Hamlet/Acto 1

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
Hamlet
by William Shakespeare

CENA I

Eilsinor – Terraço delantre de l castielho. (Francisco stá de sentinela. Bernardo entra i bai até el.)

BERNARDO: Quien stá ande?

FRANCISCO: Sou you quien pregunta! Alto, i diç quien ben!

BERNARDO: Biba l rei!

FRANCISCO: Bernardo?

BERNARDO: L própio.

FRANCISCO: Chegou na satidon de sue hora.

BERNARDO: Acabou de sonar la meia nuite. Bai pra tua cama, Francisco.

FRANCISCO: Mui oubrigado por me render agora. Faç un friu mortal – até miu coraçon stá ancarambiando.

BERNARDO: La guarda fui tranquila?

FRANCISCO: Nin l guincho dun rato.

BERNARDO: Buona-nuite, anton.

Se ancontrar Marcelo i Horácio,

Mius cumpanheiros de guarda, diga-les que se apressen.

FRANCISCO: Parece que son eilhes. Alto ande! Quien ben alhá? (Entran Horácio i Marcelo.)

HORÁCIO: Amigos deste paíç.

MARCELO: I bassalos de l Rei de la Dinamarca.

FRANCISCO: Dius le deia buona-nuite.

MARCELO: Buona-nuite a ti, hounesto cumpanheiro.

Quien tomou l tou puosto?

FRANCISCO: Bernardo stá an miu lhugar.

Dius les deia buona-nuite. (Sal.)

MARCELO: Oulá, Bernardo!

BERNARDO: Quien stá ande? Horácio?

HORÁCIO: Solo un pedaço del. L resto inda drume.

BERNARDO: Bienbenido, Horácio. Bienbenido, buono Marcelo.

MARCELO: Anton, me diç – esta nuite la cousa apareciu de nuobo?

BERNARDO: You nun bi nada.

MARCELO: Horácio diç que todo ye fantasia nuossa

I nun quier acraditar de modo algun

Na bison horrenda que benimos dues bezes.

Por esso you ansisti pra que stubisse eiqui, conosco,

Bigiando ls minutos atrabessáren la nuite

Assi, se la apariçon aparecer de nuobo

Eilha nun dubidará más de nuossos uolhos,

I falará culha.

HORÁCIO: Oura, oura, nun bai aparecer.

BERNARDO: Senta un pouco, mas.

I deixa más ua beç atacarmos tous oubidos

Fortificados contra la nuossa stória –

L que benimos nessas dues nuites.

HORÁCIO: Bien, bamos sentar, anton,

I oubir Bernardo cuntar l que ambos biran.

BERNARDO: Na nuite passada,

Quando essa mesma streilha la oeste de l pólo

Staba eiluminando la mesma parte de l cielo

Que ilumina agora, Marcelo i you –

L campana, cumo agora, badalaba ua hora –

MARCELO: Siléncio! Nun fala! Mira – ben benido eilhi de nuobo! (Entra l Fantasma.)

BERNARDO: Cula mesma aparéncia de l falecido rei.

MARCELO: Bocé ye un erudito; fala cul, Horácio.

BERNARDO: Nun te parece l rei? Repara bien, Horácio.

HORÁCIO: Ye eigual – stou trespassado de spanto i medo.

BERNARDO: El quier que le falen.

MARCELO: Fala cul, Horácio.

HORÁCIO: Quien sós tu que usurpas esta hora de la nuite

Junto cula forma nobre i guerreira

Cun que la majestade de l sepulto rei de la Dinamarca

Tantas bezes marchou? Puls cielos, you te ourdeno: fala!

MARCELO: Creio que se oufendiu.

BERNARDO: Mira solo; cun que altibeç bai ambora!

HORÁCIO: Chimpa ande! Fala, fala! You te ourdenei – fala! (L Fantasma sal.)

MARCELO: Fui ambora i nun quijo respunder.

BERNARDO: I anton, Horácio? Bocé treme, stá pálido.

Nun ye un pouco más que fantasia?

Que ye que ne ls diç, agora?

HORÁCIO: Juro por Dius; you jamales acraditarie nisso

Sin la proba sensible i berdadeira

De l mius própios uolhos.

MARCELO: Nun era eigual al rei?

HORÁCIO: Cumo l rei nun speilho.

La armadura tamien era eigual a la que usaba

Al cumbatener l ambicioso rei de la Noruega

I cierta beç franziu assi ls uolhos, quando,

Depuis dua cunferéncia biolenta,

Smagou ne l carambelo ls poloneses

An sous própios trenós.

Ye stranho.

MARCELO: Assi, dues bezes seguidas, i nesta mesma hora muorta,

Atrabessou nuossa guarda nesse andar marcial.

HORÁCIO: Nun sei l que pensar. Cun percison, nun sei.

Mas, se puodo sternar ua oupinion inda grosseira,

Esso ye augúrio de algua stranha comoçon an nuosso Stado.

MARCELO: Pus bien; bamos sentar. I quien soubir me respunda:

Por que ls súditos deste paíç se sgotan todas las nuites

An bigílias rigidamente atentas, cumo esta?

Por que, durante l die, se funden tantos canhones de bronze?

Por que se cumpra tanto armamento ne l strangeiro?

Por que tanto trabalho fuorçado de oubreiros nabales,

Cuja pesada tarefa nun çtingue l demingo de l dies de sumana?

L que ye que ne ls aguarda,

L que ye que quier dezir tanto suor

Transformando la nuite an cumpanheira de trabalho de l die?

Quien puode me anformar?

HORÁCIO: You puodo;

Pul menos esto ye l que se murmura: nuosso redadeiro rei,

Cuja eimaige agora mesmo ne ls apareciu,

Fui, cumo bós saben, zafiado al cumbate por Fortinbrás, de la Noruega,

Mobido pul ourgulho i picado pula ambeija.

Ne l cumbate, nuosso balente Rei Hamlet,

Pai de nuosso amado príncipe,

Matou esse Fortinbrás; que, por un cuntrato lhacrado,

Ratificado puls questumes de la heiráldica,

Perdiu, para alhá de la bida, todas las sues tierras,

Que passórun a la posse de l sou bencedor.

L nuosso rei tamien tenie dado an penhor

Ua parte eiquibalente de l sou território

La qual tenerie se ancorporado a las posses de Fortinbrás

Houbisses el bencido.

