Hamlet/Acto 2

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
Hamlet
by William Shakespeare

CENA I

Eilsinor. Sala na casa de Polónio. (Entran Polónio i Reinaldo.) POLÓNIO: Dá estas cartas i este denheiro a el, Reinaldo. REINALDO: Pus nó, miu senhor. POLÓNIO: Mas, buono Reinaldo, será de grande sabedorie Oubtener alguas anformaçones subre l cumportamento del, Antes de besitá-lo. REINALDO: Era a mie antençon, miu senhor. POLÓNIO: Bien dezido, mui bien dezido. Mas mira, Reinaldo, Purmeiro bai tener que saber que dinamarqueses biben an Paris; I cumo, i quien son, cun que meios, adonde moran, Cun quien andan, quanto gastan. Cun rodeios i por generalidades, Cunhecendo ls que conhecen miu filho, Chegará más acerca de l que deseiamos De l que l fazerie cun preguntas diretas. Assuma l aire de quien l conhece de bista, Cumo “conheço bien l pai del, i alguns amigos, I el, un pouco”. Percebiu, Reinaldo? REINALDO: Ah, si, mui bien, si senhor. POLÓNIO: “I el un pouco” – mas puode acrescentar: “Nun mui bien: Mas, se ye quien you stou pensando, ye un dissipado; Biciado an... nesto i naqueilho” – i ande atribui a el Ls defeitos que quejir; mas bé alhá, nada tan torpe Que puoda desonrá-lo; presta atençon a esso. Fale solo de erros menores, transbios, lhoucuras, pequeinhos çlizes, Cumpanheiros notórios i einebitables De la mocidade quando an lhiberdade. REINALDO: Cumo jogar, miu senhor? POLÓNIO: Claro – ó buber, duelar, pragueijar, Fazer arruaças i andar cun mulhieres; Até ande puode ir. REINALDO: Mas senhor, esso nun l desonrarie? POLÓNIO: Nun se bocé moderar la acusaçon. Nun debe dezir nada que produza scándalo, Cumo que el participa de... deboches. You nun quijo dezir esso. Sussurre las faltas del habilmente Pra que pareçan scessos naturales de la lhiberdade, Centelhas i fulgores de alma fogosa, Selbageries dun sangre eferbescente. Cousas de moços – ó de qualquier un. REINALDO: Mas, buono senhor... POLÓNIO: Por que agir assi? REINALDO: Ye, miu senhor – You querie saber. POLÓNIO: Mira, te sbocei miu esboço Porque, acho, ye un stratagema permissible: Colocamos essas pequeinhas nódoas ne l miu filho Cumo manchas que acunten nun trabalho. Beija bien, Tou anterlocutor, esse que bocé sonda, Se algua beç biu l moço que bocé acusa Ambolbido ne ls crimes de que bocé fala, Fazerá coro cuntigo: “Buono senhor, you...”, ó “Amigo”, ó “Cabalheiro...”, De acordo cula forma de spresson dessa pessona, Sou títalo i paíç. REINALDO: Mui bien, miu senhor. POLÓNIO: I anton, tou anterlocutor, el ande – el faç – hei... L que ye que you iba dezir? Misericórdie, You iba dezir algo. Adonde fui que you parei? REINALDO: “Fazerá coro cuntigo”, ó “Amigo”, ó “Cabalheiro”... POLÓNIO: “Fazerá coro cuntigo” – pus bien, Fazerá l coro assi: “Cunheço bien l moço; You l bi onte, ó ne l outro die, Ó agora, hoije mesmo, nun sei quando, Cun alguien, nun sei quien, i, cumo dixe bocé, Alhá staba el jogando, ó caindo de bébado, Ó brigando ne l campo”. Ó talbeç el diga: “You l bi entrando nua manson de toleráncia, Bidelicet – ye eibidente! – un bordel”, i assi por delantre. L que acuntiu anton? Tua isca de falsidade atraiu la carpa de la berdade. Ye assi que nós, pessonas sábias i sagazes, Por bias sinuosas i bolas de eifeito, Achamos la direçon cun andiretas. Agirás cun miu filho dessa forma, seguindo miu çcurso i miu cunseilho. Bocé me antende, nun antende? REINALDO: Antendo, miu senhor, antendo. POLÓNIO: Dius te acumpanhe. Bai! REINALDO: Miu buono senhor. POLÓNIO: Ouserba las tendéncias del bocé mesmo. REINALDO: Fazerei cumo ourdena. POLÓNIO: I deixa el beilçar sue própia beilça. REINALDO: Cumo nó?, miu senhor. POLÓNIO: Buona biaige. (Sal Reinaldo. Entra Ofélia.) Que fui, Ofélia? Que acuntiu? OFÉLIA: Oh, miu senhor, miu senhor, que medo you tube! POLÓNIO: An nome de Dius; medo de qué? OFÉLIA: Buono senhor, you staba costurando ne l miu quarto Quando l príncipe Hamlet me surgiu Cul gibon to abierto, Sin chapéu na cabeça, ls pelos çfeitos, Las meias sujas, sin lhigas, caídas puls tornozelos, Branco cumo la camisa que bestia, Ls zinolhos batendo un contra l outro, I l mirar grimado De quien fui solto de l anferno Pra benir cuntar acá arriba ls horrores que biu. POLÓNIO: Cumo? Lhouco de amor por ti? OFÉLIA: Miu senhor, you nun sei; tenho medo que si. POLÓNIO: L que fui que el