တပည့်ကျင့်ဝတ် (ဆရာ)

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
339314ဗုဒ္ဓဘာသာသင်ခန်းစာ ဒုတိယတန်း (ဆရာလမ်းညွှန်) — သင်ခန်းစာ (၂၂) တပည့်ကျင့်ဝတ် (ကျောင်းသားကိုင်သို့)ဓမ္မစကူးလ်ဖောင်ဒေးရှင်း

သင်ခန်းစာ (၂၂)

တပည့်ကျင့်ဝတ်

သင်ယူမှုဦးတည်ချက် ။ ။ တပည့်များသည် ဆရာများ၏ ဆုံးမစကားကို နားထောင် လိုက်နာရမည် ဖြစ်ကြောင်း သိရှိစေရန်။

စာသင်ချိန် (၁) ။ ။ ၃ဝ မိနစ်

သင်ထောက်ကူပစ္စည်း ။ ။ တိပ်နှင့် ပုံဆွဲရန်စာရွက်များ။

သင်ယူမှုလုပ်ငန်းစဉ်

֍အောက်ပါ မေးခွန်းများကို မေးပြီး နိဒါန်းပျိုးပါ။

-သားတို့၊ သမီးတို့ကျောင်းမှာ ဘယ်သူတွေက စာသင်ပေးသလဲ။
-ဓမ္မစကူးလ်မှာရော ဘယ်သူတွေက စာသင်ပေးသလဲ။
-သားတို့၊ သမီးတို့ကျောင်းမှာ ဆရာ/ဆရာမ ဘယ်နှယောက်ရှိသလဲ။

[သတိပြုရန် 1]

֍“အဲဒီ ဆရာ/ဆရာမတွေထဲက သားတို့၊ သမီးတို့ချစ်တဲ့ ဆရာ/ဆရာမပုံကို ဆွဲတတ်သလို ဆွဲကြည့်ကြပါဦး”ဟု ပြောပြီး လွတ်လပ်စွာ ဆွဲကြပါစေ။ တစ်ကိုယ်လုံးပုံ မဆွဲတတ်ပါက မျက်နှာကိုသာ ဆွဲပါစေ။

֍ကလေးများပုံဆွဲပြီးပါက “အခုဆွဲထားတာ ဘယ်သူ့ပုံလဲ၊ ဒီဆရာက ကျောင်းကလား၊ ဒီပုံ ဘာဖြစ်လို့ဆွဲတာလဲ” စသည်ဖြင့်မေး၍ ကလေးများဆွဲထားသောသူများ (ဆရာများ) အကြောင်း မိတ်ဆက်ပေးပါ။

ထို့နောက် ထိုပုံကို အခန်းဘေးနံရံတွင် ကလေးကိုယ်တိုင်သွား၍ ကပ်ပေးရန်ပြောပါ။

စာသင်ချိန် (၂)

သင်ထောက်ကူပစ္စည်း ။ ။ မရှိ။

သင်ယူမှုလုပ်ငန်းစဉ်

֍ဆရာတွေက ဓမ္မစကူးလ်မှာ ဘာတွေ သင်ပေးလဲ။

[သတိပြုရန် 2]

֍ကျောင်းစာသင်ပေးတဲ့အပြင် သားတို့၊ သမီးတို့ လိမ္မာအောင် ဘယ်လို ဆုံးမကြသလဲ။ ၊

ဥပမာ - အိမ်မှာ ဘာတွေ လုပ်ရမလဲ၊ ဘာတွေ မလုပ်ရဘူးလဲ။ ကျောင်းမှာ ဘာတွေ လုပ်ရမလဲ၊ ဘာတွေ မလုပ်ရဘူးလဲ။

֍သားတို့၊ သမီးတို့ရော ဆရာ/ဆရာမတွေ ဆုံးမစကားကို နားထောင်ကြသလား။

֍ဆရာ/ဆရာမတွေအပေါ် သားတို့၊ သမီးတို့က ဘာတွေကို လုပ်ပေးသင့်သလဲ။

လုပ်သင့်သောအရာများ - ဆရာမကို ဆွဲခြင်းဆွဲပေးခြင်း၊ ဆရာမကို စာအုပ် ကူသယ် ပေးခြင်း၊ သောက်ရေခပ်ပေးခြင်း ... စသည်။ 

֍ကျောင်းမှာ ဘာတွေကို မလုပ်သင့်ဘူးလဲ။

မလုပ်သင့်သောအရာများ - စာသင်ခန်းမှာ အမှိုက်ပစ်ချခြင်း၊ လိမ်ညာပြောဆိုခြင်း၊ စာသင်နေချိန် စကားပြောခြင်း ... စသည်။

[သတိပြုရန် 3]

֍ကလေးတစ်ဦးလျှင် အဖြေတစ်ခုစီသာ ဖြေပါစေ။ ကလေးများဖြေသော အဖြေများကို သင်ပုန်းပေါ်တွင် မှတ်တမ်းတင်ပေးပါ။

