Słownik geograficzny Królestwa Polskiego/Franknowo
[ 403 ]Franknowo, niem. Frankenau, wś włośc., pow. reszelski, przeszło 1 mile od Jezioran (Zybork). Ma szkołę elementarną, kościół kat. parafialny tytułu św. Stanisława Męcz., patronatu biskupiego. Poczta Siegfriedswalde. Od początku była własnością biskupów warmijskich. Pierwszy przywilej fundacyjny pochodzi z r. 1346: biskup warmijski Jan wydaje wtedy tę wś prawem chelmińskiem na lokacyą sołtysowi Heinco Wendelpaffe. Włók zdawna wymierzonych i obsiewanych było 80, do których dodał 11 włók lasu i pustej roli w „Vamlauken“. Wolnych włók otrzymali proboszcz na fundacyą kościoła 6, sołtys 10; od innych dawać mieli po pół grzywny. Z owych 11 włók dodanych z „Vamlauken“ jedna jest wolna, żeby wieś na niej założyć, od reszty 10 dopiero po 17 latach płacić mieli jako i od wszystkich innych: Proboszczowi dadzą od włóki (także i sołtys) 1 korzec żyta i tyleż owsa. W jeziorach tej wsi wolno im łowić ryby na własny stół mniejszemi narzędziami. Sołtys zaś tylko ma prawo czynić łowy na zające i sarny w granicach wsi. Także sołtys pobierać będzie połowe dochodów z karczmy. Sądownictwo mniej ważnych spraw ma sołtys, większe wykonywać będzie biskupi adwokat. R. 1566 była ta wieś oddawna pusta, zapewne w wojnach zrujnowana, mieszkańcy ją opuścili, rola porosła dość wysokim lasem, za ludzkiej pamięci nieorana. Wtedy biskup warmijski Stanisław Hozyusz nanowo ją założył. Sołtystwo oddał Maciejowi Caplar. R. 1565 kiedy jeszcze wolne lata nie były się ukończyły, odprawiła się tu wizyta kościelna za biskupa Hozyusza, nowy kościół właśnie co budowano, proboszcz nie był jeszcze ustanowiony. R. 1581 d. 27 września konsekrował ten kościół biskup warmijski Kromer ku czci Boga Wszechmogącego i pamiątce przeniesienia św. Stanisława Męcz. i św. Katarzyny. Teraźniejszy kościół zbudowano tu za biskupa Grabowskiego, który go konsekrował r. 1751. Karczma powstała tu nowo dopiero w r. 1585. Ob. Monumenta Varmiae pod r. 1346. Kś. F.
This work is in the public domain in the United States because it was first published outside the United States prior to January 1, 1929. Other jurisdictions have other rules. Also note that this work may not be in the public domain in the 9th Circuit if it was published after July 1, 1909, unless the author is known to have died in 1953 or earlier (more than 70 years ago).[1]
This work might not be in the public domain outside the United States and should not be transferred to a Wikisource language subdomain that excludes pre-1929 works copyrighted at home. Ten utwór został pierwszy raz opublikowany przed dniem 1 stycznia 1929 r., i z tego względu w Stanach Zjednoczonych Ameryki Północnej znajduje się w domenie publicznej. Utwór ten nadal może być objęty autorskimi prawami majątkowymi w innych państwach, i dlatego nie zaleca się przenoszenia go do innych projektów językowych.
| |