Progreso/Triesma Yaro/Numero 29/Des- vice mal-

From Wikisource
Jump to navigation Jump to search
TRIESMA YARO
PROGRESO No29
Julio 1910

Des‑ vice mal‑
Linguala questioni
Temi : Afixi, Derivado
[ 287 ]
Des‑ vice mal‑.[1]

Por respondar ad ula questioni, ni devas hike enumerar la vorti di nia linguo, qui ricevus oportune la prefixo des‑ (vice mal‑). Ni abstenas skribar des‑ avan singla ; sed ni pregas la lektanto restaurar ol mentale, e mem pronuncar ol laute, por judikar la kompleta vorti, e serchar, a qua vorti di la naturala lingui li korespondas. Lu povas facar la sama provo kun mal‑ od irg altra prefixo propozata vice mal‑. Yen la precipua verbi (verbala radiki) qui admisas l’ideo di kontreso, e konseque la prefixo diskutata.

Abonar, aglomerar, aglutinar, agregar, aklimatar, akomodar, akordar, aparar, aplikar, aprobar, aranjar, armizar, artikizar, asociar, asortar, astriktar, atribuar, barar, bindar, blokusar, boltizar, bridizar, broshar, buklagar, butonagar, celar, centrizar, civilizar, embarasar, embarkar, engajar, equilibrar, equipar, esperar[2], establisar, estimar, facar, faldar, fatigar, favorar, fiancigar, fidar, flexar, frizar, frostar, garnar, glacar, gluagar, gradizar[3], habilitar, hardar, harmoniar, heredizar, iluzionar, imperar, impostar, infektar, inflar, jungar, juntar[4], kampar, karjar, katenizar, kelizar, klasizar, klaspagar, klefar, klovagar, klozar[5], kolorizar, kompostar, kompozar, kompresar, konfesar, konjes­tionar, konkordar, konsilar, konvenar, koordinar, kovrar, kreditar, kreskar, krochar, kronizar, krucumar, kuplar, kustum(esk)ar, lacagar, lernar, levar, ligar, mariajar, maskar, mendar, meritar, metar, mixar, monetigar, muntar, nodigar, nominar, nutrar, obstruktar, ordinar, pakigar, pavizar, pektar, pendar, plentar, plezar, plumizar, polisar, populizar, pozar, prizar, qualifikar, rangizar, riglar, salizar, selizar, servar, siglar, skrubizar, ‑agar, soldar, sorcar, spular, stopar, strandar, sutar, tegar, tensar, tintar, tordar, trompar, tronizar, unionar, venenagar, vernizar, vestizar, visar, volvar, zonizar.

Inter la nomala radiki, ni citos : des-agrabla, avantajo, facila, honesta, honoro, loyala, plezuro, utila. Adjuntez a li omna substantivi nemediate derivita de la verbi ante citita, exemple : des-akordo, des-favoro, des-harmonio, des-iluziono, des-ordino, e c.

  1. Sequo a l’artikli di No 27, p. 150, e No 28, p. 216.
  2. Des-esperar vicus desperar.
  3. Povus vicigar degradar, se ica ne esus tote inter­naciona (DEFIRS).
  4. N. B. : dis-juntar esus absurda, same kam deligar uzata en Esp. vice malligar.
  5. Des-klozar esas neutila apud apertar ; sed ol esus adminime plu naturala e klara kam la ridinda malfermi !