227
butaka. Ang direktor migula, samtang ang mga artilyero nagdungan sa pag-awit:
— Anha ako sa dili, anha ako sa motindog...Dili... Motindog lagi.
Ang tawo, nga nakaalinggat na nga siyay gitan-aw sa tanan, nakahunahuna nga makauulaw na kon motindog siya, ug mao nga nanggunit pag-ayo sa butaka ug nagdumili gihapon sa pagtindog bisan sa atubangan sa duha ka sundalo nga gitawag sa direktor. Ang mga sundalo, nga nagtan-aw sa kahimtang sa masupilon, nangita sa ilang kabo, samtang ang tibook dulaan mipadahunog sa iilang mga pakpak, nagpakita sa ilang kahimuot sa kaisug nga gipakita sa tawo nga nagpadayon sa paglingkod sama sa usa ka senador nga rornanhon.
Milanug ang mga sitsit, ug ang maisug nga tawo milingi, kay gipakaingon niya nga siya ang gisitsitan. Nadungog ang mga hinagpak sa mga tiil sa kabayo ug ang tanan nagkaguliyang. May nagatoo nga nahitabo na ang usa ka pag-alsa kun kagubot, apan kay ang orkista mitogtog man sa Marcha Real ug gihunong ang Bals, ang tanan nakasabut dayon nga ang nahiabut mao ang Iyang Kamahalan, ang Kapitan Heneral ug Gobernador sa Kapopod-an. Ang tanang mata nangita kaniya, gitutokan siya, taudtaud nawala, apan wala madugay nitungha sa iyang palko. Human motan-aw sa luyogluyo ug naglipay sa pipila, pinaagi sa pagdawat sa ilang pagyango, milingkod sama sa usa ka tawo sa lingkoranan nga nagahulat kaniya. Ang mga artilyero nangahilum ug gilayon ang orkista mitogtog sa Pasiuna sa dula.
Ang atong mga tinon-an nanlingkod sa atubangan gayud sa palko ni Pipay, ang baylarina. Kining palkoha maoy usa ka gasa ni Makaraig, nga nakigsabut na kaniya aron sa pagalam-alam kang Don Custodio. Ang baylarina nagsulat niadtong hapona usa ka sulat alang niini, ug giingon nga hulaton niya ang tubag didto sa dulaan. Tungod niini, si Don Custodio, bisan misupak pag-ayo sa mga magdudulang pransiyanhon, mitambong sa dula, ug kini maoy hinungdan ngano nga gikantalitahan siya ni Don Manuel, ang iyang kanunay nga ikalantugi sa mga tigum sa Ayuntamiento.
