan na sumigarilyo nin labi sa pinagtotodan, naaabtan sya paghale sa hospital o sa arin man na paggiaw, natotorog kan magabat na katorogan kan opio, nagtatagak an liwoy asin malungsi siring sa sarong bangkay. Dai ikinasasaysay kan hagbayon sa saiyang sadiri kun saen manyaring humale su bolong; daing ibang parating magduman sa harong si Simoun asin si Padre Irene, ito bihirang magduman, asin ini dai nagoontok nin katotogon saiya na maging mahigpit asin dai padara sa pakimaherak kun manongod sa pagbolong asin pabayaan sana kun nadadagit an naghehelang, tara an nangongorog na gayo iyo an pagligtas saiya.