SI BASILIO - 59. nanagsukna. Ang siyam ka kauban niya kay dunganon man pag-"examen" ang tagpulo ka tinon-an aron matibawas pagdali _ wala makakab-ut ug palad nga sama, ug gisilotan sila sa pag- pabalik pagtuon sa mao gihapong mga basahon sa mosunod nga tingtungha. Sa pagkasunod nga tingtungha, sanglit nakadaug man ug dakung salapi ang manok nga iyang gigalam, nakadawát siya ug diyutayng salapi ni Kapitan Tiyago ug sa walay langan gipa- lit dayon niya ug mga sapin nga maarang-arang ug usa ka kalo nga “fieltro." Tungud niini ug tungud usab sa mga sapút nga igahatag kaniya sa iyang agalon, nga iyang pangusbon pagtabas ug isibo sa iyang lawas, ang iyang panagway nagkaanám ug kasayág, apan dinhi da siya kutob. Sa usá ka klase nga daghan ang mga tinon-an nga manungha, daku ug daghan kaayo ang kinahanglanon aron makadani kita sa hunahuna sa magtutudlo, ug ang tinon-an nga sukad sa unang tuig sa iyang pagtuon dili molutaw tungud sa usá ka hiyas nga labaw kun dili ba maka- kab-ut sa paghigugma sa mga magtutudlo, malisud na uyamut nga molutaw siya sa uban sulod sa tibuok nga panahon sa iyang pagkatinon-an. Bisan pa niini, si Basilio mipadayon pagtuon, kay ang pagka-makanunayon mao man ang labing hinungdanon sa iyang mga hiyas. Ang iyang palad daw ingon ug nabalhin ug diyutay sa pag- labáng na niya ngadto sa klase sa "tercer año." Nahimong magtu- tudlo niya ang usa ka paring dominiko nga maayo kaayo ug gawi matiawón ug makusog nga mopakatawa sa iyang mga tinon-an, taspokán kaayo kay hapit sa tanang adlaw sa klase ang iyang mga pinalangga maoy iyang suguon sa paghubit sa "leccion": matuod usab hinoon nga mosugót lamang siya bisag unsay ipakutab sa tinon-an. Niining panahona si Basilio nagasapin na ug "botinas" ug nagasul-ob ug mga sinina nga hapit kanunayng malinis ug maayong pagka-utáw. Sanglit hingpaminawan siya sa iyang magtutudlo nga dili kaayo mahikatawa sa mga tiaw ug nga ang iyang mga matá nga dagko ug masolub-on adunay tinan-awan nga daw kanunay lamang nangutana, giisip siya nga hungóg, ug usa ka adlaw niana gisukna siya sa "lección" aron gayud ma- kita sa tanan ang iyang pagkahungóg. Giasoy ni Basilio ang "lección" ug wala siya masayóp bisan diyutay sukad sa sinugdan hangtud sa katapusan; gianggaan siya ug periko sa magtutudlo.
