Reynke de Vos/Dat erste boek: XXXIX. capittel

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
<-- Dat erste boek: XXXVIII. capittel Reynke de Vos Dat ander boek -->

Dat XXXIX. vnde ock dat leste capittel des ersten bokes van Reynken deme vosse[edit]

Wo Brun vnde Ysegrym vth der vencknysse worden ghelaten, vnde wo en de konnink den rambok vnde alle syn slechte gyft in ere ghewalt vor eyne soene vnde beterynge.

Alze dyt de konnynck hadde ghehort,
He sprack to deme luparde vort:
»Ick wyl doen na yuweme rad.
Hir vmme bede ik yw, dat gy ghad,
Halet vns heer de beyden heren,
Men schal se wedder myt groten eren
By vns setten in den rad.
Ick bede ock, dat gy des nicht en laet,
Gy scholen vorboden alle de deren,
De hir latesten to houe weren.
Men schal en allen laten vorstaen,
Wo valschlyken Reynke is entghaen
Vnde wo Bellyn vnde Reynke, de rode,
Lampen hebben ghebracht tom dode.
Eyn yslyck schal ock Ysegryme, deme wulue,
Werdicheyt doen vnde Brunen dat sulue.
De sone schal syn, so gy hebben ghesecht,
Bellyn, de vorreder, vnde alle syn slecht.« 

Do ghynck de lupard altohant,
Dar he Brunen vnde Ysegrym vant.
Se legen ghebunden vnde worden ghelost.
He sprack: »ick brynge yw guden trost,
Dar to des konnynges vast gheleyde.
Vorstaet my recht, gy heren beyde,
Heft myn here teghen yw myßghedan,
Dat is eme leet vnde he leth yw vorstan,
He wyl, dat gy to vreden syn
Vnde entfangen tor söne den rambock Bellyn,
Dar to syn slechte vnde alle syne mage
Van nu an wente tom yüngesten dage.
Tastet de an ane alle gelt,
Isset in deme wolde edder vp deme velt.

Noch gyft yw dar to mynes heren gnaden
Reynken, de yw heft vorraden.
Den moghe gy ane yennyghe klacht
Vorvolgen myt alle yuwer macht,
Reynken, syn wyff vnde alle syne magen,
So wor dat gy se konnen belagen.
Dyt is eyne seer kostlyke vryheyt,
De my de konnynck yw seggen heyt.
Dyt wyl sus holden de konnynck ryck
Vnde syne nakomelynge ewychlyck.
Gy möten vorgetten alle schulde
Vnde sweren eme vast yuwe hulde.
Dyt moghe gy doen myt groter ere,
He myßdeyt teghen yw nummermere.
Nemet dyt, ick rade, dat gy yd doen.«
Alzus wart ghemaket de soen
By heren luparde, dessen tor baten.
Des moste Bellyn den hals dar laten.
Alzus wert Bellyns slechte alle daghe
Noch vorvolget van Ysegrymes maghe.
Desse twydracht wart alzo beghunt;
Se vorbyten se noch, al wor se kunt,
Vnde menen vast, se doen yd myt rechte.
Lammer, schape, ya alle Bellyns slechte.
Desse werden van en nicht gheschonet,
Ock wert de twydracht nummer vorsonet.

De konnynck leet vorlengen den hoff
Twelff daghe, vmme noch merer loff
Brunen vnde Ysegrym to donde;
So blyde was he, dat he ene sonde.

In dessen dren vorghesechten capittelen leret de poete mannygerleye stucke, sunderlyken seuen.

In deme ersten wert gheroret de grote valscheyt, dar vele in desseme boeke van steyt, wo de bözen vaken myt rechter vpsate vnde vorbedachteme mode den sympelen bedregen, alze hir Reynke den rambock dede myt den breuen, al legende.

Dat ander is vorheuynge in loue, alze Reynke louede den bock, vnde he syck vorhoeff.

Dat drydde is, dat mannich hopet ghewyn vnde bathe van eyneme dynge, dat eme doch vaken wert contrarie vnde kumpt eme to vorderue vnde alleme vnlucke, gelyk alze hir Bellyn vor.

Dat verde is, dat mannich groff stump mynsche by eyneme heren syk wes vormyth vnde syck toschrift efte totekent eyn dynck, dat he doch nicht en kan, vmme profyt efte prys vnde ere by deme vorsten to kryghen; dat vaken vmme erer loggen wyllen eynen vmmeslach kricht, so yd hyr myt Bellyne ghynck, do he sede, dat he den rad vthghegeuen hadde, dat he breue schreuen werden.

Dat vyfte is, so we den quaden ghelöuet, de wert gheschöuet, alze hir Bellyn Reynken löuede, do he eme vorboet, dat he den rentzel efte sack nicht scholde vpdoen, vmme to beseen, wat he droch, vnde leet syk so bedregen.

Dat seste is eyne lere der, de by den vorsten negest syn, wo de scholen den vorsten trosten, wan he is bedrouet edder vorerret; wente neen vorste is so mechtich in al der werld, eme is yo wat to wederen, alzo dat nicht de pawes efte keyser, efte we se syn, neen is van en, deme yd na alle syneme wyllen gheyt; vnde sus behöuen se trostlyken rad, ghelyck hir de lupardus tröstede den konnynck, alzo dat he wedder eynen mod greep.

Dat seuede vnde dat leste stucke, dar in leret de lerer vnde beslut dar myt dat erste boek, vnde is, so wan etlyke heren vnde myt vorsten in der werlde twydrachtich syn vnde se syck vorlyken vnde myt malckander sönen vnde ere vyentschop wert ghestyllet, dyt wert betalet myt deme ghemenen volke, myt deme gude der vndersaten, myt ereme suren swete vnde blode, ghelyck hir is ghesecht van deme rambocke vnde syneme slechte, dat myt ene de söne wart ghemaket twysschen deme konnynge vnde Brunen vnde Ysegryme.

Hir endighet dat erste boek van Reynken deme vosse.