Agora, senhor, l moço Fortinbrás, príncipe de la Noruega,

Cheno de ardor, mas falho an speriéncia,

Cunseguiu recrutar, eiqui i eilhi,

Ne ls cunfines de sou paíç,

Un bando de renegados sin fé nin lhei

Decididos a anfrentar, por pan i bino,

Qualquier ampreitada que percise stómado.

Ne l causo (cumo cumprendiu bien claro l nuosso Stado)

La ampreitada cunsiste an recobrar,

Cun mano de fierro i amposiçones çpóticas,

Las mesmas tierras perdidas por sou pai.

Stá ande, acradito,

La causa percipal disses preparatibos,

La rezon desta nuossa bigília,

I la ourige de l albrote febril que agita l paíç.

BERNARDO: Acho que todo se passa cumo dixe.

Esso splica la bison spantosa,

Tan parecida cul rei, que fui i ye la causa dessas guerras,

Tener benido assombrar la nuossa guarda.

HORÁCIO: Un grano de pó que perturba la bison de l nuosso sprito.

Ne l tiempo an que Roma era solo lhouros i palmas,

Pouco antes de la chimpa de l poderoso Júlio,

Las tumbas fúrun abandonadas puls muortos

Que, anrolados an sues mortalhas,

Guinchában i gemian pulas rues romanas;

Biran-se streilhas cun caudas de fuogo,

Ourbalheiras de sangre, zastres ne ls astros,

I la lhuna aquosa, cuja anfluéncia domina l mar, ampério de Netuno,

Definhou nun eclipse, cumo se houbisses soado l Juízo Final.

Esses mesmos senhales, mensageiros de fatos sinistros,

Arautos de çgraças que han de benir,

Prólogo de catástrofes que se forman.

Surgiran al mesmo tiempo ne l cielo i na tierra,

I fúrun bistos an bárias regiones,

Cun spanto i terror de nuossos cumpatriotas.

Mas calma agora! Olhen: el stá ande de nuobo! (L Fantasma entra.)

Bou barrar l camino, mesmo que me fulmine.

(Al Fantasma.) Pára, eiluson! (L Fantasma abre ls braços.)

Se sabes algun sonido ó usas de palabras,

Fala cumigo.

Se you puodo fazer algo de buono,

Que alibie a ti i traga alíbio a mi,

Fala cumigo.

Se sabes un segredo de l çtino de l reino

Que, antecipado por nós, puoda ser eibitado,

Fala cumigo!

Se an tous dies de bida, anterreste

Nas entranhas d'a tierra un tesouro, disses storquidos,

Puls quales, dízen, ls spritos bagueian após la muorte,

(L galho canta.)

Fala! Pára i fala! Cerca el ande, Marcelo!

MARCELO: Puodo atacá-lo cula alabarda?

HORÁCIO: Se nun se detiber, ataca!

BERNARDO: Stá eiqui!

HORÁCIO: Stá eiqui!

MARCELO: Fui ambora! (L Fantasma sal.)

Erramos rudo, tentando la bioléncia,

Delantre de tanta majestade.

El ye cumo l aire, ambulnerable,

I nuossos pobres golpes ua tolice andigna.

BERNARDO: El iba falar quando l galho cantou.

HORÁCIO: I ande stremeciu cumo alguien culpado

Delantre dua acusaçon. Oubi dezir que l galho,

Trombeta de la alborada, cun sue boç aguda,

Acorda l Dius de l die,

I que a esse senhal,

Ls spritos errantes,

Perdidos an tierra ó ne l mar, ne l aire ó ne l fuogo,

Boltan debrebe a las sues catacumbas.

L que acabamos de ber proba que esso ye berdade.

MARCELO: Se decumpós al clarinar de l galho,

Dízen que, al se aprossimar l Natal de Nuosso Salbador,

L galho, páixaro de la alborada, canta la nuite to:

I ande, se diç, nanhun sprito ousa salir de l túmulo.

Las nuites son saudables; nanhun astro baticina;

Nanhue fada ancanta, nin bruxa anfeitiça;

Tan santo i cheno de grácia ye esse tiempo.

HORÁCIO: You tamien oubi assi i até acradito, an parte.

Mas, mira: la alborada, bestida ne l sou manto púrpura,

Pisa ne l ourbalheira, subindo la colina de l Ouriente.

Stá terminada la guarda; se quieren un cunseilho,

Acho que debemos quemunicar al moço Hamlet

L que acuntiu esta nuite; creio, por mie bida,

Que esse sprito, mudo pra nós, eirá falar cul.

MARCELO: Pus anton bamos lhougo.

You sei adonde ancontrá-lo cun certeza

La esta hora de la manhana. (Saen.)