dixe? OFÉLIA: Me pegou pul pulso i me apertou cun fuorça. Depuis se afastou a la çtáncia dun braço I, cula outra mano na frunte, Quedou mirando miu rostro cun antensidade Cumo se quejisse grabá-lo. Quedou assi mui tiempo. Por fin, sacudindo miu braço, I balançando trés bezes la cabeça, soltou un suspiro tan doloroso i fondo Que you temi podisse stourar sou cuorpo, Fusse l redadeiro suspiro. I ande, me soltou; Cula cabeça birada pra trás Fui andando pra frente, cumo un ciego, Atrabessando la puorta sin mirar, Ls uolhos fixos an mi até l fin. POLÓNIO: Ben acá, ben cumigo. Bou percurar l rei. Esso ye un delírio de amor, Bioléncia que çtrói la si mesma I, más que qualquier peixon, De las tantas que, sob l cielo, afligen nuossas fraquezas, Arrastra l ser la açones tresloucadas. Sinto muito. Bocé le dixe algua palabra rude, ultimamente? OFÉLIA: Nó, miu buono senhor. Mas, cumo l senhor mandou, Recusei las cartas I eibitei que el se aprossimasse. POLÓNIO: Fui esso que l enlouqueciu. Lhamento nun té-lo ouserbado Cun más atençon i prudéncia. Temi que fusse solo ua trapaça Pra abusar de bocé; maldita çconfiança! Mas ye própio d'a mie eidade l scesso de zelo, Cumo ye quemun ne l moço la açon ansensata. Ben, bamos falar al rei; el debe ser anformado. Mantener segredo bai ne ls causar más çprazer De l que la ira que esta rebelaçon puode trazer. (Saen.)

CENA II Un aposento ne l castielho. (Entran l Rei, la Rainha, Rosencrantç, Guildenstern i Cortesanos.) REI: Bienbenidos, caros Rosencrantç i Guildenstern! Para alhá de la nuossa ánsia de rebé-los, L motibo de chamá-los cun ourgença Fui necessitarmos de sous préstimos. Deben tener oubido algo Subre la metamorfose de Hamlet. Metamorfose ye la palabra cierta , Pus nin sterior, nin anteriormente el ye más l que fui. Nun sei que cousa l poderá tener afastado tanto de l antendimento de si mesmo, Para alhá de la muorte de l pai. Peço als dous, criados cun Hamlet zde la anfáncia, I próssimos del pula eidade i modo de ser, Que permaneçan an nuossa corte por cierto tiempo, Pra que se dibirta un pouco cun bós, I pra que çcubran, surgindo la ocasion, Andícios que sclareçan l que l aflige, Permitindo-me ls dar remédio a la sue afliçon. RAINHA: Bondosos cabalheiros, el ne ls fala siempre de l senhores; Stou cierta de que nun hai ne l mundo outras pessonas La quien steia más lhigado. Se tubíren la cortesie, I la strema buona bontade, de quedar algun tiempo eiqui conosco, Pra ajudar i anspirar nuossa sperança, La besita i la atençon recebiran reconhecimento Correspondente al que se spera d'a mimória dun rei. ROSENCRANTZ: Majestades, Dado l poder soberano que ténen subre nós, Poderien sprimir esse honroso cumbite Más cumo un comando de l que ua sugeston. GUILDENSTERN: Mas oubedecemos ambos, I ne ls curbamos ambos, Colocando a buossos pies to nuossa çposiçon De ser comandados. REI: Oubrigado, Rosencrantç – i gentil Guildenstern. RAINHA: Oubrigada, Guildenstern – i gentil Rosencrantç. Suplico que besiten eimediatamente Miu filho tan transtornado. (Als Cortesanos.) Alguns de l senhores ande, Lheben esses cabalheiros aonde stubir Hamlet. GUILDENSTERN: Ls cielos permitan que nuossa persença I nuossos atos séian úteles i agradables a el. RAINHA: Assi seia. Amén. (Saen Rosencrantç, Guildenstern i Cortesanos. Entra Polónio.) POLÓNIO: Miu buono senhor, stan ande de bolta Nuossos bien-sucedidos ambaixadores na Noruega. REI: Bocé siempre fui l pai de buonas amboras. POLÓNIO: Ye mesmo, senhor? Puodo assegurar al bun soberano Que l miu deber i a mie alma Stan siempre la serbício de Dius i de l miu rei. I, la nun ser que este miu cérebro Tenga perdido la astúcia que yá tubo, You penso tener achado la causa berdadeira De la lhoucura de Hamlet. REI: Oh, me fala desso; quiero mui saber. POLÓNIO: Senhor, deia purmeiro atençon als ambaixadores; Minhas amboras seran la subremesa de l nuosso festin. REI: Anton bocé tamien debe serbir la antrada. (Sal Polónio.) El me diç, Gertrudes, tener ancontrado La fuonte ó la causa de la perturbaçon de l tou filho. RAINHA: Dubido que haba outra causa para alhá de l eissencial; La muorte de l pai i l nuosso apressado matrimónio. REI: Bamos tener que ber esso cun cuidado. (Entran Polónio, Boltimando i Cornélio.) Bienbenidos, buns amigos! Anton, Boltimando, que ne ls traç de nuosso armano de la