Васенцэ аськолкс (1925)/Кафта кива/3

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
Васенцэ аськолкс. Мокшонь пьессат, эрзянь кэльста ётафтозень И. Бондяков.  (1925) , translated by Бондяков, Иван Яковлевич
Кафта кива, Колмоцэ лисемась by Окин, Ефим Сергеевич, Чесноков, Фёдор Маркелович
Васенцэ аськолкс. Мокшонь пьессат. Эрзэнь кэльста ётафтозень И. Бондяков. — Москва: Центральное издательство народов СССР, 1925. — с. 26—37
Эрзянь кяльса: Кавто киява (Эрзянь эрямосто), 3-це действия (газета «Якстере теште», № 6, 2 марта 1924 г.)
 
[ 26 ]
Колмоцэ  лисемась.

(Тевсь Карпа атень куца. Карпа атэ пети валенкат. Карпарэ баба кштӗрьди. Тяло̆нда. Времась илэдь).

 

Карпа атэ. Бабанӗськ, пэлэ кизо̆ни ётась, кода цёранекэ кадмазь. Ляксэй изӗлэ пращанда маԗто̆но̆к, ворьго̆дезь ворьго̆ць.

Карпарэ баба. Да, атенӗськ, да. Шачфты̆ськ-касфты̆ськ, щаськ-кареськ, надиякшнень конашкава ланго̆зо̆нза... цэ-во! Пандо̆зе паранӗсько̆нь. Тон сембэ, дурак атэ — кода изӗнь мэрьго̆ндэ ошу тонафнема кучемо̆донза!... Тон сембэ...

Карпа атэ. Да, сафсем колазь сят нулго̆тькс паготне цёрать. Цёрась-цёрась мезэ ваймо̆ль!

Омбо̆цесь-кэ, баба, во нилӗцэ ковсь-ни што-ли, ёта эздодо̆нза фкавок кулэ аяш? Ушарды, милайсь, сяво̆к аш шиса! Шиса улендэрэль — сёрмадо̆ль.

Карпарэ баба. Аф ветьцӗсь-шта? Аф. Нилӗцэсь. Аф, атэнӗськ, аф стак. Седизэ марясы, што Петяво̆к аш шиса. Онсто̆нга сидеста аф лац нэйенца. Ётай венянга — изие азо̆нда тейть? — Петэнь нэйе, аф лац. Быта шаманц эса Петэ штай верса. Ой, аф цебэрь. Нӗльнэнь сы̆ргы̆зень. Авардень, авардень...

[ 27 ]Карпа атэ. Тон танга онтт. Веть кувалмо̆ц кизо̆нь кувалмо̆са. Мэльсӗт фкакс цёратнэ. Удат, удат — мезьняво̆к неят ды̆ неят.

Карпарэ баба. Пинесь-кэ фкакс уро̆нды аф ла-ац.

Карпа атэ. (Аделасы валенкать стаманц, щафцы пильго̆зонза. Тоса стэй, анго̆рэй копо̆нц эса). Эх, бабанӗськ, виезэ аш-ни. Сизян пек куро̆к, мезево̆к аф тиви. Мезӗнь-ни мон тево̆нь тииан? Калада грандазкс араньни, сембэ пакарьнэ лаго̆рдыхть.

Карпарэ баба. Месендема карматама, атэ, кы̆да вофси лоткат работамо̆да?

Карпа атэ. Да, баба... Хуть скатинанди кормо̆нь каейнӗськэ улель. (Щай ор, сы̆ԗкай калдазу).

Карпарэ баба. Изь ы̆рьвэяфтов эста Петэ. Сембэ лишнай ломаннӗськ улӗль.

Карпа атэ. Кие содазэ тяфта тевть араманц? Содандэрэлийть коза праят — ацалӗть-ба шужэрнят... Ну, мон молян тишенят ёрдан траксты, ды̆ шаркстан аф ламо̆с Ламбам-атэнь шири. Сон цёранц маԗта Петэ вӗдь фкэ полксо̆ԕть. Аш ы̆ли кодамо̆во̆к кулясна.

Карпарэ баба. Аԗт. Кувац тят ащэ. Онтань Ванэсь якась тэчи ошу — из уск ы̆ли кодамо̆во̆к кулэ. Эх уш,, аф маштан монць мезево̆к. Монць якалӗнь-ба пуро̆мкс куду, изь са-ли тоза сёрманэ. Сак куро̆ко̆нэ, атенӗськ, ату ванды панян кшӗт, эрявихть ушто̆мат ано̆кламс.

