سنڌ جي مختصر تاريخ/سبق چوويھون
| ←سبق ٽيويھون | سنڌ جي مختصر تاريخ (1920) by سبق چوويھون: ميان نور محمد ڪلھوڙي جي حڪومت |
سبق پنجويھون→ |
ميان يار محمد جي مرڻ تي سندس پٽ ميان نور محمد سندس جاءِ تي ويٺو. ھن کي به بادشاھ وٽان پيءُ وارو خطاب خدا يار خان مليو. دائودپوٽن جي جھيڙي شروع ڪرڻ تي ھو مٿن ڪاھي ويو ۽ شڪارپور ۽ بکر ھٿ ڪيائين. پوءِ وري سيوي ڍاڍر جي پاسي فساد ٿيڻ تي اُنھيءَ پاسي به وڃي فسادين کي ماري مڃايائين. تنھن کان پوءِ وري قلات تي ڪاھي ويو ۽ اتي جي خان سان وڙھي انھيءَ کي ماريائين ۽ قلات ھٿ ڪيائين. ھن جي بھادري ڏسي بادشاھ کيس سيوھڻ ۽ ٺٽو به حوالي ۾ ڏنو. ميان نور محمد پاڻ لاڙڪاڻي ۾ وڃي رھڻ لڳو ۽ پنھنجي پٽ محمد مرادياب کي ٺٽي ڏي موڪليائين، جنھن وڃي ڌاريجن جي راڻي ۽ ڪڪرالي جي ڄام سان وڙھي انھن کي ماري مڃايو ۽ ٺٽي ۾ قائم ٿي ويھي رھيو.
جڏھن انهيءَ وقت ڌاري نادر شاھ دھلي وٺي سنڌ ۾ ڪاھي آيو تڏھن محمد مرادياب ڊپ کان ڀڄي پيءُ وٽ لاڙڪاڻي آيو پر نور محمد پاڻ ڀڄي عمرڪوٽ آيو ۽ اُتان پرتي ڀڄي وڃڻ جو ارادو ھئس پر اوچتو صبح جو نادر شاھ اچي ڪوٽ جي در تي بيٺو. لاچار ٿي ميان وڃي پيش پيس، تنھن کي وٺي نادر شاھ لاڙڪاڻي آيو. اُتي ھن کان ڪروڙ رپين جو وٺي ھن کي شاھ قلي خان جو خطاب ڏئي سنڌ جو حاڪم قائم ڪيائين ۽ اول ۾ سندس ٻه پٽ محمد مرادياب ۽ غلام شاھ پاڻ سان وٺي روانو ٿيو. نادر شاھ شڪارپور موٽي دائود پوٽن کي ڏني ۽ سيوي افغانن جي حوالي ڪيائين. ميان نور محمد جو ٽيون پٽ عطر خان سو به بادشاھ پوءِ پاڻ وٽ گهرائي ورتو. وٽس فقط سندس چوٿون پٽ خداداد رھيو.
اٺن ورھين کان پوءِ جڏھن احمد شاھ دوراني نادر شاھ جي مرڻ تي سندس ملڪ ھٿ ڪيو تڏھن ھن ميان نور محمد کي شاھنواز خان جو تازو خطاب ڏنو ۽ ٻئي سال ۾ ميان جا پٽ، جي نادر شاھ ايران ڏي نيا ھئا، سي موٽي سنڌ ۾ آيا. انھن مان وڏي پٽ محمد مرادياب کي ميان خدا آباد ۾ وھاريو ۽ پاڻ نئون شھر محمد آباد ٻڌي اتي اچي رھڻ لڳو.
ستن ورھن کان پوءِ احمد شاھ ميان تي ڪاوڙجي سنڌ ۾ آيو. ميان پنھنجي طرفان ديوان گدومل وڪيل ڪري موڪليو جنھن وڃي بادشاھ جي ڪاوڙ لاٿي. انھيءَ وقت ميان جيسلمير جي پاسي ھو، جتي مري ويو ۽ سندس جاءِ تي ماڻھن سندس پٽ محمد مرادياب وھاريو.
ميان نورمحمد جي مري وڃڻ جو ٻڌي سندس دشمنن جي دانھن تي بادشاھ سنڌ جي لاءِ ٻيو ھڪڙو پٺاڻ صوبه دار مقرر ڪيو پر وري ديوان گدومل وڃي بادشاھ کي راضي ڪيو. بادشاھ ميان نور محمد جو پٽ عطر خان پاڻ وٽ اول رکي محمد مرادياب کي سربلند خان جو خطاب ڏئي سنڌ تي مقرر ڪيو. جڏھن ديوان گدومل اھو پروانو آندو تڏھن نصرپور جي ويجهو ھڪڙي وڏي درٻار ۾ ميان گاديءَ تي ويٺو ۽ ڏاڍيون خوشيون ٿيون ۽ اتي نئون شھر مراد آباد ٻڌو ويو.