Noruega? BOLTIMANDO: La más ampla retribuiçon de cumprimento i botos. Assi que ne ls oubiu, mandou ordes al sobrino Pra colgar to l recrutamento, Que tenie outorizado cumo perparaçon contra ls polacos Mas que, cun nuossa anformaçon, Berificou que era contra Buossa Alteza. Andignado Por ber sue malina, eidade i ampoténcia Abusadas assi, l rei spediu lhougo ordes de arresto contra Fortinbrás. Este oubedece sin tardar, recibe censura pública de l tio I, finalmente, promete al rei, jura, Jamales tentar la fortuna de las armas contra Buossa Majestade. Delantre desso, l bielho monarca, possuído de júbilo, Le dá trés mil corona de renda anual, I la permisson de usar contra la Polónia Ls soldados até ande yá recrutados. L rei anton ne ls fizo ua petiçon, Eiqui amplamente detalhada (Dá un papel al Rei.), Requerendo, pra essa spediçon, se bos aprouber, Passaige pacífica por buossos domínios Cun las garanties de sigurança i reciprocidade Ande spressas. REI: Stamos sastifeitos; I, assi que tubirmos bagares, Lheremos la perpuosta, refletiremos i respunderemos. Mas zde yá agradecemos pul eicelente resultado de l sfuorço que fazirun. Çcansen un pouco; festeijaremos juntos, esta nuite. Más ua beç, bienbenidos! (Saen Boltimando i Cornélio.) POLÓNIO: L assunto, afinal, terminou bien. Miu soberano i mie senhora; specular L que ye la majestade, l que ye l deber, Por que l die ye die, la nuite nuite, i l tiempo tiempo, Ye solo çperdiçar l die, la nuite i l tiempo. Portanto, yá que la cuncison ye la alma de l argumiento I l tédio mortal sou cuorpo i nembros, Debo ser brebe: buosso nobre filho stá lhouco. You digo lhouco; mas cumo definir la berdadeira lhoucura? Lhoucura nun ye más de l que star lhouco. Mas paremos ande. RAINHA: Ye. Menos arte i más sustáncia. POLÓNIO: Madame, juro que nun uso arte algua. Que Hamlet stá lhouco ye berdade. Ye berdade lhamentable. I lhamentable ser berdade; ua lhouca retórica. Mas adius a essa arte. Lhouco anton: stéiamos de acordo. Falta achar la causa disse eifeito, Melhor dezir, causa disse defeito, Pus mesmo un eifeito defeituoso hai de tener ua causa. Sendo esso l que sobra, nada resta. Pondíren. You tenho ua filha – tenho anquanto fur mie – Que, por deber i oubediéncia, noten bien, Me antregou esto. (Mostra ua carta.) Rogo que scuten i cuncluan. (Lé.) “Al ídolo celhestrial d'a mie alma, A la belíssima Ofélia...” Ua spresson falsa, ua ambençon bulgar – belíssima; (Lé.) “Que eilha, na eicelsa albura níbea de sou teta...” Etc. RAINHA: Fui Hamlet quien mandou esso? POLÓNIO: Buona senhora, un solo momento. Lheitura textual! (Lé.) “Dubida que l sol seia la claridade, Dubida que las streilhas séian chama, Suspeita d'a mintira na berdade, Mas nun dubida deste que te ama! Oh, cara Ofélia, sou tan ruin cun ls bersos. Suspiros sin anspiraçon. Mas que you te amo cun un amor supremo, Cré – miu supremo ancanto. Adius – Tou para to l siempre, dama queridíssima, Anquanto la máquina deste cuorpo me pertencer, Hamlet.” Esto mie filha me mostrou – por oubediéncia. I inda cunfiou als mius oubidos las solicitaçones de l Príncipe; Cumo acuntírun, an que lhugar, i quando. REI: I cumo eilha acuolheu essas formulaçones de amor? POLÓNIO: L que ye que l senhor pensa de mi? REI: Que sós un home fiel i honrado. POLÓNIO: Ye l que gustarie de demunstrar. Que pensarie l senhor, Se you, bendo esse ardiente amor ampeçar a batener asas, I you percebi, le digo, antes que mie filha me falasse, Que dirie l senhor, i a mie cara Rainha eiqui persente, Se you tubisse assumido l papel de l lheba-i-trás, Mirasse esse amor cun mirar cumplacente, Ó pul menos bancasse l xordo-mudo? Que pensarian de mi? Nó... Fui direto al assunto, i falei assi a a mie donzela: “Lhord Hamlet ye un príncipe, fura de la tua órbita, Esto nun puode ser”. Ourdenei que se afastasse del, Le eibitasse las besitas, nun recebisse mensaiges, I recusasse lhembranças. L que eilha fizo, Colhendo ls fruitos de mius buns cunselhos. El, repudiado – bou ancurtar la stória – Caiu an melancolia, depuis an inapeténcia; Lhougo na ansónia; dende an fraqueza; afinal, an delírio. I, por esse plano anclinado, na lhoucura an que se agita agora; I que todos deploramos. REI: (A la Rainha.) Acha que ye esso? RAINHA: Puode ser. Ye bien possible. POLÓNIO: Houbiste algua beç – me dígan, por fabor – An que you declarasse