Карпа атэ. Куро̆к саян, тоса аш месӗньдӗмс кувац. (Лиси).

Карпарэ баба. (Моли, стенать лангста сэвсы Петэнь партредо̆нц, ваннды ланго̆зо̆нза, [ 28 ]сонць аварди). Нать, цёранэй, тяда ламо̆ксть аф нэхтяма. Хуть сельмэ крайнясо̆н варжаксто̆лӗнь нингэ вестькэ ланго̆зт. Анцяк патреткэцэ ляць кэдӗзнок. Лэтфнӗсамасть ы̆ли минь, идьнэзэ? Мес аф коԗтат? Ванат, а аф коԗтат. Ох, иднэнэ-лефкскэнэ! Мес мон тинь павазфто̆ма шачфто̆дэзь? Кодама минь шкай сюдо̆мазь, ды̆ тиньгэ маԗто̆нок?.. Бы̆та исяк нингэ тинь улӗдэ пижканят, бы̆та исяк нингэ мон эсо̆ннт кэдь вийняса _аннень, ланго̆зо̆ннт мельнэзэ касо̆нць. Максо̆да хуть фкэ валнэ-кулэнэ, косо̆тад? Шумбратад-ы̆ли, пэко̆нэннть топо̆цтат-ы̆ли... Аньцяк весть-кэ куло̆мо̆зо̆н нэйельдэзь, тоса куло̆ло̆нь-ни... (Сувай Митэнь Алдась. Карпарэ баба аф марясы). Ох, цёранэнэ, лефкскэнэ!.. Касфто̆дэзь, касфто̆дэзь... путы̆дэзь пильгэ лангс — тудэ лиезь. Кадмасть сирэ прясо̆но̆к алэнӗстӗнь маԗта, быта сирэ пинӗт. Лефкскэнэ, а лефкскэнэ! Мзярда тинь нэхтэдэзь?!. (Аварьгады нингэ сяда пэк).

Алда. Натакай, тят авардэ. Цяка, сёрма теентть кандо̆нь. Пуро̆мкс куцта максозь.

Карпарэ баба. Вай, авакай!.. Вай спасиба сазы̆рнэй... Дай-ка, дай-ка. Вай, спасиба, изӗть нолгад, кандыйть. А минць, нэйсак кодаптама якахнэ-шэехнэ. Атэти ётка аш сембэ, ков аф шары ськамо̆нза. Монць куд ёткса койкак шашнян, коданга аф молӗван. Вай, спасиба, парцево̆к аф пандо̆ви... Конанц эзда-шта? Мезэ-шта сёрмады? (Шарфни, веляфни сёрмать эса). Эряво̆ль морафто̆мс-ба куро̆к-ы̆нэ. Тон аф маштат. Алда?

Алда. Аф, Натакай, изӗнь тонафнэ.

Карпарэ баба. Ах-алэ, аш кинди морафто̆мс. Мезэ-шта тяса сёрмадф? Атэсь-кэ аш куца. Тусь Ламбамть шири куляксама. Ды сонга цёлакста нэи.

[ 29 ]Алда. Ламбама Пэтратингэ сёрма ули. Ласькан канца, сияк Карпа атэзӗнгэ кучса.

Карпарэ баба. Вай, аф нолгадо̆ньдэрят аԗт ласько̆нтть. Атэнӗсько̆нди мэрьк, куро̆ко̆нэ саль. Мэрьк, вишко̆няста терьдӗнзэ. Аф юкстаса парцӗнь. (Алда эрязаста туй. Карпарэ баба варьчси сёрмать эса, палси эсо̆нза).

Карпарэ баба. Конанц эзда-шта? Ляксеень ы̆ли Петэнь? Кафцькэ ведь синь теень ужэԕть, кафцкэ моньцӗнь. Кафцкэ седистон лоско̆до̆кс сэзфть... Петэнь эзда ы̆ли Ляксеень?.. Мэрьган Петэнь, сон сяда кучсӗкшнесь сёрмат... Мезэ-што̆ни сёрмады?.. Мес тяфта кувац аф сай атэсь, месть тоса тарксӗви!.. Нэк, содандэрэлӗнь сёрмас — тэни-кигэ морафто̆лие. А тэни!.. Мес кувац тяфта аф сай атэсь? (Сувай Марэ).