စာသင်ချိန် (၃)

သင်ထောက်ကူပစ္စည်း ။ ။ ဆရာ့စကားနားထောင်ပါ ဇာတ်လမ်းနှင့် ဇာတ်လမ်းသရုပ်ဖော်ပုံများ။

သင်ယူမှုလုပ်ငန်းစဉ်

֍“ဆရာ့စကားနားမထောင်လို့ အသက်ဆုံးရှုံးရတဲ့ ရသေ့တစ်ပါးဇာတ်လမ်းကို ပြောပြမယ် နော်”ဟု နိဒါန်းပျိုးပြီး အောက်ပါဇာတ်လမ်းကို ရုပ်ပုံများပြ၍ ပြောပြပါ။

ဆရာ့စကား နားထောင်ပါ

တစ်ခါက ဟိမဝန္တာတောအုပ်မှာ ဘုရားအလောင်းရသေ့တစ်ဦး ရှိခဲ့တယ်။ ထိုဘုရား လောင်းရသေ့ဟာ ရသေ့ငါးရာတို့ရဲ့ ဆရာလည်းဖြစ်တယ်။ တစ်နေ့မှာ မြွေဟောက်ငယ်လေး တစ်ကောင်ဟာ သူ့သဘာဝအတိုင်း သွားလာနေရင်း ရသေ့တစ်ပါးရဲ့ ကျောင်းကို ရောက်သွား တယ်။ အဲဒီရသေ့က မြွေဟောက်ငယ်လေးကိုမြင်တော့ သူ့ရဲ့ သားအရင်းလို ချစ်ခင်သွားပြီး ဝါးလုံးခေါင်းလေးထဲမှာ မွေးမြူထားတယ်။ အဲဒါကြောင့် မြွေဟောက်ငယ်လေးကို “ဝေဠုက” လို့ နာမည်ပေးလိုက်တယ်။ ဘုရားအလောင်းဟာ အဲဒီအကြောင်းကိုလည်း ကြားရော ရသေ့ တွေကိုခေါ်ပြီး မြွေဟောက်ကိုမွေးမြူထားတဲ့ရသေ့ကို “အသင်ရသေ့ သင်ဟာ မြွေဟောက် ငယ်တစ်ကောင် မွေးမြူထားတယ်ဆိုတာ မှန်သလား” လို့ မေးတဲ့အခါ ရသေ့က “မှန်ပါတယ်” လို့ ပြန်ဖြေလိုက်တယ်။ အဲဒါနဲ့ ဘုရားအလောင်းဟာ မြွေဟောက်ဆိုတာ အန္တရာယ်ရှိတယ်၊ မွေးမြူဖို့မသင့်ဘူး၊ သူ့နေရာသူပြန်လွှတ်ဖို့ ပြောလိုက်တယ်။ ဒါပေမဲ့ အဲဒီရသေ့ဟာ ဆရာ ဖြစ်တဲ့ ဘုရားအလောင်းရဲ့ စကားကို နားမထောင်ဘဲ ဆက်ပြီးမွေးမြူထားတယ်။

ဒီလိုနဲ့ တစ်နေ့မှာတော့ ရသေ့အားလုံးတို့ဟာ သစ်သီးရှာထွက်ကြတယ်။ သစ်သီး ရနိုင်တဲ့နေရာမှန်သမျှကို သွားရတဲ့အတွက် နှစ်ရက်၊ သုံးရက်ကြာသွားခဲ့တယ်။ အဲ့ဒီရသေ့တွေ ထဲမှာ မြွေဟောက်ကို မွေးမြူထားတဲ့ ရသေ့လည်း ပါသွားခဲ့တယ်။ မြွေဟောက်ကိုတော့ ဝါးလုံး ခေါင်းထဲမှာ ထည့်ပိတ်ထားခဲ့တယ်။ ကျောင်းကို ပြန်ရောက်တဲ့နေ့မှာပဲ မြွေကိုအစာကျွေးဖို့ အတွက် ဝါးလုံးခေါင်းကိုဖွင့်ပြီး “သားလေး ဗိုက်ဆာနေပြီလား၊ လက်ပေါ်ကိုလာပါဦး” ဆိုပြီး ခေါ်လိုက်တယ်။ မြွေဟာ နှစ်ရက်၊ သုံးရက်လောက် အစာမစားရတော့ ဒေါသအရမ်းထွက်နေ ပြီး အပေါက်ဖွင့်ဖွင့်ချင်းမှာပဲ ဖြန့်ထားတဲ့ရသေ့ရဲ့ လက်ကို ကိုက်လိုက်ပါတော့တယ်။ ရသေ့ လည်း နေရာမှာပဲ သေဆုံးသွားပါတော့တယ်။ မြွေဟောက်ငယ်လေးကတော့ တောထဲကို ဝင် သွားတော့တာပေါ့။ အဲဒီအကြောင်းကို ဘုရားအလောင်းဆရာလည်းကြားရော ရသေ့ကို သင်္ဂြိုဟ်ပြီး “မိမိအကျိုးကိုလိုလားလို့ ပြောဆိုဆုံးမသူရဲ့စကားကို နားမထောင်တဲ့အတွက် အခုလို အသက်ဆုံးရှုံးရခြင်းဖြစ်တယ်” လို့ ကျန်တဲ့ရသေ့အပေါင်းကို ဆုံးမစကား ပြောကြားခဲ့တယ်။

