Tatar tügülmen, degenlerge!
| Tatar tügülmen, degenlerge! (1919) by |
| Cyrillic script: Татар тюгюльмен, дегенлерге! |
Süñlün cılınıñ dördünci ayında,
Macarlar eliniñ bir qızğın cayında…
Cetişti Batı han qart Dunay boyuna…
Haberler ciberdi yavurlar soyuna…
«Habersiz keldiler, deme soñ duşman,
Atıñnı egerle, yayıñnı quşan!..»
Yavurlar, dinleri tatardan ayrı:
Frengi, germanı, o mürtet macarı…
Bekletmiy cetişti, külüşip, oynap,
Collarda tusnaqlar, elçiler qaynap…
Haçların taqtılar öpip moyunğa,
Kör, topal erenler ep keldi oyunğa…
«Barbarlar, bularnıñ soğuşı oyun…
Din, bilgi qolıman qırayıq soyun…»
Diy edi Avropa, bu yavur oppa…
Tatardan körmegen bir yahşı sopa…
Tatarlar turdılar çıñların cırlap,
Yayların, atların altunman sırlap…
Bir soğuş boldı şay… Ah, Acem körse!..
Firdevsiy bulardan bir destan örse!..
On kere saldırdı cavur şay gürlep,
On kere qanıman yerlerni kirlep…
Oy, tatar balları bar edi cenkte,
Bularnıñ torunı Cengiz de, Lenk de…
Tütme-tüt boldı ay, bayraqlar qolda,
Qoraylar toz boldı, sel aqtı colda…
Ay, urdı cigitler narasız, sessiz…
Bir künde cığıldı Avropa essiz…
Yetmiş bir milleti boynunı egdi…?-
«Amenna!» dediler, Batı han ceñdi…
Batı han qolunda kemigi, eti…
Avropa o vaqıt «Tatarman!» dey edi…
O aqşam bir dügün yasadı tatar,
O aqşam kerekmiy cıldızlar, aylar…
Çın tatar bulardır, qaytarma bilgen,
Tatarca cırlağan, ölümge külgen…
Bar tatar tek bugün caşağan bolsa,
Bugünçün tuvğan da aşağan bolsa…
* * *
«Biz tatar tügülmiz!», — dey bugün dönme,
Elbette, tügülsiñ, ay, bayğuş köle…
Sen bugün oytalıq, ırğatsıñ, çoban!
«Tatarman!» — deseñ de, tabılmaz inanğan…
Seniñ bu inkârıñ qorqudan kele…
«Men tatar tügülmen!» — Avropa küle…
Azğana yüregiñ bolsa tek seniñ,
Añlasañ cigitlik ne demek ekenin…
Tanısañ Batını, Cengizni yahşı,
Aqar da közleriñ ökürli yaşı.
«Tatarman!» — der ediñ, kökregiñ tüyip,
«Tatarman!» — der ediñ öz tiliñ süyip…
Sen tatar tügülsiñ, soğuşta bolmay,
Bir Batı çığıp da, qamçısın almay…
Tatarsıñ toy bolsa, tac, taht tursa,
Bir Cengiz qopıp da, ayağın ursa…
Soğuştan burun da er sözü inkâr,
Soğuşlar bitken soñ alayı tatar…
* * *
Qabışqan betiñde bolmasa eski
Batırlar soyunıñ al qanı, süyegi…
Bazı bir sözüñde bolmasa izi,
Burunğı cigitler duyğusı, sesi…
Oşasañ bütünley duşmanğa, cavğa,
İç tüşkün körmesem qılıçqa, atqa…
Seniñmen der edim men de: «Coq tatar!
Batıman, Cengizmen kömüldi barabar…»
 
|
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]
This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain (or as a file it should not be migrated to the Wikimedia Commons) that excludes pre-1929 works copyrighted at home. Данная работа, впервые изданная до 1929 года, находится в общественном достоянии по законодательству США, и может быть опубликована здесь, в мультиязычной Викитеке. Но эта работа не может быть опубликована в национальной Викитеке, которая должна подчиняться законодательству России, т. к. работы этого автора (за исключением изданных до 7 ноября 1917 года) пока не вышли в общественное достояние в России. Этот автор умер в 1937 году и был посмертно реабилитирован в 1957 году, соответственно эта работа выйдет в России в общественное достояние в 2028 году.
The author died in 1937, so this work is also in the public domain in countries and areas (outside Russia) where the copyright term is the author's life plus 80 years or less. |