firmemente: “Ye esto”, Quando la cousa era outra? REI: Nó, que you saba. POLÓNIO: (Apuntando pra cabeça i ombros.) Separe esto, çto, Se fur de outra maneira; Se las circunstáncias me ajudáren, You acharei la berdade, Mesmo que steia scondida ne l centro d'a tierra. REI: L que debemos fazer pra ne ls certificarmos? POLÓNIO: L senhor sabe, alguas bezes el bagueia Horas seguidas, ande na galerie. RAINHA: Ye mesmo – ye berdade. POLÓNIO: Nua ocasion dessas you solto mie filha pra el, Nós dous, scondidos atrás dua tapeçarie, Assistiremos al ancontro. Se el nun la ama, I se essa nun ye la causa de tener perdido la rezon, Deixo de ser Cunselheiro de l Stado. I bou ser fazendeiro, tratador de animales. REI: Bamos tentar la proba. RAINHA: Mas, mira, ande ben el, tan triste, lhendo; l miu pobre coitado! POLÓNIO: Saian, por fabor, me deixen solo cul. Bou falar cul agora. Oh, you suplico. (Saen l Rei, la Rainha i l séquito. Entra Hamlet, lhibro na mano.) Cumo stá l miu buono príncipe Hamlet? HAMLET: Bien, Dius seia lhoubado. POLÓNIO: L senhor me conhece, caro Príncipe? HAMLET: Até bien demales; bocé ye un rufion. POLÓNIO: Nun you, miu senhor! HAMLET: Que pena; me parece eigualmente hounesto ne l que faç. POLÓNIO: Hounesto, senhor? HAMLET: I ser hounesto, hoije an die, ye ser un an dieç mil. POLÓNIO: Esso ye bien berdade, miu senhor. HAMLET: Pus mesmo l sol, tan puro, gera brugos nun cachorro. Diuses gustan de beisar carniça... L senhor ten ua filha? POLÓNIO: Tenho si, miu senhor. HAMLET: Nun deixe que eilha ande ne l sol. La cuncepçon Ye ua bénçon; mas nun cumo sue filha puode cunceber... Amigo, toma cuidado. POLÓNIO: (A la parte.) L que ye que el diç? Acaba siempre an mie filha. I la percípio nin me conheciu – dixe que you era un rufion. El stá lhoinge, mui lhoinge. Assi i to, debo cumprender, pus, na mie mocidade, tamien sofri mui de amor – cheguei bien acerca desso. Bou falar de nuobo cul. (La Hamlet.) L que ye que stá lhendo, miu Princípe? HAMLET: Palabras, palabras, palabras. POLÓNIO: Mas, i qual ye la antriga, miu senhor? HAMLET: Antriga de quien? POLÓNIO: Me refiro a la trama de l que lé, miu Príncipe. HAMLET: Calúnias, miu amigo. L cínico sin-bergonha diç eiqui que ls bielhos ténen barba grisalha i piel angurriada; que ls uolhos del purgan goma de ámbar i resina de alméixina; que nun possuen nin selombra de juízo; i que ténen bunda dóndio! Ye claro, miu senhor, que ambora todo esso seia berdadeiro, i you acradite piamente an todo, nun aprobo nin acho decente poner esso ne l papel. Pus l senhor mesmo quedarie tan bielho quanto you se, cumo l carangueijo, se podisse la abançar de trás pra frente. POLÓNIO: (A la parte.) Lhoucura ambora, ten alhá l sou método. (Prá Hamlet.) L senhor percisa eibitar cumpletamente l aire, miu Príncipe. HAMLET: Entrando na tumba? POLÓNIO: Rialmente, nun hai melhor proteçon. (A la parte.) Que repuostas percisas! Achados felizes de la lhoucura; la rezon saudable nin siempre ye tan brilhante. Bou deixá-lo agora i arranjar lhougo un ancontro antre el i mie filha. (Pra Hamlet.) Miu honrado Príncipe, nun quiero más roubar sou tiempo. HAMLET: Nun hai nada que l senhor me roubasse que me fazisse menos falta. Sceto la bida, sceto la bida, sceto la bida! POLÓNIO: Passe bien, senhor. HAMLET: Esses bielhos stúpidos i fastidiosos! (Entran Rosencrantç i Guildenstern.) POLÓNIO: Cumbersen cul Príncipe. El stá ande. ROSENCRANTZ: (La Polónio.) Dius l tenga, senhor. (Sal Polónio.) GUILDENSTERN: Miu honrado Príncipe. ROSENCRANTZ: Miu honrado Príncipe. HAMLET: Eicelentes amigos. Cumo stá bocé, Guildenstern? Ah, Rosencrantç! Cumo ban ambos, mius camaradones? ROSENCRANTZ: Cumo ls más quemuns filhos d'a tierra. GUILDENSTERN: Felizes por nun sermos scessibamente felizes. Ne l barrete de la fortuna nós nun somos l penacho. HAMLET: Nin la sola de l çapato. ROSENCRANTZ: Tamien, senhor! HAMLET: Quier dezir, bós biben na cintura deilha; bien eilhi, ne l boton de sous fabores. GUILDENSTERN: Si, tenemos alguas antemidades. HAMLET: Cun las partes pudendas de la Fortuna! Ah, la bielha rameira! Quales son las nobidades? ROSENCRANTZ: Nanhue, senhor, senó que l mundo stá quedando hounesto. HAMLET: Anton se aprossima l fin de l mundo. Mas essa ambora nun ye berdade. Deixen que ls anterrogue cun cuidado: l que ye que bós fazirun cula Fortuna