Марэ. Тэзэй, аф макссак локстӗмцень сюфо̆ндемс? Вандыти пэрякат шорэмэ.

Карпарэ баба. Вай, Марэ-стӗрьнэй, лац сать...

Марэ. Мес, аф-ы̆ли пара кулэ кулӗть?

Карпарэ баба. Аф анцяк кулэ, сёрма сась. Аф садаса конань эзда, морафтомс аш кинди. (Сувай Карпа атэ.

Карпа атэ. (Кено̆рдазь). Коса сёрмась? Мезэ сёрмадыхть?

Карпарэ баба. Вога, апак морафтт нингэ, аш кинди. Марэ сичас-кэ сась, сяда башка кие морафцы?

Марэ. Шумбрат-эрят, Карпа атэй.

Карпа атэ. Спасиба, Марэ стӗрнэй. Кенэньдема пачк изиштень-ы̆лэ туранда. (Сэвозэ сёрмать, ваны адрезт лангс). Монь седиезэ марэзэ, шимбэрьф тэчи мезэ бы̆ди учан. Таки ризнай, таки [ 30 ]ризнай сэдизэ... (Ваны сёрмать лангс). Эх, карафнэ аф нэихть-ни, сирӗцть.

Карпарэ баба. Макск Марэ куроко̆нэ морафцы.

Карпа атэ. Марэ, цяка-цяка морафтка.

Марэ. (Сэвсы сёрмать). Петэнь сёрмась, сёрматфо̆ц сонь. (Сонць кэнэнць, кенэньтфо̆нза аф кэшо̆вихть. Сэзсы канвертть. Сэ времать).

Карпарэ баба. Мес тяфта кувац сёрматьнэ якахть? Поштувась што-ли кы̆рьнӗсыень?

Карпа атэ. Кие-на. Вона, азо̆ндо̆зь, Кирькань Игать тяфта-жа сёрманза ашеԕть кувац, — сяда мелэ састь. Кафта-колма ков сёрматнэ сашо̆нцть.

Марэ. (Сёрмать морафцы). «Шумбратад-эрятад, алэй-деяй! Мон служандан Уральскай фронца. Аф лотксетяма мольмо̆да инго̆ли, казакнӗнь эса айдятама. Казакнэ ворьго̆дихть, эздо̆дно̆к пелихть. Уԕка сэво̆ськ Уральск ошть. Сэвмэ лама пленнайда. Ляксеень ёткстост изие нэй. Фкэ пленнай офицер азо̆ндо̆зэ, сон Ляксеень нэйӗзэ. Торай, Ляксей казако̆нь акша армияса служандай, тоса сон поручик. Казакнэ минь пленнайнеко̆нь эса лэцӗндихть. Ляксэй ушарды тожа станэ лэцӗнди миннӗтнӗнь эса. Мон сёрматфто̆нь прэ коммунисто̆кс. Тяда пенянда, мес аф лама сёрмадан — аш ётка. Курок танга тутама ецэма казакнень лангс. Мон разветчекан. Кода тоса ськамонтт эрятад, кода хозяйствась? Кода ваныентть жуватанетнень, тялонтфтыентть. Мон содаса, теентть миньфтемнок тоса стака, но...

Карпарэ баба. Танга инксо̆но̆ко̆нга каньзеди, цёранэзэ.

[ 31 ]Карпа атэ. Ащек, тят меша, куԕцо̆нтт.

Марэ. ...стака, но аф ламос кы̆рьдеда. Курок молян куду.

Карпарэ баба. Дайбох, шкабаваскесь лездо̆за.

Карпа атэ. Ащек, тят меша. Казакнево̆к тяка шкабавазти озо̆ндыхть. Куԕцо̆нтт.

Марэ. ...Монць шумбран. Тинць тяда урмаськачнэ. Учан пэльденнт сёрма. Адрезо̆зэ тяфтама: Красная Армия, 22 дивизия, Курилово-Орловский полк, команда разведчиков и теень. Пращайтэ, шубраняста эряда. Тинь седи вакска кельгинӗсть Пэтра Звонарев.

Азо̆сть нингэ Машанди, што мон сонь... (Маша виздӗлго̆ць, кармась морафтома эсь пачканза).

