پھاڪن جي حڪمت/باب ٻيو/فصل ڇهون
شام جي وقت سست مشغول ٿو رهي.
بازن مان ڳيرا پيدا ڪين ٿيندا آهن.
سڀڪنهن کي پنهنجي مصلحت جي خبر آهي.
سواءِ انهيجي جنهنکي انهيجي گهرج آهي.
حد کان وڌيڪ پؤرو ناهي.
حد کان وڌيڪ انداز ڳوٿري ڦاڙي وجهي ٿو.
ٻڍا ڪانگ مشڪل ڦاسندا آهن.
ڪجھ به نه کان ڪي ڪجھ بهتر آهي.
انڌو گهوڙو سڌو اڳتي هليو وڃي.
اُڌارو وٺڻ فقط هڪڙو ڀيرو چڱو آهي.
خراب اکيون ڪا به چڱي شيءَ نه ڏسنديون آهن.
هڪڙي ڪڙي ڀڳي ته سڄو زنجير ڀڳو.
آني کي ڪڪڙ کان وڌيڪ خبر ٿي پوي.
نظر ڪنڊر کي ڪو به ڪم تمام سخت ناهي.
جوان امڪان آهي ته مون، ٻڍا ضرور آهي ته مرن.
ڏاهي ماڻهوءَ کي وڏا ڪَنَ ۽ ننڍي زبان آهي.
پڙهيل بيوقوف سڀني بيوقوفن کان ڪثر آهي.
ننڍا ماڻهو وڏن ماڻهن جي ڪمن جي گهڻو ذڪر ڪندا آهن.
هڪڙي ماکيء جي مک عام مکين جي مُٺ جي برابر آهي
هڪڙو گڏھ ٻئي کي ٽوڪ ڪري گوش دراز ٿو سڏي.
اڌ دنيا ٻئي اڌ تي ٿي کلي.
هڪڙو ڪانگ ٻئي ڪانگ جي اَک ٺونگو هڻي نٿو ڪڍي.
هڪڙو بيعقل ايترا سوال پڇي ٿو سگهي جنجا جواب ست ڏاها ماڻهو به نه ڏئي سگهن.
جن جون اکيون پوريل آهن سي سڀ ستل نه آهن.
جي بيعقل نه هجن ته عقل وارا اصل ڪين هجن.
وهندڙ هَرُ چمڪي ٿو ۽ بيٺل پاڻي باس ڪري ٿو.
بادشاهن کي ٻانهون ڊگهيون آهن ۽ ڪن گهڻا اٿن.
جڏهن ڪڪڙِ آنو لاهي ٿي تڏهن ڪَرڪي ٿي.
گناھ جا سؤورھ ثواب جي هڪڙي گهڙي جي برابر ناهن.
ٻڍي بيوقوف جهڙو ٻيو ڪو بيوقوف ڪونهي.
سڀڪو ماڻهو پنهنجي ٽامي کي سون ٿو سمجهي.
گهڻي چڱين ڳئن جا خراب گابا آهن.
شڪاري پکي ڳائيندا ڪين آهن.
بهتر ڪم ڪرڻ کان ٻئي جي ڪم مان عيب ڪڍڻ آسان آهي.
جيڪا ماکي ڪنڊن تان ٿي چٽجي سان مهانگي چئبي.
مئل ڪتا ڪين ڏارهيندا آهن.
ڌين کي پاکڻ سولو آهي پر پر ٽائڻ ڏکيو آهي.
جڏهن هڪڙي بدڪ پاڻي پئي تڏهن سڀئي پين.
جيڪي حرام جي رستي هٿ ٿو اچي سو حرام جي رستي ٿو وڃي.
اسانجي پاڙيسيرن جا ٻار هميشه خراب آهن.
جيڪي جلد پچي ٿو سو گهڻُ جٽاءُ نٿو ڪري.
گڏھ جي وات ۾ ماکي وجهڻ مان ڪهڙو فائدو؟
سمنڊ ڏي پاڻي کڻي هلڻ.