CENA II

Sala de cerimónias de l castielho. (Entran l Rei, la Rainha, Hamlet, Polónio, Lhaertes, Boltimando, Cornélio, Cabalheiros i Cortesanos.) REI: Ambora la muorte de nuosso caro armano, Hamlet, Inda steia berde an nuossos sentimientos, L decoro recomende lhuto an nuosso coraçon, I l reino anteiro ostente la mesma spresson sofrida, La rezon se oupone a la naturaleza, I ne ls manda lhembrar del cun sábia melancolia – Sin deixar de pensarmos an nós mesmos. Por esso, nun çconsiderando buossos melhores cunselhos, Que ne ls fúrun lhibremente transmitidos esse tiempo to, Tomamos por sposa nuossa antes armana, atual rainha, Partícipe amperial deste Stado guerreiro. Ambora, por assi dezir, cun alegrie desolada; Un uolho auspicioso, outro chorando, Alaluia ne l antierro, réquien ne l casamento, Eiquilibrados, an baláncia justa, l prazer i la mágoa. A todos nuossos agradecimientos. I agora segue l que todos saben: l moço Fortinbás, Fazendo ua apreciaçon anfeliç de nuosso poderio, Ó achando, talbeç, que cula muorte de nuosso amado armano Nuosso Stado se tenga zagregado ó desunido, Apoiado na quimera de sue suposta superioridade, Nun pára de ne ls acicatar cun mensaiges hostis Eisigindo la deboluçon de las tierras que sou pai perdiu Pra nuosso balorosíssimo armano Drento de las más scritas regras De lhei, de la honra i de la coraige. I quanto a el basta. Agora, quanto a nós – l motibo desta reunion. Screbemos al rei de la Noruega, tio de l moço Fortinbrás, L qual, ampotente i recolhido al lheito, Mal sabe de las antençones de l sobrino, Eisigimos de l rei que ampeça Fortinbrás De prosseguir cun sous planos, yá que L aliciamento, manobras i adestramento de tropas, Todo ye feito drento de sou território. I eiqui ls çpachamos, Bocé, buono Cornélio, i bocé, Boltimando, Cumo portadores de nuossas saudaçones al bielho noruegués, Sin que téngan, mas, qualquier poder pessonal Pra negociar cul rei fura de l oubjetibo Por nós yá detalhado. Adius, i que la buossa presteza ressalte Buosso senso de deber. CORNÉLIO & BOLTIMANDO: Nisso, i an todo más, cumpriremos l ourdenado. REI: Nun tenemos qualquier dúbeda; de to coraçon, adius. (Saen Cornélio i Boltimando.) I agora, Lhaertes, que assunto te traç? Bocé ne ls falou de cierta pretenson; qual ye eilha, Lhaertes? Nada de razoable que peças al rei de la Dinamarca Será pedido an ban. L que puodes pedir, caro Lhaertes, Que nun seia, por antecipaçon, ua ouferta mie? La cabeça nun ye más aliada al coraçon, Nin a mano más lhigada cula boca, De l que tou pai cun este trono. Diç l que tu deseias. LAERTES: Benerado senhor, Buossa lhicença i proteçon pra regressar a la Fráncia, De adonde bin cula maior alegrie Cumprir miu deber de persença an buossa coroaçon. Agora, mas, you debo cunfessar, esse deber cumprido, Mius pensamientos i deseios se curban outra beç para la Fráncia, Cumo you, eiqui, rogando houmildemente permisson i perdon. REI: Bocé ten la lhicença de sou pai? L que ne ls diç, Polónio? POLÓNIO: El cunseguiu essa lhicença, senhor. Fui arrincada de mi por ancansables pedidos, Al fin de l quales le dei mie relutante permisson. You te suplico, senhor, permita que el baia. REI: Scolhe tua melhor hora, Lhaertes; l tiempo te pertence. I gasta cumo antenderes las qualidades que tenes! I agora, caro Hamlet, miu primo i miu filho... HAMLET: (A la parte.) Me perfilha cumo primo, pus nun primo cumo filho. REI: Por que essas nubes sombrias inda an tou semblante? HAMLET: Me proteijo, senhor, por star tan acerca de l sol. RAINHA: Querido Hamlet, arrinca de ti essa coloraçon noturna. I mira cun mirar de amigo l rei de la Dinamarca. Chega de andar cun ls uolhos abaixados Percurando tou nobre pai ne l pó, inutilmente, Sabes que ye suorte quemun – todo que bibe morre, Atrabessando la bida para la eiternidade. HAMLET: Si, madame, ye quemun. RAINHA: Se ye, por que a ti te parece assi tan singular? HAMLET: Parece, senhora? Nó, madame, ye! Nun conheço l parece. Nun ye solo l miu manto negro, buona mai, Minhas roupas usuales de lhuto cerrado, Nin ls perfundos suspiros, la respiraçon oufegante. Nó, nin l riu de lhágrimas que çce de mius uolhos, Ó la spresson abatida de l miu rostro, Junto cun todas las formas, bruxedos i eisibiçones de delor, Que puoden demunstrar mie berdade. Esso, si, parece, San açones que qualquier un puode representar. L que stá drento de mi çpensa i repudie Ls questumes i galas que eimitan la agonia. REI: Dedicar al pai esse tributo póstumo, Hamlet, Rebela la doçura de la tua naturaleza. Mas, bocé bien sabe, tou pai perdiu un pai; L pai que el perdiu tamien perdiu l del; Quien subrebibe ten, por cierto tiempo, l deber filial de demunstrar sue pena. Mas ansistir na ostentaçon de mágoa Ye teimosia sacrílega; lhamento pouco biril, Mostra ua bontade çrespeitosa al cielo, Un coraçon débil, alma ampaciente, Mente simplória i anculta, Pus se sabemos que la cousa ye inelutable, Por que anfrentá-la cun ouposiçon stéril? Tolice! Oufensa als cielos, oufensa als muortos, Oufensa a la naturaleza, gigantesco absurdo pra rezon, Que sabe ser normal ls pais morríren antes, I que siempre gritou, zde l purmeiro muorto Até esse que morriu agora: “Assi debe ser. Ye assi mesmo!” Por esso te rogamos, Hamlet – afasta de ti essa delor yá inútil, I pensa an nós cumo un pai. I que l ouniberso tome nota: Este ye l heirdeiro más eimediato de l miu trono! L amor que te deboto ye tan nobre Quanto l que l pai más amoroso dedica al filho más amado. Quanto a la tua antençon de tornar a studar an Wittenberg, Nun hai nada más ouposto a la nuossa bontade. Para la alegrie i sob la proteçon de nuossos uolhos, Te pedimos que permaneças eiqui, Cumo nuosso purmeiro cortesano, pariente i filho nuosso. RAINHA: Nun deixe que las ouraçones de tua mai se percan, Hamlet. You te amploro, chimpa conosco, nun bai pra Wittenberg. HAMLET: Fazerei l melhor que puoda para oubedecer-le, madame. REI: Ye ua repuosta guapa i carinhosa; Steia na Dinamarca cumo se fusse nós mesmos. (A la Rainha.) Benga, senhora, L cunsentimento nobre i spontáneo de Hamlet Traç un sorriso a miu coraçon i, an agabon desso, L rei nun arguerá hoije un solo brinde Sin que l grande canhon l anuncie a las nubes, Pra que las nubes, ecoando la saudaçon rial, Reproduzan, ne l cielo, la alegrie terrestre. Béngan