Карпарэ баба. Морафт, морафтк, Маша, тят виздэ.

Карпа атэ. Тят виздэ, тяса анцяк минць.

Марэ. ...што мон сонь аф юкснеса, а келькса нингэ сяда пэк. Инксон пэк тяза каньзедь, монь эряфо̆зэ цебэрь. Лэтфнема пэлӗнц, киседо̆нц, изие юмафт. Тяза тушенда ы̆рьвакс, што̆ба учемань. Кодак саян — эзткиге сэвса эстеень ы̆рьвакс. Шумбраняста эряза. Петэ. 1-го августа 1918 года.

Карпарэ баба. Ванат, цёранезэ тонгэ изеньзэ юкста.

Карпа атэ. Колма кофт ладнек якась сёрмась?

Марэ. Да, колма.

Карпарэ баба. Колма ладнек! Тенярс чей кати мезэ ланганза ётась. Вай спасиба, Марэ-стӗрнэй, лац сать. Дайбох, куванэ якат — сельмо̆цэ паро̆да нэеза. Нэк кодама цебэрь ы̆рьвэнэ маԗта улель. А тэни [ 32 ]куцкэ шава. Туй атесь ковонга, ди лядан ськамон. Аварьчнян, аварьчнян.

Марэ. Содаф... Мезэнь-ни тинь работахтяд. Теентть эрявихть лездыхть.

Карпарэ баба. Во мезэ, Маша, минь тонь аф каттедэзь. Анцяк Петэсь сай, лияс аф моԕьтяма куда-лама, тонь мельгат.

Марэ. (Виздӗлго̆ды). Чей Петэсь моньфтемо̆нга нэвестада лама муй, нингэ сяда цебэԗьть.

Карпарэ баба. Вай, авакай, месть тяфта аф лац коԗтат! Тоньдедо̆т цебэрь сембэ велеть эса аш стӗрь. Тейнек лие аф эряви. Аф, аф, стӗрнэй, тон миндэйнек уԕть ы̆рьвэнякс. Минь тонь кельго̆дэзь. Атэнӗсько̆ньгэ мэльс сэшкава туть, сэшкава туть! «Золта поко̆ль — торай — аф ы̆рьвэнэ Машась ули».

Марэ. Кы̆да сай... Саль анцяк...

Карпа атэ. Чей сай. Исяк Шейтаннь Шавить шири лотксӗсь ётама пачк салдад. Азо̆ндо̆зэ... Уральскай фронста ётай. Торай, фронтть машфто̆зь, сембэ акшатнень страфто̆зь. Сембэ фронтсь, торай, сай куду.

Марэ. Исяк Шужэрь Ванькась ошу якась. Мэрьксь, газеца сёрматф, Уральскай фронтть машфто̆зь, тоса пандэ тюрьмо̆да.

Карпарэ баба. Шкабавас карминець, дайбох, дайбох. Ляксей аф ы̆ли сай... Тоса тевнеськэ туй!.. Аф, Машанэй, тон лие васц тят-ы̆лэ думо̆нда. Минь тонь ры̆зди макстэдэзь лияс! Эрятама — аф што мезьнӗсько̆во̆к аш. Мезэ ули паршиненэ — сембо̆нь тондейть макссаень. Кельго̆мо̆т, кода эсь иднэзӗнь карман... Аби кандоза шкабаваскэсь цёранезень куду...

[ 33 ]Карпа атэ. Ну, шкабаваскэсь, шкабаваскэсь... Ванды панят мезево̆к? Пэнгат эрявихть?

Карпарэ баба. Вай, авакай, а мон юкстаени. Сэшкава кенэндӗнь, сэшкава кенэндӗнь, сизефо̆зенгэ аф маряса... Кодана, кодана, эрявихть. Ванды панян.

Карпа атэ. Эста молян тердян кингэ, кеԗтама аф ламнэ.

Марэ. Карпа атэй, адэ мон тейть лездан аф ламняс.

Карпарэ баба. Тят яка, Маша. Сёрманэть морафтыйть, сянгсонга аф пандови парцэ.

Марэ. Мескода. Эрь, чей аф мезэ! Молян.

Карпарэ баба. Вай, Маша, парцэ эф пандови...

Карпа атя. Эста аде-ы̆на, кы̆да молят. Теенгэ аф якамс. (Лисихть).