pra eilha jogá-los nesta prison? GUILDENSTERN: Prison, miu senhor?! HAMLET: La Dinamarca ye ua prison! ROSENCRANTZ: Anton l mundo tamien. HAMLET: Ua einorme prison, chena de células, solitárias i masmorras – la Dinamarca ye de las piores. ROSENCRANTZ: Nun pensamos assi, miu senhor. HAMLET: Anton pra bocé nun ye. Nun hai nada de buono ó malo sin l pensamiento que l faç assi. Pra mi ye ua prison. ROSENCRANTZ: Nun será sue ambiçon que faç que eilha seia? Bai ber la Dinamarca ye pequeinha demales pro sou sprito. HAMLET: Oh, Dius, you poderie bibir recluso nua casca de nuoç i me achar l rei de l spácio anfenito se nun tubisse malos suonhos. GUILDENSTERN: suonhos que son, de fato, la ambiçon. La sustáncia de l ambicioso ye la selombra dun suonho. HAMLET: L suonho an si mesmo ye solamente ua selombra. ROSENCRANTZ: Berdade. I la ambiçon, tan andeble i lhigeira, solo la selombra dua selombra. HAMLET: Anton solo nuossos mendigos son cuorpos, i nuossos assombrosos monarcas nun más que selombra deilhes. Ye melhor armos a la corte. Porque, por mie fé, yá nun sei raciocinar. ROSENCRANTZ & GUILDENSTERN: Ne ls colocamos a las sues ordes. HAMLET: Nada desso. Nun deseio ourdená-los; nun quiero sacerdotes. Pra falar cun hounestidade, ando mal serbido i desordenado. Mas, boltando a la bielha strada de la amisade, que benirun bós fazer eiqui an Eilsinor? ROSENCRANTZ: Besitá-lo, senhor. Nanhun outro motibo. HAMLET: Sou un mendigo i más pobre inda an agradecimientos. Mas, mui oubrigado, ambora esse oubrigado nun balha un níquel furado. Bós nun fúrun chamados? Benirun por bontade própia? Besita spontánea? Bamos, falen cumigo francamente. Bamos, bamos – bai, fala! GUILDENSTERN: Que podemos dezir, miu senhor? HAMLET: Ué, qualquier cousa – que nun fuja a la queston. Bós fúrun chamados. La diplomacie cun que agen nun cunsegue sconder l brilho de cunfisson que ténen ne l mirar. You sei que l buono Rei, i la Rainha, chamórun bós. ROSENCRANTZ: Cun que fin, miu senhor? HAMLET: Ye l que ban me splicar. Mas suplico seriamente, puls cumpromissos de nuossa camaradaige, puls laços de nuossa mocidade, pulas oubrigaçones dua amisade nunca anterrompida i por todo que un negociador más hábil de l que you podisse lhembrar: séian francos, sin rodeios. Fúrun ó nun fúrun chamados? ROSENCRANTZ: (A la parte, pra Guildenstern.) L que ye que bocé diç? HAMLET: (A la parte.) Ahn, stou de uolho an bós. (Als dous.) Se me ténen stima, nun demoren an siléncio. GUILDENSTERN: Miu Príncipe, fumos chamados. HAMLET: Bou les dezir por que: assi mie antecipaçon eibitará que cunfessen, i l segredo prometido al Rei i a la Rainha nun perderá nin ua pruma. Ultimamente – i por que, nun sei – perdi to alegrie, abandonei até mius eisercícios, i todo pesa de tal forma an miu sprito, que a tierra, essa strutura admirable, me parece un promontório estéril; esse marabilhoso dossel que ne ls ambolbe, l aire, olhen solo, l spléndido firmamento subre nós, majestoso teto ancrustado cun chiçpas de fuogo dourado, ah, pra mi ye solo ua aglomeraçon de oupores fétidos, pestilentos. Que obra-prima ye l home! Cumo ye nobre an sue rezon! Que capacidade anfenita! Cumo ye perciso i bien-feito an forma i mobimento! Un anjo na açon! Un dius ne l antendimento, paradigma de l animales, marabilha de l mundo. Assi i to, pra mi, ye solo la quintesséncia de l pó. L home nun me sastifaç; nó, nin a mulhier tamien, se sorri por causa desso. ROSENCRANTZ: Senhor, nun hai nada assi an miu pensamiento. HAMLET: Anton por que riu quando you falei que l home nun me sastifaç? ROSENCRANTZ: Pensei, senhor, que se l home nun l sastifaç, ls comediantes que bénen le oufrecer dibertimento na quaresma nun deben sperar buona recepçon. Passamos por eilhes na strada. Stan chegando. HAMLET: L que representa l rei será bienbenido; essa majestade recebirá miu tributo; l cabalheiro deberá usar l florete i l scudo; l amoroso nun bai suspirar grátis; l ator caratelístico terminará sue parte an paç; l bufon fazerá rir ls que ténen pulmones fáceles; i la dama poderá dezir todo que pensa lhibremente. Que atores son esses? ROSENCRANTZ: Aqueilhes mesmos cun que l senhor se dibertie tanto; ls trágicos de la cidade. HAMLET: I por que biajan? Permanecendo an Wittenberg lhucrarian mui más, tanto an reputaçon quanto an probentos. ROSENCRANTZ: Houbiste algua