todos. (Fanfarras. Saen todos, menos Hamlet.) HAMLET: Oh, que esta chicha tan, tan maculada, derretisse, Splodisse i se eibaporasse an nubrina! Oh, se l To-Poderoso nun tubisse grabado Un mandamento contra ls que se suicidan. Ó Dius, ó Dius! Cumo son anfadonhas, azedas ó rançosas, Todas las práticas de l mundo! L tédio, ó nojo! Esto ye un jardin abandonado, Cheno de yerbas daninhas, Ambadido solo pul beneno i l spinho – Un quintal de aberraçones de la naturaleza. Que téngamos chegado a esto... Muorto hai solo dous meses! Nó, nin tanto. Nin dous. Un rei tan eicelente. Cumpará-lo cun este Ye acumparar Heipérion, Dius de l sol, Cun un sátiro lhascibo. Tan terno cun mie mai Que nun deixaba que un bento más rude le roçasse l rostro. Cielo i tierra! Ye perciso lhembrar? Eilha se agarraba a el cumo se sou deseio crecisse Cul que l nutria. I, assi i to, un més depuis... Ye melhor nun pensar! Fragilidade, tou nome ye mulhier! Un pequeinho més, antes mesmo que gastasse Las sandálias cun que acumpanhou l cuorpo de miu pai, Cumo Níobe, chorando puls filhos, eilha, eilha própia – Ó Dius! Ua fera, la quien falta l sentido de la rezon, Tenerie chorado un pouco más – eilha casou cun miu tio, L armano de miu pai, mas tan parecido cul Cumo you cun Hércules! Antes dun més! Antes que l sal daquelas lhágrimas heipócritas Deixasse de abrasar sous uolhos anflamados, Eilha casou. Que priessa anfame, Correr assi, cun tal sofreguidon, al lheito ancestuoso! Esso nun ye buono, nin bai acabar bien. Mas stoura, miu coraçon! Debo cuntener mie lhéngua! HORÁCIO: Salbe, miu senhor. HAMLET: Cuntente por te ber tan bien. Ye Horácio – ó yá nin sei quien you sou. HORÁCIO: El mesmo, miu senhor, i buosso houmilde serbidor. HAMLET: Senhor – miu bun amigo. Ye l tratamiento que nós ne ls daremos. L que ye que bocé faç tan lhoinge de Wittenberg, Horácio? Marcelo! MARCELO: Miu buono senhor... HAMLET: Stou mui cuntente de te ber. (Pra Bernardo.) Buona-tarde, senhor. Mas bamos alhá, me diç, que faç bocé lhoinge de Wittenberg? HORÁCIO: Mie anclinaçon a la badiaige, acho. HAMLET: You nun permitirieb que un inimigo tou dezisse esso, Nin deixarei que bocé biolente ls mius oubidos Pra que aceiten tua acusaçon contra ti mesmo. Bocé nun ye preguiçoso; qual ye l tou antresse an Eilsinor? Eiqui te ansinaran a buber muito; you sei. HORÁCIO: Senhor – you bin pra assistir als funerales de sou pai. HAMLET: Ó seia: bino assistir als sponsales de mie mai. HORÁCIO: Ye berdade, senhor; fúrun lhougo an seguida. HAMLET: Eiquenomie, Horácio! Ls assados de l belório Podírun ser serbidos cumo frius na mesa nupcial. Preferie tener ancontrado ne l cielo miu pior inimigo De l que tener bisto esse die! Miu pai – stou bendo miu pai, Horácio! HORÁCIO: Sou pai? Adonde, senhor? HAMLET: Ne l mirar de l sprito, Horácio. HORÁCIO: You l bi ua beç; era un guapo rei. HAMLET: Era un home – i nada más amporta. Jamales haberá un outro cumo el. HORÁCIO: Senhor, acho que l bi onte de nuite. HAMLET: Biu quien? HORÁCIO: L rei, sou pai. HAMLET: Miu pai? L rei? HORÁCIO: Cuntenha sou spanto por un anstante I me deia oubido atento pra que you le cunte L prodígio que bi, testemunhado por mius cumpanheiros. HAMLET: Pul amor de Dius, sou to oubidos. Fala! HORÁCIO: dues nuites seguidas, Marcelo i Bernardo tubírun essa bison, Quando stában de guarda na bastidon sepulcral de la meia nuite. Figura eigual la sou pai, armada satamente cumo el – Eigual de cima a baixo! – apareciu a eilhes i, Cun andar majestoso, passou solenemente puls dous. Passou trés bezes Por sous uolhos sbugalhados de surpresa i medo, Tan acerca que chegou a tocá-los cul cetro. Anquanto eilhes, la quien l grima lhiquefeç an gelatina, Quedórun mudos, ancapazes de emitir ua palabra. Eilhes me quemunicórun esso an absoluto segredo; Juntei-me a la guarda na terceira nuite; La apariçon surgiu na hora i de la forma cumo tenien narrado, Cunfirmando i probando cada palabra dita. Reconheci sou pai: estas manos nun son tan semelhantes. HAMLET: Mas adonde fui esso? MARCELO: Na splanada de l Sul, adonde se faç la guarda. HAMLET: Nun falórun cul? HORÁCIO: You falei, miu senhor; mas nun me dou repuosta. Ua beç pareciu lhebantar la cabeça, ne l mobimento De quien pretende falar mas, sato ande, L galho de la matina cantou fuorte. La selombra se ancolheu subitamente I se diluiu na nuossa bista. HAMLET: Ye mui stranho. HORÁCIO: Miu honrado senhor, ye la berdade, Tan cierto quanto you star bibo. Acraditamos que nuosso purmeiro deber era anformá-lo. HAMLET: Claro, claro, senhores, mas esso me perturba. Inda stan de prontidon esta nuite? MARCELO & BERNARDO: Stamos, senhor. HAMLET: Armado, bós dízen? MARCELO & BERNARDO: Armado, si senhor. HAMLET: De l pies a la cabeça? MARCELO & BERNARDO: De l eilmo al carcanhal. HAMLET: Anton naide biu l rostro del! HORÁCIO: Benimos, senhor; staba cula biseira lhebantada. HAMLET: La spresson dolorida? HORÁCIO: Más tristeza que rábia. HAMLET: Pálido ó rubro? HORÁCIO: Nó, mui pálido. HAMLET: Tenie ls uolhos fixados an bós? HORÁCIO: Cun ansisténcia. HAMLET: You querie tener stado alhá. HORÁCIO: Acho que quedarie horripilado. HAMLET: Ye bien probable, ye bien probable. Durou mui tiempo? HORÁCIO: L tiempo de cuntar até cien, sin muita priessa. MARCELO & BERNARDO: Mui más, mui más. HORÁCIO: Nun quando you bi. HAMLET: Tenie la barba grisalha? Nó? HORÁCIO: Staba cumo you bi quando era bibo: bien preta, cun alguns filos de prata. HAMLET: Bou quedar de guarda hoije a la nuite – talbeç bolte. HORÁCIO: You garanto que si. HAMLET: Se aparecer na figura de miu nobre pai you falo cul Mesmo que l anferno abra sue goela de fuogo I ourdene que you me cale. Amploro a todos, Yá que até agora mantibírun an segredo l que biran, Que cunserben l siléncio. I seia l que fur que acunteça esta nuite Téngan ls uolhos abiertos – i la lhéngua eimóbel. You retribuo la afeiçon de todos. Passen bien; Antes de la meia nuite starei cun bós na plataforma. TODOS: Senhor, puode cuntar cula nuossa oubediéncia. HAMLET: Me déian amisade – you les darei a mie. Adius! (Saen todos, menos Hamlet.) L sprito de miu pai! I armado! Nin todo stá bien; Suspeito de algua felonia. Querie que yá fusse nuite! Te cuntén até alhá, miu coraçon! La anfámia siempre reaparece al mirar houmano, Mesmo que la afoguen ne l fondo de l ouceano. (Sal.)