Карпарэ баба. Кы̆да саль цёранезэ... Вай, тяда башка мезево̆к теень афо̆ль эряв... Тяда оцю павазо̆зевок тэль уль! Ы̆рьвэяфто̆лие... Машань, Машань сэвса. Тяда цебэрь ы̆рьвэнэ аф муят! Кона пэльдӗнгэ цёлако̆ц аш. А тево̆нь тимати — сэсьтянза! Шачф... Чей ватт алянзо̆н-деянзо̆н лангс. Аф стак мэрьгихть, марсь марьнать эзда аф ичкизи гэвори. Деяц — стӗрькс ялгазэ. Лац эрэмэ. А аляц! Стама ломань сембэ мокшо̆тнень ёткста аф муят... Пэк мэлӗзо̆н стӗрсь тусь... Тяда цебэрь ы̆рьвэнэ сембэ масто̆р лангста аф муят... Кэдь ланго̆нясо̆н карман каннемо̆нза. Шкабаскэ, анцяк цёранезӗнь кантк. (Сувай пенгэ маԗта Машась).

Марэ. Нингэ молян весть-кэ сувафтан. Аф лама ляць.

[ 34 ]Карпарэ баба. Вай, Маша, спасиба. Аф пандови парцево̆к. Чей куца аф сюцетэдэзь? Тэдэзь наруга.

Марэ. А мон юкстае-ни, сашендо̆нь сюфтемо̆нкса... Эрь мон куроко̆нэ. (Вальмава нэйсь кинь-бы̆ди. Варжаксты вальмава).

Вай, тэзэй... кодама бы̆ди салдад вальмалга ётась...

Карпарэ баба. Оспо̆ди суси христе!.. Аф-ыли Петэ... Карминецькэ, вэрдэ шкай... (Сувой Алексейсь. Копсо̆нза мэшоко̆ц).

Алексей. Здоров, деяй!

Карпарэ баба. Вай-вай, Ляксэй иднэзэ!.. (Палахть).

Алексей. Здорово Маша... Шумбратад?

Карпарэ баба. Вай, цёранэй... шумбратам. Кода шкайсь кандо̆нзэ? Кайсийть сяда куро̆ко̆нэ. Чей ялга сать? Сизӗть? Ох, лефкскэзэ... (Алексэй сэ времать здорово̆ндай Машань маԗта. Сонць кенэнць, а нэрӗц нолдаф).

Алексей. Пажалы сизӗнь. Ошста мэко̆нь тэчи сань ялга. Васӗнь шудава тунь. А алэзэ коса?

Карпарэ баба. Сон калдазса, пенгат керы. Аԗт-ка, Маша, ласьк тертька соньгэ. (Марэ лиси). Кайсийть, кайсийть, лефкскэй, эжть. Пекцевок чей вачсь? Сичас самоварнэ путан... лэмнэ каян. Пильго̆нэтнэ-вок чей сафсем шавувсть? Юксо̆нтт, юксо̆нтт... Эрь-ка таргасаень кеметнень.

Алексей. Монць, деяй таргасаень. (Эсь пачканза). Нингэ аф содасазь... Кода тэни азса?... Мес моньцень изьмазь адела вайнаса?!.. Мезэ тэни тиян? ( [ 35 ]Ваны Петэнь патредо̆нц ланкс, нэрӗнц нолдасы, думо̆ндай).

Карпарэ баба. (Путы самовар). А минь тэчи кафта кенэньдӗманек — тон сать ды̆ тоньдедо̆т инго̆льнэ Петэнь эзда сёрма сась. Аф кунарнэ... Колма кофт ладнӗк сёрмась якась. Аф содаса тӗнярс мезэ маԗто̆нза улсь. Толи шиса, толи шавф...

Алексей. (Эсь пачканза). Шиса!... Кода тэни азса?... (Нэрец нолдаф, аф весяла, думо̆ндай).

Карпа атэ. (Сувай эрязаста, кенэнць. Узеро̆ц кэцо̆нза. Марэ сувай маԗто̆нза). Тон кода тяфта? (Узӗренц пуцы эземть лангс). Шумбрат!...

Алексей. Здоров, алэй.

Карпа атэ. Сяс мэргихть: толфто̆ма качама аф эрэй. Сяка коԗтафто̆мась велеса — «салдатнэ сахть ды̆ салдатнэ сахть». Сон станэ и ули.