proibiçon pra eilhes debido al que representan. HAMLET: Cuntinan cul mesmo prestígio que tenien quando you staba na cidade? Inda son solicitados? ROSENCRANTZ: Nó. Rialmente nó. HAMLET: Por que esso? Anferrujórun? ROSENCRANTZ: Nó, cuntinan a trabalhar cul mesmo ampenho. Mas ye que eisiste agora, senhor, ua niada de fedelhos, filhotes de falcon, que berran testos cula boç sganiçada i son barbaramente aplaudidos. Stan na moda, i tanto bitupírun contra l que eilhes chaman de triato bulgar, que mui marmanjon de spada a la cinta nun frequenta más nuossos triatos cun medo de las críticas disses plumitibos. HAMLET: Mas, son crianças mesmo? I quien las mantén? San pagos cumo? Quedaran na profisson solo anquanto ténen boç? Nun ban dezir depuis, quando se tornáren atores quemuns – l que ye bien probable se nun tubíren outros recursos –, que ls scritores agiran mal culs, fazendo-los agredidos sou própio feturo? ROSENCRANTZ: Ye, l fato ye que yá houbiste mui aborrecimento an ambos ls lhados, mas naide ne l paíç acha pecado alimentar la cuntrobérsia. Durante cierto tiempo nun se ganhaba un soldo nua peça se outor i ator nó se pegassen a palo por essa queston. HAMLET: Ye possible? GUILDENSTERN: Oh, l que houbiste por ande de cabeça rachada! HAMLET: I ls garotos bencírun? ROSENCRANTZ: Bencírun mesmo, miu senhor; carregórun Hércules, cun sou fardo i todo. HAMLET: Nun ye tan stranho; miu tio agora ye rei de la Dinamarca, i muitos que fazien caretas pra el anquanto miu pai era bibo, hoije dan binte, quarenta, cinquenta, até cien ducados por un retrato del an miniatura. Pul sangre de Dius! Hai nesso algo subre-natural que la filosofie nun cunsegue splicar. (Trombetas fura de cena.) GUILDENSTERN: Ande stan ls atores. HAMLET: Cabalheiros, séian bienbenidos an Eilsinor. Miu aperto de mano. La demunstraçon dua buona acolhida ye la cortesie i la cerimónia. Permitan-me que cumpra cun bós l ritual, pra que a mie acolhida als atores (la qual, les digo, debe se rebestir de cierta pompa) nun pareça superior a la que les dedico. Bós son bienbenidos; mas miu tio-pai i mie mai-tie stan anganhados. GUILDENSTERN: An que, stimado senhor? HAMLET: You solo sou lhouco la Norte-noroiste; quando l bento ye de l Sul çtingo un gabilan dun falcon. (Entra Polónio.) POLÓNIO: Salude, senhores! HAMLET: Ouça bien, Guildenstern (Para Rosencrantç.), i bocé tamien – an cada oureilha un oubinte: esse bebé grande que stan bendo ande inda nun saliu de l culeirs... ROSENCRANTZ: Talbeç tenga cunseguido ua nuoba antrada; la belheç nun ye ua segunda anfáncia? HAMLET: Aposto cumo bino me anunciar als atores; repara solo. Ten to rezon, amigos; na segunda-feira de manhana; fui esso mesmo! POLÓNIO: Miu senhor, tenho nobidades la le quemunicar. HAMLET: Miu senhor, tenho nobidades la le quemunicar. Quando l grande Roscius era ator an Roma... POLÓNIO: Stan ande ls atores, miu senhor. HAMLET: Oura, oura! POLÓNIO: Guapo repertório. Ye ampressionante l que eilhes montórun. HAMLET: Antre nós, yá montórun nun burro. POLÓNIO: Ls melhores atores de l mundo, seia na tragédia, na comédia, stória, pastoral, pastoral-cómica, stórico-pastoral, trágico-stórico, trágico-stórico-pastoral-cómico, cun ounidade de tiempo i spácio, ó poema eilimitado. La tragédia de Séneca nun mui pesada, i la comédia de Plauto nun demasiado lhebe. Tanto ne l respeito als testos quanto nas lhiberdades que toman, eilhes son solos. HAMLET: Ó, Jefté, juiç de Israel, que tesouro tu tenies! POLÓNIO: Que tesouro el tenie, miu senhor? HAMLET: Ua guapa filha, filha sola, Que el amaba más que todo. POLÓNIO: (A la parte.) Siempre a mie filha. HAMLET: Cundenada al celibato. Nun ye berdade esso, bielho Jefté? POLÓNIO: Se l senhor me chama de Jefté, miu Príncipe, tenho ua filha que amo arriba de todo. HAMLET: Nó, la sequéncia nun era essa. POLÓNIO: Qual anton la sequéncia, miu senhor? HAMLET: Bien, “Se benir ye porque Dius quier” i ande segue, bocé sabe, “Solo te acunte l que merece” La purmeira strofe dessa bielha balada bai te ansinar mui más, porque... Eiqui hai ua diberson. (Entran quatro ó cinco atores.) San mui bienbenidos, mestres; bienbenidos todos; stou cuntente an bé-los tan bien; bienbenidos, buns amigos. Oh, miu bielho camarada, tou rostro passou a usar cortina, zde la redadeira beç an que te bi. Faziste esso pra you poder rir