CENA III

Aposento na casa de Polónio. (Entran Lhaertes i Ofélia.) LAERTES: Mie bagaige stá a bordo. Adius, armana. Siempre que ls bentos fúren faborables I houbir un transporte çponible, nun drume; Quiero tener amboras tuas. OFÉLIA: Stá dubidando? LAERTES: Quanto la Hamlet i al ancantamento de sues atençones, Aceita esso cumo ua fantasia, capricho dun temperamento, Ua bioleta precoce ne l ampeço de la primabera; suabe, mas efémera, Perfume i passatempo dun minuto – Nun más. OFÉLIA: Nun más que esso? LAERTES: Nun más; Pus la naturaleza nun ne ls faç crecer Solo an fuorças i tamanho. A la medida que este templo se amplia, Se amplia drento del l spácio reserbado Pra alma i pra anteligéncia. Talbeç Hamlet te ame, agora, i nun haba mácula ó mala-fé, Solo sinceridade nas sues antençones. Mas bocé debe temer, dada la grandeza del, L fato de nun tener bontade própia: Ye un bassalo de l sou nacimento. Nun puode, cumo las pessonas sin amportança, Scolher la quien deseia, pus desso depende La sigurança i l bien-star de l Stado. Portanto, la escolha del stá subordinada A la boç i a la bontade disse outro cuorpo De l qual el ye la cabeça. Anton, quando diç que te ama, Cumbén a la tua prudéncia solo acraditar nisso Até adonde sou deseio pessonal puode transformar L que el diç an fato: ó seia, Até adonde permitir la bontade ounibersal de la Dinamarca. Assi, pesa l que puode sofrer la tua honra, Se oubir sues cançones cun oubido crédulo, Le antregar l coraçon ó abrir tou más casto tesouro A la sue lhuxúria sin cuntrole. Cuidado, Ofélia, cuidado, amada armana, bigie! I coloca tua afeiçon Fura de l alcance i de l peligro de l deseio. La donzela más casta nun ye bastante casta Se çnuda sue beleza a la luç de la lhuna. La más pura birtude nun scapa al cerco de la calúnia. La praga ataca ls brotos de la primabera Antes mesmo que ls botones floresçan; I na manhana orbalhada de la eisisténcia Ls cuntágios fatales son más custantes. Ten cuidado, anton; l medo ye a melhor defesa. Ua moço se seduç cun sue própia beleza. OFÉLIA: Terei l nobre sentido de las tuas palabras Cumo guarda de l miu coraçon. Mas, miu bun armano, Nun faç cumo ciertos pastores ampostores, Que ne ls mostran un camino pro cielo, egre i scarpado, I ban eilhes, dissolutos i ansaciables lhibertinos, Pula senda florida de l prazeres, Lhoinge de l sermones que proferiran. LAERTES: Nun se preocupe cumigo. Mas yá me demorei muito. I ande ben miu pai, (Entra Polónio.) Ua dupla bénçon ye ua dupla grácia. Feliç por çpedir-me dues bezes. POLÓNIO: Inda eiqui, Lhaertes! Yá debie star ne l nabio, que diabo! L bento yá sopra na proa de tou barco; Solo spírun por ti. Bai, cula mie bénçon, bai! (Pon a mano na cabeça de Lhaertes.) I trata de guardar estes poucos preceitos: Nun dá boç al que pensares, nin transforma an açon un pensamiento tolo. Amistoso, si, jamales bulgar. Ls amigos que tengas, yá postos a la proba, Prende-los na tua alma cun grampos de aço; Mas nun caleija a mano festeijando qualquier galhinho amplume Mal saído de l uobo. Percura nun antrar an nanhue briga; Mas, entrando, ancurrala l medo ne l inimigo, Presta oubido a muitos, tua boç a poucos. Acuolhe la oupinion de todos – mas bocé decide. Usa roupas tan caras quanto tua bolsa permitir, Mas nada de strabagáncias – ricas, mas nun pomposas. L hábito rebela l home, I, na Fráncia, las pessonas de poder ó posiçon Se mostran çtintas i generosas pulas roupas que besten. Nun ampriste nin peça amprestado: Quien ampresta perde l amigo i l denheiro; Quien pede amprestado yá perdiu l cuntrole de sue eiquenomie. I, subretodo, esto: sei fiel a ti mesmo. Jamales serás falso pra naide Adius. Que mie bénçon faga estes cunselhos fruitificáren an ti. LAERTES: Cun to la houmildade, you me çpeço, pai. POLÓNIO: Bai – que l tiempo foge. Tous criados spírun. LAERTES: Adius, Ofélia, i nun squece l que you dixe. OFÉLIA: Stá ancerrado na mie mimória, I solo bocé ten la chabe. LAERTES: Adius. (Sal.) POLÓNIO: L que fui que el te dixe, Ofélia? OFÉLIA: Se deseia saber, algo refrente al príncipe Hamlet. POLÓNIO: Ah, bien lhembrado. Dezírun-me que, ultimamente, Ten gasto mui tiempo cun bocé i que bocé, Por sou lhado, l ten acolhido lhiberal i generosamente. Se ye assi, i assi me fui cuntado, Debo te dezir – cumo un abiso – Que bocé nun cumprende claramente L que te cumbén cumo mie filha i quanto a la tua honra. L que hai antre bós? Quiero la berdade. OFÉLIA: Senhor, ultimamente el ten me dado muitas demunstraçones de ternura. POLÓNIO: Ternura! Qual! Bocé fala cumo ua moça angénua Ancunciente de l peligro an que se ancontra. Bocé acradita nessas ternuras de que fala? OFÉLIA: Senhor, nun sei l que pensar. POLÓNIO: Por Dius; bocé stá agindo cumo ua nina Que ganha ua moeda falsa i acha que ye denheiro de berdade. OFÉLIA: Senhor, se el me amportuna cun palabras de amor, Ye de la forma más honrosa. POLÓNIO: Oh, honrosa! Nun diç, nun diç! OFÉLIA: I apóia las antençones cun que fala, senhor, Cun ls juramentos más sagrados de l cielo. POLÓNIO: Alçapon pra apanhar rolinhas. You sei bien, Quando l sangre ferbe, cumo la alma ye pródiga An amprestar mil artimanhas a la lhéngua. San chiçpas, mie filha, dan más luç que calor I se stinguen ne l momento de la promessa – Nun son fuogo berdadeiro. De agora an delantre Tua persença de donzela debe ser menos bisible. Que ls tous ancontros téngan un précio más alto De l que un simples chamado ocasional. Nun debes squecer que l príncipe Hamlet Ye moço, i príncipe; Ten rédea bien más solta de l que la tua. Ofélia, nun acradite nas promessas del; San simples mensageiras de ánsias pecaminosas, Cun aires de debotas, pra seduzir melhor. Simplificando: Nun quiero más, de hoije an delantre, Que bocé cunspurque un minuto sequiera, Trocando palabras, ó cumbersando, cul príncipe. Presta atençon: ye ua orde. Puode ir. OFÉLIA: You oubedeço, miu senhor.


