Storia d' S. Genofefa/Avertenza
Avertënza a chi che lí
Chësc é le pröm liber blot ladin rové ala stampa. Mo nosc lingaz ne se lascia nia scrí belavisa coles lëtres talianes. Por chësc osserves n valgünes regoles chi ch' ó lí saurí chësc liber ladin. I consonanc sona sciöche tl talian, tolon fora le c, che dan e sona tsch todësch; p. e. cerf – cervo, ciüf - fiore, mazzetto; dan i = tgi; p. e. ci - che cosa, ciaré, guardare; y le j che á le sonn franzesc, o sciöche s en Gejú; p. e. oje - voltare, ojoré - dar da mangiare. sc dan e y i é = sch todësch p. e. sciode, scimia. Le ʃ é plü morjel, che s p. e. rasú, śëgn, sëgn - segno. I vocai c, o, u é stlüc o daverc; p. e. e é stlüt te lere - facile, davert te lēre - ladro; o stlüt te só - sorella, davert te sò - suo; u stlüt te su - solo, davert te sü - suoi. Chësc conësc vigni ladin; olache al vá debojëgn, gnará le vocal stlüt signé cun ‘, le davert cun - . Le diton ou é mez o y mez u. p. e. su - suso, incö - oggi. Chësc liber é por düc i ladins, cuindi
oressi tigní poscibilmënter la mesaria, tra la pronunzia en Badia y Marou; gauja, ch' al tomará fora, no dër marou, no blot badiot. Al gnará scrit p.e. preo, te Marou liarán preo, tla Val dessura prô. Fora de Marou sonará le e gonot a p. e. mësa - tavola, deache le e vá plü iüst, le mësson lascé; al incuntra por sté cola maiú pert sará scrit a impede es, p. e. tratá, amará, no tratés, amarés. Cun chëstes osservaziuns liarëise prësc saurí döt le liber. Mo recordesse dagnora, che liëis ladin, y no talian, y n sonn ladin mëss avëi les lëtres, spezialmënter i vocai plü adöm p. e. te ceuíra; le e y l' i dan n vocal col c dant, n' aldon gonot püch y nia., p. e. picei, cier. Da pice insö me recordi, che bones porsones se confortâ, de ciafé por man dl M. R. S. Micurá de Rü - Bacher - ch' ê inlaota Professur tl I. R. Istitut militar a Milan, la vita de S. Genofefa stampada te nosc lingaz ladin. Siur Bacher á dé ala stampa atri bi libri en bel talian saurí da intëne, mo la vita de S. Genofefa en ladin i é inzai restada tla pëna; na gramatica ladina nes ál ciamó lascé a man scrita. I tëgni d' i fá n plajëi cun nia püch ütl a mi bogn patrioc cuindi a i presenté chiló la bela y edificanta storia de S. Genofefa stampada en ladin. Chësta storia é por tröc
nia danü, mo sc' an la pó lí y conscidré fora plü avisa, ciafon laite tan de beles istruziuns, por geniturs, filiolanza, servitú, patruns, ric y püri, en ligrëza y afliziun, che i sun zerto, che dopo che l' ëis lita na ota, la liarëise ciamó cënc otes. Idî benedësces chësc pice laur, che al portes bi früc de benedisciun contentëza y bugn costüms te nosta amabla patria ladina.