nas tuas barbas? (La un ator bestido de mulhier.) Oulá, moço dona i senhora. Pula madona, stá un salto de coturno más acerca de l cielo de l que quando la bi de la redadeira beç. Querga Dius que l timbre de la sue boç nun steia rachado, cumo l de las nuossas moedas de ouro. Mestres, son mui bienbenidos. Cumo ls falcoeiros franceses, quiero bé-los bolar subre la purmeira presa que surja. Bamos oubir lhougo algo. Ua probadinha de l talento de bós. Ua fala apaixonada. PRIMEIRO ATOR: Que fala, miu buono senhor? HAMLET: You yá oubi bocé dezindo un trecho – que nunca fui puosto an cena, ó fui solo ua beç, pus la peça, you me lhembro, nun era pra multidones. Cabiar pro populacho. Mas era (pul que antendi, i antendírun outros, cujo julgamento nessa matéria grita más alto que l miu) un drama eicelente, cun cenas bien çtribuídas, i rializadas cun cuntençon i halbelidade. Recordo alguien dezir que faltaba algo picante ne l testo pra torná-lo más digerible, ambora nun tubisse tamien nanhue frase pula qual se podisse acusar l outor de afetaçon. La mesma pessona reconheciu un roteiro hounesto, tan agradable quanto sadio, mas más guapo de l que refinado. Tenie alhá esse trecho que you apreciaba muito: ye l relato que Enéas faç la Dido, principalmente la parte adonde fala de l assassinato de Príamo. Se esso inda bibe an tua mimória, ampeça neste berso, deixa you ber, deixa you ber... “L hirsuto Pirro, cumo l tigre de la Hircánia...” Nun ye esso. Mas ampeça cun Pirro: “L hirsuto Pirro, cujas armas negras, Fúnebres cumo sou antento, semelhában la nuite, Eilhi drento, amarrado ne l fatal cabalho, Tenie pintado de quelores más sinistras Sue yá, por sinistra, renomada heiráldica. De la cabeça als pies stá to burmeilho, Horrendamente tinto pul sangre de pais, más, filhas i filhos, Cozido i retostado pulas rues an chamas Que eiluminában, cun luç diabólica, Ls sous bis assassinos. Assado an rábia i fuogo, La statura ampliada pul sangre coagulado, Esse Pirro anfernal de uolhos de rubi Caçaba l bielho Príamo.” Cuntina bocé. POLÓNIO: Por Dius, miu senhor, mui bien declamado, bien pronunciado i ne l ton sato. PRIMEIRO ATOR: “I lhougo l ancontra Çferindo ne ls griegos ls sous golpes cansados; La bielha spada, yá rebelde al sou braço, Cai adonde antende, i adonde cai demora, Repugnando l comando. Cumbate zeigual! Pirro se arroja contra Príamo; ciego de rábia, solo atinge l bácuo; Mas basta l sopro i l sibilar de la spada an fúria Pra derrubar l alquebrado rei. Cumo sentindo l golpe, La Tróia inanimada precipita nas peinhas ls sous tetos an chama, I, cun un strondo horrendo, petrifica ls oubidos de Pirro. I beijan anton; l fierro que se abatie subre la cabeça lhátea de l benerando Príamo: Stá crabado ne l aire, i Pirro nun faç nada, Eimobilizado antre sou oubjetibo i sue antençon, Eigual a un tirano eternizado an bitral. Cumo bemos, a las bezes, antes dun temporal, Hai siléncio ne ls cielos, las nubes quedan eimóbeis, Bentos salbaiges passan mudos, I a tierra gira cumo muorta, antes que súbito, Brutal, un trobon gigantesco rasgue l spácio. Assi, depuis de la pausa, la bingança sanguinária Retoma a mano de Pirro. Jamales ls martielhos de l Cíclopes malhórun La couraça de Marte, al forjá-la pra eiternidade, Cun menos remorso de l que la spada ansanguentada de Pirro Tomba agora subre Príamo. Fura, fura, fortuna traiçoeira! Ó diuses, bós todos, Reunidos an assembléia, arrebaten-le l poder Quebren pinos, i centeilhas, i juntas de sue ruoda, I fágan la sfera rolar de las scarpas de l cielo Al fondo de l demónios!” POLÓNIO: Esso ye mui cumprido. HAMLET: Lhebamos al barbeiro cula tua barba. (Al purmeiro ator.) Por fabor, cuntina – esse, se nun ye ua farsa ó ua stória ouscena, drume lhougo. Bamos alhá – a la Hécuba. PRIMEIRO ATOR: “Mas que, oh, quien tubisse bisto la rainha an sufíbulo...” POLÓNIO: “La rainha an sufíbulo.” HAMLET: An sufíbulo: cul béu de las bestais. Ye buono. Ye buono. PRIMEIRO ATOR: “Correr agora çcalça, sin çtino, amenaçando las chamas Cun sou pranto ciego, cubierta por un trapo La cabeça adonde hai pouco habie un diadema, I protegendo ls flancos çcarnados I l bentre saurido Pula boraç fecundidade de cien filhos Solo cun ua manta qualquier arrebatada na cunfuson de l pánico, Quien bisse esso ambeberie la lhéngua de beneno Pra cundenar la Fortuna