မှီငြမ်း ။ ။ ဝေဠုကဇာတ်၊ ပုံတော်စုံ ငါးရာ့ငါးဆယ်ဇာတ်ဝတ္ထု၊ပထမတွဲ။ ၁၉၅။ ဇာ၊ ဋ္ဌ၊ ၁၊ ၂၆၂။

֍ဇာတ်လမ်းပြောပြီးသောအခါ အောက်ပါ မေးခွန်းများ မေးပါ။

-ဘုရားအလောင်းဟာ ဘယ်မှာနေသလဲ။
-ဘုရားအလောင်းမှာ တပည့်ဘယ်နှယောက်ရှိသလဲ။
-ရသေ့တစ်ပါးက ဘာအကောင်ကို မွေးထားတာလဲ။
-ဘာဖြစ်လို့လဲ။
-ရသေ့ဘာလို့ သေဆုံးသွားတာလဲ။
-အဲဒီရသေ့နေရာမှာ သားတို့၊ သမီးတို့ဆိုရင်ရော ဘာလုပ်မလဲ။
-ဘာကြောင့်လဲ။

֍ကလေးများဖြေသော အဖြေများကို အနှစ်ချုပ်၍ ဆရာ့စကား နားထောင်ခြင်းကြောင့် ရနိုင်သော အကျိုးတရားများကို ပြော၍ စာသင်ချိန်ကို အဆုံးသတ်ပါ။

စာသင်ချိန် (၄)

သင်ထောက်ကူပစ္စည်း ။ ။ တပည့်ကျင့်ဝတ် ကဗျာ။

သင်ယူမှုလုပ်ငန်းစဉ်

֍“သားတို့၊ သမီးတို့ ဆရာ့စကား ဘယ်လောက် နားထောင်သလဲ သိရအောင် ဆရာ ပြောတဲ့အတိုင်း လိုက်လုပ်ကြမလား”ဟု မေးပြီးလျှင် ကလေးများကို အုပ်စုဖွဲ့ အောက်ပါအတိုင်း ပြုလုပ်ကြပါစေ။

[သတိပြုရန် 4]

֍အသံမထွက်ဘဲ ကလေးများကို အုပ်စုအလိုက် တန်းစီကြစေပြီး လက်ကို ဆန့်တန်းကာ ရှေ့က သူငယ်ချင်းပခုံးပေါ်ကို ဖြည်းဖြည်းညင်သာစွာ နှိပ်ပေးကြပါစေ။

֍ဆရာက သင့်လျော်သလို ထပ်မံဖြည့်စွက်၍ လုပ်ခိုင်းပါ။ ဥပမာ ခေါင်းညိတ်၊ ခေါင်းခါ၊ ခါးထောက် စသည်။

֍တပည့်ကျင့်ဝတ်ကဗျာကို တစ်ကြောင်းစီရွတ်ပြပြီး ကလေးများက လိုက်ဆိုကြပါစေ။

֍ကဗျာထဲမှ ဆုံးမနာယူ စကားလုံးကို မျဉ်းသားပေး၍ ပြောပြပါ။

֍တပည့်များသည် ဆရာများ၏ ဆုံးမစကားကို နားထောင်ပြီး လိုက်နာခြင်းသည် တပည့် တို့လုပ်ဆောင်ရမည့် ကျင့်ဝတ်တစ်ခုဖြစ်ကြောင်း၊ ထိုသို့ လိုက်နာဆောင်ရွက်လျှင် ကောင်းကျိုးများ ရရှိနိုင်ကြောင်း ပြောပြပါ။

တပည့်ကျင့်ဝတ်

ညီညာထကြွ
ဆုံးမနာယူ၊ လာမူကြိုဆီး၊
ထံနီးလုပ်ကျွေး၊ သင်တွေးအံရွတ်၊
တပည့်ဝတ်၊ မချွတ်ငါးခုသာ။

  1. တစ်ပုံမက ဆွဲလိုပါက ဆွဲပါစေ။ ဆရာက လှည့်လည်ကြည့်ရှုပြီး ချီးကျူးပေးပါ။
  2. အတန်းသားဦးရေ၏ လေးပုံတစ်ပုံကို မေးခွန်း တစ်မျိုးမေးပါ။
  3. ကလေးများအားလုံး ပြောရန် အားပေးပါ။
  4. ဆရာက တပည့်ကျင့်ဝတ် ကဗျာကို ကြိုတင်ရေးထားပါ။