CENA IB

Na Splanada. (Entran Hamlet, Horácio i Marcelo.) HAMLET: L aire corta la piel, de tanto que stá friu. HORÁCIO: Ancarambiando i penetrante. HAMLET: Que horas? HORÁCIO: Acho que ye quaije meia nuite. MARCELO: Yá sou meia nuite. HORÁCIO: Ye mesmo? You nin oubi. Anton stá acerca de la hora An que l sprito questumaba aparecer. (Toques festibos de trombeta. Canhones çpórun ne l castielho.) Que quier dezir esso, miu senhor? HAMLET: L rei stá fazendo ua noitada, promobendo ua ourgie. Festeija i beilça beilças debochadas I, anquanto angolfa talagadas de bino de l Reno, Manda tambores i trompas proclamáren La apoteose de sue bebedeira. HORÁCIO: Esso ye un questume? HAMLET: Oh, si, cumo nó. Mas, pro miu sentimiento – i sou nacido eiqui, Criado nesses hábitos – ye ua tradiçon Que serie más honroso romper, nun respeitar. Esse deboche brutal Ne ls transforma an albos de ansultos i achincalhes De todas las naciones, de l Ouriente al Oucidente, Ne ls dá fama de bébados, mancha nuossa reputaçon; Dinamarqueses suínos. Todos ls nuossos feitos, Por más guapos que séian, quedan oufuscados Por esse questume anglório. Esso acunte tamien cun andibíduos que, Por nacíren cun algun defeito natural, De l qual nun son culpados (la Naturaleza nó permite Que scolhan sue ourige) ténen un temperamento saltado, I rompen las frunteiras i defesas de la rezon; Ó que, por adquiriren hábitos nocibos, Se chocan cun ls cumportamentos bien aceitos. Essas pessonas, digo, pula nódoa dun stigma – Marca de la naturaleza ó azar de l çtino – Tiran todas las sues birtudes çprezadas, Séian eilhas tan altas ó anfenitas quanto l home ye capaç. Ua pinga de l mal, ua simples suspeita, Transforma l lheite de la bondade ne l lhodo de la anfámia. HORÁCIO: Mira solo, miu senhor, alhá stá el! (Entra l Fantasma.) HAMLET: Anjos i mensageiros de Dius, defendei-me ls! Seias tu un sprito sagrado ó duende maléfico; Circundado de auras celhestres ó de las chamas de l anferno; Tengas antençones bondosas ó perbersas; Tu te apersentas de forma tan stranha Que you bou te falar. Tu sós Hamlet, Miu rei, miu pai, senhor de la Dinamarca. Bai, me respunde! Nun deixa que you sploda an eignoráncia: me diç Por que tous uossos, debidamente cunsagrados, anterrados cun las debidas cerimónias Rompírun la mortalha; por que l sepulcro, Adonde te depusemos tan tranquilamente, Abriu sues pesadas mandíbulas de mármore Pra te jogar outra beç neste mundo? L que quererá dezir, cadáber muorto, tu, assi, De nuobo an armadura cumpleta, benir ne ls rebisitar Als fulgores de la lhuna, tornando sinistra La nuite lhuminosa, anquanto nós, joguetes de la naturaleza, Sentimos l grima penetrar nuosso ser. Por pensamientos mui para alhá de l lhemites que alcançamos? Diç por que esso! Cun que fin? Que debemos fazer? (L Fantasma acena pra Hamlet.) HORÁCIO: Faç senhales pro senhor ir cul Cumo se quejisse le quemunicar algo solico. MARCELO: Mira, faç un géstio gentil pra que l acumpanhe a un lhugar Más afastado... Nun bai nó! HORÁCIO: Nó, de maneira nanhue! HAMLET: Se nun bou, el nun fala. Bou atrás del. HORÁCIO: Nun faga esso, miu senhor. HAMLET: Por qué? Qual ye l medo? Mie bida nun bal un alfinete I a a mie alma el nó puode fazer nada, Pus ye tan eimortal quanto el. Faç senhales de nuobo; bou segui-lo. HORÁCIO: Mas, senhor, i se el l arrastrar para l ouceano, Ó pro cume apaborante dessa peinha Que abança pulas óndias i ande, Assumindo ua outra forma más horrible, Pribá-lo de l ampério de la rezon I precipitá-lo na lhoucura? Pensa nisso; L própio lhocal – nun percisa outro motibo – Traç bertigenes ansensatas Solo de mirar l mar que stoura Ne l faia alhá ambaixo. HAMLET: Cuntina me fazendo senhales. (Al Fantasma.) Puode ir que you te sigo. MARCELO: Nun baia alhá, miu senhor. (Sigura Hamlet.) HAMLET: Tira las manos. HORÁCIO: Se cumbença, senhor – nun debe ir. HAMLET: L miu çtino chama I torna las menores artérias de l miu cuorpo Tan fuortes quanto ls nerbos de l Lhion de la Neméia. (L Fantasma acena.) Cuntina chamando. Me deixen lhibre, senhores. Puls cielos, transformarei tamien an fantasma Quien me detiber outra beç. Afasten-se! (Al Fantasma.) Puode ir – bou atrás. (Saen, l Fantasma i Hamlet.) HORÁCIO: La eimaginaçon l arrastra a qualquier ousadie. MARCELO: Bamos segui-lo; ye un erro oubedecer agora. HORÁCIO: Bou cun bocé. Mas l que ye que quier dezir esso? MARCELO: Hai algo de podre ne l Stado de la Dinamarca. HORÁCIO: L cielo probidencia. MARCELO: Bamos alhá. (Saen.)