por traiçon. I se ls própios diuses la bissen, ne l momento An que ancontrou Pirro ne l perberso prazer De squarteijar cuorpo i nembros de l sposo, L urro animal que splodiu de drento deilha Tenerie umedecido de lhágrimas ls uolhos áridos de l cielo, I mobido esses diuses a la piedade, Por menos que se comoban cun las delores houmanas.” POLÓNIO: (A la parte.) Mas beijan se nun mudou de quelor? Se nó ten lhágrimas ne ls uolhos? (Al purmeiro ator.) Por fabor, basta. HAMLET: Stá bien; daqui a pouco te fazerei recitar l resto. (La Polónio.) Miu bun amigo, faga cun que todos queden bien anstalados. Stá oubindo?; que séian bien cuidados, pus son la crónica sumária i abstrata de l tiempo. Ye preferible bocé tener un malo eipitáfio depuis de muorto de l que ser difamado por eilhes, anquanto bibo. POLÓNIO: Puode deixar, senhor, seran tratados cumo merecen. HAMLET: Que ye esso? Trate-los melhor. Se tratarmos las pessonas cumo merecen, nanhue scapa al chicote. Trata-los de la forma que cunsideras tua própia medida. Quanto menos merecíren, más meritória será tua generosidade. Acumpanha-los. POLÓNIO: Béngan, senhores. HAMLET: Sigan nel, amigos; la representaçon será manhana. (Sal Polónio cun ls atores, menos l Purmeiro.) Scuita, bielho amigo, bós puoden representar “L Assassinato de Gonzaga”? PRIMEIRO ATOR: Si, miu senhor. HAMLET: Anton quiero essa peça manhana. I bocé poderá, se neçairo, decorar ua fala de duoze ó dezesseis bersos scritos por mi i antercalá-los na peça? PRIMEIRO ATOR: Si, miu senhor.

HAMLET: Mui bien. Bai te juntar als tous. I que nun zomben de l bielho. (Sal l Purmeiro Ator. La Rosencrantç i Guildenstern.) Mius buns amigos, you ls deixo até la nuite. Más ua beç, bienbenidos la Eilsinor. ROSENCRANTZ: Miu buono senhor! HAMLET: Dius bos acumpanhe. (Saen Rosencrantç i Guildenstern.) Agora stou solo. Oh, que eignóbil you sou, que scrabo abjeto! Nun ye monstruoso que esse ator ande, Por ua fábula, ua peixon fingida, Puoda forçar la alma a sentir l que el quier, De tal forma que sou rostro ampalidece, Ten lhágrimas ne ls uolhos, angústia ne l semblante, La boç trémula, i to sue aparéncia Se ajusta al que el pretende? I todo esso por nada! Por Hécuba! L que ye Hécuba pra el, ó el pra Hécuba, Pra que chore assi por eilha? Que fazerie el Se tubisse l papel i la deixa de la peixon Que a mi medírun? Inundarie de lhágrimas l palco I stourarie ls tímpanos de l público cun amprecaçones horrendas, Enlouquecendo ls culpados, aterrorizando ls inocentes, Cunfundindo ls eignorantes; perturbando, na berdade, Até la funçon natural de uolhos i oubidos. Mas you, Idiota inerte, alma de lhodo, Bibo na lhuna, ansensible a a mie própia causa, I nun sei fazer nada, mesmo por un rei Cuja propiadade i bida tan preciosa Fúrun arrincadas nua cunspiraçon maldita. Sou anton un cobarde? Quien me chama canalha? Me arrebenta la cabeça, me puxa pul nariç, I me anfia a mintira pula goela até l fondo de l pulmones? Hein, quien me faç esso? Pulas chagas de Cristo, you l mereço! Pus debo tener fígado de palomba, sin l fel Que torna l ansulto amargo, Ó yá tenerie alimentado todos ls cuorbos destes cielos Cun las bísceras disse perro. Ah, bilon ousceno i sanguinário! Perberso, deprabado, traiçoeiro, cínico, canalha! Ó, bingança! Mas que asno you sou! Guapa proeza a mie. You, filho querido dun pai assassinado, Antimado a la bingança pul cielo i l anferno, Fico eiqui, cumo ua marafona, Zafogando mie alma cun palabras, Me sastifazendo cun ansultos; ye; cumo ua meretriç; Ó ua lhabadeira! Maldiçon! Oh! Trabalha, miu cérebro! Oubi dezir Que ciertos criminosos, assistindo a ua peça, Fúrun tan tocados pulas sugestones de las cenas, Que eimediatamente cunfessórun sous crimes; Pus ambora l assassinato seia mudo, Fala por algun uorgon misterioso. Fazerei cun que esses atores Anterpreten algo semelhante a la muorte de miu pai Delantre de miu tio, I ouserbarei la spresson del quando le tocáren Ne l fondo de la ferida. Basta un frémito sou – i sei l que fazer depuis. Mas l sprito que you bi puode ser l demónio. L demónio sabe bien assumir formas sedutoras I, aprobeitando mie fraqueza i melancolia, – Ten stremo poder subre almas assi – Talbeç me tente para me perder. Perciso probas más firmes de l que ua bison. L negócio ye la peça – que you usarei Pra spludir la cuncéncia de l rei.