Алексей. Ковшка, ёта вайнась Уральскай фронца лоткась, машфто̆зь фронтть.

Карпарэ баба. Мезево̆к чей тейть ашо̆ль? Издэзь токсэ чей? Коԗтасть, фицеԗнень эса сембэ шаво̆нцть...

Карпа атя. Тэниень вайнатнэ пек страшнат.

Алексей. Токсӗмать изьмазь токсэ... ламо̆ль эздо̆дно̆к.

Карпа атэ. Кода, пленц штоли тэ пэли пово̆ть?

Алексей. Да. Аш ков-ни тейнек улсь ворьго̆дьмо̆с. И сэвмазь эста пленц.

Карпарэ баба. Эста Петяво̆к тэни куро̆к сай. Эряви учемс.

[ 36 ]Алексей. (Эсь пачканза). Кода тэни азса?... Мезэ тэни тиян?... Аф сёпо̆ви... Эсь велӗнь салдатнэ сембэ содасазь. Сят азсазь...

Карпарэ баба. Мес, иднэй, пэк аф весялат? Шумбрат чей? Сизӗть, лефкскэй. Нӗшта аф сизят! Кодгемо̆нь вайгель пе вӗдь ялга эрявсь ётамс.

Карпа атэ. А Петэ сёрмачнӗсь... Сон ково̆лгат куленць. Пленнай фицер теенза азо̆ндо̆нзэ. Петэ вӗдь Куриловскай полкса армияса. Минь велӗсто̆нок сембэ нароць тоса, сембэ марсо̆т, фкэ полксо̆т. Полксно̆н лемонц-ка эсь веленӗсько̆н лемса путо̆зь.

Алексей. Кулие.

Карпа атэ. Чей карань-каршек издэ арсэ тюрьма? (Петэ цюткэнэ эво̆ць).

Карпарэ баба. Вайнатнево̆к тэни кодапт-бы̆ди ералашныхть тусть! Альнякат-братт фкэфкэнь маԗта тюрихть.

Карпа атэ. Пэк, мэрьгихть, тэ Куриловскай полксь боевоель! Казакнэ цють исть кы̆рьдэ каршезо̆нза, азо̆нцазь.

Алексей. Да... Сон кода мэрьго̆мс — боевой? Содаса. Пово̆ндо̆мэ фкэфкэнь каршес. Вишкста тюрмэ. Кафцкэ пэлдэ лама пэерьдӗмэ.

Карпарэ баба. Вай, шкабавас карминець, чей Петэ изь пов? Мэрьго̆ть, синьгэ эздо̆до̆ст лама шавфта? А Петэнь, Петэнь изийть нэй?

Алексей. Петэнь... Петэнь...

Карпа атэ. Мес, мес? Чей аф аделаф, изийть ней?

Алексей. (Салава). Мезэ тяза уль... Азса. (Пэк). Петэнь тэсть учсэ... Сон аф сай...

[ 37 ]Карпарэ баба. (Аварьгады). Аф сай?.. Шавф! Ох, Петэ, цёранэзэ!.. (Марэ аварьгады).

Карпа атэ. А тон лац нэить? Сонь шаво̆зь? Содайть?

Алексей. Да, алэй! Сон пово̆нць тейнек пленц... И... мон монць сонь лэцие...

(Карпарэ баба ранго̆зеви, машты ёжада и прай).

Карпа атэ. Тон... инэ-куй!!! Братцень лэцийть, паготно̆нь ингса!

Алексей. Деяй, алэй! Прастиндамасть... Ужэльдемасть... (Арай деянц вельксс, кеподи эсонза). Деяй... дедякай... Кула... куло̆сь...

Карпа атэ. Ужэльдемасть... Ух, каин!.. Паготт, тейть эрявсть... Бы̆лгородие... Ух!.. Деяценьгэ аделайть!.. Куй!!! (Сэвсы эзӗмста узерть и фталда вы̆рьгэти ланго̆зо̆нза). Монць шачфтыхтень, монць и...

Марэ. (Эво̆ць). А-ай!!!

(Карпа атэнь вачко̆цы паралич. Узӗрец кэцтонза прай. Сонць прай пилгэ лангста). Уԕть... сю... до̆ф!...

 

Занавес.