CENA B

Outra parte de la Splanada. (Entran l Fantasma i Hamlet.) HAMLET: Pra adonde me lheba? Fala: nun passo daqui. FANTASMA: Me scuita. HAMLET: Te scuto. FANTASMA: Stá quaije na hora An que debo tornar pro tormento De las chamas de alxofre. HAMLET: Ah, sprito anfeliç! FANTASMA: Nun deseio pena, solo tou oubido atento Al que bou rebelar. HAMLET: Fala: stou pronto pra oubir. FANTASMA: I tamien pra me bingar, depuis de oubir. HAMLET: L qué? FANTASMA: Sou l sprito de tou pai Cundenado, por un cierto tiempo, a bagar pula nuite I a passar fame ne l fuogo anquanto ye die, Até que ls crimes cometidos an mius tiempos de bida Téngan sido purgados, se transformando an cinza. Se nun me fusse proibido Narrar ls segredos de las perfundas, You te rebelarie ua stória cuja palabra más lhebe Arrincarie las raízes de la tua alma. I gelarie l sangre de la tua mocidade, Fazendo tous dous uolhos abandonáren las órbitas Cumo streilhas perdidas; anquanto tous pelos, Apartados an tufos, quedarian cun ls filos an pie: Cerdas na piel dun cochino-spinho. Mas esses segredos de l subrenatural Nun son pra oubidos feitos de chicha i sangre, Scuita, scuita, scuita! Se bocé algun die amou sou pai... HAMLET: Ó, Dius! FANTASMA: Binga esse çnaturado, anfame assassinato. HAMLET: Assassinato! FANTASMA: To assassinato ye anfame: Este ye anfame, perberso – monstruoso. HAMLET: Me cunta todo lhougo, pra que you, Más rápido de l que un pensamiento de amor, Boe para la bingança. FANTASMA: Te beijo decidido: I series más ansensible de l que las plantas adiposas Que apodrecen molemente nas bordas de l riu Lhetes Se quedasses ampassible delantre desso. Anton, Hamlet, scuita: Se dibulgou que fui picado por ua serpente Quando drumia an miu jardin; Cun essa berano mentirosa de l miu falecimento Se anganha grosseiramente l oubido de to la Dinamarca. Mas saba bocé, miu nobre moço: La serpente cuja mordida tirou la bida de tou pai Agora usa la nuossa corona. HAMLET: Ó, mie alma profética! Miu tio! FANTASMA: Si, essa béstia ancestuosa i adúltera, Cun sou angeinho maligno i dádibas de traiçon – Maldito angeinho i dádibas malditas Por sou poder de seduçon! – çcubriu, pra sue lhascíbia ancontrolable, La bolúpia d'a mie rainha tan birtuosa – an aparéncia. Oh, Hamlet, que chimpa fui aqueilha! De mi – cujo amor inda mantenie la dignidade De l botos feitos an nuosso matrimónio – Rebaixar-se a un canalha, cujos dones naturales Éran más que eisecrables, cumparados cun ls mius! Mas, assi cumo la birtude nun se deixa corromper, Inda que la lhuxúria la corteje an forma de anjo, Tamien la lhascíbia, mesmo lhigada a un anjo refulgente, Cuntina debassa ne ls lhençóis celhestres, I goza na eimundície. Mas, spera! Yá cinto l odor de l aire matutino; Debo ser brebe; you drumia, de tarde, an miu jardin, Cumo de hábito. Nessa hora de calma i sigurança Tou tio antrou furtibamente, trazendo, nun frasco, L suco de la ébona maldita, I derramou, ne l pabilhon de mius oubidos, La eissencia morfética Que ye inimiga mortal de l sangre houmano, Pus, rápida cumo l mercúrio, corre atrabeç De las antradas i stradas naturales de l cuorpo; I, an fraçon de minuto, talha i coalha L sangre lhímpido i saudable, Cumo pingas de ácido ne l lheite. Assi acuntiu cumigo; Nun segundo mie piel birou costra lheprosa, Repugnante, i me surgiran scamas purulentas pul cuorpo. Assi, drumindo, pula mano dun armano, perdi, al mesmo tiempo, La corona, la rainha i la bida. Abatido an plena floraçon de mius pecados, Sin cunfisson, quemunhon ó strema-unçon, Fui ambiado para l ajuste final, Cun todas minhas amperfeiçones pesando na alma. HAMLET: Oh, terrible! Terríbel! Tan terrible! FANTASMA: Se bocé ten sentimientos naturales nun debe tolerar; Nun debe tolerar que l lheito rial de la Dinamarca Sirba de palco a la debassidon i al ancesto. Mas, seia qual fur la tua forma de agir, Nun cuntamina tua alma deixando tou sprito Angendrar cousa algua contra tua mai. Antrega-la al cielo, I als spinhos que ten drento de l peito: Eilhes firen i sangran. Adius dua beç! L bagalume ampeça a ampalidecer sue luç noturna; Ye que la alborada l bence. Adius, adius, adius! Lhembra de mi. (Sal.) HAMLET: Oh, gigantescas lhegiones de l cielo! Oh, tierra! Que más inda? Debo apelar al anferno? Anfámia! Calma, calma, coraçon; I bós, mius nerbos, nun ambelheçan de repente; Me mantengan tranquilo. (Lhebanta-se.) Lhembrar de ti! Ah, pobre fantasma, anquanto a mimória tubir un lhugar neste globo alterado. (Toca la cabeça.) Lhembrar de ti! Oube, bou apagar de la lhousa d'a mie mimória Todas las anotaçones fríbolas ó pretensiosas, Todas las eideias de l