UmThethosisekelo weRiphabliki yeSewula Afrika/Isahluko 3

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
UmThethosisekelo weRiphabliki yeSewula Afrika  (1996) 
Isahluko 3: URhulumende Wetjhebiswano

40. URhulumende WeRiphabliki
1. ERiphabliki, uRhulumende ubunjwe mazinga anjengombuso weNarha, weeFunda newemaKhaya lawo ahlukeneko; asekelanako begodu nanobudlelwano
2. Woke amazinga karhulumende kumele ahloniphe iinkambisolawulo eziseSahlukwenesi begodu kumele enze imisebenzawo ngaphakathi kwemikhawulo ebekwa sisahlukwesi.

41. Iinkambisolawulo ZikaRhulumende Obambiseneko Begodu 1. Nokubambisana KwaboRhulumende
Woke amazinga kaRhulumende begodu nazo zoke iinjamiso zombuso ngaphakathi kwelinye nelinye izinga elifaneleko kumele—
a. abonelele bona kuhlala kunokuthula, itjhebiswano lesitjhaba nokungahlukaniswa kweRiphabliki;
b. aqalelele ukuphila kwabantu beRiphabliki;
c. abonelele bona umbuso weRiphabliki yoke ngonepumelelo, wenzela izinto epepeneneni, ngonobuziphendulelo nobambeneko;
d. athembeke emThethwenisisekelo, kuRiphabliki nebantwini bayo;
e. ahloniphe ubujamo bomthethosisekelo, iinkhungo, amandla nemisebenzi kaRhulumende keminye imikhakha;
f. angathathi nanyana ngimaphi amandla namkha umsebenzi ngaphandle kwaleyo abathweswe yona ngokuya komThethosisekelo;
g. basebenzise amandlabo ukwenza imisebenzabo ngendlela engeze yakhubaza ubujamo bakaRhulumende ngokwemikhawulo, imisebenzi neenkhungo keminye imikhakha yemisebenzi; begodu
h. kube nokubambisana ngokwethembana nokukholwa okuhle ngoku—
i. katelela ubudlelwana nobungani;
ii. ngokurhelebhana nokusekelana;
iii. ngokwazisana, nokuthintana; eendabeni ezineenrhuluphelo ezifanako;
iv. ngokuvumelanisa izenzo zabo nemithetho;
v. ngokubambelela eenkambisweni okuvunyelenwe ngazo; begodu
vi. ngokubalekela ukwenziwa kweenkambiso zomthetho komunye nomunye.
2. UmThetho wePalamende kumele—
a. usungule namkha ubonelele iinjamiso neenkhungo ukwenyusa izinga nokuphumelelisa ubudlelwana hlangana noRhulumende, begodu
b. ubonelele indlela namahlelo afaneleko azakuphumelelisa ukurarululwa kwemiraro ehlangana naboRhulumende.
3. Isijamiso sombuso esibandakanyekako embangweni ohlangana noRhulumende kumele senze nanganyana ngiyiphi indlela ezwakalako ukulamula umbango; ngokthatha amagadango neenkambiso ezikhona ezinqophene nombango ofana nalowo begodu kumele siqede zoke ezinye iindlela zokulungisa ngaphambi kobanyana kuyiwe ekhotho ukuyokulamula umbango;
4. Nangabe ikhotho ayikaneliswa bona iindingo zesigatjana 3 zizalisekile, ingabuyisela umbango lowo emuva eenjamisweni zombuso ezibandakanyekako.