Jump to content

Page:E-Mu-Ku-Tagkilan-Noli-Me-Tamgere-ni-Jose-Rizal.pdf/200

From Wikisource
This page has been validated.



yang abitu; ing alkalde, king nanu mung pamanyangkan, yalya’na kekayu bukas itang tengu na kekayu ngeni; alang indung payntuluta'ne ing anak nang manatili king eskwela, at kanita ing sabla yung pipagalan mika patumbalik a kaulyan; at iti makalako diwa karetang bandang tawli magnasang dapat mangayap a munikala.”

"Makanyan man,” ngana ning bayntau," e ku abut paniwalan. Ing upayang sasabyan yu, at alimbawa man iti maging tutu, maging nayun ya pamu rin kaku ing balen a masalese pamisip, ing kapamahalan a maki nais dapat king sablang mayap magdalang mangaragul a tangka at masalang mamangad king ikakayap ning Pilipinas.”

"Ing kapamahalan! Ing kapamahalan!” nganang bubulung ning pilosopong minatna ba’neng lawan ing kisami. "Agya’mang nu ya pa anti pamagnasa king ikakayap ning balen ampon ning Indung Tibwan, agya'mang ing malugud dang diwa ring aring katoliko paganaka ra iti karing mapilan a mangatungkulan at aisip dang dili-dili dapot ing kapamahalan e manakit, ala yang daramdaman, ala yang atulan nune mu itang papakit na, panamdam at payatul ning cura o ing matas king cura maniwala yang atyu mu karela ing upaya at inya mu mabibye ya pauli na ning payntulutan deng mye, at kabud migkulang ya karela miragsa yang anti mo ing metung a maniki a meyalang patukud. Pamatakutan de ing kapamahalan king kapamilata’na ning pamagalsa ning balen laban kaniti, at ing balen naman pamatakutan de karing kawal ning kapamahalan: kaniti manibatan ing metung a karaniwan a pyalung a makilupa king malilyari karing dwag potang ati’lu karing karinan a maralumdum, gagawan dong maglalage ring sarili rang anino, at makatakut a siwala ring kablas ding sarili rang siwala. Kabang ing kapamahalan e ya makikabalu king balen, e ya milako king pangasese nang makanyan; magkabyayan ya anti mo ring luse kayanakan a gagalgal panandam da king siwala ning manese karela a nung kenu la manigapung pakalulu. Ing kapamahalan e ya managimpan king metung a payntungul a manawa, metung ya mung takde, ing buntuk ya ing kumbintu, at pauli niting kapagpabustan a nung nu ya paguyud karing myayaliwang saug, maging metung nya mung anino, mababating ing kayang pamagsarili, at mayna ampon alang akarapat ing sabla

— 190 —