lhibros, todas las eimaiges, Todas las ampressones passadas, Copiadas pula mie mocidade i ouserbaçon. Ne l lhibro i ne l capítulo de l miu cérebro Bibirá solo l tou mandamento, Sin mistura cun qualquier matéria bil. Si, pul cielo! Perniciosíssima senhora! Ó traidor, traidor; çgraçado, sorridente traidor! Mie lhousa! – perciso registrar Que se puode sorrir i, sorrindo, ser canalha. Pul menos, stou cierto – eiqui na Dinamarca. Eis ande, l tou retrato. I eiqui stá mie dibisa: “Adius, adius! Lhembra de mi”. Stá jurado. HORÁCIO: (Fura de cena.) Miu senhor, miu senhor... MARCELO: (Fura de cena.) Príncipe Hamlet! HORÁCIO: (Fura de cena.) Que l cielo l proteija! HAMLET: Amén! MARCELO: (Fura de cena.) Oulá, ho, ho, miu senhor! HAMLET: Hiló, ho, ho, ben miu falcon, eiqui! (Entran Marcelo i Horácio.) MARCELO: Cumo stá l senhor? HORÁCIO: Que fui que acuntiu, miu senhor? HAMLET: Cousas marabilhosas! HAMLET: Miu buono senhor, queremos saber. HAMLET: Pra que, pra repetir? HORÁCIO: Nun you, miu senhor, pul cielo. MARCELO: Nin you, senhor. HAMLET: Ban oubir l que nanhun coraçon jamales eimaginou. Mas, guardan segredo? HORÁCIO & MARCELO: Si, miu senhor, por todo que ye sagrado. HAMLET: Nun hai an to Dinamarca un solo canalha Que nun seia... un patife cunsumado. HORÁCIO: Miu senhor, nun ye perciso un fantasma salir de la sepultura Pra ne ls dezir esso. HAMLET: Ye mesmo; ye berdade. Bocé stá cierto . Anton, sin más circunlóquios, Acho cumbeniente, cun un aperto de mano, Armos ambora. Bós pra adonde las acupaçones ó la bontade les andique – Pus to home, a to momento, ten ua acupaçon i ua bontade, seia esta ó aqueilha – I you, por miu lhado, miu pobre lhado, Saben l qué?, you bou rezar. HORÁCIO: Esso, senhor, me parece solamente un turbilhon De palabras çconexas. HAMLET: Perdon se you ls oufendi: de to coraçon. Perdon mesmo, por mie fé, berdade! HORÁCIO: Nun hai oufensa nanhue, miu senhor. HAMLET: Hai si, por San Patrício, I oufensa grande. Falando de la tal bison... Deixa que you te diga, Horácio. Ye un fantasma hounesto. Quanto al tou deseio De saber l que houbiste antre nós, ye melhor que l reprima. I agora, buns amigos, cumo amigos, studiosos i soldados, Un pequeinho fabor. HORÁCIO: Nós fazeremos, senhor, seia l que fur. HAMLET: Naide debe saber l que fui bisto hoije. HORÁCIO & MARCELO: Senhor, naide saberá. HAMLET: Mui bien – anton juren. HORÁCIO: Mie palabra, senhor. MARCELO: Senhor, por mie fé. HAMLET: Na cruç d'a mie spada! (Stende la espada.) MARCELO: Mas nós yá juramos, senhor. HAMLET: Nun amporta. Nun amporta. Juren na spada. FANTASMA: (Ambaixo de la cena.) Juren! HAMLET: Ho, ho, miu rapaç! Bocé stá ande, amigon? Bamos alhá! Nun oubiran l camarada de la adega? Cuncorden i juren. HORÁCIO: Anton propone l juramento: nós juramos. HAMLET: “Nunca falaremos ne l que benimos esta nuite.” Juren por mie espada FANTASMA: (Ambaixo de la cena.) Juren. HAMLET: Hic eit ubique? Bocé stá an to la parte, hein? Pus bamos mudar de lhugar. Béngan pra acá, senhores. (Ban pra outra parte de l palco.) Eiqui. Pongan de nuobo a mano na mie spada; “Nunca falaremos an nada de l que oubimos.” Juren por mie spada. FANTASMA: (Ambaixo de la cena.) Juren. HAMLET: Mui bien, ratazana! Bocé caba depressa ambaixo d'a tierra, hein? L rei d'a mineraçon! Bamos mudar de nuobo de lhugar. HORÁCIO: Ó die, ó nuite! Esso ye spantosamente stranho! HAMLET: Portanto, cumo estranho, debe ser bien recebido. Hai más cousas ne l cielo i na tierra, Horácio, De l que sonha la tua filosofie. Mas, bamos alhá; Eiqui, cumo antes, nunca, cula ajuda de Dius, Por más stranha i singular que seia mie cunduta – Talbeç, de agora an delantre, you tenga que Adotar atitudes absurdas – Bós nun deben jamales, me bendo an tales momentos, Cruzar ls braços assi, mexer la cabeça assi, Ó pronunciar frases suspeitas, Cumo “Oura, oura, you yá sabie”, ó “Se nós quejissemos, podiemos”, Ó “Se tibéssemos bontade de, quien sabe?” Ó “Eisisten ls que, se podíssen...” Ó ambiguidades que tales pra dáren a antender Que conhecen segredos mius. Nun fágan nada desso, I la grácia i a misericórdie ls assistiron Quando necessitáren. Juren. FANTASMA: (Ambaixo de la cena.) Juren. (Eilhes juran na spada de Hamlet.) HAMLET: Repousa, repousa, sprito cunfuso! – Assi, amigos, Cun to miu afeto, me recomendo als senhores, I todo que un home tan pobre quanto Hamlet Podir fazer pra sprimir sue amisade i gratidon, Se Dius quejir, el fazerá. Bamos antrar juntos; I por fabor, un dedo siempre subre ls lhábios. Nuosso tiempo stá çnorteado. Maldita la sina Que me fizo nacer un die pra cunsertá-lo! Béngan, bamos antrar ls trés. (Saen.)